نرگس منتظر
12-07-2010, 11:43
http://img.tebyan.net/big/1388/11/31163213771802277158838418712018927470.jpg
شاخه هاى صبر
در بسیارى از گفتار و نوشتار علماى اخلاق و بزرگان اسلام،«صبر» به سه شاخه تقسیم شده است:
roz2roz2roz2
1-صبر بر اطاعت.
2-صبر بر معصیت.
3 -صبر بر مصیبت.
roz2roz2roz2
منظور از «صبر بر اطاعت»، ایستادگى در برابر مشكلات اطاعت فرمان خداست. اطاعت فرمان الهى در نماز و روزه و حج و جهاد و اداى واجبات مالى،همانند خمس و زكات و هم چنین صبر و شكیبایى در برابر مشكلات اطاعت اوامر استحبابى كه دامنهگستردهاى دارد.
منظور از «صبر بر معصیت»،ایستادگى در برابر شعلههاى سركش شهوات و هیجانهاى برخاسته از هوا و هوس است كه اگر چنین نباشد، طوفان شهوات و هوسها تمام ایمان و تقوا و پاكى و صدق و صفا و... را از بین مىبرد.
و منظور از «صبر بر مصیبت»،آن است كه انسان در طول زندگى، در برابر حوادث دردناكى، مانند از دست دادن عزیزان، خسارتهاى عظیم مالى، به خطر افتادن آبرو و حیثیت اجتماعى، گرفتارى در چنگال بیماریهاى صعب العلاج و افتادن در دام دوستان ناباب و شركاى خائن و حكومت ظالم و گاه همسران فاسد و...صبر و شكیبایى را ازدست ندهد.
بزرگان اخلاق،این تقسیم سه گانه را از روایات اسلامى گرفتهاند، همانند روایتى كهاز پیامبر اسلام صلى الله علیه و اله نقل شده است:
«الصبر ثلاثة، صبر على المصیبة و صبر علىالطاعة و صبر على المعصیة فمن صبر على المصیبة حتى یردها بحسن عزائها، كتب اللهله ثلاث ماة درجة ما بین الدرجة الى الدرجة كما بین السماء الى الارض و من صبر علىالطاعة كتب الله له ست ماة درجة، ما بین الدرجة الى الدرجة كما بین تخوم الارض الىالعرش و من صبر على المعصیة كتب الله له تسع ماة درجة ما بین الدرجة الى الدرجة كما بین تخوم الارض الى منتهى العرش»
«صبر بر سه گونه است:صبر بر مصیبت،كسى كه صبر بر مصیبت كند و آن را با شكیبایى و صبر جمیل تحمل نماید،خداوند سیصد درجه برایش مىنویسد كه فاصله میان هر درجه همانند فاصله آسمان و زمین است و هر كس صبر بر اطاعت كند، خداوند ششصد درجه برایش مىنویسد كه فاصله هر یك با دیگرى همانند فاصله انتهاى زمین تا عرش خداست. و هر كس صبر بر معصیت كند، خداوند نهصد درجه برایش مىنویسد كه فاصله هر یك با دیگرى، همانند فاصله منتهاى زمین تا منتهاى عرش خداست.» 1
از تعبیرات این حدیث،استفاده مىشود كه صبر بر معصیت مهمتر از همه است و صبر بر اطاعت در مرحله دوم و صبر مصیبت در مرحله سوم قرار دارد.
امیر مؤمنان على علیه السلام در حدیثى دیگر، بعد از آن كه ایمان را بر چهار ستون قرار داده كه ركن اول آن صبر، ركن دوم آن یقین و ركن سوم آن، عقل و ركن چهارم آن جهاداست، مىفرماید: «و الصبر منها على اربع شعب،على الشوق و الشفق و الزهد و الترقب، صبر چهار شعبه دارد،اشتیاق،ترس،زهد و انتظار و سپس در شرح آن مىفرمایند:كسى كهاشتیاق بهشت داشته باشد، از شهوات و هوسهاى سركش به كنار مىرود، و آن كسى كه از آتشدوزخ بترسد، از محرمات دورى مىگزیند و كسى كه زهد بر دنیا داشته باشد، براى انجام نیك سرعتمىگیرد» 2
با اندكى دقت روشن مىشود كه هدف امام علیه السلام،شرح انگیزههاى صبر و استقامت است، نه شاخههاى آن.
نظیر این حدیث، از پیامبر اسلام صلى الله علیه و اله نیز نقل شده است.
اخلاق در قرآن جلد دوم، آیت الله مكارم شیرازى
گروه دین و اندیشه تبیان
1- بحار الانوار،ج 68،ص77- در اصول كافى،ج 2،ص 91 نیز همین معنى نقل شده است.
