چگونه بفهمم کم خونی دارم

[عهد آسمانى]

چگونه بفهمم کم خونی دارم (http://www.niksalehi.com/pezeshki/view/131846.php)

http://www.niksalehi.com/pezeshki/khabar/14-5.jpg

کم‌خونی از جمله عارضه‌هایی است که در اکثر شیرخواران، کودکان زیر 6سال، نوجوانان و زنان باردار دیده می‌شود ولی کمتر کسی نسبت به علائم این بیماری و زمان بروز آن اطلاع دارد.
حتی خیلی‌ از افراد سال‌هاست که مبتلا به این بیماری هستند و از علائم آن رنج می‌برند ولی هنوز نمی‌دانند برای تشخیص آن باید به کدام متخصص مراجعه کنند.
دکتر عبدالحمید باقری، متخصص قلب و عروق و عضو هیأت علمی سازمان انتقال خون در گفت‌وگو با همشهری و در تشریح علائم این بیماری می‌گوید: کم‌خونی یا آنمی یک بیماری نسبتا شایع در همه دنیاست به‌خصوص در خانم‌ها و آن هم به‌دلیل ساختار فیزیکی و مسائل مربوط به جنسیتشان. عمدتا کم‌خونی از سنین پایین در زنان و مردان خود را نشان می‌دهد.
دلیل آن هم فقر غذایی یا نوع رژیم غذایی است. به گفته وی شایع‌ترین علامت این عارضه چه در زنان و چه در مردان از نظر تشخیص فردی و قبل از مراجعه به پزشک تپش قلب، احساس ضعف، بی‌حالی، خستگی و سستی است. از نظر آزمایشگاهی هم با یک آزمایش ساده خون و تعیین میزان هموگلوبین می‌توان به‌وجود این بیماری پی برد.
«معمولا مقدار هموگلوبین بین 13تا16بسته به سن و جنس متفاوت است. کمتر از این مقدار میزان کم‌خونی را مشخص می‌کند. اما به هر حال نوع تغذیه در بروز کم‌خونی مؤثر است.»
این متخصص قلب و عروق در ادامه می‌افزاید: غذاهای فاقد گوشت و غلات و سبزیجات احتمال بروز این بیماری را افزایش می‌دهند. به‌خصوص کسانی که در رژیم‌شان تنها لبنیات مصرف می‌کنند هم باید منتظر بروز این بیماری باشند.
البته کم خونی‌های اینچنینی از نوعی هستند که هیچ بیماری زمینه‌ای عامل آنها نیست ولی یک سری از کم‌خونی‌ها هم در نتیجه بیماری‌های زمینه‌ای هستند. مثل تالاسمی که خود افراد هم حتی از آنها مطلع نیستند. این کم‌خونی‌ها علائم ضعیفی دارند ولی با مراجعه به پزشک و انجام آزمایش خودشان را نشان می‌دهند.
دکتر باقری در این باره خاطرنشان می‌کند: اگر کم‌خونی ناشی از بیماری‌ مثل تالاسمی باشد یا ناشی از اشکالات تغذیه‌ای، با استفاده از داروهای جایگزین یا تغذیه مناسب می‌توان جلوی پیشروی آن را گرفت. این نوع کم‌خونی‌ها در افراد سالم مشکلی ایجاد نمی‌کنند اما اگر فرد، مبتلا به بیماری‌های ریوی یا قلبی باشد، کم‌خونی، این بیماری‌ها را تشدید خواهد کرد برای همین باید با سرعت بیشتری درمان شود؛ به‌خصوص در کودکان چون این اختلال فرایند رشد را متوقف می‌کند و یا در زنان باردار باید سرعت درمان آن بیشتر باشد.
اما بهترین ماده غذایی که درصورت‌بروز کم‌خونی آهن را جذب بدن می‌کند، چیست؟
به گفته عضو هیأت علمی سازمان انتقال خون، آهن موجود در مواد غذایی مثل گوشت و سبزی بهترین نوع است همچنین ترکیبات آماده و قرص‌‌ها و قطره‌ها هم در این مورد بسیار مؤثرند. مصرف ویتامین C در هنگام مصرف غذا هم در جذب آهن مؤثر است. ولی در موارد شدیدتر کم‌خونی مثل هموگلوبین کمتر از 5 چون میزان جذب خوراکی محدود است باید از تزریق آهن استفاده شود. وی تأکید می‌کند: البته با توجه به بروز این بیماری در سنین مدرسه و در بین نوجوانان لازم است که برنامه کشوری آهن‌یاری که به‌صورت پایلوت اجرا شده بود مجددا اجرا شده و به‌صورت هفتگی یا روزانه در اختیار دانش‌آموزان دختر، قرص آهن، قرار گیرد.
www.hamshahrionline.ir



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/3_osi0wtmwxc3ri65sxun.gif

[عهد آسمانى]

درمان كم‌خوني ، با تغذيه صحيح


نويسنده: ثريا لطف‌الهي شبستري
بسياري از دختران جوان و نوجوان، كمترين فعاليت را دارند و از نيازهاي تغذيه‌اي خود غافل هستند. اين امر ضايعات جبران‌ناپذيري را براي آنان به بار مي‌آورد. اغلب دختران جوان دچار كمبود آهن و كلسيم هستند؛ به همين دليل، كم‌خوني و نرمي مفاصل و استخوان‌ها در آنها شايع است.

