◄* ▐*► لقمه حرام و آثار آن ◄* ▐*►

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/54215512512056778701.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/54215512512056778701.gif)



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


لقمه حرام و آثار آن

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif




اقسام مال حرام

اموال حرام، از سه قسم بیرون نیست:
اول آنکه: ذات آن حرام است؛ مثل خوک و سگ و خون و امثال اینها.

دوم آنکه: به جهت صفتی که عارض آن شده است، حرام شده است؛ چون طعامی که به زهر مخلوط شده است.

سوم آنکه: به جهت نقص و خللی که در گرفتن و دادن مال به هم رسیده و از برای این، اقسام بسیار است؛ مثل اموالی که گرفته می شود به ظلم و عدوان و غصب و دزدی و خیانت در امانت و مکر و حیله و تلبیس و رشوه و کم فروشی و ربا و غیر اینها، از آنچه در کتب فقه مذکور است و در خصوص هر یک ذمّ شدید رسیده است.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



فرق بين رشوه و هديه

چون بسیار اشتباه می شود در میان رشوه و هدیه، در این مقام اشاره به بیان آنها می کنیم. پس می گوییم: بدان که چیزی که به این اسم و رسم، کسی به دیگری می دهد چند صورت است:

اول آنکه: کسی چیزی از برای بعضی برادران دینی خود بفرستد، به قصد اظهار دوستی و محبّت و تأکید قواعد انس و صحّت و هیچ غرض دیگر نداشته باشد و شکی نیست که این هدیه است و حلال است؛ خواه با آن قصد ثواب اخروی نیز داشته باشد یا نه.

دوم آنکه: مقصود او از فرستادن چیزی، طمع مالی باشد؛ مثل اینکه فقیری هدیه از برای غنی یا غنی از برای غنی دیگری بفرستد به جهت طمع عوض بیشتر یا مساوی و این نیز نوعی از هدیه است و در حقیقت هبه ای است به شرط عوض و هرگاه آنچه طمع و منظور بوده، به جا آورد، حلال است؛ همچنان که مقتضای ادله و مفاد بعضی از اخبار است. بلکه از بعضی اخبار مستفاد می شود که اگر طمع او را هم به جا نیاورد، حلال خواهد بود.

همچنان که مروی است که اسحق بن عمّار به حضرت صادق علیه السلام عرض کرد که مرد فقیری هدیه به جهت من می فرستد و مقصودش آن است که من عوض به او بدهم. من هدیه او را می گیرم و چیزی به او نمی دهم، آیا از برای من حلال است؟ فرمود: بلی، حلال است؛ ولیکن مگذار که عطا نکنی به او.

سوم آنکه: مقصود او از فرستادن، این باشد که آن شخص در کار معینی اعانت او کند. پس اگر آن کار، حرام یا واجب باشد، آن هدیه نیست، بلکه رشوه است و گرفتن آن حرام است و اگر آن عمل، مباح باشد، قبول هدیه آن ضرر ندارد.

چهارم آنکه: غرض او از فرستادن، تحصیل دوستی و محبّت باشد ولیکن در دوستی و محبّت او منظور این باشد که به واسطه جاه و مرتبه او متوسّل به بعضی از مطالب خود شود و اگر این جاه و مرتبه از برای او نمی بود، آن را نمی فرستاد.

پس اگر غرض آن شخص توسّل به مطالب غیر مشروعه باشد، شکّی در رشوه بودن آنچه فرستاده و حرمت آن نیست و اگر توسّل به مطلب مشروع باشد یا غرض او معلوم نباشد، ظاهر آن است که حرام نباشد؛ اگرچه قبول آن مطلقا خالی از کراهت نیست؛ زیرا که هدیه ای است مشابه رشوه.
مروی است که حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله والیی فرستادند که زکات قبیله ازد را جمع نماید، چون مراجعت نمود بعضی از آنچه آورده بود، خود نگاه داشت و گفت: این هدیه ای است که به من داده اند. حضرت فرمود که اگر راست می گویی چرا در خانه پدرت و خانه مادرت ننشستی تا هدیه از برای تو بیاورند؟ پس فرمود: چرا من هرگاه یکی از شما را به عملی نصب می کنم، گویید این از شما و این هدیه من است؟ چرا در خانه مادرش نمی نشیند تا هدیه از برایش بیاورند؟




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


پیام ها

1. برخی از اموال و چیزها ذاتا حرام هستند، مانند خوک و سگ و خون.

2. برخی از اموال و چیزها اگر صفتی بیابند که جنس آنها را تغییر بدهد،
حرام می شوند، مانند غذایی که با زهر مخلوط شده باشد.

