(¯*~•~* نگاهي به پيشینه نوروز و اداب و رسوم نوروزي *~• ~*¯)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/76701633251879179969.jpg (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/76701633251879179969.jpg)


نوروز در منابع کهن شیعى

در آغاز باید اشاره کنیم که مقصود از منابع کهن، منابعى است که تا زمان شیخ طوسى تألیف شده است. آنچه که در باره نوروز در این منابع آمده، به شرح زیر است:
نخست آنکه نجاشى ذیل شرح حال ابوالحسن نصر بن عامر بن وهب سنجارى نوشته است که وى از ثقات اصحاب است و کتاب هایى داشته، از جمله کتاب ما رُوِى فى یوم النیروز. (رجال النجاشى، ص 428).
روشن نیست حجم روایاتى که وى در این کتاب جمع آورى کرده، چه اندازه بوده است. گفتنى است که صاحب بن عباد که باید او را با احتیاط شیعه معتزلى دانست، کتابى با عنوان «الاعیاد و فضائل النیروز» داشته است. (الفهرست، ابن الندیم، ص 190).
در منابع کهن، چند روایت نیز در باره نوروز آمده، که به این ترتیب است:
- نخست روایتى از ابراهیم کرخى که ضمن آن، از امام صادق (ع) سؤال شده که شخصى مزرعه بزرگى دارد. در روز مهرگان یا نوروز، هدایایى (از طرف کسانى که بر روى آن کار مى‏کنند)، به او داده مى‏شود. آیا بپذیرد؟ حضرت فرمود: آنها که هدیه مى‏دهند مسلمانند؟ ابراهیم مى‏گوید: آرى. حضرت فرمود: هدیه آنها را بپذیرد. (الکافى، ج 5 ص 141 کتاب من لایحضره الفقیه، ج 3 300 التهذیب، ج 6، ص 378.(
- روایت دیگر چنین است که در روز نوروز به امیرالمؤمنین (ع) گفته شد: الیوم نیروز. حضرت فرمودند: «اصنعوا کل یوم نیروزا»؛ هر روز را نوروز کنید. (کتاب من لایحضره الفقیه، ج 3 ص 300) و نقل دیگر، همان روایت آنکه حضرت فرمود: «نیروزنا کل یوم». (همان منبع). این همان روایتى است که در آن گفته شده در روز نوروز به آن حضرت، فالوذج هدیه کردند و حضرت این پاسخ را دادند.

در حاشیه نسخه‏اى از فهرست ابن‏ندیم آمده است که ثابت بن نعمان بن مرزبان، پدر ابوحنیفه، یا جد او همان کسى بود که فالوذج به امام على علیه السلام، هدیه کرد و حضرت فرمود: «نوروزنا کل یوم یا مهرجونا کل یوم». (الفهرست ابن الندیم، ص 256)، (الانساب، ج 3، ص 37) تعبیرى که صاحب دعائم آورده، قدرى متفاوت است. در آنجا آمده است: وقتى فالوذج به امام اهدا شد، حضرت دلیلش را پرسید، گفتند: امروز نوروز است. حضرت فرمود: «فنیروزا ان قدرتم کل یوم»؛ یعنى تهادوا و تواصلوا فى الله. (دعائم الاسلام، ج2، ص 326). این روایت را بخارى نیز در التاریخ الکبیر، ج 4، ص 201 آورده است.

به جز آنچه از کتاب من لایحضره الفقیه نقل شد، در آثار صدوق، اشاره‏اى به نوروز نشده است. تنها در «عیون اخبارالرضا»، ضمن اشاره به داستان زیدالنار آمده است که جعفر بن یحیى برمکى بعد از کشتن ابن افطس علوى، سر وى را همراه هدایاى نوروز نزد هارون فرستاد. (عیون اخبار الرضا ، ص 550). صدوق هیچ اشاره دیگرى به نوروز نکرده است. گفتنى است که در آثار شیخ مفید نیز، کلمه نوروز یا نیروز یافت نشد.

-در تهذیب شیخ طوسى، به بحث هدیه در روز نوروز و مهرجان ( عید مهرگان، روز شانزده‏هم مهرماه برگزار مى‏شده است ـ بنگرید: آثار الباقیه، ص 337)، اشاره شده بود. جداى از آن شیخ طوسى در مصباح المتهجد، براى نخستین بار بحث از روز نوروز، به عنوان روزى متبرک که روزه استحبابى و نماز دارد، کرده است. آنچه در مصباح (بنا به نقل از بحار آمده) چنین است:

روى المعلى بن خنیس عن مولانا الصادق علیه السلام فى یوم النیروز قال: اذا کان یوم النیروز فاغتسل و ألبس أنظف ثیابک و تطیب بأطیب طیبک و تکون ذلک الیوم صائما فاذا صلیت النوافل و الظهر و العصر، فصل اربع رکعات، تقرأ فى اول رکعة فاتحة الکتاب و عشر مرات انا انزلناه و... (مصباح المتهجد، ص 591، بحار الانوار، ج 59، ص 101 وسائل الشیعة، ج7، ص 346).
گفتنى است که شیخ طوسی روز نوروز را نه در مصباح و نه در مختصر مصباح معین نکرده است.

ابن ادریس در کتاب السرائر ص 598 مى‏نویسد: شیخ ما ابوجعفر در مختصر مصباح از چهار رکعت نماز مستحب در نوروز فرس سخن گفته، اما روز آن را معین نکرده، چنانکه ماه آن را از ماه هاى رومى یا عربى مشخص نکرده است. آنچه برخى از اهل حساب و علماى هیأت و اهل فن در کتابش گفته، این است که روز نوروز دهم ماه ایار (دهم ماه مه مطابق دوم اردیبهشت) که سى و یک روز است مى‏باشد. زمانى که نوروز از آن گذشت، روز نوروز فرا مى رسد. گفته شده، نیروز و نوروز دو لغت است، اما نیروز معتضد که به آن «نوروز معتضدى» مى‏گویند، روز یازدهم حزیران (یازدهم ژوئن مطابق سوم خرداد) است.

مردمان سواد و زارعین در باره امر خراج به وى شکایت کردند و اینکه پیش از رسیدن محصول، خراج گرفته مى‏شود و همین سبب بدهکارى آنهاست که خود عامل اجحاف به رعایاست. او مصمم شد که پیش از یازدهم حزیران، خراج از کسى مطالبه نکنند. شعرى نیز در باره این عمل او سروده شد... همه این مطلب را صولى در کتاب الاوراق آورده است. (السرائر، ج1 ص 315).

در دو کتاب دعا که به فارسى در قرن ششم تألیف شده، یاد از حدیث معلى بن خُنَیس در اعمال روز نوروز که مهمترین آنها، گرفتن روز، پوشیدن لباس نیکو و نماز مخصوص است، شده است. این دو مورد از دو متن فارسى شیعى قرن ششم قابل توجه است، جز آنکه به احتمال قریب به یقین، برگرفته از شیخ طوسى است.




https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/09116242435402973731.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/09116242435402973731.gif)

[ملکوت* گامی تارهایی *]

بهار به پیشواز ما آمده است. او در آستانه تحول تمام طبیعت همانند آیینه‌ای چشمان ما را به خود می‌خواند تا بار دیگر بر تمام آنچه این حركت شگرف طبیعت در خود داراست، بنگریم و بیندیشیم و هر تحول و تغییری را اشاره‌ای به نفس خود برای نوشدن بدانیم.
ویژگی های عید در کلام عیسی علیه السلام
عید در کلام حضرت عیسی علیه السلام در قرآن با چند ویژگی مطرح شده است ؛
نخست آنکه از آسمان لطف و کرامت الهی، ریزشی مبارک انجام شودو مائده ای خدایی فرود آید.
دیگر آنکه روز شادی و شادمانی گرددو نه تنها حاضران بلکه پیشینیان و پسینیان نیز از فیض حضورعید بهره برند.
سومین اثر آن، نشانه و آیتی از عظمت خداوند باشد (و هماره جاودان بماند) و نکته دیگر رزق و روزی دنیوی در پرتو آن فراهم شود و سفره ای پر نعمت مهیا گردد ؛ « قَالَ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنزِلْ عَلَیْنَا مَآئِدَةً مِّنَ السَّمَاء تَكُونُ لَنَا عِیداً لِّأَوَّلِنَا وَآخِرِنَا وَآیَةً مِّنكَ وَارْزُقْنَا وَأَنتَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ؛ عیسی‌ بن مریم گفت: بارالها! پرودگارا! برای ما از آسمان مائده‌ای بفرست تا این روز برای ما و كسانی كه پس از ما می آیند، عید باشد كه تو بهترین روزی دهندگانی و آیت و حجتی از جانب تو برای ما باشد.»(مائده ، 114)
چنین پیش آمد مقدسی، چنان تاثیری ژرف در آئین مسیحیت نهاد که منشا عیدمسیحیان گردید و روزهای یکشبنه بدین خاطر، روز عید و تعطیل نام نهاده شد تا در آینه این روز تاثیر دعای عیسای مسیح جاودان ماند و پرتو معنویت و آثار آسمانی عید حقیقی بسان صحیفه ای از معرفت، همیشه گشوده بماند.

به راستی عید حقیقی چه روزی است ؟

ریشه واژه عید (http://www.cloob.com/etc/main/redirector/?url=/religion_thoughts/articles/miscellaneous/2010/3/20/117812.html) از عود مى‌باشد و آن به معناى برگشتن و برگشت دادن است، تغییر انسان و گردیدن خودمان از حالتى به حالت دیگر را " عید " مى‌گویند .
در تعالیم اسلامی عید روزی است كه در آن سود و منفعتی به دست بیاید ؛ هم چنین عید روزی است كه در آن نماز ویژه‌ای برگزار كنند یا خلق از ماتم به شادمانی حركت كنند یا روزی است كه تفاوتی میان درویش و توانگر نباشد .
امام خمینی (ره):

" عید براى ما یک معنى دارد و براى ابراهیم خلیل(علیه السلام) و براى پیامبران دیگر(علیه السلام) یک معناى دیگر دارد . آنها " عیدی " ‌که مى‌گیرند " عید لقاءالله است. "


حضرت علی(علیه السلام) در نهج‌البلاغه مى‌فرمایند:
« کل یوم لایعصى الله فیه فهوم یوم عید: هر روزى که آن روز را از نور اطاعت حق تعالى روشن سازى و خواست خداى بزرگ و فرمان او را بر خویشتن حاکم سازى و در آن روز معصیت خداوندبارى‌تعالى انجام نشود ، آن روز " عید " است.» (نهج البلاغه ، حکمت ۴۲۸٫) ؛ چرا که روح آلوده نشده و در نتیجه شادابى و طراوت ریشه دار است. نه تصنعى و ظاهرى که متأسفانه امروزه رسم بر این شده که برخى با درون آلوده و روح فاسد شده، با تبسّم و لبخند ظاهرى مى خواهند اظهار شادى و نشاط نمایند» به طوری که در روایتی از امام زین العابدین(علیه السلام)می خوانیم که می فرمایند : « مبادا کارى کنید که چهره ظاهرى شما زیبا و عمل شما زشت باشد .»