براساس آمار ارائه شده از سوي اداره آموزش و پرورش، تنها 20 درصد دختران دبيرستاني، در روز ميوه و سبزيجات مصرف مي‌كنند. مطالعات انجام شده بيانگر اين امر است كه فقر آهن حتي در مقادير كم، مي‌تواند به كسب نمرات پايين در دروس تحليلي مانند رياضيات منجر شود. اين عامل يكي از علل برتري پسران در دروس رياضي است.
كم‌خوني و كمبود آهن ناشي از آن در سنين بلوغ موجب كاهش سرعت رشد، ضريب هوشي، قدرت يادگيري و كاهش ظرفيت كاري مي‌شود.
وزارت بهداشت در گزارشي تغييرات رفتاري مثل خستگي و بي‌تفاوتي، افزايش ابتلا به بيماريها، افزايش غيبت از مدرسه، افزايش شيوع كم‌خوني در دوران بارداري و به دنبال آن افزايش مرگ و مير مادران و افزايش تولد نوزادان كم‌وزن و نارس را از ديگر عوارض فقر آهن اعلام كرده است. بنا به اين گزارش، مصرف قرص آهن و غني‌سازي مواد غذايي در پيشگيري از كمبود آهن و كم‌خوني ناشي از آن مؤثر است. همچنين ويتامين12 b به توليد گلبول‌هاي قرمز خون كمك مي‌كند و تأثير عميقي بر هر نوع فعاليت سلولي به‌ويژه سلول عضلاني دارد.
جگر، پنير، تخم‌مرغ و موز داراي اين ويتامين هستند.

فقر آهن چيست؟

اگر براي ساختن گلبولهاي قرمز خون، آهن به مقدار كافي در دسترس نباشد، ابتدا فرد از ذخاير آهن بدن خود استفاده مي‌كند، سپس در صورت ادامه كمبود، ذخاير آهن بدن كاهش مي‌يابد.
اگر كمبود آهن ادامه پيدا كند ذخاير آهن بدن تخليه مي‌شود و كم‌خوني فقر آهن بروز مي‌كند. آهن اساسي‌ترين ماده اوليه براي ساختن گلبولهاي قرمز خون است. البته علاوه بر آهن مواد مغذي ديگر هم مثل اسيد فوليك، ويتامين6 b، ويتامين12 b، ويتامين c و پروتئين براي خونسازي لازم است كه بايد از طريق رژيم غذايي روزانه تأمين شود.
عواملي كه موجب افزايش جذب آهن در بدن مي‌شوند، عبارتند از:
ويتامين ث كه در مركبات ترش، سبزي‌هاي برگي نظير شاهي و جعفري و در گوجه‌فرنگي و فلفل سبز به ميزان فراوان يافت مي‌شود. گوشت قرمز و گوشت حيوانات دريايي، حبوبات، غلات، خشكبار، سبزيجات، ماست و تخم‌مرغ. بسياري از تركيبات نيز به عنوان بازدارنده جذب آهن شناخته شده‌اند كه در اين ميان مي‌توان به پروتئين سويا، نان سبوس‌دار و چاي و قهوه اشاره كرد.
علائم كم‌خوني فقر آهن

كم‌خوني ناشي از فقر آهن داراي علائمي به شرح زير است:
خستگي و ضعف، رنگ پريدگي به خصوص در دست‌ها و سطح داخلي پلك‌ها. علايم با شيوع كمتر عبارتند از التهاب زبان، غش، حالت تنگي نفس، تند شدن ضربان قلب، احساس ناراحتي در شكم، علاقه شديد به خوردن يخ، رنگ يا خاك، استعداد ابتلا به عفونت، بي‌اشتهايي، موارد كم‌خوني فقر آهن شديد با تنگي نفس و تپش قلب و ورم قوزك پا همراه است.
منبع:روزنامه اطلاعات

[خادمه زینب کبری(س)]

چگونه بفهمیم کم خونی داریم؟

http://img.tebyan.net/big/1388/02/95139250213952185274915501724919839165.jpg

کم خونی یعنی کاهش تعداد گلبول‏های قرمز خون و علل متفاوتی دارد، ولی مهم‏ترین آنها کمبود آهن در بدن است.
اگر کم‏خونی خفیفی داشته باشید، ممکن است علامتی دیده نشود و حتی اگر دیده شود، ممکن است متوجه کم‏خونی خود نشوید، یا آن را با بیماری دیگری اشتباه بگیرید.
حال ما به شما می گوییم که علائم شایع کم خونی چیست تا با مشاهده ی آنها به پزشک مراجعه کنید:

