مولتي ويتامين بخوريم يا نه؟

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

http://img.tebyan.net/big/1389/11/34211239143201173205201094152150297915053.jpg



ويتامين ها بخش مهمي از سلامتي انسان محسوب مي شوند. اما تحقيقات اخير نشان مي دهد، مصرف بيش از اندازه يک ماده خوب هم مي تواند براي سلامتي مضر باشد.


بنابراين ديگر نمي توان مصرف مکمل هاي ويتاميني را به عنوان راه حل مناسبي براي درمان هر دردي دانست. البته عده اي خاص به مکمل هاي ويتاميني احتياج دارند، مانند خانم هاي يائسه (http://www.tebyan.net/nutrition_health/diseases/women/2010/5/18/124498.html) که بايد مکمل ويتامين D (http://www.tebyan.net/nutrition_health/nutrients/vitamins/2009/5/13/91607.html) و کلسيم (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/nutrients/minerals/2010/12/5/146308.html) را براي جلوگيري از پوکي استخوان (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/joints_bones/2010/6/8/126422.html) مصرف کنند، و يا زنان باردار (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/Food_plans/all_age_nutrition/pregnancy_lactation/2010/3/6/117720.html) که بايد مکمل اسيد فوليک (http://www.tebyan.net/nutrition_health/society_health/pregnancy/2008/9/21/75031.html) را به منظور جلوگيري از بروز نقص لوله عصبي در نوزاد (اسپينا بيفيدا (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/dites/disease_dites/other_disease/2006/1/5/14821.html)) استفاده کنند.
بيشتر افراد بدون آن که دليل اصلي خوردن مکمل ويتامين ها را بدانند، فقط از روي عادت و البته توصيه اطرافيان، اين داروها را مصرف مي کنند.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

توليدکنندگان مکمل هاي ويتاميني، مولتي ويتامين هايي را به بازار عرضه مي کنند که تمام نيازهاي روزانه افراد به مواد مغذي را در يک قرص برآورده مي سازند.
البته وابستگي به مولتي ويتامين ها به بروز عادات ناسالمي منجر مي شود، مثلا مردم به مقدار کافي ميوه (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=243) و سبزي (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=242) نمي خورند و فکر مي کنند اين وضعيت را مي توانند با خوردن مولتي ويتامين جبران کنند. اما اين باور تا حد زيادي غلط است، زيرا مصرف مولتي ويتامين مطمئنا نمي تواند رژيم نامناسبي را که مملو از چربي (http://www.tebyan.net/nutrition_health/nutrients/fats/2009/12/19/110683.html) و نمک (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/(Foods)/spices/2010/10/23/141083.html) و شکر (http://www.tebyan.net/nutrition_health/(foods)/spices/2009/4/18/89392.html) است ، اصلاح کند.
محققان معتقدند ويتامين ها در بسياري از افراد نه تنها مفيد و موثر نيستند، بلکه مصرف برخي از آنها مانند ويتامين A (http://www.tebyan.net/nutrition_health/nutrients/vitamins/2010/4/27/122106.html) و آهن (http://www.tebyan.net/nutrition_health/society_health/drugs/2010/11/24/145228.html) در مقادير بالا مي تواند سمي و خطرناک باشد. همچنين مقدار اضافي ويتامين هاي محلول در آب مثل ويتامين هاي گره B از طريق ادرار دفع مي شود.
بنابراين دانستن اين که مصرف کدام مکمل واقعا مي تواند به سلامتي افراد کمک کند، کار دشواري است. تنها عاملي که مي تواند در افرادي که مکمل ويتامين ها را استفاده مي کنند، مثبت ارزيابي شود، اين است که اين افراد همان طور که براي سالم تر بودن به اين مواد متوسل مي شوند، نسبت به ساير افراد به تغذيه ، ورزش (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=66171) و عادات زندگي خود نيز اهميت بيشتري مي دهند و به همين دليل هم مکمل هاي ويتاميني توانسته است سلامت آن ها را تضمين کند.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