پیروزی غریزه بر وظیفه
آرى عید روزى است که وظیفه بر غریزه پیروز شده است. حیوان غریزه دارد و فرشته وظیفه ؛ انسان هم غریزه دارد و هم وظیفه و انسان سعادتمند آن کسى است که وظیفه را فداى غریزه نکرد.
بنیانگذار جمهورى اسلامى ایران حضرت امام خمینی(ره) در مورد عید مى‌فرمایند: " عید براى ما یک معنى دارد و براى ابراهیم خلیل(علیه السلام) و براى پیامبران دیگر(علیه السلام) یک معناى دیگر دارد . آنها " عیدی " ‌که مى‌گیرند " عید لقاءالله است. "

تفاوت در کیفیت عید در نظر معصومین
http://img.tebyan.net/big/1389/08/215104109111185352116013413713555247248143168.jpg
عید ابراهیم علیه السلام در حقیقت همان قربانى کردن اسماعیل(علیه السلام) و شکستن بت‌هاى بتخانه ، داخل آتش افتادن ، تنها گذاشتن همسر و فرزند در بیابان بدون آب همه این عمل‌ها از سوى حضرت ابراهیم(علیه السلام) عید محسوب مى‌شد.
پیروزى حضرت یوسف(علیه السلام) در برابر نفس اماره و در برابر وسوسه‌هاى گناه‌آلود زلیخا، این عمل هم براى آن پیامبر عزیز(علیه السلام) عید به حساب مى‌آمد.
ترک همسر و فرزند گناهکار براى همیشه از جانب نوح پیامبر(علیه السلام) این عمل او نیز عید بود و صبر حضرت ایوب(علیه السلام) در برابر ناملایمات و بلاهاى زندگى این عمل صبر ایشان نیزعید است . دعا کردن براى بخشش خداى مهربان از سوى حضرت آدم و حوا(علیه السلام) نیز بعد از اجابت از سوى پروردگار این عمل آنها هم عید بود .
در بستر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و به جاى ایشان به استقبال مرگ رفتن از سوى حضرت علی(علیه السلام) نیز عید محسوب مى‌شد.
بیمه کردن اسلام با تقدیم خون خود و فرزندان گرامى و یاران وفادارش و اسیرى خاندانش از سوى آقااباعبدالله‌الحسین (علیه السلام)این عمل ایشان نیز‌عید محسوب مى‌شد و در زمان عطش فراوان و دیدن آب و نخوردن آب نه تنها از سوى ما در ایام روزه‌دارى بلکه از سوى ماه بنى‌هاشم حضرت ابوالفضل العباس یعنى عید‌ و به قول حضرت امام(ره) " لقاءالله " است .

شادی هایمان را تقسیم کنیم !
درروز عید به نشاط و شادى خود بسنده نکنیم ، سعى کنیم شادى هایمان را بین دیگران تقسیم کنیم ، امامان معصوم(علیهم السلام)، تلاش داشتند سرور و شادى روز عید را به شکل هاى مختلف به دیگران انتقال دهند مثلاً در شب و روز عید برده ها را آزاد مى کردند(وسائل الشیعه ، ج ۹۸، ص ۱۸۸٫) و ما مى توانیم با کمک به دیگران رفع گرفتارى هاى آنان و…دل شکسته اى را شاد کنیم و غم دیده اى را با نشاط.


منابع :
- ایکنا
- مقاله حمیدرضا افراونده ، رسالت/6322

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2057398jhl6f0a9fq.gif




امام زمان (عج) و نوروز

امام صادق ‏عليه السلام :
يَومُ النَّيروزِ هُوَ اليَومُ الَّذي يَظهَرُ فيهِ قائِمُنا أهلَ البَيتِ
نوروز ، روزي است كه قائم ما اهل بيت در آن ظهور مي‏كند
بحار الأنوار ، ج 52 ، ص 276



هر روزتان نوروز!

امام صادق‏ عليه السلام :
نَيروزُنا كُلُّ يَومٍ
هر روز ما نوروز است
كتاب من لايحضره الفقيه ، ج 3 ، ص300


پيامبرصلي الله عليه وآله :
فَنَيرِزُوا إن قَدَرتُم كُلَّ يَومٍ يَعني تَهادَوا و تَواصَلُوا فِي اللَّهِ
اگر مي‏توانيد هر روز را نوروز كنيد ؛ يعني در راه خدا به يكديگر هديه بدهيد و با يكديگر پيوند داشته باشيد
دعائم الإسلام ، ج 2 ، ص 326




http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2057398jhl6f0a9fq.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/24141666017014913330.jpg (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/24141666017014913330.jpg)




نکات مهم دعاي يا مقلب القلوب و الابصار .....

نکته اول: تعریف و حالات قلب

واژه قلب 132 مرتبه در قرآن آمده است و در دو معنى استعمال مى‌شود:

1. عضوى که در سمت چپ بدن قرار گرفته و خون را تصفیه و به همه بدن پمپاژ مى‌کند.

2. روح و نفس که هدایت‌کننده همه اعضاء و جوارح بدن است. قلبى که در دعاى مذکور آمده از نوع دوم، است که داراى حالات مختلف بد و خوب مى‌باشد:

حالات خوب قلب

1. قلب سلیم و پاک؛ على علیه‌السلام مى‌فرماید: خداوند وقتى نسبت به بنده‌اى اراده خیر کند قلب سلیم روزى او مى‌گرداند.(1)

2. قلب مطمئنه؛ قرآن مى‌فرماید: “اَلا بذکر اللّه تَطمئن القلوب”(2)، همانا با یاد خداوند دل‌ها آرام مى‌گیرد.

3. قلب نورانى؛ از رسول خدا صلى‌اللّه‌علیه‌وآله در مورد شرح صدر سؤال شد که چیست؟ فرمود نورى است که خداوند در قلب مؤمن قرار مى‌دهد و به وسیله آن سینه‌اش وسعت مى‌یابد.(3)

حالات بد قلب

1. قساوت قلب؛ این حالت همراه با بى‌تفاوتى نسبت به احکام خداوند به وجود مى‌آید، قرآن مى‌فرماید: “و جعلنا قلوبهم قاسیة”(4)، دل‌هاشان را سخت گردانیدیم.

2. کور شدن قلب؛ شرّالعمى عمى القلب؛ بدترین کورى، کورى قلب است.

3. انحراف قلب؛ قرآن مى‌فرماید: “فلمَا زاغوا ازاغ اللّه قُلُوبهم”(5)، باز چون از حق روى گردانیدند خدا هم دل‌هاى بى‌نورشان را از سعادت و اقبال بگردانید.

4. مریض شدن قلب؛ قرآن مى‌فرماید: “فى قلوبهم مرض”(6)، دل‌هاى آنها (منافقین) بیمار است. ‌ ‌

در چنین حالاتى باید گفت که قلب مرده است.

عواملى براى به وجود آمدن حالات بد و منفى در قلب وجود دارد که به برخى از آنها اشاره مى‌شود:

1. گناه؛ در مناجات مى‌خوانیم “و امات قلبى عظیم جنایتى”(7) اى خدا گناهان بزرگ، دل مرا میرانده است” در روایتى پیامبر اکرم اسلام صلى‌اللّه‌علیه‌وآله مى‌فرماید: گناه بر روى گناه قلب انسان را مى‌میراند.”(8)

2. دلبستگى به دنیا؛ حضرت على علیه‌السلام مى‌فرمایند: “و اماتت الدنیا قلبه”(9)، دنیا قلب او را میرانده است.

امام صادق علیه‌السلام نیز قلب سالم را قلبى مى‌دانند که از دنیا دوستى سالم باشد.”(10)

3.پرخورى؛ از پیامبر مکرم اسلام صلى‌اللّه‌علیه‌وآله نقل شده است که فرمودند: با خوردن آب و غذاى فراوان دل را نمیرانید، چون دل مانند کشتزار است که اگر آب فراوان به آن داده شود مى‌میرد.(11)

عواملى نیز براى به وجود آمدن حالات خوب در قلب وجود دارد، از جمله:

1. توبه از گناه؛ حضرت على علیه‌السلام مى‌فرمایند: توبه دلها را پاکیزه مى‌کند و گناه را مى‌شوید.(12)

2. انجام عبادت از قبیل نماز و روزه؛

3. یاد مرگ؛

4. قرآن خواندن؛

پیامبر مکرم اسلام صلى‌اللّه‌علیه‌وآله مى‌فرمایند: قلب‌ها زنگار مى‌بندند. مانند زنگ زدن آهنى که آب به آن برسد. گفته شد جلاى این‌گونه قلب‌ها به چه وسیله‌اى ممکن است؟ فرمودند: زیاد یاد کردن مرگ و خواندن قرآن.(13)

5. یاد خدا؛ حضرت على علیه‌السلام خطاب به فرزندشان فرمودند: تو را سفارش مى‌کنم به این که قلب خود را با یاد خدا آباد کنى.(14)

6. شنیدن موعظه؛ حضرت على علیه‌السلام مى‌فرمایند: قلب خود را به وسیله موعظه زنده کن.(15)

7. کم خوردن؛ پیامبر اکرم اسلام صلى‌اللّه‌علیه‌وآله مى‌فرمایند: هر که خوراکش کم باشد بدنش سالم و دلش پاک مى‌گردد.(16)

8. هم‌نشینى با اهل معرفت؛ حضرت على علیه‌السلام مى‌فرمایند: “دیدار اهل معرفت آبادانى قلب است.”(17)

9. هم‌نشینى با عاقلان؛ حضرت على علیه‌السلام در جاى دیگرى مى‌فرمایند: آبادانى قلب‌ها در هم‌نشینى عاقلان است.(18)




چرا باید هنگام تحویل سال دعا کنیم؟

از آنجا که با سپرى شدن زمستان و ورود فصل بهار، طبیعت از حالت مردگى بیرون آمده و به سمت سرسبزى پیش مى‌رود، ما هم از حالت مردگى بیرون بیاییم و از خدا بخواهیم که حال ما را بهترین حالات قرار بدهد.