1- به پوست خود دقت کنید. آیا پوستتان رنگ پریده است؟
در حالت کم‏خونی، حتی اگر رنگ پوستتان معمولی باشد، ولی لب (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=80414)‏های شما، کمرنگ‏تر از حد طبیعی است و پوست شما بی‏حال و خسته (شل) می باشد.
2- آیا همیشه احساس خستگی و بی‏حالی می کنید؟ این ها از علائم شایع کم‏خونی است.
3- آیا سردرد (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=5566)های پی در پی دارید؟ و یا اشتهایی (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=23903) برای غذا خوردن ندارید؟ این ها از علائم اولیه کم‏خونی هستند.
4- آیا مبتلا به یبوست (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=70282)شده‏اید؟ این هم یکی از علائم اولیه کم خونی است و بدون هیچ‏ تغییری در عادات غذایی به وجود می‏آید (یعنی مثلا بدون کاهش مصرف میوه (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=243) و سبزی (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=242)، دچار یبوست می شوید).


تنها راه تشخیص کم‏خونی، دادن آزمایش خون است.


5- آیا تمرکز فکری برای شما سخت شده است؟ این مسئله روی کار شما یا انجام تکالیف درسی (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=41178) شما تاثیرگذار است.
6- آیا دوست دارید مواد عجیب و غریب را که خوراکی نیستند، بخورید، مثل خاک یا کاغذ. چنین حالتی، «پیکا (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=67380)» نام دارد.
7- به حالات روحی و روانی خود دقت کنید. کم‏خونی می‏تواند باعث احساس افسردگی (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=68164) شود.

http://img.tebyan.net/big/1388/02/55178197502078165190217147190251154432221.jpg

8- آیا احساس تنگی نفس (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=12299) دارید؟ گلبول‏های قرمز خون، بخش حیاتی فرآیند تنفس را تشکیل می دهند و این علامت در کم‏خونی متوسط تا شدید بروز می‏کند.
9- آیا احساس می‏کنید انگشتان دست و پای شما همیشه سرد هستند؟ این حالت به دلیل کاهش جریان خون در انگشتان دست و پا، در اثر کم‏خونی اتفاق می‏افتد.
10- آیا احساس ضعف یا سرگیجه (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=15687)دارید؟ در کم‏خونی شدید، هنگام برخاستن از رختخواب احساس ضعف زیادی دارید و یا هنگام بلند شدن از جایتان، احساس سرگیجه می‏کنید.

هشدارها:

* اگر به طور ناگهانی، زخم (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=56237)‏هایی روی زبان یا دهانتان پیدا شد، یا اگر خانم هستید و یک مرتبه دچار قطع قاعدگی (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=89988)شدید، نشان می‏دهد دچار کم‏خونی هستید.
* اگر بیشتر اوقات غذاهای فرآیند شده و آماده بخورید، یا بعضی وعده‏های غذایی (مثل صبحانه (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=89063)) را از برنامه غذایی تان حذف کنید، یا ریزه خواری داشته باشید، یا از همه گروه های غذایی (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=73693) استفاده نکنید، ممکن است آهن و سایر مواد مغذی را به مقدار کافی دریافت نکنید. در این صورت، اگر علائم ذکر شده در بالا را داشتید، احتمالا دچار کم‏خونی هستید.

http://img.tebyan.net/big/1388/02/869912064823116557220224188175519725048.jpg


* کم‏خونی می‏تواند در اثر مشکلات پزشکی اصولی و دریافت یا جذب ناکافی آهن در بدن به وجود آید. تنها راه تشخیص کم‏خونی، دادن آزمایش خون (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=86196)است. اگر فکر می‏کنید دچار کم‏خونی هستید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
* اگر نسبت به کم‏خونی خود شک دارید، هرگز مقادیر بالای مکمل‏های آهن را مصرف نکنید، زیرا دریافت مقادیر زیاد آهن (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=6381)، مسمومیت زاست و عوارض بدی دارد.
برای تشخیص قطعی کم‏خونی باید به پزشک مراجعه کنید و خودتان بر اساس علائم بالا نمی‏توانید بگویید حتما دچار کم‏خونی هستید، زیرا علائم کم‏خونی می‏تواند مشابه علائم سایر بیماری‏ها باشد و کمبود آهن به تنهایی، علت بروز کم‏خونی نیست.
* اگر علائم بالا در شما ادامه داشت، یا دچار یک مشکل خاص پزشکی هستید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. اطلاعاتی که در این مقاله برای شما ارائه شده، نمی‏تواند جایگزین توصیه‏ها یا درمان تخصصی پزشکی شود.

نیره ولدخانی – سایت تبیان