جواد شهبازي
30-09-2009, 09:43
http://atan.itan.ir/paper/1327/j.jpg
متأسفانه ما فرزندان‌مان را با تلويزيون تربيت مي‌کنيم. وقتي مي‌خواهيم آنان را ساکت کنيم، براي آنان تلويزيون روشن مي‌کنيم. خودمان هم عادت کرده‌ايم به آن‌چه پخش مي‌شود، نگاه کنيم.
معمولاً کودکان از دو سالگي تماشاي فيلم‌هاي کارتوني را شروع و تقريباً در شش سالگي به تماشاي تلويزيون عادت مي‌کنند. انگيزه آنان از نشستن در پاي تلويزيون علاوه بر سرگرمي، غالباً براي فهميدن دنياي اطراف است.
در دنياي امروز نمي‌توان کودکان را به طور کلي از تماشاي تلويزيون منع کرد. اما بايد براي استفاده بهينه از اين وسيله اين نکات را مد نظر قرار داد:
1. به کودک اجازه داده شود برنامه‌هاي مربوط به خودش را تماشا کند. يعني علاوه بر کنترل زمان تماشاي تلويزيون، به نوع برنامه‌هاي تلويزيوني هم حساسيت نشان دهيم.
2. در مواردي والدين همراه کودک به تماشا بنشينند و در جاهاي مختلف فيلم، بدون ايجاد حساسيت، فيلم را نقد کنند. اين کار به کودک مي‌فهماند که فيلم‌ها هم خالي از نقص نيست و قهرمانان خيالي صلاحيت الگو بودن را ندارند. چرا که قدرت‌نمايي‌هاي ستاره‌ها و قهرمانان خيالي فيلم‌ها به کودکان اين‌طور تلقين مي‌کند که هر کس قدرت بيشتري دارد، حق با اوست و او فقط به هدف مي‌رسد و با زور است که مي‌توان هر چيزي و هر خواسته‌اي را به دست آورد.
3. تماشاي بيش از حد تلويزيون، برخي کودکان را دچار «مشکلات دقتي» مي‌کند؛ يعني جداي از رفتارهاي خشونت‌آميز يا تحريک‌کننده، صداهاي بلند ناگهاني و درخشش رنگ و غيره، مانع مي‌شود تا کودک از مغز خود به طور مستقل استفاده کند.
4. سيستم کنترل اجرايي مغز يا قشر جلويي مغز، مسئول برنامه‌ريزي، سازمان‌دهي و توالي رفتار جهت خودکنترلي، قضاوت و توجه اخلاقي مي‌باشد. اين مراکز در دوران کودکي و نوجواني رشد مي‌کنند، اما برخي تحقيقات حکايت از اين دارد که برنامه‌هاي تلويزيوني يا بازي‌هاي ويدئويي بي‌روح و خسته‌کننده، ممکن است اين بخش خاص از مغز را تنبل کرده و رشد آن را کند نمايد.
5. تلويزيون بايد براي تماشاي برنامه‌هاي از قبل انتخاب شده، روشن شود نه به عنوان يک وضعيت دائمي.
6. تلويزيون را نبايد در اتاق کودک قرار داد؛ زيرا او را به تماشاي برنامه‌هاي تلويزيون با نظارت کمتر، متمايل مي‌کند. توصيه مي‌شود تلويزيون در يک اتاق خانوادگي که والدين بتوانند مرتباً آن را روشن يا خاموش کنند، قرار داده شود.
7. متخصصين گوارش کودکان معتقدند: نشستن ساعات طولاني پاي تلويزيون و کامپيوتر مشکل چاقي در کودکان را تشديد مي‌کند.
8. مشاهده تلويزيون باعث مي‌شود، کودکان اوقات بازي خود را از دست بدهند و همين بازي نکردن، عوارض سنگيني را براي آن‌ها به ارمغان مي‌آورد که از جمله مي‌توان به افسردگي، ايجاد اختلال در نحوه برقراري ارتباط با ديگران و لذت نبردن از زندگي اشاره کرد. اگر ما تلويزيون را به نفع بازي خاموش کنيم، به کودک‌مان کمک زيادي کرده‌ايم. چرا که بازي کودک باعث رشد مهارت‌هاي شناختي، رشد احساسات و حرکات فيزيکي و بدني مي‌شود.