بهترین حال کدام است؟

صلاح و فساد انسان بستگى به قلب او دارد، اگر قلب و تمام وجود انسان متوجه خدا باشد، این بهترین حال براى او است که در این صورت مى‌گویند قلبش زنده است.

از جمله نشانه‌هاى آن این است:

1. رحم او زیاد بوده و به فکر دیگران است؛ لذا اگر مشکلى را از یک انسان مشاهده کرد، بى‌تفاوت از کنار آن نمى‌گذرد، بلکه در حد توان جهت رفع آن کوشش مى‌کند.

2. اشک چشم او زیاد است؛ مثلاً با شنیدن مصایب اهل‌بیت علیهم‌السلام اشک او سرازیر مى‌شود.

3. از شب اول قبر مى‌ترسد؛ لذا تلاش مى‌ کند خود را آماده نماید.




https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/24402688612974045187.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/61235539381410152148.jpg (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/61235539381410152148.jpg)





هنگام تحویل سال و آداب عید

در ایام عید وظایفى داریم که رعایت آنها سبب رشد و تعالى ما مى‌شود که در اینجا به برخى از آن وظایف اشاره مى‌کنیم:

1. خواندن نیایش تحویل سال؛

با نو شدن طبیعت، از صمیم دل این ندا را برآوریم که: “یا مقلب القلوب و الابصار یا مدبر اللیل و النهار یا محوّل الحول و الاحوال حوّل حالنا الى احسن الحال” اى قلب کننده قلب‌ها و چشم‌ها؛ اى تدبیر کننده شب و روز اى متحول کننده حالات، حال ما را به بهترین حالات متحوّل کن.


2. پوشیدن لباس تمیز

امام صادق علیه‌السلام فرمودند: “هنگامى که نوروز آمد، غسل کن و پاکیزه‌ترین لباس‌هاى خود را بپوش و با خوش‌بوترین عطرها خود را معطر ساز.”(19)

3. گشایش در زندگى خانواده

برخى سخنان اهل‌بیت علیهم‌السلام سرپرست خانواده را به سخاوت و گشایش در زندگى در ایّام عید فرا خوانده تا خاطره‌اى شیرین و به یاد ماندنى براى اهل خانه به جاى ماند و حالت جشن و شادى پیدا کند. روزى شهاب به امام صادق علیه‌السلام عرض کرد: “حق زن بر شوهرش چیست؟” حضرت ‌فرمودند: “...هر میوه‌اى که مردم از آن مى‌خورند، باید به اهل خانه خود بخوراند و خوراکى را که مخصوص ایام عید است و در غیر ایام به آنها نمى‌رساند، در ایام عید براى آنان تهیه کند.”(20)

4. روزه گرفتن و برپایى نماز

امام ششم علیه‌السلام فرمودند: “چه خوب است که در این روز روزه‌دار باشیم.”(21) دستور چهار رکعت نماز، سجده شکر و دعاى مخصوص این روز هم مورد سفارش قرار گرفته است.

5. درس عبرت گرفتن

توجه کنیم که وارد بهار شده‌ایم و باید از این دگرگونى طبیعت درس عبرت بگیریم.

6. دید و بازدید

از دیگر آداب عید نوروز، دیدار برادران و خواهران مسلمان و آگاهى از شادى‌ها و اندوه‌هاى آنان است. معصوم علیه‌السلام در این باره مى‌فرماید: “این روز نوروز است که مردم در آن اجتماع دارند و همدیگر را ملاقات مى‌کنند تا ...”(22) دیدار با خانواده شهدا، جانبازان و آزادگان عزیز؛ و شادباش گفتن سال نو به آنها در این ایام، داراى اهمیت فوق‌العاده‌اى مى‌باشد.

7.‌ ‌بررسى اعمال گذشته

بررسى کنیم که یک سال را چگونه سپرى کردیم و محاسبه‌اى انجام دهیم که چه قدر گناه کرده‌ایم، آبروى چند نفر را بردیم و چقدر کار خیر انجام داده‌ایم؟ اگر اوصاف زشتى در ما هست، در رفع آنها بکوشیم و اگر کارهاى خیرى انجام داده‌ایم، کوشش کنیم که در آینده مداومت داشته باشد. ‌ ‌

8. کینه‌ها را از دل برکنیم

با آمدن بهار، باغ دلمان را پر شکوفه کنیم و همراه با باران بهارى زنگار کینه‌هاى گذشته را از دل برکنیم و سعى کنیم این قدرت روحى را در برابر افردى که با آنها دشمنى داریم، بیشتر کنیم و محبت آنها را در قلب خود ایجاد کنیم، اگر چه ممکن است آنها به ما بدى کرده باشند.

9. با کسانى که کدورت داریم آشتى کنیم

مؤمن باید سعى کند جلوى کدورت‌ها را بگیرد و این ایام فرصت خوبى براى زدودن کدورت‌هاست، لذا آشتى با آنها خدا را خشنود و پشت شیطان را به خاک مالیده و بنده خدا را خوشحال مى‌کند.

10. رفتن به اماکن مطهره

رفتن به اماکن مطهره مثل حرم ملکوتى حضرت امام رضا علیه‌السلام از اهمیت والایى برخوردار است.

11. رسیدگى به فقرا

با کمک به فقرا، آنان را در شادى خودمان شریک نمائیم.

12. دورى از اسراف

از جمله امورى که توجه بدان لازم و ضرورى مى‌باشد، این است که در مهمانى دادن و پذیرایى، از اسراف جلوگیرى کنیم و بدانیم کمال ما در ولخرجى و سفره‌هاى رنگین آن‌چنانى نیست.

پى‌نوشت‌ها
1ـ غررالحکم.
2ـ سوره رعد، آیه 28.
3ـ مجمع البیان، ج4، ص363.
4ـ سوره مائده، آیه” 13.
5- سوره صف، آیه 5.
6ـ سوره بقره، آیه 10.
7ـ مناجات خمسه عشر.
8ـ مجموعه ورام، ج 7، ص 118.
9ـ نهج‌البلاغه، خطبه 85.
10ـ نور الثقلین، ج 4، ص 58.
11ـ مستدرک الوسایل، ج 3.
12ـ غرر الحکم.
13ـ کنز العمال، خبر 42130.
14ـ نهج‌البلاغه، نامه 31.
15ـ همان، نامه” 31.
16ـ مجموعه ورام، ج 2، ص 229.
17ـ غرر الحکم.
18ـ نهج‌البلاغه، نامه 31.
19ـ المیزان، ج 20، ص 144.
20ـ وسایل الشیعه، ج 15، ص 249.
21ـ میزان الحکمه، ج 7، ص 133.
22ـ همان، ص131.





https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/35705662828225708429.gif

[شكوه انتظار]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2824828ie9wc9p9za.gif
نوروز در اسلام روز بزرگی است و با بسیاری از مناسبتهای خجسته دینی پیوند و تطابق دارد و بزرگداشت آن خوب است اما به پایه اعیاد اسلامی نمی رسد و در اسلام به عنوان عید، معرفی نشده است و عید بودن آن خلاف سنت است.



هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی یَظْهَرُ فِیهِ قَائِمُنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ وُلَاةَ الْأَمْرِ وَ یُظْفِرُهُ اللَّهُ تَعَالَى بِالدَّجَّالِ فَیَصْلِبُهُ عَلَى كُنَاسَةِ الْكُوفَةِ وَ مَا مِنْ یَوْمِ نَوْرُوزٍ إِلَّا نَحْنُ نَتَوَقَّعُ فِیهِ الْفَرَجَ لِأَنَّهُ مِنْ أَیَّامِنَا حَفِظَتْهُ الْفُرْسُ وَ ضَیَّعْتُمُوه (بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار ،ج‏56، 119 )
از حضرت صادق علیه السّلام روایت است كه فرمود: نوروز، روزى است كه قائم ما اهل بیت و صاحب امر خلافت در آن روز قیام مى‏كند و خداوند او را بر دجال پیروز مى‏گرداند. او دجال را در مزبله كوفه بدار مى‏آویزد، هیچ روز نوروزى نمى‏گذرد مگر اینكه ما در آن روز انتظار فرج داریم. زیرا نوروز از روزهاى ماست. ایرانیان آن روز را حفظ كردند، ولى شما عربها آن را ضایع كردید.
از معلی بن خنیس روایت است كه بامداد نوروز نزد امام صادق علیه السّلام رفتم، فرمود: امروز را می شناسى؟ گفتم قربانت گردم، روزیست كه عجمها بزرگش دارند و به هم هدیه دهند. فرمود: به كعبه‏اى كه در مكّه است، این شیوه براى امریست دیرین كه تفسیرش كنم برایت تا بفهمى، گفتم: اى آقایم، آن را از شما بشنوم محبوبتر است نزد من از اینكه مرده‏هایم زنده شوند و دشمنانم بمیرند، امام صادق علیه السلام فرمود: در نوروز بود كه خدا از بنده‏هایش پیمان گرفت او را بپرستند و با او شریك نیاورند، و به رسولان و حجت هایش بگروند، و به ائمّه علیهم السلام ایمان آرند.
نوروز نخست روزی است كه خورشید تابیده، باد وزیده، گل در زمین شكفته ، روزى كه كشتى نوح بر جودى استوار شده، روزى كه خدا در آن هزارها كه از ترس مرگ گریخته و مرده بودند زنده كرد، روزى كه جبرئیل به پیغمبر فرود آمد. روزى كه پیغمبر صلى اللَّه علیه و آله على علیه السّلام را بدوش گرفت تا بتهاى قریش را از فراز كعبه افكند و خرد كرد، و همچنین بود ابراهیم علیه السّلام(شکستن بتها را)، روزى كه پیغمبر فرمود تا اصحابش با أمیرالمؤمنین بیعت كردند.

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/84292637472078919365.gif
ادامه دارد...