3. اموال و چیزهایی که با ظلم و ستم، غصب، دزدی، خیانت در امانت و... گرفته شوند، حرام هستند.

4. اموالی که از راه گرفتن رشوه، ربا و کم فروشی به دست آید، حرام است.



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


مذمت کسب حرام

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: در روز قیامت مردی را بیاورند که از حرام مال جمع کرده و در حرام صرف کرده، فرمان آید که او را به دوزخ برند و دیگری را بیاورند که از حلال مال جمع کرده و در حرام مصرف نموده، فرمان رسد که او را به دوزخ برند و مردی دیگر را بیاورند که از حرام مال جمع کرده و در حلال خرج نموده، خطاب آید که او را نیز به جهنّم برند.

دیگری را بیاورند که از حلال مال گرد آورده و در حلال صرف کرده، خطاب رسد که بایست، شاید در طلب این مال به یکی از فرایض و واجبات خود قصور کرده ای؛ مثلاً نماز را از وقتش به تأخیر انداخته ای و در چیزی از رکوع و سجود و وضوی آن کوتاهی نموده ای.

عرض کند: نه پروردگارا! مال را از حلال به دست آوردم و در حلال خرج کردم و چیزی از واجبات فرو گذار نکردم. به او گویند:
شاید این مال را وسیله فخرفروشی و مباهات در مرکبی یا لباسی مصرف کرده ای، پاسخ دهد: نه خداوندا! آن را وسیله فخرفروشی و مباهات قرار ندادم. خطاب رسد: شاید حق یکی از کسانی را که امر کردم به آنها بدهی، از خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و راه گذاران ادا نکرده باشی.

گوید: نه، پروردگارا! حق هیچ یک از کسانی را که امر فرمودی ضایع نکردم.
در این وقت این صاحبان حق می آیند و با او مخاصمه می کنند و می گویند:
پروردگارا! مال به او عطا کردی و او را توانگر ساختی و در میان ما قرار دادی و به او امر کردی که به ما بدهد. اگر توانست از عهده مخاصمه برآید و معلوم شود که حقّ آنان را داده و چیزی از فرایض از او ضایع نشده و در چیزی فخرفروشی و مباهات نکرده.

خطاب رسد: بایست و شکر نعمتی را که به تو ارزانی داشتم، از آنچه خورده ای و آشامیده ای و لذّتی که برده ای به جای آور... و بدین سان همواره مورد سؤال و محاسبه است.

از بیم این خطر است که یکی از اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله گفت: خشنود نیستم که روزی هزار دینار از حلال به دست آورم و راه اطاعت خدا خرج کنم با اینکه آن کسب مرا از نماز جماعت باز ندارد. به او گفتند: خدا تو را رحمت کند، چرا؟ گفت: می خواهم از ایستادن و محاسبه روز قیامت بی نیاز باشم، آنجا که خداوند می فرماید:
بنده من از کجا آوردی و در چه چیز خرج کردی؟

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: بعد از من بیش از هر چیز بر امتم از این کسب های حرام و شهوت پنهانی و ربا بیمناکم. وقتی که مردی از غیر راه حلال مالی را کسب کند، سپس با آن مال به حج رود و لبیک گوید، ندا آید: لا لبیک و لا سعدیک. اما اگر از راه حلال باشد، ندا شود: لبیک و سعدیک. کسب حرام پیامدش در اولاد انسان آشکار می شود.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


پیام های

1. به دست آوردن و خرج کردن مال از راه حرام و در راه حرام، انسان را دوزخی می کند.

2. به دست آوردن و خرج کردن مال از راه حلال و در راه حلال نیز در آخرت با حسابرسی همراه است و انسان باید بابت کسب و خرج درست آن پاسخگو باشد.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


راهای کسب حرام

1. احتکار

محتکر، ملعون است و محتکر آن بود که طعام بخرد و بنهد تا گران شود، آن گاه بفروشد و رسول صلی الله علیه و آله گفت: «هر که چهل روز طعام نگاه دارد تا گران شود و آن گاه همه به صدقه دهد، هنوز کفّارت آن نباشد.»

رسول صلی الله علیه و آله گفت: «هر که چهل روز طعام نگاه دارد به نیّت گران شدن، خدای تعالی از وی بیزار است و وی از خدای تعالی بیزار است.» و رسول صلی الله علیه و آله گفت: «هر که طعام خرد و به شهری برد و به نرخ وقت بفروشد، همچنان بود که به صدقه داده بود.»

و در روایتی دیگر: «همچنان است که بنده ای آزاد کرده باشد» و علی می گوید: «هر که چهل روز طعام بنهد، دلِ وی سیاه گردد.» و وی را خبر دادند از طعام محتکری، بفرمود تا آتش در زدند اندر آن طعام.

