آشنایی با شهر زیبای آبادان

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

آشنایی با شهر زیبای آبادان

بهترین فصل ها برای سفر به استان خوزستان، پاییز و زمستان است. در سفر به خوزستان با اقوام مختلفی از جمله اعراب، عمله ها، بختیاری ها، بالاگریوه ها و کولی ها آشنا می شوید و از زبان ها، گویش ها و لهجه های لری، فارسی یا لهجه های دزفولی، شوشتری، بهبهانی، آبادانی و خرمشهری (لهجه شهرنشینان) و عربی که از زبان های رایج در خوزستان است بیشتر لذت می برید.

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

بازارهای آبادان

بازارهای آبادان عبارتند از بازار کویتی ها، بازار امیری، بازار احمد آباد، بازار ته لنجی ها، بازار مرکزی، بازار درجه یک ماهی فروشان و بازارچه ها متعدد دیگر... آبادان با همجواری خود با کشورهای خلیج فارس و داشتن صادرات و واردات کالا از طریق لنج و کشتی دارای بازارهای متنوع و متعدد و با قیمت های مناسب است که سبب شده است مردم از شهرستان ها و استان های دیگر برای خرید و سیاحت به این شهر سرازیر شوند. استقبال برای سفر به آبادان موجب شده است تا بازارهای این شهر رونق بگیرند و تجارت آن نسبت به دیگر شهرهای استان چشمگیر باشند.

---

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

موزه آبادان

موزه آبادان یکی از موزه های کهن ایران است. این موزه در سال 1338 با مجموعه آثاری از دوره مقابل تاریخ و آثاری از دوره های متاخر تا دوره قاجاریه و نیز آثاری از هنرمندان کارگاه های هنرهای سنتی افتتاح شد. در برپایی این موزه مرحوم علی هانیال مساعدت بسیار کرد. ساختمان موزه با الهام از معماری سنتی ایران شکل گرفته است.

این ساختمان دارای گنبدی به ارتفاع 5.22 متر است که متاثر از گنبد مقبره دانیال نبی شوش است. موزه آبادان در یک طبقه و دارای یک تالار اصلی و دو تالار جنبی است. تالار اصلی، محل نمایش آثار دائمی موزه از جمله آثار به دست آمده از شوش (هزاره اول ق.م) و آثار دوره صفوی و قاجاری است. همچنین آثار مردم شناسی و پوشاک سنتی مردم خوزستان نیز در بخش دیگری از موزه به نمایش گذاشته شده است.

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

کلیسای ارامنه (کلیسای قاراپت مقدس)

کلیسای ارامنه آبادان بنایی مربوط به دوره پهلوی است و در آبادان، ابتدای خیابان زند، جنب مسجد بهبهانی ها واقع شده است. این کلیسا در سال 1958 میلادی (1336 هجری شمسی) بنا شده و بزرگترین تالار اجتماعات ارامنه مقیم آبادان محسوب می شده.

شاید برخی فکر کنند که حضور این همه مکان مقدسه در شهر آبادان ریشه در صنعتی بودن این شهر و حضور بیگانگان در یک قرن اخیر داشته باشد اما با نگاهی به تاریخچه این شهر و آنچه که در کتب گذشتگان بر جای مانده درمی یابیم که حضور این همه ادیان در این شهر باستانی ریشه در هزاره های پیشین دارد.

ابن بطوطه جهانگرد مسلمان که در قرن هشتم هجری از این شهر دیدن کرده به وجود مساجد، معابد و رباط های بسیار در آبادان اشاره دارد و اسطخری در بیش از هزار سال پیش این شهر را شهری مسلمان با حضور پیروان از سایر ادیان معرفی می کند.

---

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

مسجد (موزه) رانگونی ها

مسجد جامع رانگونی ها در حدود سال 1300 در جنوب غربی پالایشگاه آبادان و در کنار اروند و نقطه صفر مرزی همجوار با شکور عراق ساخته شده است. این مسجد با موافقت شرکت نفت، توسط کارگردان پاکستانی پالایشگاه آبادان ساخته شده است.

مسجد رانگونی ها با تقاضای عده ای از مسلمانان شبه قاره هند که عمدتا مهاجرانی از اهالی رانگون پایتخت میانمار بوده و در پالایشگاه نفت آبادان مشغول به کار بوده اند احداث شده و به همین دلیل مسجد رانگونی ها نامیده می شود.