2- نهج البلاغه،كلمات قصار،حدیث 31.
http://upload.tazkereh.ir/images/83634825105081474558.gif
http://www.askquran.ir/gallery/images/499/1_Hashieh__124_.gif
http://upload.tazkereh.ir/images/83634825105081474558.gif
شاخه هاى صبر
در بسیارى از گفتار و نوشتار علماى اخلاق و بزرگان اسلام،«صبر» به سه شاخه تقسیم شده است:
roz2roz2roz2
1-صبر بر اطاعت.
2-صبر بر معصیت.
3 -صبر بر مصیبت.
roz2roz2roz2
منظور از «صبر بر اطاعت»، ایستادگى در برابر مشكلات اطاعت فرمان خداست. اطاعت فرمان الهى در نماز و روزه و حج و جهاد و اداى واجبات مالى،همانند خمس و زكات و هم چنین صبر و شكیبایى در برابر مشكلات اطاعت اوامر استحبابى كه دامنهگستردهاى دارد.
منظور از «صبر بر معصیت»،ایستادگى در برابر شعلههاى سركش شهوات و هیجانهاى برخاسته از هوا و هوس است كه اگر چنین نباشد، طوفان شهوات و هوسها تمام ایمان و تقوا و پاكى و صدق و صفا و... را از بین مىبرد.
و منظور از «صبر بر مصیبت»،آن است كه انسان در طول زندگى، در برابر حوادث دردناكى، مانند از دست دادن عزیزان، خسارتهاى عظیم مالى، به خطر افتادن آبرو و حیثیت اجتماعى، گرفتارى در چنگال بیماریهاى صعب العلاج و افتادن در دام دوستان ناباب و شركاى خائن و حكومت ظالم و گاه همسران فاسد و...صبر و شكیبایى را ازدست ندهد.
بزرگان اخلاق،این تقسیم سه گانه را از روایات اسلامى گرفتهاند، همانند روایتى كهاز پیامبر اسلام صلى الله علیه و اله نقل شده است:
«الصبر ثلاثة، صبر على المصیبة و صبر علىالطاعة و صبر على المعصیة فمن صبر على المصیبة حتى یردها بحسن عزائها، كتب اللهله ثلاث ماة درجة ما بین الدرجة الى الدرجة كما بین السماء الى الارض و من صبر علىالطاعة كتب الله له ست ماة درجة، ما بین الدرجة الى الدرجة كما بین تخوم الارض الىالعرش و من صبر على المعصیة كتب الله له تسع ماة درجة ما بین الدرجة الى الدرجة كما بین تخوم الارض الى منتهى العرش»
«صبر بر سه گونه است:صبر بر مصیبت،كسى كه صبر بر مصیبت كند و آن را با شكیبایى و صبر جمیل تحمل نماید،خداوند سیصد درجه برایش مىنویسد كه فاصله میان هر درجه همانند فاصله آسمان و زمین است و هر كس صبر بر اطاعت كند، خداوند ششصد درجه برایش مىنویسد كه فاصله هر یك با دیگرى همانند فاصله انتهاى زمین تا عرش خداست. و هر كس صبر بر معصیت كند، خداوند نهصد درجه برایش مىنویسد كه فاصله هر یك با دیگرى، همانند فاصله منتهاى زمین تا منتهاى عرش خداست.» 1
از تعبیرات این حدیث،استفاده مىشود كه صبر بر معصیت مهمتر از همه است و صبر بر اطاعت در مرحله دوم و صبر مصیبت در مرحله سوم قرار دارد.
امیر مؤمنان على علیه السلام در حدیثى دیگر، بعد از آن كه ایمان را بر چهار ستون قرار داده كه ركن اول آن صبر، ركن دوم آن یقین و ركن سوم آن، عقل و ركن چهارم آن جهاداست، مىفرماید: «و الصبر منها على اربع شعب،على الشوق و الشفق و الزهد و الترقب، صبر چهار شعبه دارد،اشتیاق،ترس،زهد و انتظار و سپس در شرح آن مىفرمایند:كسى كهاشتیاق بهشت داشته باشد، از شهوات و هوسهاى سركش به كنار مىرود، و آن كسى كه از آتشدوزخ بترسد، از محرمات دورى مىگزیند و كسى كه زهد بر دنیا داشته باشد، براى انجام نیك سرعتمىگیرد» 2
با اندكى دقت روشن مىشود كه هدف امام علیه السلام،شرح انگیزههاى صبر و استقامت است، نه شاخههاى آن.
نظیر این حدیث، از پیامبر اسلام صلى الله علیه و اله نیز نقل شده است.
اخلاق در قرآن جلد دوم، آیت الله مكارم شیرازى
گروه دین و اندیشه تبیان
1- بحار الانوار،ج 68،ص77- در اصول كافى،ج 2،ص 91 نیز همین معنى نقل شده است.
2- نهج البلاغه،كلمات قصار،حدیث 31.
http://upload.tazkereh.ir/images/83634825105081474558.gif
http://www.askquran.ir/gallery/images/499/1_Hashieh__124_.gif
http://upload.tazkereh.ir/images/83634825105081474558.gif