بدان که سبب تحریم این [احتکار]، ضرر خلق است که قوت و قوام آدمی است... و نگاه داشتن قوت نیز آن گاه حرام بود که طعام تنگ بود. اما وقتی که هر که خواهد خرد، آسان بیابد، نافروختن حرام نباشد که بدان ضرورتی نباشد و گروهی گفته اند که این نیز حرام بود در این وقت و درست آن است که مکروه است که در جمله انتظار گرانی می کند و رنج مردمان را منتظر بودن مذموم بود.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


2. ربا

[حق تعالی] در خصوص ربا می فرماید: ای کسانی که ایمان آورده اید! از خدا بترسید و اگر به راستی مؤمنید، باقی مانده ربا را رها کنید. سپس فرمود: اگر چنین نکردید، بدانیدکه با خدا و رسول خدا در جنگید. پس از آن فرمود: اگر توبه کردید، سرمایه هاتان از آن شماست. سپس فرمود: هر که به ربا باز گردد، آنها دوزخی اند.

قال [اللّه ] تعالی: «فَمَنْ جاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ»، این موعظه نهی و تحریم است؛ یعنی باز داشتن از ربا و حرام کردن آن. می گوید هر که را باز دارند از ربا و از آن باز ایستد و نهی حق بر کار گیرد، آنچه گذشت از ربا دادن و خوردن، آمرزیدند و از وی در گذشتند و مزد وی بر خداست به این فرمانبرداری که کرد و نهی که بر کار گرفت.

مال ربا اگرچه فراوان بود، عاقبت آن نقصان و خسران بود که اگر به صدقه دهند یا در راه غزاه و حج خرج کند یا به مصلحتی از مصالح مسلمانان صرف کنند، هیچ پذیرفته نبود و خیر و برکت از عین آن برود و روی در کاستن نهد تا هیچ نماند.

«الَّذینَ یَأْکُلُونَ الرِّبوا»؛ ایشان که معاملت می کنند به ربا خوردن را و به کار داشتن زر را فردا در قیامت این نشان باشد که چون دیوانگان آیند و از خلق پنهان نباشد که به این نشان هر کس بداند که ایشان ربا خوارانند.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

گفت روزی به جعفر صادق
حیله جویی ربادهی فاسق

کز حرامی ربا چه مقصودست
گفت زیرا که مانع جودست

زان ربا ده بتر ز می خوارست
کاین مروت بر آن سخا آرست

وقت را آخُرش اگر چربست
با خدای و رسول در حربست

گر دلت هست با خرد شده جفت
بشنو از حق که یَمْحَقُ اللّه گفت

اندک اندک چو جمع گشت ربی
برود جملگی بخوان ز نُبی


http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


حرص دنیا تو را چنان کردست
که خدا را دلت بیازردست

سیم دارد تو را چنان مشغول
که نترسی تو از خدای و رسول

گر صد آیت بخوانی از تحریم
باک ناید تو را که باید سیم

یوم یُحْمی نخوانی از قرآن
وای بر جان ابله نادان


http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


پیام ها

1. احتکار کردن حرام است.

2. خداوند از انسان محتکر بیزار است.

3. ربا دادن و ربا خوردن حرام است.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


آثار وپیامدهای کسب حرام

1. قبول نشدن نماز

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: هر که جامه ای به ده درهم بخرد و در میان بهای آن یک درهم حرام باشد، تا وقتی که از آن جامه چیزی در تن وی باشد، خداوند متعال نماز او را قبول نمی کند.

2. وارد شدن در آتش

آن حضرت فرمود: هر که پروایی نداشته باشد که از کجا مال را به دست آورد، خدای متعال اهمیّت نخواهد داد که او را از کجا وارد آتش دوزخ کند.
و نیز فرمود: هر کس مالی را از راه حرام به دست آورد، اگر آن را صدقه دهد، پذیرفته نشود و اگر به ارث گذارد، توشه وی به سمت آتش خواهد بود.
از ابوالحسن علیه السلام است که فرمود: مال حرام رشد نمی کند و اگر هم رشد کند، برکت در آن نخواهد بود و اگر انفاق کند، اجری ندارد و هر چه هم که به جا گذارند، زاد و توشه شخص به سوی آتش دوزخ می باشد.

[حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله ] فرمود: هر که مالی از ممّر حرامی به دست آورد و به آن صله رحم به جا آورد یا تصدّق کند یا در راه خدا انفاق نماید، خداوند عالم، همه را جمع می کند، پس آن را داخل آتش می کند.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


3. قبول نشدن حج

[امام صادق علیه السلام ] فرمود: وقتی که مردی از غیر راه حلال مالی را کسب کند، سپس با آن مال به حج رود و لبیّک گوید، ندا می آید: لا لبیک و لا سعدیک! اما اگر از راه حلال باشد، ندا شود: لبیک و سعدیک!


