رقیه خاتون
16-11-2012, 13:47
http://www.askquran.ir/gallery/images/5405/1_b_183.gif
"کربلا " کلمه ای که اسم هیچ مکانی در شهرت و قداست به پایش نمی رسد؛ با نامهای زیادی خوانده شده که به بیش از بیست اسم می رسد که در اینجا به مهمترین آنها اشاره می کنم:
1. بعضی معتقدند ریشه کربلا از کلمه " کربله " گرفته شده و "کربله" یعنی به سستی گام برداشتن، یا سست شدن گام ها و اعراب، زمانی که بخواهند از بی حالی و با کسالت راه رفتن کسی حکایت کنند می گویند:
جاد یمشی مکربلا؛ یعنی: فلانی آمد درحالی که به سستی گام برمی داشت.
تو گویی سرزمین کربلا چنان بوده است که هر کسی که به آنجا می رسید احساس خاصی به وی دست می داد و گام هایش سست می شد، چنان که کمیت قلم تا به ساحت مقدس کربلا می رسد می لنگد و خود را می بازد. در کتب مقاتل نیز داستان های زیادی نقل شده که هر یک از پیامبران گذشته که گذرش به کربلا می افتاد بی اختیار اندوهناک و غمگین می شد و به امت خویش خبر می داد که در این سرزمین حادثه ای بس بزرگ و بسیار غمبار رخ خواهد داد.
(موسوعه العتبات المقدسه ، جلد 8 ، قسم کربلا ، صفحه 9)
2. کربلا از کلمه " کربال " گرفته شده و "کربال" یعنی غربال کردن و تمیز و پاک کردن.
گفته می شود : کربلت الحنطه: یعنی گندم را غربال کردم و آن را از خاک و خاشاک پاک گردانیدم .به کربلا نیز به خاطر این کربلا گفته اند که زمینی خالی از ریگ وسنگ و بدون درخت یا گیاهان هرز و مزاحم، مثل این که کسی آن را پاک کرده و برای کشت آماده کرده باشد .
( موسوعه العتبات المقدسه ، جلد 8 ، قسم کربلا ، صفحه 9)
3. کربلا از دو واژه آشوری " کرب " و " ایلا " ترکیب یافته است، یعنی: حرام خدا و خانه خدایگان.
( مدینة الحسین علیه السلام ، صفحه 1)
4. این کلمه در اصل فارسی بوده و از دو کلمه " کار " و " بالا " گرفته شده است یعنی کار آسمانی و ارزشمند ، به عبارتی جایگاه نماز و نیایش.
( مدینة الحسین علیه السلام ، صفحه 1)
5. در اصل " کوربابل " بوده است، یعنی روستاهای شهر بابل.
( نهضة الحسین علیه السلام ، صفحه 66)
6. توسط خود حضرت سید الشهدا علیه السلام و پدر بزرگوارشان حضرت علی علیه السلام و جدش رسول اکرم صل الله علیه و آله و سلم ، کربلا به کرب و بلا ، یعنی درد و بلا و امتحان و ابتلاء تفسیر شده است.
( مدینة الحسین علیه السلام ، صفحه 1)
ادباء و شعرای شیعه نیز همین تفسیر را برگزیده اند، که به عنوان نمونه یکی از شاعران شیعی سید اسماعیل حمیری از کربلا چنین یاد می کند: کربلا یا دار کرب و بلا.
(دیوان السید الحمیری، صفحه 58)
7. نام های دیگری نیز ذکر شده است از جمله:
"نینوا" که از اسم های معروف و قدیمی کربلاست، "موضع البلاء"یا "موضع الابتلاء" ،"محل الوفاء" ، "غاضریه" ،"ماریه" ،"قصر بنی مقاتل" ،"عقر بابل" ،"عمورا"،"صفورا"،"نوائح" یعنی: ناله ها و نوحه ها،"شفاثا" که در عرف مردم "شثاثه" خوانده می شود،"مدینة الحسین"علیه السلام، "مشهد الحسین"علیه السلام،"بقعه مبارکه" و اسامی متعدد دیگر ... .
