توجه ! این یک نسخه آرشیو شده میباشد و در این حالت شما عکسی را مشاهده نمیکنید برای مشاهده کامل متن و عکسها بر روی لینک مقابل کلیک کنید : از قرآن چه مي دانيم و تكاليف ما در قبال آن چيست؟
فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*
02-10-2009, 22:12
http://shiaupload.ir/images/5fw49f4jwxzz5g0mr8wv.gif (http://shiaupload.ir/images/5fw49f4jwxzz5g0mr8wv.gif)http://www.sharemation.com/haghdost/Allah.gif (http://www.sharemation.com/haghdost/Allah.gif)http://shiaupload.ir/images/xjmdg1xbbmoirq1bdyz.gif (http://shiaupload.ir/images/xjmdg1xbbmoirq1bdyz.gif)
http://shiaupload.ir/images/c88ngndnajep91rorce9.gif (http://shiaupload.ir/images/c88ngndnajep91rorce9.gif)
http://shiaupload.ir/images/92qc25de6rkj78p47k8t.jpg (http://shiaupload.ir/images/92qc25de6rkj78p47k8t.jpg)
الف ـ پيرامون جايگاه قرآن
1 ـ برتري هاي كلامي ومعنوي قرآن
قرآن كلام خداست و بارقههاي اميدبخش آن دررگ عالم جاري است، سخن از فيروزة كلامي است كه برخاسته از حنجرة ملكوت سموات و خود نشانهاي از حقايق و كمالات است.
كلاميجوشيده از چشمهسار آفرينش و متصل بدرياي حقيقت كه ما در اين شوره زار دنيا به تكاپوي آن بسر ميبريم.يكي از اصول برتري قرآن همين است كه مستقيماً از جانب خدا و توسط فرشته وحي الهي بر قلب پاك رسول خدا (ص) نازل شده و كلام خداست كه تا كنون نيز خدشه و تحريفي در آن ايجاد نشده است.
«انا نحن نزلنا الذكر و انا له لحافظون (1)
و نيز از آن جهت كه برنامة كامل سعادت بشري و راه هدايت انسانهاست و نيز از جهات ديگر بر ساير كتب آسماني ديگر برتري دارد.
برهمين اساس درميان پيروان ساير اديان نيز از احترام خاصي برخورداراست.
علاوه برآن قرآن، داراي ظاهري زيبا و در عين حال معاني ژرف و عميقي دارد.وسرچشمههاي علوم عالم درآن نهفته و از حقايق ناگفته وكنه عالم برخوردار است.
درواقع روح و معناي وسيع آن درقالب كلمات يك كتاب نمي گنجد بلكه فراتر از قالب الفاظ است.
حرف قرآن را مدان چون ظاهر است
زير ظاهر باطني هم قاهر است.
«مولوي»
ـ قرآن بليغترين و شيواترين كلام است و اعجاز قرائت و شيوايي كلام آن تاثير شگرفي بر روح و جان قاري و مستمع مي گذارد پيامبر اكرم (ص)دراين باره فرمودند:
«اصدق القول و ابلغ الموعظه و احسن القصص كتاب الله».(2)
ما اگر به آيات قرآن قدري با دقت و تامل بنگريم و به ماوراي آن بينديشيم به حقائق نورانياش دست خواهيم يافت و عظمت الهي را در كلامش بخوبي درك خواهيم كرد.
http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif (http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif)
فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*
02-10-2009, 22:17
2 ـ هدايتگري
قرآن از اين جهت كه سخن خداست، حامل آثار وضعي و هدايت بخش داردونفوذآن بر قلبها بسيار است.
خداوند قرآن را براي هدايت بشر نازل كرده و در آن طريق هدايتش را تجلي ساخته است چنانچه پيامبر اكرم (ص) فرموده است:
«و لقد تجلي الله في كلامه و لكنهم لايبصرون»(3)
خدا بتحقيق در كلام خود تجلي يافته اما بشر آن را بخوبي درك نميكند.
قرآن چراغ راه هدايت بشر براي همه زمانهاوبراي همه نسلهاست بنابراين بايد بيش از پيش بكوشيم تااز هدايت هاي آن بهره مندشويم و در كنار آن از همه امتها پيشي بگيريم و لحظهاي از اين چراغ روشنگر و هدايتبخش غافل نگرديم.
