آثار اعمال ما تقدم و ما تاخر در اخرت

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://smiles.al-wed.com/smiles/65/f4.gifhttp://img33.picoodle.com/img/img33/8/6/11/f_besmelahm_f66fbac.gifhttp://smiles.al-wed.com/smiles/65/f4.gif



آثار اعمال انسان بر دونوع است :

1- اعمالي كه آثار ونتايج آنها محدود به دوران عمر انسان مي باشند وبا مرگ او پرونده ي آنها نيز بسته مي شود" اثار ما تقدم" است.

2- اعمالي كه آثارشون حتي بعد از كوچ انسان از اين جهان از بين نمي رود وبا مرگ پرونده شون بسته نميشه و آثار مثبت يا منفي آنها در حيات برزخي نصيب او مي شه "آثار ما تأخر " است.

اعمالي كه براي دسته ي اول قيد مي شه اعمال خنثي هستند .مثل خوردن و آشاميدن و خوابيدن براي رفع نياز وكسب انرژي ...كه البته اگر آن هم با نيت خاصي همراه شد جنبه ي دوم را بخود اختصاص مي دهد .

به عنوان مثال كسي كه در زندگي دنيوي امور خيري را بنيان گذاري كرده است نتايج معنوي اين عمل در حيات برزخي نصيب او مي گردد يعني سبب برخورداري از مواهب خداوندي وحتي بخشش پاره اي از خطاهاي او مي شود .
عكس قضيه نيز صادق است ؛ كسي كه بدعتها وروشهاي غلطي را بنيان گذاري يا تقويت مي كند ؛ در همه ي نتايج سوئي كه اين بدعتها در زندگي فردي يا اجتماعي افراد برجاي مي گذارند؛ سهيم وشريك است از قبيل : مدسازي ها؛ آداب و رسوم غلط در امر ازدواج ؛ نشر خرافات ؛ ايجاد انحرافات فكري در ديگران ؛ گسترش بي عفتي و بي بندوباري ؛ توسعه ي اعتياد به مواد مضر و مخدر و ... كه همگي تا مدت زمان بسيار طولاني آثار ونتايج شومي در زندگي مادي و معنوي انسانها برجاي مي گذارند وسرچشمه ي بدبختي هاي فراواني در جامعه مي گردند.

خداوند در قرآن كريم توجه انسان را به اين نكته ي اساسي جلب نموده و مي فرمايد :

"وَ نَكتُبُ مَا قَدَمـــوا وَ آثَرَهُم"

يعني ما تمامي اعمالي را كه شخص انجام داده و پيش فرستاده است ؛ با تمامي آثار آينده ي آن ؛ همه را ثبت مي كنيم . و در جاي ديگر مي فرمايد :

يُنَبـــؤُ الانسانُ يَومَئِــذٍ بِمــا قَدَمَ وَ أَخَر قيامت/13

آن روز انسان از آنچه پيشاپيش فرستاده و آنچه به آينده موكول كرده باخبر شود.

علاوه بر آن ؛ اعمال خيري كه بازماندگان براي درگذشتگان انجام مي دهند ؛ در سرنوشت آنها در عالم برزخ مؤثر است از قبيل طلب مغرفت ؛ دعاي خير ؛ انفاق ؛ اعمال صالحه و ... كه همه در بخشش گناهان وبالا رفتن مقام معنوي آنها اثر دارد .

نفرين و طلب عذاب و طلب عذاب نيز( در صورتي كه به حق بوده باشد) در افزايش شقاوت وعذاب آنها مؤثر است.

غيبت يا دروغ از گناهان كبيره در دين اسلام شمرده شده است لذا آثار ماتقدم اعمال انسان را در بر دارد.



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_s20bq2uffupiwnmvhx3z.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_s20bq2uffupiwnmvhx3z1.gif






امام صادق عليه السلام مي فرمايند :



شش چيز است که مومن بعد از مرگ نيز از آن ها بهره مند مي شود شش مورد است :
- فرزند صالحي که براي او طلب مغفرت کند .
- کتاب قرآن که از آن قرائت کند .
- چاه آبي که حفر کرده ( و به مردم آب مي دهد ) .
- درختي که کاشته است .
- آبي که براي خيرات جاري کرده است .
- روش پسنديده اي بنا نهاده و ديگران پس از وي ، آن را ادامه مي دهند .