4. اثر گذاشتن در اولاد

و از آن حضرت [امام صادق علیه السلام ] نقل است که فرمود: کسب حرام، پیامدش در اولاد انسان آشکار می شود.



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


5. عدم استجابت دع

می گویم: از طریق خاصّه (شیعه) از اهل بیت علیه السلام روایت شده است: از جمله مواعظی که خداوند به عیسی بن مریم علیه السلام فرمود، این است: ای عیسی! به ستمگران بنی اسرائیل بگو: از کسب های حرام دست باز دارید و در برابر دشنام گویی ناشنوا باشید و با دل به سوی من رو آورید، چه من خواهان صورت ظاهر شما نیستم. ای عیسی! به ستمگران بنی اسرائیل بگو: در حالی که شما اموال حرام را در آغوش دارید و بت ها را در خانه هایتان نگه می دارید، مرا نخوانید؛ زیرا من سوگند خورده ام که هر کس از شما مرا بخواند، اجابتش کنم و اجابت خود را نسبت به آنها لعنت برای آنان قرار دهم تا متفرّق و پراکنده شوند.


6 . رشد رذایل اخلاقی

علم و حکمت زاید از لقمه حلال
عشق و رقت آید از لقمه حلال

چون ز لقمه تو حسد بینی و دام
جهل و غفلت زاید، آن را دان حرام



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



پیام ها

1. نماز کسی که از راه حرام کسب می کند، مورد قبول درگاه الهی نیست.

2. صاحب کسب حرام، به دوزخ می رود.

3. مال حرام، برکت ندارد.

4. حج کسی که کسب حرام دارد، مقبول نیست.

5. کسب حرام در اولاد انسان اثر منفی دارد.

6. دعای کسی که کسب حرام دارد، مستجاب نمی شود.

7. کسب حرام، رذایل اخلاقی را در انسان به وجود می آورد.



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


آثار و پیامدهای کسب حرام

1. لقمه حرام، تاریکی قلب و دل می آورد

علت اینکه انسان لازم است از خوردن مال حرام اجتناب کند، این است که حرام، قلب را تاریک می کند و بصیرتش را از بین می برد؛ ولی خوردن حلال سبب روشنایی و بیناییِ دل می شود و تاریکی یا روشنایی دل از اعتقاد قلبی پدید می آید نه از مالی که انسان به حرام یا حلال بودنش معتقد است.

2. لقمه حرام، باعث عدم استجابت دعا می شود

وقتی که پیامبر صلی الله علیه و آله از حریص بر دنیا یاد می کرد، می فرمود: چه بسیار آدم ژولیده موی، خاک آلوده و دورافتاده در سفرها که طعام و لباسش حرام و خوراکش حرام است و دست هایش را بلند می کند و یارب یارب می گوید. پس کجای آن دعا مستجاب می شود.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



3. لقمه حرام، عدم قبولی نماز را در پی دارد

غزالی گوید: ...ابن عباس می گوید: خداوند نماز کسی را که در شکمش مال حرام باشد، قبول نمی کند.

چنین گویند که هر که یک لقمه حرام خورد، چهل روز، تیر دعای او بر نشانه اجابت نرسد.

4. لقمه حرام، آتش دوزخ را به همراه دارد

[پیامبر صلی الله علیه و آله ] فرمود: هر گوشتی که از حرام بروید، آتش او را سزاوارتر است.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



5. لقمه حرام، مانع رسیدن به سعادت و توفیق می شود

(از صفات رذیله متعلقه به قوّه شهویه) مال حرام خوردن و از آن اجتناب نکردن است و آن از نتایج حبّ دنیا و حرص بر آن است و از اشدّ مهلکات و اعظم موانع وصول به سعادت است.

بیشتر کسانی که به هلاکت رسیده اند، سببش آن بوده و اکثر مردم که از فیوضات و سعادات محروم مانده اند، به واسطه آن شدی. سدّی از این محکم تر در راه توفیق نیست و پرده ای از این مانع تر بر چهره تأیید نه و کسی که تأمل کند، می داند که خوردن حرام، اعظم حجابی است بندگان را از وصول به درجه ابرار و قوی تر مانعی است از اتصال به عالم انوار. سراچه دل را از آن، تیرگی و ظلمات و خباثت و غفلت حاصل و نفس انسانی به واسطه آن به اسفل درکاتِ هلاکت و ضلالت واصل می گردد.

6. لقمه حرام، باعث عدم قبولی واجبات و مستحبات است

از حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله مروی است که در بیت المقدس فرشته ای هست که هر شب ندا می کند که هر که بخورد چیزی را که حرام باشد، خدا از او نه قبول می فرماید سنّتی را و نه واجبی را.