کاهش يا افزايش سرطان سينه؟!
طي تحقيقي که روي اثر مولتي ‌ويتامين‌ها در بروز سرطان سينه (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/cancer/2010/4/17/120864.html) در آمريکا انجام شد، پژوهشگران متوجه شدند که خطر سرطان در مصرف‌کنندگان اين گروه دارويي کاهش مي‌يابد، اما در همان زمان مقاله‌اي در سوئد منتشر شد که نتايجي خلاف تحقيق آمريکايي‌ها را نشان مي‌داد.
سوالي که در اين جا مطرح مي‌شود اين است که آيا مولتي ‌ويتامين‌ها مفيد هستند يا مضر؟
يکي از اختلالات موجود در افراد مبتلا به سرطان سينه، اختلالات ژنتيکي است که بخش عمده اين اختلال به صورت غير ارثي بروز مي‌کند که مي‌تواند ناشي از آسيب در بخش ژنتيکي افراد (يعني DNA) باشد.
در بررسي محققان آمريکايي معلوم شد کلسيم و مولتي ويتامين‌ها داراي اثرات مثبت در ترميم DNA افراد هستند و اثرات مثبت در کاهش سرطان (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/diseases/cancer/2010/7/8/130017.html) تنها در افرادي که مولتي ويتامين مصرف کرده بودند، ديده شد.
در اين تحقيق اثرات مثبتي از مصرف مکمل‌هايي مانند ويتامين A، C (http://www.tebyan.net/nutrition_health/nutrients/vitamins/2008/1/21/58861.html)، E (http://www.tebyan.net/nutrition_health/nutrients/vitamins/2007/1/15/31576.html) و بتاکاروتن (http://www.tebyan.net/Nutrition_Health/nutrients/vitamins/2010/12/27/149066.html) ديده نشد. در واقع محققان به اين نتيجه رسيدند که مصرف ويتامين‌ها با هم باعث مي شود اثرات آنتي‌اکسيداني (http://www.tebyan.net/nutrition_health/nutrition_news/healthy_nutrition/2008/4/24/65464.html) آن ها تشديد شده و موثر واقع ‌گردند.
در بررسي محققان سوئدي ديده شد که در افراد مصرف‌کننده مولتي ويتامين‌ها، خطر بروز سرطان سينه 19 درصد افزايش مي‌يابد و معلوم گرديد که اسيد فوليک موجود در مکمل‌ها، با خطر بروز سرطان سينه همراه است.
اسيد فوليک براي رشد سلول‌ها مفيد است که مي‌تواند همين اثر را بر روي سلول‌هاي سرطاني نيز داشته باشد.
بنابراين با توجه به تضاد واضح بين نتايج تحقيقات مي توان نتيجه گرفت تا انجام بررسي هاي بيشتر بايد از مصرف بي‌رويه مولتي ويتامين‌ها به خصوص در کساني که کمبودي ندارند، خودداري نمود.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

فوايد مولتي ويتامين ها براي خانم ها
مصرف مولتي ويتامين ها به خانم ها کمک مي‌کند از ابتلا به بيماري‌هاي قلبي (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=67155) محفوظ بمانند. البته مصرف مولتي‌ويتامين ها در خانم هايي که دچار بيماري‌هاي قلبي شده‌اند، تاثيري زيادي ندارد.
به طور کلي تحقيقات نشان مي‌دهد خانم هايي که مولتي‌ويتامين مصرف مي‌کنند، در کل عادات سالم‌تري دارند. آن‌ها معمولا کم‌تر سيگار (http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=66173) مي‌کشند، فعاليت بدني بيش‌تري دارند و رژيم غذايي سالم‌تري را انتخاب مي‌کنند.
حتي اگر اين موارد را در نظر بگيريم، باز هم نمي‌توانيم از تاثير مستقيم مصرف مولتي‌ويتامين ها بر سلامت خانم ها چشم پوشي کنيم.
در کشورهاي صنعتي مصرف مولتي‌ويتامين‌ها بسيار گسترده است. تقريبا نيمي از بزرگسالان آمريکايي به طور مرتب مولتي ويتامين مصرف مي‌کنند.
براي بررسي رابطه بين مصرف ويتامين ها و پيشگيري از بيماري‌هاي قلبي در خانم ها، مطالعه‌اي را روي 31 هزار و 671 خانم که سابقه ابتلا به بيماري‌هاي قلبي را نداشتند و دو هزار و 262 خانم که به بيماري‌هاي قلبي دچار شده بودند انجام دادند. اين خانم ها بين 49 تا 83 سال سن داشتند و تقريبا 60 درصد از هر دو گروه، از مکمل‌ها استفاده مي‌کردند.
اين تحقيقات نشان داد خانم هايي که از مولتي‌ويتامين و ديگر مکمل‌ها استفاده مي‌کنند، با احتمال 27 درصد کم‌تر به حمله قلبي دچار مي‌شوند. اما خانم هايي که دچار بيماري‌هاي قلبي هستند، ميزان پيشگيري از حمله قلبي در اثر خوردن مکمل‌ها، فقط 14 درصد است.
به اين ترتيب مي‌توان گفت خانم هايي که دچار بيماري‌هاي قلبي نشده اند، در صورت مصرف مکمل هاي غذايي با احتمال کم‌تري دچار حمله قلبي مي‌شوند، اما تاثير مکمل‌ها در خانم هايي که سابقه بيماري‌هاي قلبي را دارند، بسيار کم‌تر است