قال رسول الله (ص):
اذا التبست عليكم الفتن كقطع الليل المظلمه فعليكم بالقرآن. (4)
قرآن مبتني بر شيوههاي نصح و موعظة حسنه و بلاغت مبين نازل شده است ,
چنانكه امام صادق (ع) فرمودند:
«ان هذا القرآن فيه منادي الهدي و مصابيح الدجي(5)
در قرآن راهها و شيوههاي صحيح هدايتبخشي و انوار هدايت بشري وجود دارد. و آن كس كه قول خدا را راهنماي خود قرار دهد، استوارترين راه هدايت رايافته است.
اهميت اين بعد از قرآن بحدي است كه نه تنهاازماخواسته شده است به قرآن رجوع كنيم وبدان تمسك جوئيم بلكه از توجه به غير آن نيز منع شديم.
چنانكه امام رضا (ع) فرمودند:
«لاتطلبوا الهدي في غير القرآن قتضلوا»(6).
در غير از قرآن هدايت نجوييد كه گمراه خواهيد شد.
شرط بهرهمندي از قرآن اين است كه به آن سهل و سبك ننگريم وسعي كنيم به همه ابعاد هدايتگري اش پي ببريم همانطوركه امام علي (ع) با توجه به اقوام بودن بعد هدايت قرآن مي فرمايد:
«من اختار قول الله دليلاً فهدي الي اللتي هي اقوم»(7)
هركس كه فرموده خدا را دليل راه خود قراردهد پس به طريق اقوم هدايت خواهد شد.
بنابراين آيات
«ذلك الكتاب لاريب فيه هدي للمتقين»(8) و «ان هذا القرآن يهدي للتي هي اقوم» (9)
نيز به همين بعد مهم قرآن اشاره دارند.
http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif (http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif)
فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*
02-10-2009, 22:22
3 ـ جامعيت
قال الله تعالي:
«و نزلنا عليك الكتاب تبياناً لكل شيء». (10)
ما بر تو كتابي نازل كرديم كه بيانگر همه چيزهاست.
در قرآن علم اولين و آخرين و آنچه كه بشر در دوران عمر خود با آن روبروميشودو بدان نيازپيدامي كند نهفته است. يعني علوم اعصار گذشته و آينده، همه در قرآن جمع است و از آنجا كه آيات آن برگرفته از علوم آسماني است،
بنابراين هركس در هر زماني كه تفسير خاصي از آن ارائه نمايد، فصل الخطاب آن بحساب نمي آيد. چنانكه پيامبر اكرم (ص) فرمودند:
«من اراد الاولين و الآخرين فليثور القرآن» (11).
هركس بخواهد علم اولين و آخرين را دريابد پس بقرآن رجوع نمايد.
هركسي از ظن خود شد يار من
از درون من نجست اسرار من
علاوه اين آيات «و ما فرطنا في الكتاب من شيء»(12).
و «لا رطب ولا يابس الي في كتاب مبين».(13)
وآيات مشابه آنها در قرآن به همين بعد جامعيت و كمال علمي و معنوي آن اشاره دارند. و كلمات"لايعلمون" و" لايفقهون" درقرآن بدان معناست كه بشر به كنه و معناي قرآن نخواهد رسيد.همانطوركه حضرت علي (ع) فرمودند:
«ما من شيء الا و علمه في القرآن و لكن عقول الرجال يعجز عنه».(14) يعني هيچ چيزي در عالم وجود ندارد مگر آنكه علمش در قرآن است و ليكن عقول بشر از درك آن عاجز است.
http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif
فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*
02-10-2009, 22:25
ب ـ وظايف ما:
1 ـ فراگيري قرآن
قال علي (ع):
«تعلموا القرآن فانه احسن الحديث و تفقهوا فيه فانه ربيع القلوب."
(15)
قرآن را فرا بگيريد كه برترين كلام است. و در آن بينديشيد كه بهار قلبهاست.
