کشیدگی عضلات و پارگی تاندونهای کمردر ورزشکاران
کشیدگی عضلات و پارگی تاندونهای کمردر ورزشکاراننويسنده: دکتر دانیال شریفی رضوی
پیش زمینه
شایع ترین علت درد قسمت تحتانی کمر در ورزشکاران کشیدگی و اسپاسم عضلانی و یا پارگی رباطها عمدتاً در ناحیه لومبوساکرال می باشد . 13-7% از کل آسیبهای ورزشی را جراحات ناحیه تحتانی پشت تشکیل می دهند . که شایعترین جراحت پشت کشیدگی عضلانی (60% ) و بعد از آن آسیب های دیسک کمر می باشد ( 7% ) .
آناتومی کاربردی
Sprain یا کشیدگی و پارگی تاندونها عمدتاً از انقباض ناگهانی شدید و یا چرخش ناگهانی و یا مقاومت شدید در برابر یک نیروی جلوکشنده ایجاد می شود. همه رباطها و لیگامانهای اصلی ستون مهره مثل رباط طولی قدامی, رباط طولی خلفی ، رباط زرد ، رباط بین زوائد خاری و رباط فوق خاری می توانند دچار پارگی جزئی یا کامل شوند . اما به هر حال رباط طولی خلفی بیش از بقیه مستعد به sprain می باشد . این رباط بزرگترین و بلندترین رباط این ناحیه بوده و نسبت به نوع قدامی کمتر تکامل یافته است.
Strain به کشیدگی و پارگی کامل یا ناکامل واحد عضله _ تاندون می گویند و عمدتاً ناشی از یک مقاومت شدید و یک انقباض شدید عضلانی می باشد . این امر می تواند در عضلات خلفی ستون مهره در هر جایی و از جمله در کمر اتفاق بیفتد. عضلاتی که چند مفصل را می پوشانند بیشتر در معرض این آسیب قرار دارند .
بیومکانیک ورزش
مهره های کمر تمام وزن نیمه فوقانی بدن را تحمل نموده بعلاوه سایر نیروها مثلا در برداشتن اشیاء و ... نیز به آنها وارد می گردد . مهره های کمر و مفصل ران مسئول حرکات تنه می باشند . مهره های تحتانی کمر بیشترین وزن را متحمل و مسئول بیشترین حرکات نیز هستند لذا این ناحیه بیشترین آسیبها از نظر کشیدگی عضلانی یا پارگی رباط را متحمل می شود .
بیشترین آسیبها در هنگام انجام حرکات ترکیبی حادث می شود مثل خم شدن به طرفین و نیز خم شدن همزمان به جلو یا عقب . و یا چرخش به یک سمت همراه با خم شدن به طرفین .
استخوانهای ستون مهره و رباطهای آن جزء ساختاری ستون مهره و عضلات و تاندونها جزء دینامیک ستون مهره را شکل می دهند . لذا استخوانها و رباطها عامل حفظ ستون مهره و پایداری آن عمدتاً در زمان استراحت بوده و عضلات در زمان انجام حرکات نقش مهم در پایداری ستون مهره را بازی می کند . چنانچه یک عضله آسیب ببیند اگر سایر عضلات کار آن را جبران نکنند ناپایداری ستون مهره را خواهیم داشت . در مورد رباطها ، رباطهایی که نزدیک به مفاصل مورد حرکت قرار دارند بیشترین اثر را در پایداری مفصل و در کل ستون مهره خواهند داشت تا آنهایی که بزرگترند و چند مفصل را می پوشانند . وقتی عضلات و رباطها آسیب می بینند حس عمقی که در تاندون عضلات رفلکس نخاعی وجود دارد آسیب دیده و کنترل وضعیت و تعادل دچار اختلال میشود . همین اختلال می تواند ستون مهره را به صدمات بعدی مستعد کند و یک سیکل معیوب ایجاد کند . آسیب عضلات و تاندون ها عمدتاً در هنگام حرکات ترکیبی غیر معمول ورزشی و یا در هنگام تمرین و بلندکردن اشیاء ورزشی روی می دهد . یک سری عوامل شانس ایجاد آسیب را افزایش می دهند که از همه مهمتر اختلالات بدشکلی های ستون مهره قبلی است و دیگر عدم تعادل توده عضلانی و یا ضعف عضلات شکمی و یا عضلات خلفی ستون مهره می باشد .
