edalat
12-03-2011, 01:46
مزاحمت تلفنی
تعریف: مزاحمت تلفنی عبارت است از اینكه كسی با استفاده از تلفن یا سایر وسایل مخابراتی، بدون جهت ضمن اشغال خط تلفن متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی، موجبات اذیت و آزار و سلب آسایش طرف دیگر را فراهم نماید. مثل اینكه در نصف شب با به صدا در آوردن زنگ تلفن دیگری او را از خواب بیدار كرده، آرامش او را بر هم زند.
ایجاد مزاحمت تلفنی یك فعل عمدی آگاهانه است و به محض كشف، ملاك مسئولیت كیفری مزاحم شناخته میشود، مگر اینكه مرتكب با ارائه دلائل به دادگاه ثابت نماید که عمل او از روی حسن نیت بوده و با هدف مشروع انجام گرفته است.
عناصر:
عنصر قانونی: مادۀ 641 قانون مجازات اسلامی مزاحمت با تلفن یا دستگاههای مخابراتی دیگر را جرم تلقی كرده و برای آن مجازات تعیین كرده است و علاوه بر آن ماده واحدۀ قانون اصلاح تبصرۀ 2 مادۀ 14 قانون تأسیس شركت مخابرات ایران مصوب 1366 نیز مؤیّد این مطلب است.
نکات ضروری:
با توجه به صدر ماده كه میگوید:
هر كس به وسیله تلفن یا دستگاههای مخابراتی دیگر برای اشخاص ایجاد مزاحمت نماید...
اوّلاً: مجنی علیه جرم مزاحمت تلفنی علاوه بر شخص حقیقی، شامل مزاحمت شخص حقوقی نیز خواهد شد مثل اینكه كسی به آتش نشانی زنگ بزند و گزارش وقوع آتش سوزی برخلاف واقع را بدهد و باعث اعزام مأموران به محل گردد.
ثانیاً: وسیله ارتكاب جرم علاوه بر دستگاه تلفن شامل كلیه دستگاههای مخابراتی از قبیل دستگاه فرستنده بی سیم و با سیم و همین طور سایر وسایل مخابراتی كه برای اعلام خبر و پیامک مورد استفاده قرار میگیرد خواهد شد.
عنصر مادی:
برای تحقق این جرم، رفتار فیزیكی خارجی مرتكب در ایجاد ارتباط لزوماً باید به صورت رفتار غیر متعارف بوده و انجام آن باعث ناراحتی و سلب آسایش شنونده یا گیرنده پیام شود. بنابراین ترك فعل نمیتواند تشكیل دهنده عنصر مادی این جرم باشد. یعنی هر كس با علم و اطلاع از قصد دیگری مبنی بر ایجاد مزاحمت تلفنی برای شخص ثالث، اقدامی در جلوگیری از این كار به عمل نیاورد ترك فعل او باعث تحقق عنصر مادی نمیشود. هرگاه ایجاد مزاحمت تلفنی همراه با جرایم دیگری مانند تهدید به قتل و اخاذی باشد، عمل مرتكب واجد عناوین متعدد ایجاد مزاحمت تلفنی (موضوع ماده 641) و همچنین مشمول حكم ماده 669 قانون مجازات اسلامی خواهد بود.
عنصر روانی:
ایجاد مزاحمت تلفنی از جرایم عمدی است و برای مجرم شناختن مرتكب، احراز عمد عام (ارتكاب عمل ممنوع) كفایت نمیكند و اثبات مسئولیت كیفری مرتكب منوط به احراز عمد خاص (قصد مزاحمت) میباشد.
مجازات:
كیفر مرتكب جرم مزاحمت تلفنی علاوه بر اجرای مقررات، خاص شركت مخابرات در صورت شكایت شاكی حبس از یك تا شش ماه خواهد بود (موضوع ماده641قانون مجازات اسلامی) و در صورت گذشت شاكی تعقیب كیفری و اجرای مجازات متوقف نخواهد شد به دلیل اینكه این جرم از جرایم عمومی است و ماده 727 قانون مجازات اسلامی این جرم را در عداد جرایم قابل گذشت احصا نكرده است. منظور از مقررات خاص كه در ماده اشاره شده است ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 ماده 14 قانون تأسیس شركت مخابرات میباشد كه مقرّر میدارد:
«هر كس وسیله مخابراتی در اختیار خود را وسیله مزاحمت دیگری قرار دهد یا با عمد و سوء نیت ارتباط دیگری را مختل كند برای بار اول پس از كشف، ارتباط تلفنی او به مدت یك هفته همراه با اخطار كتبی قطع و تجدید ارتباط مستلزم پرداخت هزینههای مربوطه خواهد بود برای بار دوم ارتباط تلفنی او به مدت سه ماه همراه با اخطار كتبی قطع و تجدید ارتباط مستلزم پرداخت هزینههای مربوطه و تقاضای مشترك خواهد بود و برای بار سوم، شركت، ارتباط تلفنی وی را به طور دائم قطع و اقدام به جمع آوری منصوبات تلفن نموده و ودیعه مشتری را پس از تسویه حساب مسترد خواهد نمود».
منابع:
1- زراعت، عباس؛ شرح قانون مجازات اسلامی، بخش تعزیرات، تهران، انتشارات ققنوس، چاپ اول، 1382، ج2، صص 466-462.
2- ولیدی، محمدصالح، حقوق جزای اقتصادی (جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی و حقوق و تكالیف خانوادگی)، تهران، انتشارات، امیركبیر، چاپ اوّل، 1380، صص 246-239.