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


7. لقمه حرام، باعث گلایه زن و فرزند در روز قیامت است

وارد شده است که زن و فرزندان آدمی در روز قیامت به او می آویزند و او را در موقف حضور پروردگار باز می دارند و می گویند: پروردگارا! حق ما را از این شخص بستان. به درستی که ما جاهل به احکام شریعت بودیم و او ما را تعلیم نکرد و غذای حرام به ما خورانید و ما عالم به آن نبودیم.

8. لقمه حرام، درد و رنج جسمی می آورد

ابوالقاسم جعفربن احمدالرازی گوید: ابوالخیر عَسقلانی را ماهی آرزوی همی آمد به چندین سال، چون از جایی پدیدار آمد حلال، دست فرا کرد تا بخورد. استخوانی از استخوان های ماهی به انگشت وی فرا شد؛ بدان سبب دست از وی بداشت. گفت: یارب! کسی دست به شهوتِ حلال دراز کند، چنین کنی. آنکه دست به شهوت حرام دراز کند، با وی چه کنی.



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif


9. لقمه حرام، در اولاد اثر سوء دارد

از قصّه پر غصّه آدم که گندم بهشت خورد، حکایت قابیل که می گویند نطفه وجود او از آن گندم بسته بود، به عبرتی برگیر؛ خاصیّت دو دانه گندم منهیّ مباح بهشت که آن باشد، خاصیت چرب و شیرین مهملات حرام و شبهه دار دنیا چه خواهد بود و بدان که تأثیر غذا در نطفه از قبیل تأثیر ساعت و حالت مرد و زن و اثر ترک ذکر حق در زمان جماع خواهد بود که به سر حدّ الجاء و اجبار نرسد و لهذا آن شخص مکلّف می باشد و تصحیح نیّت و قوّت تدبیر خود مناز و با قوت لایموت بساز که ضرر طعام دغدغه دار بدان از آن منفک نمی شود.

10. لقمه حرام، روزه را باطل می کند

غیبت و دروغ و بهتان و قوت حرام، روزه باطل کند به دلیل قرآن؛ قال اللّه تعالی: «سَمّاعُونَ لِلْکَذِبِ أکّالُونَ لِلسُّحْتِ.» دروغ و خوردن حرام، حق تعالی به یکدیگر مقرون کرده است.

در خبر است که دو زن در عهد رسول صلی الله علیه و آله به روزه بودند. در آخر روز گرسنگی ایشان را چنان به رنج آورد که نزدیک بود، هلاک شوند. دستوری خواستند از رسول صلی الله علیه و آله که روزه بگشایند. رسول صلی الله علیه و آله دستوری داد. چون روزه بگشادند، قدحی بدیشان فرستاد و ایشان را فرمود: قی کنید در این قدح. به هر دُوان، قدح پر از خون تازه و گوشت تازه کردند، مردمان شگفت بماندند. رسول صلی الله علیه و آله گفت: عجب مدارید از این حال که ایشان از رزق حلال به روزه بوده اند و به رزق حرام روزه بگشادند.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



11. لقمه حرام، درهای حکمت را بر دل می بندد

در حدیث است که هر کس طعامی را از روی شهوت و خواهش نفس (نه از روی نیاز بدن) بخورد، خداوند، حکمت را بر دل او حرام فرماید.

12. لقمه حرام، دین را تباه می کند


چند مال شبهه ناک آری به کف؟
تا که باشی نرمْپوش و خوش علف

عاقبت سازد تو را از دین بری
این خودآرایی و این تن پروری

لقمه کآید از طریق مشتبه
خاک خور خاک و بر آن دندان منه

کان تو را در راه دین مغبون کند
نور عرفان از دلت بیرون کند

لقمه نانی که باشد شبهه ناک
در حریم کعبه، ابراهیم پاک

گر، به دست خود فشاندی تخم آن
ور به گاو چرخ کردی شخم آن

ور مه نو در حصارش داس کرد
ور به سنگ کعبه اش دستاس کرد

ور به آب زمزمش کردی عجین
مریم آیین پیکری از حور عین

ور بخواندی بر خمیرش بی عدد
فاتحه با قل هو اللّه احد

ور بود از شاخ طوبی آتشش
ور شدی روح الامین هیزم کشش

ور تو بر خوانی هزاران بسمله
بر سر آن لقمه پر ولوله

عاقبت، خاصیتش ظاهر شود
نفس از آن لقمه تو را قاهر شود

در ره طاعت، تو را بی جان کند
خانه دین تو را ویران کند

درد دینت گر بود ای مرد راه
چاره خود کن که دینت شد تباه





http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



پیام ها

1. حرام خواری، قلب و دل انسان را تاریک می کند.