متأسفانه ما فرزندان‌مان را با تلويزيون تربيت مي‌کنيم. وقتي مي‌خواهيم آنان را ساکت کنيم، براي آنان تلويزيون روشن مي‌کنيم. خودمان هم عادت کرده‌ايم به آن‌چه پخش مي‌شود، نگاه کنيم.
معمولاً کودکان از دو سالگي تماشاي فيلم‌هاي کارتوني را شروع و تقريباً در شش سالگي به تماشاي تلويزيون عادت مي‌کنند. انگيزه آنان از نشستن در پاي تلويزيون علاوه بر سرگرمي، غالباً براي فهميدن دنياي اطراف است.
در دنياي امروز نمي‌توان کودکان را به طور کلي از تماشاي تلويزيون منع کرد. اما بايد براي استفاده بهينه از اين وسيله اين نکات را مد نظر قرار داد:
1. به کودک اجازه داده شود برنامه‌هاي مربوط به خودش را تماشا کند. يعني علاوه بر کنترل زمان تماشاي تلويزيون، به نوع برنامه‌هاي تلويزيوني هم حساسيت نشان دهيم.
2. در مواردي والدين همراه کودک به تماشا بنشينند و در جاهاي مختلف فيلم، بدون ايجاد حساسيت، فيلم را نقد کنند. اين کار به کودک مي‌فهماند که فيلم‌ها هم خالي از نقص نيست و قهرمانان خيالي صلاحيت الگو بودن را ندارند. چرا که قدرت‌نمايي‌هاي ستاره‌ها و قهرمانان خيالي فيلم‌ها به کودکان اين‌طور تلقين مي‌کند که هر کس قدرت بيشتري دارد، حق با اوست و او فقط به هدف مي‌رسد و با زور است که مي‌توان هر چيزي و هر خواسته‌اي را به دست آورد.
3. تماشاي بيش از حد تلويزيون، برخي کودکان را دچار «مشکلات دقتي» مي‌کند؛ يعني جداي از رفتارهاي خشونت‌آميز يا تحريک‌کننده، صداهاي بلند ناگهاني و درخشش رنگ و غيره، مانع مي‌شود تا کودک از مغز خود به طور مستقل استفاده کند.
4. سيستم کنترل اجرايي مغز يا قشر جلويي مغز، مسئول برنامه‌ريزي، سازمان‌دهي و توالي رفتار جهت خودکنترلي، قضاوت و توجه اخلاقي مي‌باشد. اين مراکز در دوران کودکي و نوجواني رشد مي‌کنند، اما برخي تحقيقات حکايت از اين دارد که برنامه‌هاي تلويزيوني يا بازي‌هاي ويدئويي بي‌روح و خسته‌کننده، ممکن است اين بخش خاص از مغز را تنبل کرده و رشد آن را کند نمايد.
5. تلويزيون بايد براي تماشاي برنامه‌هاي از قبل انتخاب شده، روشن شود نه به عنوان يک وضعيت دائمي.
6. تلويزيون را نبايد در اتاق کودک قرار داد؛ زيرا او را به تماشاي برنامه‌هاي تلويزيون با نظارت کمتر، متمايل مي‌کند. توصيه مي‌شود تلويزيون در يک اتاق خانوادگي که والدين بتوانند مرتباً آن را روشن يا خاموش کنند، قرار داده شود.
7. متخصصين گوارش کودکان معتقدند: نشستن ساعات طولاني پاي تلويزيون و کامپيوتر مشکل چاقي در کودکان را تشديد مي‌کند.
8. مشاهده تلويزيون باعث مي‌شود، کودکان اوقات بازي خود را از دست بدهند و همين بازي نکردن، عوارض سنگيني را براي آن‌ها به ارمغان مي‌آورد که از جمله مي‌توان به افسردگي، ايجاد اختلال در نحوه برقراري ارتباط با ديگران و لذت نبردن از زندگي اشاره کرد. اگر ما تلويزيون را به نفع بازي خاموش کنيم، به کودک‌مان کمک زيادي کرده‌ايم. چرا که بازي کودک باعث رشد مهارت‌هاي شناختي، رشد احساسات و حرکات فيزيکي و بدني مي‌شود.