[شكوه انتظار]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2824828ie9wc9p9za.gif
روزى است كه پیغمبر صلى اللَّه علیه و آله، على علیه السّلام را به وادى پریان فرستاد تا از آنها بیعت گیرد: روزى كه دوباره مردم با على علیه السّلام بیعت كردند، روزى كه بخوارج نهروان پیروز شد و ذو الثدیة را كشت.
(آسمان و جهان، ترجمه كتاب السماء و العالم بحار، ج‏3، ص 81- در حواشی کتاب مذکور توضیحات مفصلی در چگونگی تطبیق نوروز با ایامی که در روایت آمده اند از مولف ذکر شده است که خوانندگان در صورت علاقمندی می توانند به آدرس های داده شده مراجعه نمایند و در خصوص آن تحقیق کنند)
این روایات اذعان دارند به این که نوروز، روز خجسته و مبارکی است و بزرگداشت آن خوب است. اما هیچ دلیلی بر عید قرار دادن آن وجود ندارد در بزرگداشت ایام، روزهای برتر از نوروز بسیارند که شایسته نیست نوروز بر آنها تقدم پیدا کند. در اسلام دو عید بزرگ و برجسته (قربان و غدیر) وجود دارد که هیچ روز دیگری به پای آن دو نمی رسد. ایام فرخنده دیگری نیز چون مبعث و میلاد پیامبر اکرم و میلاد حضرات معصومین و... وجود دارد که البته بسیار گرامی تر از نوروزند، اما نزد ایرانیان همچون نوروز گرامی داشته نمی شوند.
شهید مطهری با گلایه از بعضی رسم و رسوم نادرست ما ایرانیان می گوید: «آنچه براى ما عید نوروز یعنى یك عید عمومى طولانى است، در دنیاى تسنن همان ایام ولادت رسول خداست. ولى در میان ما شیعیان- كه عرض كردم این گله را از خودمان نمى‏شود نكرد - ولادت رسول خدا مى‏آید و مى‏گذرد و بسیارى از مردم ما احساس نمى‏كنند كه چنین روزى هم بر آ نها گذشت. و اگر تنها، مسأله تعطیل رسمى و تعطیل شدن بانكها و بیكار شدن كارمندان ادارى نبود، اساساً كوچكترین احساسى در جامعه ما رخ نمى‏داد، با اینكه عید مضاعف است‏.»
(مجموعه ‏آثار استاد شهید مطهرى، ج ‏16، 192)
نوروز از لحاظ دین ما روز مبارک و برجسته ای است.گرچه عید بودن آن سفارش نشده است البته حرام هم نیست که عید گرفته شود بلکه از سنتهای اسلامی محسوب نمی شود. برخی روایات که در مذمت عید نوروز هستند اشاره به همین مسئله دارند .
http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_2824828ie9wc9p9za.gif
...

[شكوه انتظار]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/15065384481138687048.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/15065384481138687048.gif)
حُكِیَ أَنَّ الْمَنْصُورَ تَقَدَّمَ إِلَى مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع بِالْجُلُوسِ لِلتَّهْنِیَةِ فِی یَوْمِ النَّیْرُوزِ وَ قَبْضِ مَا یُحْمَلُ إِلَیْهِ فَقَالَ ع إِنِّی قَدْ فَتَّشْتُ الْأَخْبَارَ عَنْ جَدِّی رسول اللَّه صلّى اللَّه علیه و آله فلم أجد لهذا العید خبرا، و إنه سنة للفرس و محاها الإسلام، و معاذ اللَّه أن نحیی ما محاه الإسلام، فقال المنصور: إنما نفعل هذا سیاسیة للجند، فسألتك باللَّه العظیم إلا جلست فجلس.(بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار ، ج‏48 ، 108)
روایت است كه، منصور از حضرت امام موسى بن جعفر علیه السّلام تقاضا كرد: روز عید نوروز جهت تبریك [به او‏] بنشینند و هر چه مى‏آورند بگیرند. حضرت موسى بن جعفر علیه السّلام فرمود: من اخبار را كه از جدم رسول اللَّه رسیده است بررسى كرده‏ام و در رابطه با این عید خبرى نیافتم، این عید از آیین ایرانیان است و اسلام آن را از بین برده است و پناه مى‏بریم به خدا كه آنچه را اسلام محو كرده است زنده كنیم، منصور گفت: این كار را جهت تدبیر لشكریان انجام مى‏دهیم تو را به خداى بزرگ سوگند مى‏دهم بنشینى و حضرت نشست.
حضرت امیرالمومنین با ایرانیان برخوردهای بیشتری داشتند و ایرانیان نیز علاقه و ارتباط خاصی با آن حضرت داشتند . از جمله نقل است که در نوروز برای آن حضرت مطابق رسم، هدیه می فرستادند. حضرت هدایای ایرانیان در نوروز را می پذیرفتند و به ایشان محبت می نمودند .
و در روز نوروز هدیّه‏اى براى امیرالمؤمنین علیه السّلام آوردند، فرمود: این چیست؟ عرض كردند: یا امیرالمؤمنین امروز نوروز است، فرمود: هر روز را براى ما نوروز بسازید.
و روایت كرده‏اند كه آن حضرت علیه السّلام فرمود: نوروز ما هر روز است.
https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/15065384481138687048.gif (https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/15065384481138687048.gif)

[seyed yasin]

اولين روز بهار، شادابي و طراوتي ويژه دارد و با هيچ يك از روزهاي سال قابل مقايسه نيست. گويا طبيعت، جاني دوباره مي گيرد و زندگي را از نو آغاز مي كند. اما بي شك خداوند، بهار را تنها در گل و گياه و درختان سرسبز خلاصه نكرده است و دايره آن را به مرزهاي ديگر نيز گسترانده است.
بهار طبيعت، سالگشت اتفاقات بزرگ و مباركي است. اين رخدادها چنان پربركت و ارزشمند هستند كه گويي روحي تازه به جان طبيعت مي دمند و لبهاي شكوفه ها را به خنده وا مي دارند.

نخستين روز بهار، بنابر آنچه كه از امام صادق عليه السلام نقل شده، يادآور حوادث بهار گونه اي است كه مهمترين آنها «عيد بزرگ ولايت» است. از امام صادق عليه السلام نقل شده كه فرمودند:
أَنَّ يَوْمَ النَّيْرُوزِ هُوَ الْيَوْمُ الَّذِي أَخَذَ فِيهِ النَّبِيُّ ص لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع الْعَهْدَ بِغَدِيرِ خُمٍّ فَأَقَرُّوا لَهُ بِالْوَلَايَةِ فَطُوبَى لِمَنْ ثَبَتَ عَلَيْهَا وَ الْوَيْلُ لِمَنْ نَكَثَهَا. (بحار الأنوار، ج 56، ص 119)
روز نوروز همان روزي است كه پيامبر صلّي الله عليه و آله در غدير خم براي امير مومنان عليه السلام بيعت گرفت و همگان اقرار به ولايت او كردند. پس خوشا به آنكه (بر ولايت او) ثابت بماند و واي به آنكه آن (پيمان) را بشكند.
آري، اين بهار ولايت است كه هر ساله طبيعت را بهاري مي كند و سرسبزي را به ارمغان مي آورد. نوروز، همان روزي است كه پيامبر خدا صلّي الله عليه و آله در غدير خم بر فراز منبري از جهاز شتران دست علي عليه السلام را بالا برد و او را ولي امر مسلمانان معرفي نمود. گوش ها را كه خوب تيز كنيم شايد اين جمله تاريخي پيامبر را در نوروز بشنويم كه:
مَنْ كنتُ موَلاهُ فعليٌّ مَولاهُ اللّهمَّ والِ مَن والاهُ و عادِ مَن عاداهُ. (الكافي، ج 1، ص 293)
هر كس را كه من بر او ولايت دارم على نيز ولايت دار او است. خدايا! دوست بدار هر كه را دوستدار على است و دشمن بدار هر كه را با او دشمنى ورزد.

محاسبه و تطبيق تاريخي
اولين پرسشي كه ممكن است با ديدن اين روايت در ذهن هر كسي ايجاد شود اين است كه «آيا حقيقتا عيد غدير سال دهم هجري با نوروز آن سال مصادف بوده است؟»
با محاسبه اي كه علامه مجلسي (م 1111) انجام داده، روز عيد غدير يعني «هجدهم ذي الحجه سال دهم هجري قمري» آخرين روز همان سال شمسي بوده كه اختلاف يك روز در ماه هاي قمري مساله اي عادي است. چراكه هلال ماه هاي قمري گاهي يك روز ديرتر از آنچه كه پيش بيني مي شود، رويت مي گردد و ممكن است هلال ماه ذي الحجه آن سال چنين بوده است. بنابراين تاريخ، قابليت تطبيق اين مساله را دارا است. (بحار الأنوار، ج 56، ص 120)
بنابراين نوروز، «سالگشت شمسي عيد ولايت» است و با اين اوصاف رنگ و بويي علوي دارد.

پايه ريزي سنتي نيكو
پايه ريزي يك رسم شايسته چنان ارزشمند است كه پيشوايان ما آن را ستوده و پيامدهاي شايسته فراواني براي آن مطرح كرده اند. امام صادق عليه السلام مي فرمايد: «مَنْ سَنَّ سُنَّةً حَسَنَةً فَلَهُ أَجْرُهَا وَ أَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ مِنْ غَيْرِ أَنْ يُنْقَصَ مِنْ أُجُورِهِمْ شَيْ‏ءٌ.» (الكافي، ج 5، ص 9)
«هر كس بنيانگذار روشى نيكو باشد، همچون پاداش كسى كه به آن عمل كرده، پاداش دارد و نيز از پاداش همه آنان كه تا روز رستاخيز به آن عمل نمايند، بهره مند خواهد شد، بدون آنكه از پاداش انجام دهندگانش چيزى كاسته شود».
بنابراين اگر كسي بتواند سنتي را زنده كند و راه و رسمي نيكو در جامعه خود بيافريند، ثواب همه آنان كه تا روز قيامت به آن عمل مي كنند به حساب جاري او واريز مي شود و هر لحظه حتي پس از مرگ نيز مي تواند از موجودي حساب خود بهره مند شود.

