•*ஐ*• فروغی از دانش امام هادی علیه السلام •*ஐ*•

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/37850325720778188689.gif




فروغی از دانش امام هادی (علیه السلام)

سال 212 هجری است و «صریا» غرق نور و شادی است. تقدیر دست‏ اندرکار آفرینش معجزه خلقت است و جهان در انتظار یکی اززیباترین چهره‏ های ملکوتی بوستان محمدی(ص) شگفتن گل چهارمین‏ علی(ع) را در جمع خویش جشن گرفته و بر استمرار کوثر فاطمی ‏قامت نماز و تکبیر بسته است.

«سمانه مغربیه‏»، مادر عارفش، خوشحال و خندان و پدر بزرگوارش‏«جوادالائمه(ع‏») بر این نعمت‏ بزرگ شکر گزار و شادان است. اوامام «علی‏ النقی‏» است که باید در سن هشت‏ سالگی، پس از پدر،سکاندار کشتی نجات انسانها از گردابهای گمراهی گردد و امت رابه ساحل عدالت و پاکی رهنمون شود.

سرفصل‏ های زندگی و درخشش‏ خورشیدگونش در روزنه بیان و قلم نمی‏گنجد; زیرا امام ظهور اسم‏اعظم الهی و تجلی شکوهمند و تام تمامی اسمای الهی است; امامی‏توان از راه آثار و برکات پرتوی از آفاق وجودی و گستره‏ روحی‏اش را دریافت. این نوشتار به بخشی از جلوه‏ های امام‏ هادی(ع) می‏ پردازد.



https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif)


زیارت جامعه

یکی از آثار ماندگار وارزشمند امام ‏هادی(ع) زیارت جامعه است که‏ خود متقن‏ ترین متن شناخت امامت راستین است. صحت صدور و ارزش‏سندی آن چنان است که مرحوم مجلسی می‏نویسد:
«انما بسطت الکلام فی‏شرح تلک الزیاره قلیلا و ان لم استوف حقه احذرا من الاطاله لانها اصح‏ال زیارات سندا و اعمها موردا و افصحه الفظا و ابلغها معنی و اعلاها شانا»

اینکه درباره زیارت جامعه ‏سخن اندکی به درازا کشید اگرچه حق آن را نیز ادا نکردم‏بدین خاطر است که این زیارت صحیح‏ ترین آنهااز جهت‏ سند وفراگیرترین آنها نسبت‏ به ائمه‏ علیهم السلام است و در مقایسه بادیگر زیارتها از فصاحت و بلاغت و منزلت‏بیشتری برخوردار است.

این زیارت را مرحوم صدوق در کتاب «من لایحضره الفقیه‏» و شیخ‏ طوسی درکتاب تهذیب الاحکام از موسی بن عبدالله نخعی چنین نقل‏ می‏کند: از امام علی‏ النقی(ع) خواستم مرا زیارتی با بلاغت و کامل ‏تعلیم دهد که به وسیله آن بتوانم هریک از ائمه را زیارت کنم.
حضرت فرمود: چون به درگاه رسیدی در حالی که غسل کرده ‏ای بایست‏ و شهادتین را بگو
و چون داخل شدی و قبر را دیدی توقف کن وسی ‏مرتبه الله اکبر بگو.
سپس اندکی راه برو با گامهای کوتاه وبا آرامش و وقار; دوباره بایست و سی مرتبه الله اکبر بگو.
پس‏ به قبرمطهر نزدیک شود و چهل مرتبه تکبیربگو.



https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif)



اهمیت زیارت جامعه

اهمیت این زیارت‏ را هنگامی می‏توان دریافت که بدانیم در آن زمان عده‏ای از«غلات‏» معصومان‏ علیهم السلام را تا حد خدایی بالابرده، گروهی راتحت پرچم ضلالت‏خویش گرد آورده بودند. امام(ع) با سخنان خودمرز افراط و تفریط را مشخص کرد و دوستداران واقعی خویش را ازانحراف و تمایل به سوی افکار و آرای باطل دور داشت. نام چندتن‏از غلوکنندگان چنین است:
1- علی بن حسکه قمی
2- قاسم یقطینی
3- حسن بن محمدبن بابای قمی
4- محمدبن نصیر
از نامه بعضی از اصحاب امام(ع) به وی و جواب حضرت، می‏توان به‏ عقاید این گروه دست‏ یافت. در آن نامه آمده است:
«ان علی ابن حسکه یدعی انه من اولیائک و انک انت الاول القدیم‏ و انه بابک و نبیک امرته ان یدعو الی ذالک ...»
علی بن حسکه‏ معتقد است تو خدایی و او پیامبری است که از جانب شما ماموریت ‏یافته مردم را به آن دعوت کند. او بسیاری را به سوی خود جذب‏کرده است. اگر منت نهی و جوابی را در این باره مرقوم داری‏آنان را از هلاکت نجات داده‏ ای.

