یاس بهشتی* خادمه باب الحوائج جواد الائمه (ع)*
08-01-2013, 13:53
http://shorehossein.persiangig.com/image/Zibasaz/06.gif (http://shabahang20.blogfa.com/)
نگاهی موشکافانه به جنبه‌های گوناگون کلیشه‌های جنسی در خصوص زن، شهر و رسانه موضوع نشست سوم مرکز مطالعات و تحقیقات روزنامه همشهری است. چکیده مقالات این نشست را در ادامه بخوانید:
دکتر حسن خجسته: گفتمان رسانه‌ای زن در ایران:
در کنار تمام تعاریفی که برای جامعه در نظر گرفته میشود این نکته قابل اغماض نخواهد بود که جنس نیمی از جامعه از جنس زنان است.
زنان امروزه جایگاه و وضعیت متفاوتی از آنچه در گذشته داشته اند را به دست آورده اند که باعث بروز نقشهایی شده که هویت زنان متاثر از این نقشهای پیچیده در میان تار و پود جامعه گم شده است.
بازگویی این واقعیت به ظاهر ساده و سطحی لزوم پرداختن به بحرانهای هویتی که زنان در جوامع کنونی با آن دست به گریبان هستند را پررنگ تر می‌سازد. برای کسب شناخت صحیح از هویت زن در جامعه لازم مینماید تعریفی واضح و روشن از این هویتهای بعضا" متضاد ارائه شود. اما در جوامع کنونی چه تعاریفی از زنان وجود دارد؟
هویتهای رایج در جامعه معلول سه عنصر اصلی جنسیت، خانواده و جامعه است. به تعبیر دیگر این جنس و جنسیت زن است که هویت او را در تعامل و تقابل با جنس مخالف شکل می‌دهد و تعاریف و کارکردهای رایج آن را درون افکار عمومی منقش می‌کند نه قابلیتهای ذاتی او.
از طرف دیگر خانواده به عنوان کوچکترین عنصر تشکیل دهنده جامعه هویت زن را تعریف می‌کند. چه بسا به خاطر وجود برخی از کلیشه های رایج این تعاریف موجب هویت زدایی از زن در جامعه میشود. در این موارد میتوان به جرات اذعان داشت که وجود دیدی بسته از چنین عنصر سازنده ای به خاطر غلبه جنسیتی مردان بر این حوزه ها بوده است.
مردان به واسطه چندین قرن مرد سالاری زنان را همواره موجودی شکستنی و ضعیف قلمداد کرده اند و در طول زمان این امر باعث شده زن به عنوان جنس دوم در جامعه و خانواده تعریف شود. این افکار در طول زمان در اذهان مردم ریشه دوانده است و هویت زنان را در این دو دسته خلاصه کرده است:
1.هویتهای زنانه پدر سالارانه
2.هویتهای زنانه مرد سالارانه
اما مشخصا" معانی که از این دو تعریف هویت در ذهن متبلور میشود با تعریف ایده آل ما که همانا "هویت انسان مدارانه زن" است فاصله بسیاری دارد.
اما در این میان چه نقشی را میتوان برای رسانه و مدیران ارشد این دانشگاه عمومی در نظر گرفت؟ دانشگاهی که هم وظیفه و هم قدرت تغییر کلیشه های غلط و رایج در جامعه را داراست.
برای نیل به الگوی مطلوب و ایجاد جامعه ای دلخواه لازم مینماید جایگاه فعلی ما در این زمینه روشن شده و فاصله با وضعیت ایده آل سنجیده شود. از این طریق مرحله شناخت مشکل که اصلی ترین مرحله برای حل مسئله است صورت گرفته است.