2. دعای کسی که لقمه حرام می خورد، مستجاب نمی شود.

3. طاعات و عباداتِ کسی که لقم حرام می خورد، قبول نمی شود.

4. خوردن لقمه حرام، آثار منفی درزندگی دنیایی و اخروی انسان دارد.

5. خوردن لقمه حرام، دینداری را تباه می کند.

6. هر گوشتی که از حرام بروید، آتش جهنم برای او سزاوارتر است.





http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



معیارهای تشخیص حرام ازحلال

1. قلب و دلِ خودِ مؤمن

سهل بن عبداللّه را از حلال و حرام پرسیدند. گفت: حلال چیزی است که نافرمانی و معصیت خداوند در آن نباشد. اگر کسی بگوید این سخنان را بنیاد علمی هست؟ باید گفت: آری. ابونصر گفت: نافرمانی خدا را جز به اشارت قلب نمی توان دریافت. گفته پیامبر است که گفت: از دلت فتوا بخواه، هر چند فقیهان هم فتوا دهند.

اصل آن است که بدانی که خلق را نفرموده اند که چیزی خورند که در علم خدای تعالی حلال باشد که در طاقت کس نیاید. بلکه فرموده اند که آن خورید که پندارید حلال است تا حرامی آن پیدا نبود و این همیشه آسان است.

پس باید گفت: تمام مردمانی که با آنان سروکار داری به شش گروه تقسیم می شوند:
گروه اول: افرادی هستند که ایشان را نمی شناسی و از حلال یا حرام بودن اموالشان اطلاع نداری، خوردن طعام این گروه و استفاده از اموالشان جائز است؛ ولی اگر از آن دوری کنی، جانب ورع و احتیاط را رعایت کرده ای.

گروه دوم: افرادی هستند که ایشان را می شناسی و اهل صلاح می دانی، خوردن از طعام آنها جائز و احتیاط در مورد ایشان وسوسه ای است که باید از آن دوری کرد و اگر خودداری از خوردن غذا و استفاده از مالشان منجر به رنجش ایشان گردد، گناه محسوب می شود؛ زیرا موجب آزار و سوءظن نسبت به مردی صالح می گردد.

گروه سوم: کسانی هستند که ایشان را ستمکار یا رباخوار می دانی و برایت روشن شده است که تمام یا بیشتر اموالشان را از راه حرام و نامشروع به دست آورده اند، بر تو لازم است که از خوردن طعام و گرفتن اموالشان به طور کلی دوری کنی.

گروه چهارم: کسانی هستند که بیشتر اموالشان را حلال می دانی و در ثروتشان حرام نیز وجود دارد، مانند افرادی که به تجارت مشغولند یا اموالی از طریق ارث به ایشان رسیده است و با این حال در دستگاه شاه نیز به کار اشتغال دارند، تو می توانی از مالِ این قبیل اشخاص به تصور اینکه از اکثر ثروتشان که حلال است، به تو می بخشند، استفاده کنی؛ ولی جانب ورع و احتیاط دوری کردن از آن است.

گروه پنجم: مردمانی هستند که ایشان را نمی شناسی، ولی دارای لباس و هیأت ستمگرانند و این علامت ظاهر، ایجاب می کند که از خوردن طعامشان خودداری کنی، مگر در وقتی که درباره ایشان تحقیق و بررسی نمایی و برایت روشن شود که حقیقت ایشان به خلاف ظاهری است که مشاهده می شود.

گروه ششم: کسانی هستند که در ظاهرشان آثار و علائم ظلم دیده نمی شود؛ ولی به نظر می رسد که اهل فسق باشند و مشاهده کنی که به دیگران فحّاشی می کنند و به زنان نامحرم نظر می اندازد و خود را با سبیل های بلند و زلف های به هم پیچیده آرایش می دهند. تو در مقابل چنین افرادی باید تحقیق کنی؛ اگر برایت معلوم شود که اینان به امور کسب و تجارت اشتغال دارند یا از طریق ارث، مالی را به دست آورده اند، در این حال استفاده از طعام و مالشان جائز است و بدون تحقیق خالی از خطر نیست؛ ولی چون علامت فسق از علامت ظلم ضعیف تر است، به نظر من، شایسته نیست که مالشان را حرام دانست؛ زیرا آنان مسلمانند و مالی را که در تصرّف دارند، مالک آن محسوب می شوند و دلیل حلال بودنش از دلیل حرمت آن که علائم فسق است، قوی تر است.