بعد از شناخت جايگاه و درك فضائل قرآن لازم است كه به فراگيري صحيح علوم آن بپردازيم. چرا كه قرآن محور اساسي دين و كتاب قانون الهي است و بر هر مسلماني لازم است كه در راه فراگيري آن بكوشد .
دراين باره امام صادق (ع) فرمودند:
«ينبغي للمؤمن ان لايموت حتي يتعلم القرآن او يكون في تعلمه».
(16)
شايسته است كه مسلمان مومن از دنيا نرود مگر آن كه قرآن را فراگرفته و يا در حال فراگيري آن باشد...علاوه بر فراگيري قرآن وظيفه تعليم آن بديگران نيز بر گردن ماست چنانكه پيامبر اكرم (ص) ميفرمايد:
«خيركم من تعلم القرآن و علمه».(17)
بهترين شما كسي است كه قرآن رافرابگيردوبه ديگران نيزبياموزد...
و اين نه بعنوان يك حق بلكه يك تكليف براي مسلمان تعيين شده است تا در راستاي فرادهي قرآن به ديگران نيز كوشا باشد.
2 ـ تلاوت قرآن
قال رسول الله (ص): «افضل العباده قراءه القرآن».(18) برترين عبادات قرائت صحيح قرآن است.
بعد از فراگيري قرآن نوبت به قرائت آن ميرسد زيرا فراگيري مقدمهاي است براي عمل نيكوي قرائت و نيز تلاوت قرآن در همه حال.
البته محدود كردن قرائت قر آن به مجالس ختم و استخاره و يا ترك تلاوت بجهت سبك شمردن آن عملي است كه مورد غضب خداوند واقع مي شود چنانكه حضرت رسول (ص) فرمودند:
«عليك بتلاوه القرآن علي كل حال».(19)
3 ـ استماع قرآن
قال الله تعالي،
«و اذا قري القرآن فاستمعوا له و انصتوا لعلكم ترحمون».(20)
هرگاه كه قرآن خوانده ميشود به آن از دل و جان گوش فرا دهيد و سكوتي همراه با تدبر پيشه كنيد باشد كه مورد رحمت قرآن قرار بگيريد.
استماع قرآن در كنار قرائت آن ارزش والائي دارد. و اين براي كساني كه از نعمت علم به آن برخوردارند لازم است. البته ديگران نيزمي توانندباگوش دادن به تلاوت قرآن در ثواب تلاوت آن شريك شوند.
از آنجا كه استماع در لغت بمعني گوش فرا دادن با دقت و تدبر است قاري و يا مستمع هر كدام موفق به تدبر در آن شوند، به هدف آن يعني همان درك حقيقت نزديكترمي شوند.
پيامبر اكرم (ص) فرمودند:
«قاري القرآن و المستمع له في الاجر سواء».(21)
چو قرآن بخوانند ديگر خموش
به آيات قرآن فرا داد گوش
http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif (http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif)
فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*
03-10-2009, 00:56
4 ـ تدبر در قرآن
از ديگر وظايف ما در برابر قرآن تدبر در معناي آن است و خداوند نيزفلسفه نزول قرآن را بر همين محور بيان فرموده است
«كتاب انزلناها مباركاً ليدبروا آياته و ليتذكروا اولوالالباب».(22)
قرآن كتاب مباركي است كه ما آن را نازل كرديم تا همه در آياتش انديشه كنند و دانايان ودانايان ازآن پندگيرند....
تدبر در قرآن از امور لازم و ضروري است وچون در راستاي درك معناي قرآن است زمنيه را براي عمل به آن فراهم ميسازد.و بايد دانست كه روح والاي قرآن بدون تدبر در آيان بدست نميآيد چنانكه حضرت علي (ع) فرمودند:
«الا لاخير في قراته ليس فيها تدبر». (23
قرائت بدون تدبر لقلقهاي بيش نيست اگرچه ثواب و بهرة خاص خودش را در بر دارد اما كامل نيست و به هدف منتهي نميشود.