امام در پاسخ نوشت: ابن حسکه دروغ گفته است. لعنت‏ خدا براوباد من او را در شمار دوستان خود نمی‏دانم....
سوگند به خدا، خداوند محمد(ص) و پیامبران پیش از او را جز به ‏آیین یکتاپرستی و نماز و زکات و حج و ولایت نفرستاده است.
محمد(ص) تنها به خدای یکتای بی‏ شریک دعوت کرده است و ماجانشینان او نیز بندگان خداییم و به او شرک نمی‏ورزیم; در صورت‏ اطاعت از خدا مورد رحمت او قرار گرفته، چنانچه از فرمانش‏ سرپیچی کنیم عقوبت و عذاب خواهیم شد. ما حجتی برخداوند نداریم‏ و خدا برما و تمامی مخلوقاتش حجت دارد.

من از کسی که این‏ سخنان را به زبان آورد بیزاری جسته، به خدا پناه می‏برم. شمانیز از آنان دوری کنید. و آنان را در تنگنا قرار دهید. چنانچه ‏به یکی از این افراد دسترسی پیدا کردید، سرش را با سنگ‏ بشکنید. بدین جهت امام(ع) در آداب خواندن زیارت مزبور فرمود:
صدمرتبه تکبیر بگوید. مرحوم مجلسی در حکمت آن می‏گوید: این‏ دستور شاید بدین جهت است که از غلو و زیاده روی در باره ‏ائمه‏ علیهم السلام جلوگیری کند. در متن خود زیارت نیز آمده است:
«اشهد ان لااله الاالله، وحده لاشریک له، کما شهدالله لنفسه...
و اشهدان محمدا عبده المنتجب و رسوله المرتضی.»
در فرازی‏ دیگر می‏فرماید:
«السلام علی الدعاه الی‏الله و الادلاء علی مرضاه‏ الله ‏والمستقرین فی امرالله و التامین فی محبه الله و المخلصین فی‏ توحیدالله.» سلام بر ائمه که دعوت کنندگان به سوی خدا وراهنمایان برخشنودی خدایند. همانها که ثاتب قدمان در اجرای‏ فرمان الهی و کامل در عشق ومحبت‏ خدا و صاحبان مقام اخلاص درتوحید خداوندند.


https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif)



اوج معنویت و بلاغت

در این زیارت اوج معنوی و جامعیت ائمه‏ علیهم‏ السلام در ابعاد مختلف، با بلاغت اعجاب انگیز که هر سخن شناس وآشنای با ادبیات عرب آن را در می‏یابد، این امر خود می‏تواندبیانگر صدور این جملات از سوی امام معصوم(ع) باشد بیان شده‏ است. در این زیارت در باره فضایل و خصوصیات اخلاقی و اجتماعی‏ امامان معصوم‏ علیهم السلام می‏خوانیم:

«کلامکم نور و امرکم رشد و وصیتکم التقوی، و فعلکم الخیر،وعادتکم الاحسان، و سجیتکم الکرم، و شانکم الحق و الصدق والرفق‏ و قولکم حکم و حتم، و راءیکم علم و حلم و حزم.»
سخن شما نوربخش دلها و فرمان شما هدایت است. سفارش شما تقوا و کار شماخیر و نیکی است. عادت شما نیکی و فطرت شما کرم و بخشش است.
حالت و منزلت‏ شما حق و راستی و مدارا و محبت است و سخن شمادستور لازم الاجراست; و اندیشه شما دانش و بردباری و عاقبت‏ اندیشی است.

این زیارت امامت را رمز و راز فلسفه سیاسی اسلام می‏داند; دولت‏ حق و پاینده اهل ‏بیت‏ علیهم السلام را فرا روی انسانها قرار می‏دهدو به همه مومنان یاد آوری می‏کند که حق مسلم و حکومت عدل الهی ‏از آن اهل‏بیت عصمت و طهارت است.

«ودعائم الاخیار و ساسه‏العباد و ارکان البلاد;»

ائمه‏ علیهم السلام آقای نیکان وتکیه‏ گاه آنها و خلفای الهی و تدبیرکنندگان امور بندگان وستونهای محکم شهرهایند. مرحوم مجلسی می‏فرماید:
«وساسه ‏العباد» جمع «السائس ای ملوک العباد و خلفاء الله‏ علیهم‏» ساسه جمع «سائس‏» به معنای پادشاه بندگان و خلفای‏ الهی برآنان است.

