آثار اجتماعی گناه

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/10521073497862798841.gif

▼ỗ▼ỗ▼ آثار اجتماعی گناه ▼ỗ▼ỗ▼
https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/09461060827518487513.jpg



اسلام، اعمال بشر را عاملى مهم براى حوادث برمی ‏شمارد و بر آن تأكيد می ‏ورزد؛ چنانكه قرآن می ‏فرمايد: «وَ مَآ أَصَبَكُم مِّن مُّصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَ يَعْفُواْ عَن كَثِيرٍ »؛(1)
«هر مصيبتى به شما رسد، به سبب اعمالى است كه انجام داده‏ايد، و بسيارى را نيز عفو می ‏كند.»

در اين آيه، نكاتى است كه بايد به آن توجه داشت:
1. اين آيه به خوبى نشان می ‏دهد، برخى از مصائبى كه دامن گير آدمى می ‏شود، يك نوع مجازات الهى و هشدار است؛ هر چند استثنائاتى دارد و به اين ترتيب، يكى از دلائل حوادث دردناك و مشكلات زندگى روشن می ‏شود.
جالب اينكه در حديثى از امير مؤمنان علی ‏عليه ‏السلام می ‏خوانيم كه پيامبر گرامى خداصلی ‏الله ‏عليه ‏وآله فرمود:
«خَيْرُ آيَةٍ فِى كِتَابِ اللّهِ هَذِهِ الْآيَةُ يَا عَلِىُّ مَا مِنْ خَدْشِ عُودٍ وَلاَ نَكْبَةِ قَدَمٍ اِلاَّ بِذَنْبٍ وَمَا عَفَا اللّهُ عَنْهُ فِى الدُّنْيَا فَهُوَ اَكْرَمُ مِنْ أنْ يَعُودَ فِيهِ وَمَا عَاقَبَ عَلَيْهِ فِى الدُّنْيَا فَهُوَ أعْدَلُ مِنْ أنْ يُثَنِّىَ عَلَى عَبْدِهِ؛(2) اين آيه (وَمَا أصَابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ...) بهترين آيه در قرآن مجيد است.

اى على! هر خراشى كه از چوبى [بر تن انسان‏] وارد می ‏شود، و هر لغزش قدمى، بر اثر گناهى است [كه از او سر زده است‏] و آنچه خداوند در دنيا عفو می ‏كند، گرامی ‏تر از آن است كه [در قيامت‏] در آن تجديد نظر فرمايد، و آنچه را كه در اين دنيا عقوبت فرموده است، عادل‏ تر از آن است كه در آخرت، بار ديگر كيفر دهد.»





https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif



2. ظاهر آيه، عام است و همه مصائب را در برمی ‏گيرد؛ ولى بايد دانست مصائب و مشكلاتى كه دامن گير انبيا و ائمه اطهارعليهم ‏السلام و برخى از اولياء الهى می ‏شده است، براى ترفيع مقام يا آزمايش آنها بوده است.

همچنين برخى از گرفتاريهايى كه گريبان افراد غيرمعصوم را می ‏گيرد يا جنبه آزمايش و امتحان دارد؛ چنانكه قرآن به صراحت می ‏فرمايد:

«وَلَنَبْلُوَنَّكُم بِشَىْ‏ءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَ لِ وَ الْأَنفُسِ وَ الثَّمَرَ تِ وَبَشِّرِ الصَّبِرِينَ »؛(3)
«قطعاً همه شما را با چيزى از ترس، گرسنگى، و كاهش در مالها و جانها و ميوه‏ها، آزمايش می ‏كنيم و به استقامت‏ كنندگان بشارت ده.»

گاهى نيز بر اثر بی ‏دقتى، مشورت نكردن و سهل ‏انگارى در امور حاصل می ‏شود كه اثر تكوينى اعمال خود انسان است.





https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif




3. گاه مصائب، جنبه دسته‏ جمعى دارد، و محصول گناهان جمعى است؛ همان‏گونه كه در قرآن چنين می ‏خوانيم:

«ظَهَرَ الْفَسَادُ فِى الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِى النَّاسِ لِيُذِيقَهُم بَعْضَ الَّذِى عَمِلُواْ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ »؛(4)
«فساد در خشكى و دريا به سبب اعمال مردم آشكار شد تا نتيجه برخى اعمالشان را به آنها بچشاند؛ شايد باز گردند.»

و در آيه ديگرى چنين آمده است:
«إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى‏ يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ وَ إِذا أَرادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوْءاً فَلا مَرَدَّ لَهُ»؛(5)
«خداوند، سرنوشت هيچ جمعيتى را تغيير نمی ‏دهد؛ مگر اينكه آنان آنچه را در خودشان است تغيير دهند. و هنگامى كه خدا اراده سوئى به قومى [به خاطر اعمالشان‏] كند؛ هيچ چيز مانع آن نخواهد شد.»