چرا كه تلاوت، مقدمه درك قرآن است و درك آن نيز بدون انديشيدن حاصل نميشود. مسئله تدبرنكردن حكايت كساني است كه خداوند درباره آنها ميفرمايد:
«افلا يتدبرون القرآن ام علي قلوب اقفالها». (24)
آيا (منافقان) درآيات قرآن انديشه نمي كننديا بردلهايشان خود مهر(جهل و نفاق) زده اند.
http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif (http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif)
فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*
03-10-2009, 01:00
5 ـ عمل به قرآن
اصل برجسته و هدف غايي نزول قرآن و تعلم و قرائت وهمچنين تدبر در آن همه و همه براي عمل است چنانكه خداوند ميفرمايد:
«هذا الكتاب انزلناه مباركاً فاتبعوه».(25)
اين كتاب را مبارك نازل نموديم پس، از آن تبعيت نمائيد...
و لذا كساني كه به قرآن عمل نميكنند و تنها به قرائت آن اكتفاء ميكنند، در واقع به شان و مقام والايش بياحترامي كرده اند..
امام صادق (ع) درباره نتيجه كارچنين افرادي ميفرمايد:
«رب تالي القرآن و القرآن يلعنه».(26)
چه بسا تلاوت كنندة قرآن كه قرآن لعنتش ميكند... وقتي از حضرت سئوال شد آنان كيانند فرمود كساني كه قرآن را ميخوانند اما به آن عمل نميكنند .
به تعبير امام صادق (ع) قرائت قرآن بدون عمل به آن بمثابه تمسخر نسبت به آيات آن است چنانكه ميفرمايد:
«من قراء القرآن من هذه الامه ثم دخل النار فهو ممن كان يتخذ بآيات الله هزوا». (27)
كسي كه قرآن رابخواندولي به آن عمل نكندبه آتش دوزخ دچار خواهد شد چرا كه گوئي در دنيا به تمسخر قرآن مشغول بوده است.
http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif (http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif)
فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*
03-10-2009, 01:19
ج ـ 1 آداب تلاوت
1 ـ آداب باطني
1-1ـ حضور قلب
از جمله آداب باطني تلاوت قرآن، حضور قلب و آمادگي كامل براي ورود به قرآن است. آرامش فكر و فراغت روح از هر تشويش و تخيلات دنيوي براي درك قرآن و انس با آن بسيار ضروري است. علاوه بر اين خلوص نيت كه براي هر عملي موازنة نيكوست براي تحقق قرائت والا نيز امري ضروري مينمايد. چرا كه عمل با رياء هرچند نيكو باشد ماجور و مقبول نخواهد بود .بنابراين كسي كه براي خود نمائي و هنرنمائي و يا نيات ديگر، صرفابه قرائت زيباي قرآن اكتفانمايد ثوابي نخواهد برد و به روح وارستة قرآن و معنويت والاي آن نيزدست نخواهد يافت.
براساس روايت مشهور "افضل الاعمال اخفاها" تاكيد شده است كه قرآن را مخفيانه بخوانيد تا از هرگونه شائبه رياء بدور باشيد. چرا كه اصل جهد در تلاوت كردن مربوط است به نوع قرائت آشكار در آن كه هم بفرموده پيامبر اكرم (ص) اخلاص مي خواهد.
و لذا براي در امان ماندن ازواردشدن خدشه رياءدر دل بهتر است قرآن را مخفيانه و آرام تلاوت كنيم چنانكه پيامبر اكرم (ص) فرمودند: «فضل قراءه السر علي قراته العلانيه كفضل الصدقه السر علي الصدقه العلانيه».(36) برتري قرائت مخفيانه بر آشكارا بسان برتري صدقة سري است بر صدقة آشكار.
2 ـ تدبر در قرآن
قال علي (ع): «تدبروا آيات القرآن و اعتبروا به فانه ابلغ العرابه».(37) در آيات قرآن تدبر كنيد و از آن عبرت بگيريد كه همانا برترين و شيواترين كلام عرب است.
تدبر در قرآن بمعناي مطلق خود بحث مفصل و جداگانهاي راميطلبد ومادر اين مختصر تنها به درك معناي قرآن همزمان با تلاوت آن ميپردازيم.