3- شكری، رضا؛ سیروس، قادر، قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق كنونی، تهران،
تعریف: مزاحمت تلفنی عبارت است از اینكه كسی با استفاده از تلفن یا سایر وسایل مخابراتی، بدون جهت ضمن اشغال خط تلفن متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی، موجبات اذیت و آزار و سلب آسایش طرف دیگر را فراهم نماید. مثل اینكه در نصف شب با به صدا در آوردن زنگ تلفن دیگری او را از خواب بیدار كرده، آرامش او را بر هم زند.
ایجاد مزاحمت تلفنی یك فعل عمدی آگاهانه است و به محض كشف، ملاك مسئولیت كیفری مزاحم شناخته میشود، مگر اینكه مرتكب با ارائه دلائل به دادگاه ثابت نماید که عمل او از روی حسن نیت بوده و با هدف مشروع انجام گرفته است.
عناصر:
عنصر قانونی: مادۀ 641 قانون مجازات اسلامی مزاحمت با تلفن یا دستگاههای مخابراتی دیگر را جرم تلقی كرده و برای آن مجازات تعیین كرده است و علاوه بر آن ماده واحدۀ قانون اصلاح تبصرۀ 2 مادۀ 14 قانون تأسیس شركت مخابرات ایران مصوب 1366 نیز مؤیّد این مطلب است.
نکات ضروری:
با توجه به صدر ماده كه میگوید:
هر كس به وسیله تلفن یا دستگاههای مخابراتی دیگر برای اشخاص ایجاد مزاحمت نماید...
اوّلاً: مجنی علیه جرم مزاحمت تلفنی علاوه بر شخص حقیقی، شامل مزاحمت شخص حقوقی نیز خواهد شد مثل اینكه كسی به آتش نشانی زنگ بزند و گزارش وقوع آتش سوزی برخلاف واقع را بدهد و باعث اعزام مأموران به محل گردد.
ثانیاً: وسیله ارتكاب جرم علاوه بر دستگاه تلفن شامل كلیه دستگاههای مخابراتی از قبیل دستگاه فرستنده بی سیم و با سیم و همین طور سایر وسایل مخابراتی كه برای اعلام خبر و پیامک مورد استفاده قرار میگیرد خواهد شد.
عنصر مادی:
برای تحقق این جرم، رفتار فیزیكی خارجی مرتكب در ایجاد ارتباط لزوماً باید به صورت رفتار غیر متعارف بوده و انجام آن باعث ناراحتی و سلب آسایش شنونده یا گیرنده پیام شود. بنابراین ترك فعل نمیتواند تشكیل دهنده عنصر مادی این جرم باشد. یعنی هر كس با علم و اطلاع از قصد دیگری مبنی بر ایجاد مزاحمت تلفنی برای شخص ثالث، اقدامی در جلوگیری از این كار به عمل نیاورد ترك فعل او باعث تحقق عنصر مادی نمیشود. هرگاه ایجاد مزاحمت تلفنی همراه با جرایم دیگری مانند تهدید به قتل و اخاذی باشد، عمل مرتكب واجد عناوین متعدد ایجاد مزاحمت تلفنی (موضوع ماده 641) و همچنین مشمول حكم ماده 669 قانون مجازات اسلامی خواهد بود.
عنصر روانی:
ایجاد مزاحمت تلفنی از جرایم عمدی است و برای مجرم شناختن مرتكب، احراز عمد عام (ارتكاب عمل ممنوع) كفایت نمیكند و اثبات مسئولیت كیفری مرتكب منوط به احراز عمد خاص (قصد مزاحمت) میباشد.
مجازات:
كیفر مرتكب جرم مزاحمت تلفنی علاوه بر اجرای مقررات، خاص شركت مخابرات در صورت شكایت شاكی حبس از یك تا شش ماه خواهد بود (موضوع ماده641قانون مجازات اسلامی) و در صورت گذشت شاكی تعقیب كیفری و اجرای مجازات متوقف نخواهد شد به دلیل اینكه این جرم از جرایم عمومی است و ماده 727 قانون مجازات اسلامی این جرم را در عداد جرایم قابل گذشت احصا نكرده است. منظور از مقررات خاص كه در ماده اشاره شده است ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 ماده 14 قانون تأسیس شركت مخابرات میباشد كه مقرّر میدارد:
«هر كس وسیله مخابراتی در اختیار خود را وسیله مزاحمت دیگری قرار دهد یا با عمد و سوء نیت ارتباط دیگری را مختل كند برای بار اول پس از كشف، ارتباط تلفنی او به مدت یك هفته همراه با اخطار كتبی قطع و تجدید ارتباط مستلزم پرداخت هزینههای مربوطه خواهد بود برای بار دوم ارتباط تلفنی او به مدت سه ماه همراه با اخطار كتبی قطع و تجدید ارتباط مستلزم پرداخت هزینههای مربوطه و تقاضای مشترك خواهد بود و برای بار سوم، شركت، ارتباط تلفنی وی را به طور دائم قطع و اقدام به جمع آوری منصوبات تلفن نموده و ودیعه مشتری را پس از تسویه حساب مسترد خواهد نمود».
منابع:
1- زراعت، عباس؛ شرح قانون مجازات اسلامی، بخش تعزیرات، تهران، انتشارات ققنوس، چاپ اول، 1382، ج2، صص 466-462.
2- ولیدی، محمدصالح، حقوق جزای اقتصادی (جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی و حقوق و تكالیف خانوادگی)، تهران، انتشارات، امیركبیر، چاپ اوّل، 1380، صص 246-239.
3- شكری، رضا؛ سیروس، قادر، قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق كنونی، تهران،