دليل اين پاداش گسترده هم بسيار روشن است. يك رسم نيكو مي تواند چنان تاثير شگرفي بر نسل هاي آينده بگذراد كه ميوه هاي خوش رنگ و بوي آن قابل شماره نباشد و تاثيرات مطلوب آن به صورت تصاعدي همه جا را فراگيرد. همانگونه كه يك بدعت نا به جا مي تواند چنان گمراه كننده باشد كه نسل ها را با خود به جهنم بكشاند و جوامع را پي در پي بيچاره كند.
اما سخن پيرامون تلاقي «اولين روز بهار» با «عيد بزرگ ولايت» است. چه پاداشي خواهيم برد من و شما اگر بتوانيم پايه ريزان يك رسم به جا و مبارك باشيم. رسمي كه نوروزمان را بركت بخشد و سال جديدمان را با امير مومنان پيوند دهد.

بزرگداشت عيد ولايت در نوروز
حال كه روشن شد نوروز، سالگشت شمسي عيد غدير است، پس چرا آن را با اين عنوان پر اهميت جشن نگيريم و بهار طبيعت را با بهار ولايت عجين نكنيم؟ چرا شادابي بر گرفته از طبيعت را طراوتي روحاني نبخشيم و نقش علي عليه السلام را بر جشن طبيعت نزنيم؟
نوروز، روز مباركي است. اما نه تنها به خاطر لبخند شكوفه ها و سرسبزي چمن زارها كه آنها هم مست و شيداي عيد بزرگ تري هستند. بلكه به خاطر لبخند شكوفه گونه پيامبر بر چهره بهارگونه امير.
عالم جمادات و نباتات كه از شادي چنين جشني سر از پا نمي شناسند و همه جا را گل باران كرده اند و سرور و شادي خود را بر همگان هويدا نموده اند. اما گويا هنوز خبر به عالم انسان ها نرسيده و كسي از اين جشن بزرگ با خبر نشده است. گويا كه جمادات از انسان ها پيشي گرفته اند و گوي سبقت را از اشرف مخلوقات عالم ربوده اند.
پس بياييد آبروي انسانيتمان را حفظ كنيم و حداقل از بوستان ها و سبزه زارها عقب نمانيم و در روز جشن ولايت، زندگي را با نام امام علي عليه السلام معطر و منور كنيم.
بياييد نوروز عالم بالا را دريابيم و همراه با ملائكه به جشن نوروز بپردازيم. بياييد همانگونه كه در سالگشت قمري عيد غدير به علوي بودن يكديگر مباهات مي كنيم، در سالگشت شمسي آن نيز زبان و روانمان را معطر به عطر امير مومنان كنيم و اين جمله را با هم زمزمه نماييم كه: «اَلحَمدُ لِلّهِ الَّذِي جَعَلَنَا مِنَ المُتَمَسِّكِينَ بِوِلايَةِ اَميرِ المُؤمِنينَ وَ اَئِمَّةِ المَعصُومين.» (الاقبال، ص 464)
سپاس خدايي را كه ما را از جمله آويختگان به ولايت امير مومنان و امامان معصوم قرار داده است.

سيدمصطفي بهشتي
گروه دين تبيان

[شكوه انتظار]

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_105jkl.gif



آداب سفر در اسلام

در دین مبین اسلام هم تشویق به سیر و سفر شده و هم برای آن آداب بسیاری بیان شده است. آداب سفر را می توان به آداب قبل از سفر و آداب در سفر تقسیم کرد.


http://img.tebyan.net/big/1389/09/236202451917450226798721318214815913131190.jpg
اهمیت سفر در آیات و روایات
در قرآن کریم پنج بار کلمه سیروا آمده که با این عبارت خداوند دستور به سیر و سفر در روی زمین را داده است. مانند این آیه شریفه: قُلْ سیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللهُ یُنْشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللهَ عَلى‏ كُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدیرٌ. بگو: «در زمین بگردید و بنگرید خداوند چگونه آفرینش را آغاز كرده است؟ سپس خداوند (به همین گونه) جهان آخرت را ایجاد مى‏كند؛ یقیناً خدا بر هر چیز توانا است!(1)
در کتاب آداب الدینیه فصل سیزدهم بیان آداب مربوط به مسافرت آمده است: رسول خدا صلّى الله علیه و آله و سلّم فرمود: مسافرت كنید تا سالم بمانید.
و حضرت امام صادق علیه السلام فرمود: یكى از حكمت‏هاى آل داود علیه السلام آن است كه عاقل باید كوچ ننماید مگر در سه صورت: بدست آوردن توشه آخرت، اصلاح زندگى، لذت غیر حرام.(2)

آداب قبل از سفر
الف. زمان های مناسب سفر
امام صادق علیه السلام فرمود: هر كس مى‏خواهد سفر برود روز شنبه مسافرت كند، اگر در روز شنبه سنگى از كوهى سقوط كند خداوند آن را به جاى خود برمى‏گرداند.
و یا آن كه در روز سه شنبه مسافرت كن، زیرا سه شنبه روزى است كه‏ خداوند آهن را براى حضرت داود علیه السلام نرم نمود. و یا روز پنج‏شنبه مسافرت كن چون پیامبر اكرم صلّى الله علیه و آله روز پنج‏شنبه مسافرت مى‏نمود، و آن روزى است كه خداوند و پیامبر و فرشتگان آن را دوست مى‏دارند.(3)
ب. دادن صدقه و خواندن آیت الکرسی
حسن بن محبوب از عبدالرّحمن بن حجّاج روایت كرده است كه گفت امام صادق علیه السّلام فرمود: صدقه بده، و هر روز كه بخواهى به سفر برو .
حمّاد بن عثمان روایت كرده است كه از امام صادق علیه السّلام پرسیدم: آیا سفر در روزهاى مكروه، مانند چهارشنبه و غیر آن، كراهت دارد؟ امام فرمود: سفرت را با صدقه‏ آغاز كن، و هر وقت قصد كنى راهى سفر شو، و آیة الكرسى را بخوان‏.(4)
ج. حسابرسی مالی و وصیت کردن
هر گاه وقت مسافرت نزدیك شده و آماده حركت كردن شدى لازم است كه كارهاى خود را مورد دقت قرار داده، و پیوند بین خود و مردم را رسیدگى كرده و آنچه بین تو و افرادى كه با آنان معامله دارى حسابرسى كرده و خود را از تمام حقوق مردم برهانى. سپس به كارهاى خانواده و كسانى كه نفقه آنان بر عهده شما است توجه كرده، و خرج آنان را به صورت معتدل براى مدت سفر خود تهیه و به آنان بدهى، سپس آنان را به آنچه تو را به خداوند نزدیك مى‏كند سفارش نموده و این وصیت را نزد شخص مورد اعتماد خود قرار ده. سفر خود را با مقدارى صدقه - كم یا زیاد - آغاز كن.(5)
د. خواندن دو رکعت نماز و دعا
و دو ركعت نماز را با هر مقدارى از قرآن كه مى‏خواهى در آنها بخوانى گزارده و از خداوند براى سفر خود خوبى را مطالبه نماى. سپس آیة الكرسى را خوانده و حمد و ثناى الهى را بجاى آورده و بر پیامبر اكرم صلوات بفرست و این دعا را بخوان: «اللّهمّ إنّی خرجت فی هذا السّفر بلا ثقة منّی لغیرك و ... (6)
مرحوم مجلسی می نویسد: در روایتى منقول دیدیم كه چون پیش از سفر صدقه‏ دهد گوید: بار خدایا من با این صدقه سلامت خودم و سفرم و هر چه همراه دارم خریدم مرا و هر چه با من است سالم دار و به خوبى و خوشى به مقصد برسان، و پس از صدقه هم وارد است:
لا اله الا الله الحلیم الكریم، لا اله الا الله العلى العظیم سبحان الله رب السموات السبع و رب الارضین السبع و ما فیهن و ما بینهن و رب العرش العظیم‏ وَ سَلامٌ عَلَى الْمُرْسَلِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ‏ و صلى الله على محمد و آله الطیبین الطاهرین.(7)

آداب در سفر
حضرت امیرالمؤمنین علیه السّلام به ابوذر فرمود: ... جوانمردى در شش چیز است سه تاى آن در سفر و سه‏ مورد دیگر در حضر است. آن سه كه در حضر است: خواندن قرآن، آباد كردن مسجد و مردم را برادر گرفتن در راه خدا، و اما آن سه كه در سفر است بخشیدن زاد و توشه به همراهان، اخلاق نیكو، خوش رفتارى با همراهان‏. (8)
- ابراهیم بن عبد الحمید از امام كاظم(علیه السلام) نقل مى‏كند كه فرمود: سه كس را پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله) لعنت كرد: كسى كه توشه راه خود را به تنهایى بخورد و كسى كه در بیابان به تنهایى سفر كند و كسى كه در خانه به تنهایى بخوابد.
http://img.tebyan.net/big/1389/08/8934206206175466819814417818025149160171113.jpg
فرمود: حق مسافرى كه مریض شود بر همراهانش این است كه سه روز به خاطر او توقف كنند (كه اگر خوب شد او را با خود ببرند وگرنه او را نزد خانواده‏اش رها كنند و خود به سفر بروند). (9)
از امام باقر - علیه السّلام- نقل است كه، لقمان در مقام اندرز به پسرش گفته است:
«پسر جان! چون با عده‏اى سفر كنى زیاد با آنها مشورت كن. بسیار در رویشان بخند. دعوتشان را بپذیر. اگر كمك خواستند كمك كن. و در نكوكارى و نماز و سخاوتمندى بر آنان سبقت گیر. مركب و مال و توشه‏ى خود را در اختیارشان گذار. اگر حركت كردند حركت كن. اگر كار كردند كار كن. از بزرگتر اطاعت كن. اگر بتوانى تا از غذا صدقه‏ ندهى، نخور. تا سوار مركبى تلاوت قرآن كن. و مادامى كه مشغول كارى هستى تسبیح گوى. و هنگامى كه كارى ندارى دعا بخوان». «پسر جان! زودرنج و بداخلاق و بى‏صبر نباش، كه با این صفات هیچ‏ رفیقى برایت نمى‏ماند. خود را به صبر و تأنى در كارها وادار.» (10)
در پایان روایتی در فضیلت زیارت امام رضا علیه السلام تا زائرانش قدر لحظات زیارت را بیشتر بدانند:
یاسر خادم از امام رضا(علیه السلام) نقل مى‏كند كه فرمود: بار سفر به سوى زیارت‏ قبور، بسته نشود مگر براى زیارت قبور ما، آگاه باشید كه من از روى ستم با زهر كشته مى‏شوم و در دیار غربت دفن مى‏شوم، پس هر كس براى زیارت من بار سفر بندد، دعاى او مستجاب و گناه او آمرزیده مى‏شود. (11)

http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_105jkl.gif
پی نوشت ها:
1. سوره عنکبوت/20 ، ترجمه آبت الله مکارم
2. الآداب الدینیة للخزانة المعینیة ،شیخ طبرسى، متوفی 548 ق‏، ترجمه احمد عابدى‏، صص 327 و328 ، ناشر: زائر، چاپ قم
3. همان، ص 327
4. من لا یحضره الفقیه، شیخ صدوق، ترجمه غفارى ،ج‏3 ،ص 138
5 و 6. الآداب الدینیة للخزانة المعینیة با ترجمه عابدى، ص 329
7. آداب و سنن، ترجمه جلد شانزدهم بحار الانوار ،ص 144
8. ارشاد القلوب، ترجمه رضایى، ج‏1 ،ص 176
9. خصال، ترجمه جعفرى، ج‏1، ص 145
10. نصایح، احمد جنتی، صص61 و 62، انتشارات الهادی
11. خصال، ترجمه جعفرى، ج‏1، ص 217

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/52212768139692863909.jpg


همزمان با فرا رسیدن نوروز، مردم آیین ها و رسوم هایی را به جا می آورند که درباره هر کدام از آنها مطالب و مباحث بسیاری هست.