دیدگاه قرآن‌ درباره آثار "ما تقدّم‌" و "ما تأخّر" اعمال

ر قرآن مجید، آیاتی آمده که به این حقیقت اشاره فرموده است که انسان در عالم آخرت‌، در برابر کارهایی که از قبل فرستاده و کارهایی که آخر می‌فرستد، مسئول است‌؛ بدیهی است که مراد از "اعمال ما تقدم‌"، طاعات و عبادات و یا گناهانی است که در مدّت زندگی خود مرتکب شده‌، چون دنیا به منزلة کشتگاه و زراعت گاه است‌، و بشر همانند کشاورز، هر چه کشت کند، در عالم آخرت همان را درو و برداشت خواهد کرد.

اما مراد از اعمال ]ما تأخّر[ آثار کارهایی است که نتیجة آن پس از مرگ انسان‌، در عالم آخرت به او می‌رسد و آن سنت‌های خوب یا بدی است که انسان به جای گذاشته یا کتاب علمی مفید و ارزشمندی تألیف کرده که دیگران در طول قرن‌ها از آن استفاده کرده‌اند و تا زمانی که این کتاب باقی است‌، اجر و پاداش در نامه عمل نویسنده ثبت می‌شود، و نیز اگر کتابی تألیف کند که عقیده جوانان را نسبت به دین‌، ضعیف نماید یا مرکزی تأسیس کند که جوانان را به انحراف بکشاند ـ تا زمانی که آثار این کارها موجود باشند وزر و وبال آن‌، به گردن مؤسس است‌.

رسول خدا(ص) می‌فرماید:

"چند عمل است که بعد از مرگ نیز، پاداش آن به انسان می‌رسد:اوّل‌:غرس کردن درخت‌؛ دوم‌:حفر چاه یا چشمه ]که این دو را وقف نماید و در اختیار عموم قرار دهد.[(میزان الحکمه‌، محمد محمدی ری شهری‌، ج 7، ص 14.) ؛ سوم‌:تألیف کتاب علمی‌؛ چهارم‌:ساختن مسجد؛ پنجم‌:تربیت فرزند صالح که بعد از وفات پدر برای وی استغفار کند."

در حدیث دیگری آن حضرت می‌فرماید:

"کسی که سنّت حسنه‌ای در اسلام از خود به جای گذارد که دیگران بعد از مرگ وی به آن عمل کنند، نوشته می‌شود برای او اجر کسی که به آن سنت عمل می‌کند و از اجر و پاداش عمل کنندگان نیز، چیزی کسر نمی ‌شود."(صحیح مسلم‌، ج 4، ح 2059.)

در سورة قیامت آمده است‌:

"یُنَبَّؤُاْ الاْ ؟ًِنسَـَن‌ُ یَوْمَغ‌ذِم بِمَا قَدَّم‌َ وَ أَخَّرَ ؛(قیامه‌،13)
روز قیامت‌، انسان آگاه می‌شود به آن چه جلو و آخر فرستاده‌."
هم چنین در سوره حشر می‌خوانیم‌:

"یَـََّأَیُّهَ ا الَّذِین‌َ ءَامَنُواْ اتَّقُواْ اللَّه‌َ وَلْتَنظُرْ نَفْس‌ٌ مَّا قَدَّمَت‌ْ لِغَد؛(حشر،18)

ای مؤمنین‌!از خدا بترسید و هر نفسی بنگرد، تا چه عملی برای فردای قیامت خود پیش فرستاده‌."

نکته اخر و بسيار مهم اين است که توجه داشته باشيم آثار تشریعی اعمال (گناه)در صورت توبه برداشته می شود اما آثار تکوینی اعمال برداشته نخواهد شد



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_s20bq2uffupiwnmvhx3z.gif