پس از آن راه حلهای متناسب با مشکل که طبیعتا" باید منطبق با ماهیت و ظرفیتهای رسانه باشد ارائه می‌گردد و نهایتا" رسانه میتواند از طریق تغییر گفتمان غالب بر جامعه باعث فرهنگ سازی صحیح و هویت بخشی به زنان شود، هویتی که منطبق با نگاهی دین مدار و انسان مدار باشد.
http://www.sheekh-3arb.info/islam/Library/img/3ater/divider19/WebPageContent/2394515t31hwgd69g.gif
نگاهی موشکافانه به جنبه‌های گوناگون کلیشه‌های جنسی در خصوص زن، شهر و رسانه موضوع نشست سوم مرکز مطالعات و تحقیقات روزنامه همشهری است. چکیده مقالات این نشست را در ادامه بخوانید:
دکتر حسن خجسته: گفتمان رسانه‌ای زن در ایران:
در کنار تمام تعاریفی که برای جامعه در نظر گرفته میشود این نکته قابل اغماض نخواهد بود که جنس نیمی از جامعه از جنس زنان است.
زنان امروزه جایگاه و وضعیت متفاوتی از آنچه در گذشته داشته اند را به دست آورده اند که باعث بروز نقشهایی شده که هویت زنان متاثر از این نقشهای پیچیده در میان تار و پود جامعه گم شده است.
بازگویی این واقعیت به ظاهر ساده و سطحی لزوم پرداختن به بحرانهای هویتی که زنان در جوامع کنونی با آن دست به گریبان هستند را پررنگ تر می‌سازد. برای کسب شناخت صحیح از هویت زن در جامعه لازم مینماید تعریفی واضح و روشن از این هویتهای بعضا" متضاد ارائه شود. اما در جوامع کنونی چه تعاریفی از زنان وجود دارد؟
هویتهای رایج در جامعه معلول سه عنصر اصلی جنسیت، خانواده و جامعه است. به تعبیر دیگر این جنس و جنسیت زن است که هویت او را در تعامل و تقابل با جنس مخالف شکل می‌دهد و تعاریف و کارکردهای رایج آن را درون افکار عمومی منقش می‌کند نه قابلیتهای ذاتی او.
از طرف دیگر خانواده به عنوان کوچکترین عنصر تشکیل دهنده جامعه هویت زن را تعریف می‌کند. چه بسا به خاطر وجود برخی از کلیشه های رایج این تعاریف موجب هویت زدایی از زن در جامعه میشود. در این موارد میتوان به جرات اذعان داشت که وجود دیدی بسته از چنین عنصر سازنده ای به خاطر غلبه جنسیتی مردان بر این حوزه ها بوده است.
مردان به واسطه چندین قرن مرد سالاری زنان را همواره موجودی شکستنی و ضعیف قلمداد کرده اند و در طول زمان این امر باعث شده زن به عنوان جنس دوم در جامعه و خانواده تعریف شود. این افکار در طول زمان در اذهان مردم ریشه دوانده است و هویت زنان را در این دو دسته خلاصه کرده است:
1.هویتهای زنانه پدر سالارانه
2.هویتهای زنانه مرد سالارانه
اما مشخصا" معانی که از این دو تعریف هویت در ذهن متبلور میشود با تعریف ایده آل ما که همانا "هویت انسان مدارانه زن" است فاصله بسیاری دارد.
اما در این میان چه نقشی را میتوان برای رسانه و مدیران ارشد این دانشگاه عمومی در نظر گرفت؟ دانشگاهی که هم وظیفه و هم قدرت تغییر کلیشه های غلط و رایج در جامعه را داراست.
برای نیل به الگوی مطلوب و ایجاد جامعه ای دلخواه لازم مینماید جایگاه فعلی ما در این زمینه روشن شده و فاصله با وضعیت ایده آل سنجیده شود. از این طریق مرحله شناخت مشکل که اصلی ترین مرحله برای حل مسئله است صورت گرفته است.
پس از آن راه حلهای متناسب با مشکل که طبیعتا" باید منطبق با ماهیت و ظرفیتهای رسانه باشد ارائه می‌گردد و نهایتا" رسانه میتواند از طریق تغییر گفتمان غالب بر جامعه باعث فرهنگ سازی صحیح و هویت بخشی به زنان شود، هویتی که منطبق با نگاهی دین مدار و انسان مدار باشد.
http://www.sheekh-3arb.info/islam/Library/img/3ater/divider19/WebPageContent/2394515t31hwgd69g.gif