ب چگونه بايد نصيحت كرد؟
كسى كه مى خواهد ديگرى را نصيحت كند و با اين كار اشتباهاتى را مبدل به صواب ، نواقصى را تبديل به كمال ، و خلاصه شخص خلافكارى را به صراط مستقيم هدايت گرداند، همانطور كه امام زين العابدينعليهالسلام فرموده : بايد روحيه رحمت و شفقت ، نرمش و ملايمت داشته و خلاصه بايد روحيه خيرخواهى و مسالمت ، به اين مسئوليت مهم اخلاقى و دينى اقدام نمايد.
همچنين از روشهاى نصيحت آميزى كه در ملاء عام و در حضور ديگران بوده و موجب اهانت و اذيت و ضربه زدن به حيثيت و خورد كردن شخصيت ديگرى باشد به طور جدى خوددارى نمايد!
امام على عليهالسلام فرموده است :
نصحك بين الملاء تقريع
اگر كسى در حضور افراد براى نصيحت و توجه طرف به لغزشهاى او اقدام كند، با اين عمل شخصيت او را ضربه دار و خورد كرده است !
به هر حال ، اين كار مسئوليت بسيار ظريفى است ، آگاهى و دانائى مى خواهد و بر اساس آگاهى و توانائى ، و حتى خود اهل صداقت و عمل بودن است كه مى شود خلافكار را بيمار دانست و طبيبانه به اصلاح او پرداخت
براى اين منظور، راهنمائيهاى خالصانه و دلسوزانه پيشوايان بزرگوار اسلام ، كه بر اساس آن منافع نصيحت پذيرى و زبانهاى گردنكشى و خوددارى از نصيحت پذيرى را بيان مى دارد، شايان وقت است و مى تواند براى همه ما راهگشا و سازنده باشد.
امام علىعليهالسلام فرموده است :
اسمعوا النصيحة ممن اهداها اليكم ، و اعقلوها على انفسكم
نصيحت آن كس را كه به منظور راهنمائى و هدايت شما انجام مى شود گوش كنيد و مورد توجه قرار دهيد و جهت سازندگى خود به آن فكر كنيد.
آن حضرت نيز مى فرمايد:
من بصرك عيبك و حفظك فى غيبك فهو الصديق ، فاحفظه
هر كس كه تو را نسبت به معايب و نواقص تو آگاهى مى گرداند و در غياب نيز ترا حفظ و حراست مى گرداند، دوست واقعى تست و نيز تو بايد براى حفظ و نگهدارى او مراقبت معمول دارى
آن بزرگوار در بيان ديگرى فرموده :
مرارة النصح انفع من حلاوة الغش
تلخى نصيحت پذيرى ، از شيرينى رفتار كسى كه تو را فريب مى دهد، و خرسند مى گرداند، شيرين تر خواهد بود!