گاه ممكن است اين قضيه در باره فرد فرد انسانها صادق و هر كس در مقابل گناهى كه مرتكب می شود به مصيبتى در جسم و جان يا اموال و متعلقاتش گرفتار شود؛





https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif



همان‏گونه كه در آيه فوق آمده است. (6)

به راستى اگر نافرمانى از فرمان خدا، عامل اين همه مشكلات فردى و اجتماعى است و اگر گناهِ عده‏ اى، گريبان گير همه جامعه می ‏شود، پس چرا به آن بی ‏توجه ‏اند و گناه‏كاران شرمنده نمی ‏شوند؟

چرا قبح گناه در جامعه كنونى از بين رفته است؟ چرا برخى، ميان مال حلال و حرام فرقى نمی ‏گذارند و فقط ثروت و تجملات و مقام، عامل تفاخر است؟ چرا از يكى از مهم‏ترين واجبات، يعنى امر به معروف و نهى از منكر، خبرى نيست؟

چرا به نماز كه ستون اصلى دين است، بی ‏توجهى شده و پرداخت خمس و زكات، به فراموشى سپرده شده است؟ چرا حجاب و عفاف كه نقش مهمى در اجتماع دارد، با بی ‏توجهى مواجه شده است؟

آيا اختلاط زن و مرد در برخى مجالس، گناهى بزرگ محسوب نمی ‏شود و چرا نظارت والدين بر فرزندان، جدى گرفته نمی ‏شود؟





https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif



متأسفانه آنچه بلاى اجتماع، خانواده‏ ها و به ويژه جوانان و نوجوانان شده است، معاصى جديد و سرگرمي هاى متنوع و انحرافات تازه‏اى است كه روز به روز بر آنها افزوده می ‏شود. متأسفانه امروزه، روابط و دوستي هاى پسر و دختر، استفاده از انواع مواد مخدر، استفاده ناصحيح از وسايلى همچون: ماهواره، اينترنت، موبايل و... به مسئله‏اى عادى تبديل شده است؛ همان‏گونه كه مشاهده می ‏شود، گرفتن عكسهاى غيراخلاقى با موبايل و ارسال آن توسط بلوتوس و... به وسايلى براى اشاعه فحشا تبديل شده است و برخى والدين در مقابل هجوم فيلمها و عكسهاى غيراخلاقى و مبتذل، جوانان را آزاد گذاشته و آنان ناخواسته، در حال فاصله گرفتن از ضروريات دين‏ اند. حضرت علی ‏عليه‏ السلام در كلامى، گناهان جديد را عامل بلاهاى جديد معرفى كرده، می ‏فرمايد:

«كُلَّمَا اَحْدَثَ النَّاسُ مِنَ الذُّنُوبِ مَا لَمْ يَكُونُوا يَعْمَلُونَ، أَحْدَثَ اللّهُ لَهُمْ مِنَ الْبَلاَءِ مَا لَمْ يَكُونُوا يَعُدُّون؛(7)
هرچه مردم گناه تازه بكنند، خداوند بلاى تازه‏اى براى آنها به وجود می ‏آورد كه سابقه نداشته است.»




https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif







از طرف ديگر، بی ‏توجهى جامعه و والدين باعث شده است تا بسيارى از جوانان از مفاسد مخرب چنين سرگرميهايى بی ‏اطلاع باشند كه افزون بر ضررهاى فردى، باعث اشاعه فحشا در جامعه می ‏شود.

قرآن كريم می ‏فرمايد: «إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَن تَشِيعَ الْفَحِشَةُ فِى الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِى الدُّنْيَا وَ الْأَخِرَةِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ »؛(8)
«كسانى كه دوست دارند زشتيها در ميان مردم با ايمان شيوع يابد، عذاب دردناكى براى آنان در دنيا و آخرت است و خداوند می ‏داند و شما نمی دانيد.»



پی نوشت:
1) شورى/ 30.
2) بحار الانوار، علامه مجلسى، بيروت، مؤسسة الوفاء، 1404 ق، ج 70، ص 316.
3) بقره/ 155.
4) روم/ 41.
5) رعد/ 11.
6) ر. ك: تفسير نمونه، ناصر مكارم شيرازى، تهران، دار الكتب الاسلاميه، اوّل، 1374 ش، ج 20، ص 441 - 443.
7) بحار الانوارج 75، ص 322.
8) نور/ 19.
نویسنده / محمدمهدى فجرى ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره112





https://www.ayehayeentezar.com/gallery/images/79001342547273922429.gif