از جمله: "سبزه رویاندن، خانه تکانی، زنده کردن یاد مردگان، پوشیدن لباس نو، لحظه تحویل سال، سفره هفت سین(خوان نوروزی)، خوراکی های نوروزی، عید دیدنی(صله رحم)، هدیه نوروزی(عیدی)و ..." که اغلب آنها مورد تائید اسلام عزیز است و درباره به جا آوردن اینگونه اعمال، آیات و روایات و احادیث بسیاری وجود دارد.

خصوصاً در باب ارتباط با خویشاوندان و عید دیدنی، در اسلام تأکید زیادی شده است. امام علی(علیه السلام) فرمودند:

"صلهّ الرحم توجب المحبهّ:
پیوند با خویشاوندان(صله رحم)، محبت می آورد.

" و همچنین می فرمایند:

"صلوا ارحامکم ولو بالسلام:

هرچند با سلام گفتن، با خویشاوندانتان پیوند برقرار کنید."

و نیز می فرمایند:
"صلوا ارحامکم و إن قطعوکم:

با خویشاوندانتان پیوند و رفت و آمد داشته باشید، هر چند آنان با شما قطع رابطه کرده باشند

." همچنین زنده کردن یاد مردگان و... نیز مورد تائید و تأکید اسلام است.

تعطیلی های عید نوروز نیز، هم می تواند مورد استفاده ی مفید مردم قرار گیرد و هم می تواند موجبات تنبلی و کسالت و تن پروری عده ای را فراهم آورد. مثلاً یک دانش آموز کنکوری می تواند از این ایام تعطیل، به عنوان یک فرصت برای جهش و رفع عقب ماندگی های درسی استفاده کند و از رقبای خود، سبقت بگیرد؛ برعکس آن نیز ممکن است رخ دهد. سایر اقشار مردم نیز به اقتضای موقعیت خود، می توانند بهره مفید یا منفی از این تعطیلات ببرند. آنچه روشن است این است که وجود تعطیلات نوروزی، یک فرصت عالی و در نوع خود کم نظیر برای تجدید حیات روحی مردم و فراغت آنها از مشغله های فکری و کاری و نیز تحکیم و تمدید روابط خویشاوندی و صله رحم می باشد.



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_45k.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/70279966925253640427.jpg

جلوگيري از اسراف در ايام نوروز

شاید هیچ یک از ایام سال، امتیازات عید نوروز را نداشته باشد. باید سعی کنیم این آیین کهن ایران باستان را که تا امروز حفظ شده و مورد تائید اسلام عزیز هم می باشد، همچنان ادامه دهیم.

البته باید آفات آن را که ناشی از فرهنگ مدرن غلط خود ما مردم هست، از بین ببریم.

یکی از مهمترین آفات نوروز ایرانیان، مسئله مصرف گرایی، اسراف، تبذیر و ریخت و پاش می باشد:

"کُلُوا و اشرَبُوا ولاتُسرِفُوا إِنَّهُ لایُحِبُّ المُسرِفینَ"؛

خدای متعال، مسرفان و تبذیرکنندگان را به عنوان برادران شیاطین معرفی می کند:

"وَلاتُبَذِّر تَبذیراً*إِنَّ المُبَذِّرینَ کانُوا إِخوانَ الشَّیاطینَ و کانَ الشَّیطانُ لِرَبِّهِ کَفُوراً"

از مصادیق اسراف و مصرف گرایی می توان به خریدهای بی رویه پیش از عید نوروز اشاره کرد. برخی تصور می کنند که با آمدن سال نو، باید تمام اثاث، لوازم منزل، پوشاک و... را نو کنند!

این عده به جای اینکه در پی تحول روحی و نوشدن روان خود باشند، مدام به فکر نوشدن جسم و مادیات و لوازم زندگی هستند که در این راستا، ولخرجی های فراوانی صورت می گیرد؛ به گونه ای که عقل سلیم کنار می رود و هوی و هوس، جای آن حکم می راند که تبعات بدی خواهد داشت.

امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:

"ضَمِنتُ لِمَن إقتَصَدَ أَن لایَفتَقِرَ :

من ضامنم که هرکس در خرج کردن میانه روی کند، فقیر نشود."

در کجای اسلام آمده که برای سال نو، حتماً باید البسه و پوشاک نو خرید!؟ آیا واقعاً ما نمی توانیم از یک جفت کفش، بیشتر از یکسال استفاده کنیم!؟

آیا نمی توانیم لباس ها و پوشاکی را که هنوز هم قابل استفاده هستند، اما قدری کهنه شده اند، مورد استفاده قرار دهیم!؟

سیره بزرگان دین، مخالف این روش های غلط رایج در جامعه امروز ماست. سیره پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله)، سیره حضرت زهرا(سلام الله علیها)، سیره امیرالمؤمنین(علیه السلام)(که همگان بر آن واقفند) مبتنی بر ساده زیستی و دوری از تجملات بوده است.

امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) در نامه ای به فرماندار بصره(عثمان بن حنیف انصاری) راجع به ساده زیستی خود می فرمایند:

"آگاه باشید! هر پیروی را امامی است که از او پیروی می کند و از نور دانشش روشنی می گیرد.

آگاه باشید! امام شما از دنیای خود به دو جامه فرسوده و دو قرص نان رضایت داده است، بدانید که شما توانایی چنین کاری را ندارید، اما با پرهیزگاری و تلاش فراوان و پاکدامنی و راستی، مرا یاری دهید.

پس سوگند به خدا، من از دنیای شما طلا و نقره ای نیندوخته و از غنیمت های آن چیزی ذخیره نکرده ام؛ بر دو جامه کهنه ام جامه ای نیفزودم و از زمین دنیا حتی یک وجب در اختیار نگرفتم و دنیای شما در چشم من از دانه تلخ درخت بلوط ناچیزتر است."



https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/11567749113816958997.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/34382625302172318274.jpg

باید سعی شود که رسومات غلط و بدعت های وارد شده در عید نوروز، حذف شوند تا از نوروز به عنوان یک رسم دربردارنده ارزش های اخلاقی و اجتماعی مورد تائید اسلام یاد شود، نه به عنوان یک رسم و آیین پُرخرج و هزینه زا. مهمترین این ارزش ها که به شدت مورد تأکید اسلام می باشد، صله رحم و دیدوبازدید با بستگان است که موجبات نزدیکی دل ها و استمرار روابط خویشاوندی را فراهم می آورد؛ البته صله رحمی که به دور از اشرافیت و تجمل گرایی و ریخت و پاش باشد. امام بزرگوار(ره) فرمودند: "با زندگی اشرافی و مصرفی نمی توان ارزش های انسانی اسلامی را حفظ کرد."

نباید به خاطر برخی خصلت های نامناسب و غلط خود، عید نوروز را یک رسم بیخودی و یا به تعبیر عده ای کوته بین، مایه دردسر و خرج زیاد بدانیم. خودمان را اصلاح کنیم؛ عید نوروز را نفی نکنیم! یادمان نرود که هیچ یک از کشورهای دنیا و حتی کشورهایی که ادعای فرهنگ و تمدن دارند، آیین و رسمی اصیل مثل عید نوروز ما فارسی زبانان ندارند. قدر این میراث کهن را بدانیم.

عید نوروز در پیام نوروزی حضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی: "عید نوروز، سرآغاز طراوت طبیعت و جوان شدن جهان و تازه شدن فضای زندگی طبیعی انسان است و چه نیکوست که همراه با طراوت جهان، جان و دل انسان هم طراوت پیدا می کند. طراوت جان و دل با ذکر خدا، با درخواست کمک از پروردگار، با رویاندن نهال خیرخواهی و نیکخواهی برای همه برادران و خواهران و برای همه بشریت. شادی دل ها، لبخند و تبریک و خوشامدگویی به یکدیگر و پی گرفتن روابط انسانی و نوکردن محیط زندگی از رسوم بسیار خوب و مطلوبی است که ایرانیان از گذشته تا امروز به آن پایبند بوده اند و اینها همه مورد تائید آیین مقدّس اسلام و شرع اسلام است."