شرح حال
• مکانیسم دقیق آسیب دیدگی که چگونه و طی انجام چه حرکتی و در چه وضعیتی از بدن رخ داده است.
• پرسیدن محل دقیق درد و مدت آن.
• آیا درد به جایی هم تیر می کشد یا خیر.
• چه حرکاتی درد را تشدید و چه حرکاتی آن را تسکین می دهند.
• درد حاصل از کشیدگی های تاندونی _ رباطی عمدتاً دردی همراه با اسپاسم عضلات ستون مهره ای است و در امتداد ستون مهره حس می شود.
• حرکات ستون مهره به خصوص در خم شدن به جلو دردناک و کاهش یافته است.
• هیچ گونه علائمی دال بر آسیب عصبی همراه ( مثل درد تیر کشنده به پا ) یا آسیب های ساختمانی ستون مهره ( مثل قوز پشت ) نباید وجود داشته باشد .
معاینه
• فرد را در وضعیت ایستاده قرار داده باید امتداد مهره های کمر ، حساسیت عضلات در لمس و اختلالات احتمالی ساختار ستون مهره بررسی شود.
• باید میزان حرکات ستون مهره به طرفین و جلو و عقب بررسی شود ( با این معاینه می تواند به وجود اسپاسم عضلانی و در نتیجه کاهش حرکات پی برد)
• باید لمس عضلات ناحیه ای که درد می کند را در وضعیت خوابیده به شکم انجام داد و محدوده آسیب ( که اسپاسم دارد ) و محل دقیق آن مشخص گردد.
• یک معاینه عصبی کامل در اندام تحتانی از نظر معاینه حرکتی، حسی و بررسی رفلکس های زانو و مچ پا لازم است صورت گیرد. همچنین باید سلامت دیسک های کمر را با انجام تستهای اختصاصی بررسی نمود.
تشخیصی های افتراقی
آسیب دیسک
رادیکولوپانی های کمری خاجی
آسیب استخوانی به ستون مهره ( شکستگی _ اسپوندیلوز)
آسیب مفصل ساکروایلیاک
تصویربرداری
رادیوگرافی : اگر چه sprain و strain بافت نرم را درگیر می کند ولی جهت رد سایر علل باید یک عکس رادیوگرافی AP و lateral از بیمار گرفته شود .
MRI یا CT : چنانچه بیمار به درمان حمایتی پاسخ ندهد یا علائم نورولوژیک در وی ایجاد گردد بر حسب تشخیص احتمالی ضرورت دارند .
برخورد با آسیب
فاز حاد:
سرما درمانی ( تا 48 ساعت اول ) : التهاب موضعی را کاهش می دهد .
در صورت لزوم تحریک الکتریکی همراه با یخ درمانی .
حفظ پوسچر(حالت) طبیعی ناحیه آسیب دیده با فعالیت خفیف روی آن ناحیه .
درمان پزشکی: استراحت در بستر ( 48 ساعت اول)
حفظ مقدار کمی تحرک مثل بلند شدن از تخت و دوباره خوابیدن.
NSAID یا داروهای شل کننده عضلانی برای کاهش درد و التهاب مفیدند .
می توان از طبی طی این فاز برای کاهش اسپاسم استفاده نمود که بلافاصله بعد از رفع اسپاسم باید برداشته شود .
نباید در این فاز ماساژ درمانی انجام گیرد .
فاز بهبودی:
درمان فیزیکال : هدف رسیدن به بهبودی با یک برنامه سبک کششی _ قدرتی است که باید روی عضلات شکمی و ستون مهره صورت گیرد .
می توان درمانهای رایج فیزیوتراپی مثل ماساژ _ تحریک الکتریکی را نیز بکار برد.
بازگشت به رقابت
علائم معمولاً بعد از سه روز کاهش می یابد و طی یک الی شش هفته بهبود می یابند. زمان بازگشت وقتی است که فرد احساس درد یا ناراحتی نداشته باشد. باید از رفتارهای منجر به آسیب قبلی پرهیز کند و هرگز زمانی که هنوز درد دارد شروع به ورزش نکند.
پیش آگهی
نود درصد این آسیب ها طی شش هفته بهبود می یابند ولی 10% دچار درد مزمن کمر خواهند شد
منبع:موسسه طب ورزش پارس
نقل قول