این زیارت به شیعیان می‏آموزد که آمادگی خویش را حفظ کنید تاآن زمان که دولت اهل‏بیت‏ علیهم السلام بر قرار شود:
«و نصرتی‏لکم معده حتی یحیی الله تعالی دینه بکم و یردکم فی‏ ایامه ویظهرکم لعدله و یمکنکم فی ارضه‏»

سرانجام حدیث‏ برائت و ولایت‏ را به عنوان شعاری جاوید، مطرح می‏کند تا شیعیان آن را درامتداد حرکت تاریخی خویش همراه داشته باشند و بتوانند اصالت‏ مکتبی و دینی خویش را در طرد التقاط، نامردمی ‏ها و باطل‏ گرایان‏ حفظ کنند:

«فمعکم معکم لامع غیرکم‏»;
همگام با شما بوده و خواهم بود. نه ‏با دشمنان شما.

زیبایی های این زیارت بسیار است و ساحلش دوردست‏ می‏نماید. بضاعت و مجال اندک ما را از پیشروی فزون‏ تر در این ‏عرصه باز می‏دارد. پس ناگزیربه همین مقدار بسنده می‏کنیم.



https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif)



امام هادی(علیه السلام) و آثار فقهی

هرگاه فقه شیعه در مجامع علمی و جهانی مجال طرح یافته،جلوه‏هایی به یاد ماندنی و زیبا پدید آورده است. این برخاسته ‏از همان منطق مستحکم و استدلالهای عمیق مبتنی بر وحی است که ازرسول گرامی اسلام به اهل‏بیت عصمت و طهارت‏ علیهم السلام رسید.

درزمان معاصر نیز دیدیم که مفتی مصر «شیخ شلتوت‏» پس از مقایسه ‏فقه مذاهب چهارگانه با فقه جعفری چنین گفت:
«وانی لا انسی‏ حینما کنت اشتغل بتدریس فقه المذاهب الاسلامیه و حینما کنت تجول ‏الاراء فی ذهنی کانت آراء علماء الشیعه فقط تجلب نظری و ربماکنت ارجح نظرهم لما فیه من قوه الاستدلال و المنطق الصحیح.»

فراموش نمی‏کنم هنگامی‏که به تدریس فقه مذاهب اسلامی اشتغال‏ داشتم، در این میان فقط آرای علمای شیعه نظرم را جلب می‏کرد وچه بسا نظر آنان را به خاطر اینکه از استدلال قوی و منطق صحیح‏برخوردار بود، ترجیح می‏دادم.

این منطق در گفتار فقهی حضرت هادی(ع) بسیار به چشم می‏خورد;برای مثال زمانی فردی مسیحی با زنی مسلمان زنا کرد و حریم عفت‏اسلامی را خدشه‏در ساخت. او را نزد متوکل آوردند. یحیی ابن اکثم‏ گفت:
اسلام آوردن او، کفر و عملش را از میان برده، در نتیجه‏ حدی بر او جاری نمی‏شود.
برخی از فقها گفتند: می‏بایست‏ سه باربر او حد جاری شود. دسته‏ای دیگر از فقها بگونه‏ ای دیگر فتوادادند. متوکل ناچار با امام‏ هادی(ع) مساله را در میان نهاد.

امام پاسخ داد: باید آنقدر شلاق بخورد تا بمیرد.
یحیی ابن اکثم و دیگر فقها اعتراض کردند و خواستار ارائه مدرک ‏شدند. متوکل از امام(ع) مدرک طلبید.

حضرت در جواب آیه 84 و 85سوره غافر را یادآور شد:
«چون شدت قدرت و قهرما را دیدند،گفتند: ما به خدای یکتا ایمان آوردیم و به همه بتهایی که شریک‏ خدا گرفتیم کافر شدیم; اما ایمانشان، پس از دیدن مرگ و مشاهده‏ عذاب ما، بر آنها سودی نبخشید. سنت‏ خدا در میان بندگان چنین‏ حکمفرما بوده است: و آنجا کافران زیانکار شده‏ اند.

امام با این آیه یادآوری کرد: چنان که ایمان مشرکان پس ازنزول عذاب سودمند نیست، اسلام این مسیحی نیز حد الهی را از اوساقط نمی‏کند. متوکل پاسخ امام(ع) را پسندید و دستور داد آن رااجرا کنند.

درود و سلام و صلوات خدا بر امام هادی(ع) آن هنگام که در سال‏212 هجری خورشید وجودش تجلی کرد و آن زمان که با عزمی آهنین ورنج غربت و تبعید را برگزید و پس از 33 سال دوران‏ شکوهنمد امامت، در سال 254 هجری به شهادت رسید.

منبع:ماهنامه کوثر



https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/59643472995014680470.gif)