إن شاءالله سال جدید، سالی پربرکت و قرین موفقیت های پی در پی برای ملّت مسلمان ایران باشد.



http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_45k.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/34314311582486695436.jpg


roz2نوروز یعنى روز نوroz2

کمی درباره عید نوروز

حدیثی از امام صادق (ع) وجود دارد درباره نوروز. حدیثی که در آن از بسیاری وقایع مهم تاریخی نامبرده شده به آنها نوروز گفته شده است.بسیار دیده‌ام که افراد ـ مخصوصا متدین‌ها ـ به این حدیث استناد می‌کنند و نوروز را به یک کسوت مذهبی در می‌آورند. اما این تعبیر از آن حدیث غلط است. ببینید بیانات حضرت آقا در 1/1/1377 را:
«نوروز، یعنى روز نو. در روایات ما - بخصوص همان روایت معروفِ «معلّى‌بن‌خنیس» [بحارالانوار، ج 59، ص 92] - به این نكته توجّه شده است. معلّى‌بن‌خنیس كه یكى از رُوات برجسته‌ى اصحاب است و به نظر ما «ثقه» است، جزو شخصیتهاى برجسته و صاحب راز خاندان پیغمبر محسوب مى‌شود. او در كنار امام صادق علیه الصّلاة والسّلام زندگى خود را گذرانده و بعد هم به شهادت رسیده است. معلّى‌بن‌خنیس - با این خصوصیات - خدمت حضرت مى‌رود؛ اتفاقاً روز «نوروز» بوده است - در تعبیرات عربى، «نوروز» را تعریب مى‌كنند و «نیروز» مى‌گویند حضرت به او مى‌فرمایند : «أتدرى ما النیروز؟» آیا مى‌دانى نوروز چیست؟
بعضى خیال مى‌كنند كه حضرت در این روایت، تاریخ بیان كرده است! كه در این روز، هبوط آدم اتّفاق افتاد، قضیه‌ى نوح اتّفاق افتاد، ولایت امیرالمؤمنین علیه السّلام اتّفاق افتاد و چه و چه. برداشت من از این روایت، این نیست. من این طور مى‌فهمم كه حضرت، «روز نو» را معنا مى‌كنند. منظور این است: امروز را كه مردم، «نوروز» گذاشته‌اند، یعنى روزِ نو! روزِ نو یعنى چه؟ همه‌ى روزهاى خدا مثل هم است؛ كدام روز مى‌تواند «نو» باشد؟
شرط دارد. روزى كه در آن اتّفاق بزرگى افتاده باشد، نوروز است. روزى كه شما در آن بتوانید اتّفاق بزرگى را محقَّق كنید، نوروز است. بعد، خود حضرت مثال مى‌زنند و مى‌فرمایند: آن روزى كه جناب آدم و حوّا، پا بر روى زمین گذاشتند، نوروز بود؛ براى بنى آدم و نوع بشر، روز نویى بود. روزى كه حضرت نوح - بعد از توفان عالمگیر - كشتى خود را به ساحل نجات رساند، «نوروز» است؛ روز نویى است و داستان تازه‌اى در زندگى بشر آغاز شده است. روزى كه قرآن بر پیغمبر نازل شد، روز نویى براى بشریت است - حقیقت قضیه همین است؛ روزى كه قرآن براى بشر نازل مى‌شود، مقطعى در تاریخ است كه براى انسانها روز نو است - روزى هم كه امیرالمؤمنین علیه‌السّلام به ولایت انتخاب شد، روز نو است.
اینها همه، «نوروز» است؛ چه از لحاظ تاریخ شمسى، با اوّلِ ماه «حَمَل» مطابق باشد یا نباشد. این نیست كه حضرت بخواهند بفرمایند كه این قضایا، روز اوّلِ «حَمَل» - روز اوّلِ فروردین - اتّفاق افتاده است؛ نخیر. بحث این است كه هر روزى كه این طور خصوصیاتى در آن اتّفاق بیفتد، روز نو و «نوروز» است؛ چه اوّل فروردین، چه هر روز دیگرى از اوقات سال باشد.
خوب؛ من حالا به شما عرض مى‌كنم. روزى كه انقلاب پیروز شد «نوروز» است، روز نویى بود. روزى كه امام وارد این كشور شد، براى ما نوروز بود. روز فتوحات عظیم این جوانان مؤمن و این ایثارگران ما در جبهه‌ى نبرد - علیه نظامیانى كه از «ناتو» و «ورشو» و امریكا و شوروى و خیلى از مراكز دیگرِ قدرت تغذیه مى‌شدند - روز پیروزى جوانان ما - با ایمانشان - بر آنها «نوروز» است؛ روز نو است.»
عید نوروز خوب است، مراسم جشن و سرور و شاد بودنِ دلها خوب و مطلوب است؛ اما در جهت درست. این كارى است كه اسلام كرده است.



http://www.punjabigraphics.com/wp-content/uploads/2011/01/flowers-outline.gif (http://http//shabahang20.blogfa.com/)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

http://img.funportal.ir/norooz-90-postal-10.jpg (http://www.funportal.ir/)


وحدت و همدلی ها را فراموش نکنیم !roz2
عزت و قدرت و پیروزی یک ملت در سایه وحدت و همدلی است . پیوند با خویشان و انس و الفت با آنها منشأ بیشتر همبستگی هاست . ایام نوروز، با تعطیل شدن اکثر مشاغل و اداره ها ، فرصت خوبی برای دید و بازدیدهای فامیلی و گرم کردن این کانون وحدت فراهم می آید .
پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله :
« صِلَةُ الرَّحِمِ تَعمُرُ الدِّیارَ وَ تَزیدُ فى الأعمارِ وَ اِن كانَ اَهلُها غَیرَ اَخیارٍ ؛

پیوند با خویشاوندان شهرها را آباد مى سازد و بر عمرها مى افزاید، هر چند انجام دهندگان آن از نیكان هم نباشند».(4)
خداوند نیز ما را به صله ارحام بسیار سفارش کرده است :

« یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّكُمُ الَّذِی خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَ بَثَّ مِنْهُمَا رِجَالاً كَثِیراً وَ نِسَاء وَ اتَّقُواْ اللّهَ الَّذِی تَسَاءلُونَ بِهِ وَالأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَیْكُمْ رَقِیباً ؛

ای مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید ! همان کسی که همه شما را از یک انسان آفرید؛ و همسر او را (نیز) از جنس او خلق کرد؛ و از آن دو، مردان و زنان فراوانی (در روی زمین) منتشر ساخت . و از خدایی بپرهیزید که (همگی به عظمت او معترفید؛ و) هنگامی که چیزی از یکدیگر می ‏خواهید ، نام او را می ‏برید (و نیز) (از قطع رابطه با) خویشاوندان خود، پرهیز کنید؛ زیرا خداوند، مراقب شماست » (1)

و در جای دیگر می فرماید:

« وَ الَّذینَ یَصِلُونَ ما أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ یَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ وَ الَّذینَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَنْفَقُوا مِمّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِیَةً وَ یَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّیِّئَةَ أُولئِکَ لَهُمْ عُقْبَی الدّارِ ؛

و آنها که پیوندهایی را که خدا به برقراری آن دستور داده، برقرار می دارند و از پروردگارشان می ترسند؛ و از بدی حساب (روز قیامت) بیم دارند و آنها که به خاطر ذات (پاک) پروردگارشان شکیبایی می ‏کنند؛ و نماز را برپا می ‏دارند؛ و از آنچه به آنها روزی داده ‏ایم، در پنهان و آشکار، انفاق می ‏کنند؛ و با حسنات، سیئات را از میان می ‏برند؛ پایان نیک سرای دیگر، از آن آنهاست».(2)





https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/35705662828225708429.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/52591109895077421825.jpg


آئين هاي اخلاقي - اجتماعي نوروز

به هنگام تحویل سال همه اعضای خانواده جامه های تازه خود را پوشیده و دور سفره هفت سین گرد می آیند . پدر بزرگ و مادربزرگ در بالای سفره و پس از آنها پدر و مادر و فرزندان در کنار سفره می نشینند .

عقیده بر این است که به هنگام تخویل سال همگی باید به آینه نگاه کنند و پس از آن بزرگترین فرد خانواده قرآن را برداشته و اندکی از آن را می خواند . قبل از تحویل سال همه اعضای خانواده دعای تحویل سال را بارها زیر لب زمزمه می کنند
:
یا مقلب القلوب والابصار ، یا مدبر اللیل و النهار ، یا محول الحول و الاحوال ، حول حالنا الی احسن الحال .

از دیگر عقاید این است که آینه ای را به صورت خوابیده در سفره قرار داده و تخم مرغی را روی آن قرار می دهند و می گویند که به هنگام تحویل سال این تخم مرغ تکان می خورد .

این عقیده از آنجا سرچشمه می گیرد که قدما می گفته اند کره زمین بر روی شاخ گاوی قرار گرفته است و هر گاه که گاو خسته می شود کره زمین را از یک شاخش به سمت دیگر پرتاب می کند و این مواقع همان زمان تحویل سال است

هنگام تحویل سال توپی شلیک می شد که از صدای آن همه متوجه تحویل سال نو می شندند که از صدای آن همه متوجه سال نو می شدند

و آنگاه همگی به روبوسی مشغول شده و فرا رسیدن سال جدید را به یکدیگر تبریک می گفتند و پس از آنکه بزرگترها عیدی های کوچکترها را که معمولاٌ سکه و یا اسکناس بوده است از لای قرآن کریم درآورده و به آنها می دادند .

پس از آن ، بسته به هنگام تحویل سال که اگر روز باشد فوراٌ افراد کوچکتر فامیل به دیدن بزرگترها رهسپار می شوند و معمولاٌ ناهار یا شام روز اول عید را در منازل بزرگان خویش صرف می کنند باز این عقیده حکمفرماست که در روز اول عید باید رشته پلو خورد تا به این وسیله در سال جدید سر رشته کارها دستشان آمده و تا پایان سال از دستشان خارج نشود .






http://sl.glitter-graphics.net/pub/1064/1064972qm293tz1zr.gif (http://sl.glitter-graphics.net/pub/1064/1064972qm293tz1zr.gif)http://sl.glitter-graphics.net/pub/1064/1064972qm293tz1zr.gif (http://sl.glitter-graphics.net/pub/1064/1064972qm293tz1zr.gif)

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/94658037667554316545.jpg

نوروز منتظران


در تقویم انتظار، همه فصل ها از عطر بهارى مهدى علیه السلام متبرك است.

نوروز منتظران روزى است كه از شب ظهور آغاز مى شود.

انتظار، فاصله اى است میان دو جمعه: جمعه ولادت و جمعه ظهور.

بهار، همه طراوتش را مدیون یك گل است: گل زیباى نرگس.

اگر سختى زمستان غیبت نبود، شوق آمدن بهار عدالت معنا نداشت.

خانه تكانى، رسم قدیمى همه منتظران بهار است. بهار مهدى علیه السلام از راه مى رسد، خانه تكانى دل ها را فراموش نكنیم.

بهترین هدیه اى كه مى توان براى گلدان شكسته قلب منتظران خرید، یك شاخه گل نرگس است.

جمعه ها كافى نیست، هر روز سهمى را به امام زمان علیه السلام اختصاص بدهیم.

منتظران واقعى به اشك و آه و دعا اكتفا نمى كنند.

نوروزها مى آیند و مى روند، حیف است اگر فقط با نقل و شكلات و شیرینى و دید و بازدید برگزارش كنیم.