مسجد رانگونی ها، به سبک معماری شبه قاره هند با گچبری هایی زیبا و برجسته و ارائه هایی سیمانی و منحصر به فرد دارای شبستان، حیاط اصلی و مأذنه و در پیشانی بنا نقشینه ای منقش به آیه «بسم الله الرحمن الرحیم» است. تزیینات مسجد رانگونی ها شباهت زیادی به گچ بری برهشته دارند با این تفاوت که با سیمان انجام گرفته و در واقع سیمان بری است.

گفته می شود بعضی از مصالح ساختمانی، خاصه رنگ های به کار رفته اولیه در نقش و نگاره ها از هندوستان تامین شده است. یکی از ویژگی های بارز مسجد، محراب گلگونه ای است که به شیوه خاصی ایجاد شده است. محراب در میان انبوهی از اشکال هندسی و نقوش اسلیمی تزیین شده.

رنگ های گوناگون و طرح های نقش بسته بر دیوارهای محراب نمادی از بهشت برین است. متولی مسجد شیخ عبدالرشید مندل بود و امامان جماعت آن، شیخ قادری هندی، حاج آقا رنگونی و سپس محمد اسلم راجا بودند.

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

سینما نفت

از جمله بناهای فرهنگی تاریخی آبادان است که طراحی کلی آن تداعی کننده هیبت یک شیر نشسته است که از قدیم این بنا را به نگهبان شهر آبدان معروف کرده است.

ساختمان سینما نفت پیش از جنگ جهانی دوم آغاز و با نام سینما تاج در سال 1323 گشایش یافت. این سینما که نمای آجر قرمز دارد، در آبادان، محله بوارده جنوبی واقع شده است.

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

پل کابلی آبادان

پل کابلی آبادان نخستین پل کابلی واقع در خشکی جهان نام گرفته است و در محله کوی فرهنگیان و به اسم رایج (تانکی ابوالحسن) در بین مردمان این شهر شناخته می شود که تقریبا در مرکز جغرافیای این شهرستان و یکی از ورودی های اصلی شهرستان و در کنار پلی اصلی که از رودخانه بهمنشیر عبور می کند قرار دارد.

---

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

اروند رود

اروند رود رودخانه پهناوری است در جنوب غربی ایران و در مرز ایران و عراق. این رودخانه مرزی از رودهای فرات، دجله و کارون تشکیل شده است. رودخانه فرات از بلندی های سرزمینی قفقاز (ارمنستان) سرچشمه می گیرد و از پیوستن رودهایی که از فلت ایران و کشور کنونی ترکیه، سرچشمه می گیرند، تشکیل می شود. در حدود 60 درصد از آب رودخانه دجله هم از کوه های زاگرس (ایران) سرچشمه می گیرد. با توجه به آبدهی دجله و فرات، حدود 40 درصد از آب رودخانه ای که از پیوستن این دو رودخانه تشکیل می گردد، از سرزمین کنونی ایران تامین می شود.

میزان زیادی از آب رودخانه های فرات و دجله در اثر سدسازی کاهش یافته است اما اروند رود هنگامی ارزش واقعی کشتی رانی پیدا می کند که رودخانه کارون، یعنی بزرگترین رودخانه ایران، بدان می پیوندد.

این رود هم از ریزش رودخانه های دجله، فرات و سپس کارون تشکیل شده است. دجله و فرات پیش از پیوستن به کارون در شهر قرنه در 375 کیلومتری بغداد به هم می پیوندند. درازای اروند رود از قرنه تا ریزشگاه آن در خلیج فارس 190 کیلومتر است. ریزشگاه اروند رود در میان شهرهای ایرانی اروند کنار و شهر عراقی فاو است.

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

سوغاتی آبادان

خرما

خرما یکی از سوغاتی های استان های جنوبی کشور و به ویژه آبادان است که دارای خواص و انواع مختلفی است و از جمله آنها می توان به سعمران، برحی، گنطار، بریم و زاهدی اشاره کرد. خرمای آبادانی که اندازه گیلاس درشت است از طعم بسیار لذیذی نسبت به سایر خرماها برخوردار است و برخی به آن خرمای آلویی نیز می گویند. پیریانی، بریمی، کبکاب، حلاوی، حمراوی، دیری، سرخ، سویدانی، عروی، فرسی، زاهدی، قصبی، گنطار، لیلو، مجول و مکنوم نیز از دیگر انواع خرمای این مناطق به شمار می روند.

[مدینه* خادمه یاس فاطمی *]

ماهی

از سوغای های رایج و مشهور آبادان، ماهی های خوش طعم خلیج فارس است که از انواع ماهی های رایج این شهر می توان به حلوا سفید (زبیدی)، راشگو، شوریده، شانگ، زبان، سنگ سر، میش، هامور، کفشک، صبور، قباد و شیر اشاره کرد.