اگر شخصی ناشناخته طعامی را به تو تعارف کند، در این حال اگر از او بپرسی که از چه راهی به دست آورده است و اگر درباره او و طعامی که آورده است، از اشخاص دیگری سؤال کنی و او اطلاع حاصل کند، اذیّت و آزار بیشتری به او رسانده ای و اگر اطلاع حاصل نکند، درباره اش تجسس کرده ای و سوءظن روا داشته ای و در غیبت و تهمت زدن نسبت به او سهل انگاری کرده ای و همه این اعمال حرام است. بنابراین باید برای خودداری از خوردن طعام او راهی پیدا کنی که سبب رنجش و آزارش نگردد و اگر چنین راهی به نظرت نرسد، لازم است که غذایش را بخوری؛ زیرا به دست آوردن دل مسلمانان و خودداری از آزارشان از مراعات جنبه ورع مهم تر است.
بدان که حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله از غذای هدیه بریره [زنی صحابی [خورد و نپرسید که از کجا آورده است و هدایا به حضورش می بردند و او قبول می کرد، بدون اینکه درباره آن سؤالی بکند.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif




2. اجازه شرع و فتوای فقیهان

شیخ گفت: طعام خوردن اصل است و محتاج علوم بسیار؛ از بهر آنکه مشتمل است بر مصالح دینی و دنیایی و اثر طعام خوردن به دل و قالب می رسد و قوام تن بدان منوط است... .
مهم ترین کاری در طعام خوردن، قوت حلال است و هر چه رخصت داده است، آن حلال است و اگر نه رخصت شرع بودی، طلب حلال مردمان را به رنج آوردی.

3. رضایت کامل صاحب مال

تمیز حلال از حرام، اساسش این است که مال دیگری را حلال ندانی و از آن استفاده نکنی مگر به رضای کامل و بدون قید و شرط صاحب آن و شایسته است که چیزی را از کسی نخواهی و اگر بر حسب ضرورت خواستی، زنهار در حضور جمع از وی سؤال نکنی؛ زیرا ممکن است به سبب حیا از مردم، چیزی را ببخشد و قلبا راضی نباشد و ترجیح دهد که مالش را از دست بدهد؛ ولی خجالت را تحمّل نکند و مالی را که با زدن تازیانه به سر و صورت بگیرد با مالی که به ضرب تازیانه شرم به باطن اشخاص به دست بیاورند، چندان فرقی ندارد و هر دو مصادره به شمار می آیند.
همچنین مواظب باش، کسی به خاطر این چیزی به تو ندهد، به این طریق که تو را پرهیزکار و با تقوی تصوّر کند و مالی به تو ببخشد؛ زیرا در این حال، به شرطی آن مال حلال است که چیزی در باطنت نباشد که اگر از آن مطلع شود، از بخشیدن مال خودداری کند.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



پیام ها

1. قلب و دل انسان مؤمن، اولین معیار تشخیص حلال از حرام است.

2. احکام و دستورات دین و فتاوی مراجع دینی، دومین راه تشخیص حلال از حرام است.

3. رضایت کامل صاحب مال، سومین راه تشخیص حلال از حرام است.



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



نتيجه آثار منفی خوردن لقمه حرام

خوردن لقمه حرام، آثار شوم و منفی بسیاری برای انسان به همراه دارد که برخی از آنها عبارت است از:

1. لقمه حرام، تاریکی قلب و دل می آورد.

2. لقمه حرام، باعث عدم استجابت دعاست.

3. لقمه حرام، عدم قبولی نماز را در پی دارد.

4. لقمه حرام، آتش دوزخ را به همراه دارد.

5. لقمه حرام، مانع رسیدن به سعادت و توفیق می شود.

6. لقمه حرام، باعث عدم قبولی واجبات و مستحبات است.

7. لقمه حرام، باعث گلایه زن و فرزند در روز قیامت است.

8. لقمه حرام، درد و رنج جسمی می آورد.

9. لقمه حرام، در اولاد اثر سوء دارد.

10. لقمه حرام، روزه را باطل می کند.

11. لقمه حرام، درهای حکمت را بر دل می بندد.

12. لقمه حرام، دین را تباه می کند.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



خوردنی های حرام

خوردنی های حرام عبارت است: مردار، خون، گوشت خوک، کشته شده بدون ذکر خدا، خفه شده، به چوب کشته شده، از بالای بلندی افتاده، توسط حیوان دیگری کشته شده، توسط درنده عضوی خورده شده، کشته شده پیش بت ها، تقسیم به کعبتین، شراب، مال وقف، طعام سلاطین ظالم، مال یتیم.




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



راه های کسب حرام

راه های کسب حرام عبارت است از:

1. احتکار

2. رب

3. کم فروشی

4. رشوه گرفتن

5. خیانت کردن




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif



آثار منفی کسب حرام

کسب حرام، آثار و پیامدهای شوم بسیاری دارد که برخی از آنها عبارت است از:

1. انسانی که کسب حرام می کند، نمازش قبول نمی شود.