كم لطفى مهمان است بر سر سفره بنشیند و صاحبخانه را نشناسد، حتى اگر او را نبیند.

امام زمان علیه السلام بیشتر از آن به گردن شیعه حق دارند كه فقط نیمه هاى شعبان و جمعه ها به یادشان بیفتیم.

اگر خورشید از چشم ما پنهان مانده است، تقصیر ابرها نیست، چشمان ما باران نخورده است.

حتى اگر امام از چشم ما غایب باشد، باز هم ما از چشم او غایب نیستیم.

اى كاش روزهاى «غفلت» ما از شب هاى «غیبت» او طولانى تر نبود.

مبادا فقط وقتى همه درها به رویمان بسته شد، درب خانه امام زمان علیه السلام را بزنیم.

مكه با همه «صفا»یى كه دارد، بى گل روى مهدى علیه السلام بى«صفا» است.

هر دستى در آرزوى بوسیدن حجرالاسود است، حجرالاسود در آرزوى بوسیدن دست مهدى علیه السلام است.

نماز هیچ مأمومى بى امام اقامه نمى شود، ما چند ركعت را به امام خویش اقتدا كرده ایم؟

دیر و زودش مصلحت است، امّا هیچ عریضه اى بى جواب نمى ماند.


منبع: ماهنامه موعود


https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/11567749113816958997.gif



تبیان

[عهد آسمانى]

http://up.arabsgate.com/u/4950/3624/47673.gif

یکی از پرسش‌هایی که همواره در مورد عید نوروز مطرح می‌شود، دلیل ماندگاری این جشن در ایران اسلامی برخلاف بسیاری از آداب و رسوم و اعتقادهای دیگر است. این بخش از بیانات مقام معظم رهبری، دقیقاً به این امر اشاره دارد. ایشان دلیل تداوم و ماندگاری این جشن باستانی در جامعه‌ی اسلامی ایران را استفاده از آن برای «معرفت، دین، معنویت، اخلاق اسلامی و نزدیکی به خدا» عنوان کردند.

لازم به یادآوری است که ورورد اسلام به ایران و برخورد مسالمت آمیز آن با آیین‌ها و اعتقادهای مذهبی و ملی ایرانیان موجب شد که همه‌ی آن مراسم و آداب، از جامعه‌ی اسلامی ایران رخت بر نبندد. در نتیجه از میان انبوه جشن‌های ایرانی قبل از اسلام برخی مانند عید نوروز، جشن سده و جشن‌های کوچک‌تر دیگری، هم‌چنان میان ایرانیان مسلمان باقی مانده که بزرگ‌ترین آن‌ها جشن نوروز است.

همان‏طور که مقام معظم رهبری تأکید کردند، دلیل اصلی این تداوم و ماندگاری، آمیزش و پیوند این جشن با فرهنگ اسلامی است؛ واقعیت آشکاری که در طول تاریخ ایران پس از اسلام، بسیاری آن را نادیده انگاشته‏ ویا وانمود به نادیده انگاری کرده‏اند. به نظر می‌رسد به تازگی نیز یک جریان سیاسی در کشور دقیقاً همان نگاه را به نوروز دنبال می‌کند و برمبنای یک پیش‏فرض غلط در مورد روحیه‌ی وطن‏دوستی ملت ایران، سعی می‌نماید جنبه‌ی ناسیونالیستی این عید و جشن باستانی را برجسته نماید.

در این زمینه توجه به چند نکته می‏تواند راه‏گشا باشد:

1) ماهیت جشن نوروز و وجود مجموعه‌ای آداب و رسوم در این جشن مثل دید و بازدید، نظافت خانه و کاشانه، هدیه دادن، استفاده از پوشش‌های نو و... که نه تنها سازگار با مبانی و ارزش‌های اسلامی، بلکه مورد تأکید این دین الهی نیز بود، در تلاش مردم ایران برای استفاده‌ی «معنویت محور» ازنوروز و در نتیجه ماندگاری آن تأثیرگذار بوده است.

2) یکی دیگر از دلایل بقای این جشن باستانی، تأیید آن از سوی بزرگان دینی از جمله ائمه‌ی اطهار(علیه‌السلام) بوده است؛ به گونه‌ای که حتی روایاتی از امامان شیعه در بزرگ‌داشت نوروز نقل شده است. در روایات اسلامی و اعتقادهای مردم ایران، نوروز روزی است که خداوند از بندگان پیمان گرفت تا او را پرستش کنند؛ روزی است که ابراهیم بت‌ها را شکست؛ روزی است جبرییل بر حضرت محمد(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نازل شد؛ روز غدیرخم است؛ روز آفرینش انسان است و روز ظهور حضرت صاحب‌الزمان(عجل‌الله‌تعا لی‌فرجه) خواهد بود. علاوه بر این در اعتقادهای اسلامی برای عید نوروز همان اعیاد اسلامی آداب و مناسکی مثل نماز، روزه، دعا و ... در نظر گرفته شده است. این نوع نگاه به جشن نوروز در تبدیل آن به یک عید دینی- ملی نقش داشته است.

3) عید نوروز یکی ازآیین‌های مشترک میان ملت ایران و بسیاری از ملت‌های دیگر در آسیای میانه، قفقاز و خاورمیانه و حتی بخشی از هند می‌باشد، این مسأله موجب شده جریان سیاسی یاد شده تصور کند که برای استفاده از این عید، به عنوان عامل همبستگی ملت‌های حوزه‌ی تمدنی نوروز ، نباید رنگ و بوی دینی به آن داد؛ در حالی که این تصور اشتباه است، چرا که حوزه‌ی تمدنی نوروز (شامل کشورهای ترکمنستان، آذربایجان، تاجیکستان، افغانستان، ترکیه، عراق و....) حوزه‌ی تمدنی اسلام نیز است.
بنابراین حتی در استفاده‌ی نمادین از نوروز برای همبستگی بین ملت‌ها نیز بایستی رنگ و لعاب دینی و معنوی آن را برجسته کرد و اتفاقاً برجسته نمودن روح معنویت و علقه‌های اسلامی در عید نوروز، بر جذابیت آن در نزد ملت‌های حوزه‌ی تمدنی نوروز که اکثریت مسلمان هستند، خواهد افزود.

4) از بررسی جایگاه نوروز در ایران پس از اسلام و در تمدن ایرانی – اسلامی این نکته به‌دست می‌آید که توجه اسلام و ایرانیان مسلمان به این عید و جشن باستانی، تنها جنبه‌ی «کارکردی» دارد؛ به این معنا که نوروز «اصالت دینی و اعتقادی» ندارد ولی کارکردهای مثبت و سازنده‌ی آن موجب شده است که ایرانیان مسلمان از آن به عنوان یک «نماد و ابزار» استفاده کنند تا به برخی از آیین‌های انسانی، اخلاقی و اسلامی مانند دید و بازدید، حضور در زیارت‌گاه‌ها، مراکز دینی و ... روح تازه بدمند. از این رو هرگونه اغراق در مورد این جشن و تصور جایگاه غیر واقعی به آن که آن را در ردیف ایام اللهی همانند شب قدر و ... بنشاند، هیچ مبنای دینی و الهی ندارد.

5) از مجموع نکات بیان شده می‌توان نتیجه گرفت که عید نوروز ماندگاری خویش در تمدن ایران اسلامی را مدیون توجه و تأیید اسلام و به ویژه مکتب تشیع است وگرنه همانند بسیاری از سنت‌های ایران باستان در برابر فرهنگ و ارزش‌های اسلامی رنگ می‌باخت.

بنابراین، از یک‏سو هرگونه تلاشی برای وجهه‌ی ناسیونالیستی بخشی به این سنت پسندیده نه تنها در گسترش و حفظ آن ثمری ندارد، بلکه حتی ممکن است از منظر جامعه‌شناختی اصل وجودی آن را با پرسش‌های اعتقادی مواجه ساخته و موجب تضاد و چالش فرهنگی–اعتقادی در جامعه‌ی اسلامی و انقلابی ایران گردد.

از سوی دیگر، استفاده‌ی سیاسی از این جشن دینی- ملی نیز مذموم است؛ چراکه تحولات سیاسی و اجتماعی ایران معاصر دو عبرت آموزنده را به اثبات رسانده است: اول، ترویج ناسیونالیسم از نوع غربی آن نه تنها با آرمان‏های انقلاب اسلامی ناسازگار است، بلکه در جامعه‌ی ایران معاصر هم هیچ‏وقت افراد و جریان‏های سیاسسی را به مقاصدشان نرسانده است. دوم، شامه‏ی تیز مردم ایران خیلی زود اهداف سوءِ تمسک به احساسات دینی و یا ملی را تشخیص و افراد و جریان‏های سو استفاده کننده را لو می‏‏دهد.

به همان اندازه که عوام فریبی رضاخان و تظاهر او به دین‌داری و عزاداری سالارشهیدان نتوانست ذهن ملت ایران را از ماهیت این عنصر بیگانه منحرف سازد، ناسیونالیسم ترویج شده از سوی پهلوی دوم هم هیچ‏گاه به نتیجه‌ی مطلوب این رژیم نرسید.

در روزگار نزدیک‏تر هم تلاش‌های برخی تئوریسین‏ها و منصب‏داران در دوران اصلاحات برای بزرگ داشت تخت جمشید و ... نتوانست بر سیاست‌های منفعلانه و گاه خائنانه‌ی آن‌ها (علی‌رغم ادعای وطن دوستی) پرده‌ی فریب بکشد.

بنابراین، به نظر می‏رسد تلاش یک جریان نوظهور سیاسی برای ترویج عناصر ناسیونالیستی و یا استفاده از احساسات ناسیونالیستی ملت ایران که خود را در طرح مباحثی تحت عنوان مکتب ایرانی و یا در اقدام‌هایی مانند تمجید و ستایش کوروش و منشور آن و دیگر نمادهای ایران باستان بازنمایی می‏کند، همانند موارد مشابه قبلی ناکام بماند و حنای اغراق درباره‌ی هویت ایران باستان که به منظور گرفتن چند برگ رأی انتخاباتی بیش‌تر صورت گیرد، در میان ملت هوشیار ایران اسلامی رنگی نداشته باشد.*


.[1]سخنرانی مقام معظم رهبری در حرم رضوی ،01/01/ 1390


http://up.arabsgate.com/u/4950/3624/47673.gif