چرا كه اصل سهولت و شيوايي در كلام قرآن براي تحقق همين امر و درك معناي آن بنا نهاده شده است .چنانكه خداوند فرمود: «ولقد يسرنا القرآن للذكر فهل من مدكر». (38) ما قرآن را براي گفتگو با خدا آسان كرديم آيا اهل انديشهاي هست؟تلاوت قرآن مادام كه با درك معنا و تدبر همراه باشد همواره عامل نورانيت قلب افراد و در نهايت هدايت عامه خواهد بود.
3 ـ ادا كردن حق آيات
از جمله آداب تلاوت، رعايت حق آيات و تناسب تلاوت با معناي آيات است.اين امر براي هرچه بهتر شدن تلاوت و صحت و ارتقاي كيفيت آن لازم است. تنزيه و تسبيح نزد آيات رحمت و قرائت آن با لحني شاد و زيبا و نيز لحني حزين در مقابل آيات عذاب و دوزخ و نقمت همراه با تباكي و استعاذه بخدا از جملة اين حقوق است كه بايد اداء شوند.
محزون بودن قاري به اين است كه معناي قرآن را درك كند و با حزني كه بارقة نزول قرآن است به تلاوت آن بپردازد. چنانكه پيامبر اكرم (ص) فرمود: «ان القرآن نزل بالحزن و فاذا قراتموه فابكو فان لم تبكوا فتباكوا».(39) قرآن با حزن نازل شده پس آنگاه كه قرائت مينماييد بگرئيد و يا تباكي كنيد.
http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif
فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*
03-10-2009, 01:58
ب ـ آداب ظاهري
1 ـ طهارت و نزاكت در پيشگاه قرآن
قال الله تعالي:
«انه القرآن مجيد في كتاب مكنون لايمسه الا المطهرون».(40)
طهارت مقدمه ورود به هر عبادت و شرط تحقق آن است. با وضو بودن و طهارت از خبث و دنث دو مقدمه اصلي هر عبادت و شرط ورود بقرائت قرآن است در صورت نداشتن اين شرائط حتي دست زدن به آيات قرآن و نيز در صورت جنابت قرائت بيش از هفت آيه حرام است.. بنابراين وضو كه خود نور است در محضر قرآن كه بيت وحي الهي است التزام عملي دارد.بقول شاعر:
اول برو تو خانه دل را فرو روب
و آنگه بيا با عاشقان همخانه شو
علاوه بر اينها رو به قبله نشستن و با ادب بودن و زانو زدن در محضر قرآن و نيز آراستگي باطني و طاهر بودن و حفظ نزاكت وقتي كه دركنار قرآن هستيم ازديگر اصول و شرايط اوليه و مقدمات اقدام به قرائت قرآن است.
2 ـ استعاذه و تسبيح و تسميه
از جمله آداب ظاهري ورود به قرائت قرآن استعاذه يعني پناه بردن بخداازشرشيطان رجيم است.همانطوركه خداوند در قرآن تاكيد فرموده است:
«فاذا قرات القرآن فاستعذ بالله من الشيطان رجيم. (41)
پس آنگاه كه خواستي به قرائت قرآن بپردازي به خداازشرشيطان پناه ببر.
بيان اذكار وارده و ادعيه ماثوره نيز قبل از تلاوت لازم است تا آمادگي كامل براي ورود به قرآن در فرد ايجاد شود. ويكي از آن دعاها اين است.
«اللهم بالحق اترلته و بالحق نزل اللهم عظم رغبتي واجعله نوراً بصري و شفاءً لصدري».
بعد از آن ذكر تسميه و گفتن"بسم الله الرحمن الرحيم" است كه جزء سوره محسوب ميشود بجز در سوره برائت. امام صادق (ع) در اين باره فرمودند:
«اغلقوا ابواب المعصيه عند التلاوه بالاستعاذه و افتحوا ابواب الطاعه بالتسميه».(42)
هنگام تلاوت درهاي معصيت را با استعاذه از شيطان بر خود ببنديد و درهاي رحمت را با ذكر خدا بر خود بگشائيد.
http://shiaupload.ir/images/t1c22rt9gu1cz8en8b8.gif
vBulletin® v4.2.6 by vBS, Copyright ©2000-2024, Jelsoft Enterprises Ltd.