2. انسانی که کسب حرام می کند، وارد آتش دوزخ می شود.

3. انسانی که کسب حرام می کند، حجش قبول نیست.

4. کسب حرام در فرزندان، تأثیر منفی دارد.

5. دعای کسی که کسب حرام می کند، استجابت نمی یابد.

6. کسی که کسب حرام دارد، رذایل اخلاقی بسیاری در او رشد می کند.





http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif






فهرست منابع
* قرآن کریم.
1. احیاء علوم الدین، امام محمد غزالی، ترجمه مؤیدالدین محمد خوارزمی، به کوشش حسین خدیوجم. چاپ پنجم: تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1384، 4 جلد، وزیری.
2. اللمع فی التصوف، ابونصر سراج طوسی، تصحیح رینولد آلن نیکلسون، ترجمه دکتر مهدی محبتی. چاپ اول: تهران، انتشارات اساطیر، 1382، 512 صفحه، وزیری.
3. این برگ های پیر، به کوشش نجیب مایل هروی. چاپ دوم: تهران، نشر نی، 1383، 685 صفحه، وزیری.
4. بحرالمعارف، مولی عبدالصمد همدانی، تحقیق و ترجمه حسین استادولی. چاپ پنجم: تهران، انتشارات حکمت، 1384، 3 جلد، 2463 صفحه، وزیری.
5. حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه، سنایی غزنوی، تصحیح محمد روشن. چاپ اول: تهران، انتشارات نگاه، 1377، 687 صفحه، وزیری.
6. راه روشن (ترجمه محجة البیضاء فیض کاشانی)، ترجمه محمدرضا عطایی. چاپ دوم: مشهد، بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی، 1381، هشت جلد.
6. رسائل فارسی ادهم خلخالی، به اهتمام عبداللّه نورانی. چاپ اول: تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1381، 836 صفحه، وزیری.
7. رساله قشیریه، ابوالقاسم قشیری، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر. چاپ هشتم: تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1383، 835 صفحه، وزیری.
8. سلک السلوک، ضیاءالدین نخشبی، تصحیح دکتر غلامعلی آریا. چاپ اول: تهران، انتشارات زوار، 1369، 261 صفحه، وزیری.
9. علم اخلاق اسلامی (ترجمه جامع السعادات)، ملامهدی نراقی، ترجمه دکتر سید جلال الدین مجتبوی. چاپ هفتم: تهران، انتشارات حکمت، 1384، 3 جلد، 1000 صفحه وزیری.
10. عوارف المعارف، شیخ شهاب الدین سهروردی، ترجمه ابومنصور بن عبدالمؤمن اصفهانی، به کوشش قاسم انصاری. چاپ سوم: تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1384، 326 صفحه، وزیری.
11. کتاب الاربعین، امام محمد غزالی، ترجمه برهان الدین حمدی. چاپ نهم: تهران، انتشارات اطلاعات، 1381، 288 صفحه، وزیری.
12. کشف الاسرار و عدة الابرار، ابوالفضل رشیدالدین میبدی، تصحیح علی اصغر حکمت. چاپ هفتم: تهران، انتشارات امیرکبیر، 1382، ده جلد، وزیری.
13. کلیات اشعار و آثار فارسی شیخ بهایی، تصحیح علی کاتبی. چاپ پنجم: تهران، نشر چکامه، 1383، 349 صفحه، وزیری.
14. کیمیای سعادت، امام محمد غزالی، تصحیح حسین خدیوجم. چاپ یازدهم: تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1383، دو جلد، وزیری.
15. مثنوی معنوی، جلال الدین محمد بلخی، تصحیح نیکلسون. چاپ دوم: تهران، انتشارات هرمس، 1384، 1368 صفحه، پالتویی.
16. مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه، عزالدین محمود کاشانی، تصحیح دکتر محمدرضا برزگر خالق و عفت کرباسی. چاپ اول: تهران، انتشارات زوّار، 1382، 656 صفحه، وزیری.
17. مصنفات فارسی، علاءالدوله سمنانی، به اهتمام نجیب مایل هروی. چاپ دوم: تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1383، 470 صفحه، وزیری.
18. معراج السعاده، ملااحمد نراقی. چاپ دهم: قم، انتشارات هجرت، 1383، 864 صفحه، وزیری.
19. وجه دین، ناصرخسرو قبادیانی. چاپ اول: تهران، انتشارات اساطیر، 1382، 320 صفحه، وزیری.





http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2327054j3219lymmn.gif