"کربلا " کلمه ای که اسم هیچ مکانی در شهرت و قداست به پایش نمی رسد؛ با نامهای زیادی خوانده شده که به بیش از بیست اسم می رسد که در اینجا به مهمترین آنها اشاره می کنم:
1. بعضی معتقدند ریشه کربلا از کلمه " کربله " گرفته شده و "کربله" یعنی به سستی گام برداشتن، یا سست شدن گام ها و اعراب، زمانی که بخواهند از بی حالی و با کسالت راه رفتن کسی حکایت کنند می گویند:
جاد یمشی مکربلا؛ یعنی: فلانی آمد درحالی که به سستی گام برمی داشت.
تو گویی سرزمین کربلا چنان بوده است که هر کسی که به آنجا می رسید احساس خاصی به وی دست می داد و گام هایش سست می شد، چنان که کمیت قلم تا به ساحت مقدس کربلا می رسد می لنگد و خود را می بازد. در کتب مقاتل نیز داستان های زیادی نقل شده که هر یک از پیامبران گذشته که گذرش به کربلا می افتاد بی اختیار اندوهناک و غمگین می شد و به امت خویش خبر می داد که در این سرزمین حادثه ای بس بزرگ و بسیار غمبار رخ خواهد داد.
(موسوعه العتبات المقدسه ، جلد 8 ، قسم کربلا ، صفحه 9)
2. کربلا از کلمه " کربال " گرفته شده و "کربال" یعنی غربال کردن و تمیز و پاک کردن.
گفته می شود : کربلت الحنطه: یعنی گندم را غربال کردم و آن را از خاک و خاشاک پاک گردانیدم .به کربلا نیز به خاطر این کربلا گفته اند که زمینی خالی از ریگ وسنگ و بدون درخت یا گیاهان هرز و مزاحم، مثل این که کسی آن را پاک کرده و برای کشت آماده کرده باشد .
( موسوعه العتبات المقدسه ، جلد 8 ، قسم کربلا ، صفحه 9)
3. کربلا از دو واژه آشوری " کرب " و " ایلا " ترکیب یافته است، یعنی: حرام خدا و خانه خدایگان.
( مدینة الحسین علیه السلام ، صفحه 1)
4. این کلمه در اصل فارسی بوده و از دو کلمه " کار " و " بالا " گرفته شده است یعنی کار آسمانی و ارزشمند ، به عبارتی جایگاه نماز و نیایش.
( مدینة الحسین علیه السلام ، صفحه 1)
5. در اصل " کوربابل " بوده است، یعنی روستاهای شهر بابل.
( نهضة الحسین علیه السلام ، صفحه 66)
6. توسط خود حضرت سید الشهدا علیه السلام و پدر بزرگوارشان حضرت علی علیه السلام و جدش رسول اکرم صل الله علیه و آله و سلم ، کربلا به کرب و بلا ، یعنی درد و بلا و امتحان و ابتلاء تفسیر شده است.
( مدینة الحسین علیه السلام ، صفحه 1)
ادباء و شعرای شیعه نیز همین تفسیر را برگزیده اند، که به عنوان نمونه یکی از شاعران شیعی سید اسماعیل حمیری از کربلا چنین یاد می کند: کربلا یا دار کرب و بلا.
(دیوان السید الحمیری، صفحه 58)
7. نام های دیگری نیز ذکر شده است از جمله:
"نینوا" که از اسم های معروف و قدیمی کربلاست، "موضع البلاء"یا "موضع الابتلاء" ،"محل الوفاء" ، "غاضریه" ،"ماریه" ،"قصر بنی مقاتل" ،"عقر بابل" ،"عمورا"،"صفورا"،"نوائح" یعنی: ناله ها و نوحه ها،"شفاثا" که در عرف مردم "شثاثه" خوانده می شود،"مدینة الحسین"علیه السلام، "مشهد الحسین"علیه السلام،"بقعه مبارکه" و اسامی متعدد دیگر ... .