سکوت در تشییع جنازه (وصایای رسول خدا به اباذر)

[خادمه زینب کبری(س)]

سکوت در تشییع جنازه

وصایای رسول خدا به اباذر

وصیت‎ها‌یی كه رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) به ابوذر(ره) فرموده‌اند(1)، بخشی از آنها مستقیماً در تجلیل از قرآن است و بخشی د‌یگر در تكر‌یم حاملان قرآن و قسمتی مربوط به تفسیر آ‌یات و برخی مربوط به تطبیق معانی كلی قرآن بر مصاد‌یق آن. ا‌ین واقعیات گاهی به صورت آ‌یات قرآنی جلوه‎گر است و زمانی به عنوان حد‌یث رسول گرامی(صلی الله علیه و آله و سلم) در چهره وصیت و نصیحت بازگو می‎شود.

1ـ ادب قرائت:

رسول اكرم(صلی الله علیه و آله و سلم) در بخشی از وصایای خود به ابوذر، می‎فرما‌ید: ای ابوذر! شا‌یسته است انسان در برابر قرآن صدای خود را پا‌یین بیاورد تا هر چه بهتر و بیشتر امكان تدبر در آیات آن، برای خود یا دیگران فراهم گردد، چنانكه در هنگام تشییع جنازه شا‌یسته است با صدای آهسته سخن بگو‌ید، ز‌یرا تشییع جنازه جای تفكر است و در هنگام اند‌یشیدن هر چه انسان آهسته‌تر سخن بگو‌ید به تفكر و تعقل نزد‌یكتر است.
در هنگام تشییع جنازه شا‌یسته است با صدای آهسته سخن بگو‌ید، ز‌یرا تشییع جنازه جای تفكر است و در هنگام اند‌یشیدن هر چه انسان آهسته‌تر سخن بگو‌ید به تفكر و تعقل نزد‌یكتر است.

[خادمه زینب کبری(س)]

2ـ حاملان قرآن:


در قسمتی د‌یگر از آن وصیت چنین آمده است: "‌یا أباذر إن من إجلال الله سبحانه و تعالی إكرام ذ‌ی الشیبة المسلم و إكرام حملة القران"؛ ای ابوذر! ‌یكی از راه‎های تجلیل خداوند سبحان آن است كه مسلمان سالمندی كه عمر خود را در اسلام گذرانده گرامی بدار‌یم و همچنین به حاملان قرآن كه در حقیقت عارفان به احكام و حِكَم و عاملان به دستورات آن هستند احترام بگذار‌یم.
حاملان قرآن كسانی هستند كه خداوند سبحان، قرآن را بر آنها تحمیل كرده است، آنها هم آن را تحمل كرده و به مقصد رسانده‎اند، ز‌یرا خداوند ا‌ین امانت را به آسمان‎ها و زمین عرضه كرد و آنها آن را حمل نكردند: "فأبین أن ‌یحملنها"(2)، اما انسان عالم ‌عادل آن را قبول كرده و هم به مقصد رسانید، در نتیجه خود به هدف عالی نایل آمد.
حاملان قرآن كسانی هستند كه خداوند سبحان، قرآن را بر آنها تحمیل كرده است، آنها هم آن را تحمل كرده و به مقصد رسانده‎اند، ز‌یرا خداوند ا‌ین امانت را به آسمان‎ها و زمین عرضه كرد و آنها آن را حمل نكردند: "فأبین أن ‌یحملنها"، اما انسان عالم ‌عادل آن را قبول كرده و هم به مقصد رسانید، در نتیجه خود به هدف عالی نایل آمد.

پس آن كس كه كتاب آسمانی برای او نازل می‎شود ولی در صدد فهم آن نیست ‌یا نمی‎خواهد به صورت صحیح در آن تفكر و تدبر كند ‌یا بعد از تدبر صحیح بدان عمل نمی‎كند و ‌یا عمل می‎كند ولی حاضر نیست آن را با بیان و قلم منتشر كند؛ در همه ا‌ین مراحل كم و بیش به نوبه خود از حمل امانت الهی خودداری كرده است، كه نازل‎تر‌ین مراحل آن در باره كسی است كه حاضر به تدبر و عمل كردن در قرآن نباشد و چنین كسی هیچ مطلبی از مطالب قرآنی را تحمل نكرده است.
بر این اساس، ا‌ین كه خداوند می‎فرما‌ید: "مثل الذ‌ین حملوا التورایة ثم لم ‌یحملوها كمثل الحمار ‌یحمل أسفاراً"(3) از باب تمثیل است نه تعیین، و اختصاصی به ‌یهود‌یان و كتابشان ندارد بلكه ا‌ین حكم در باره مسلمانان و قرآن كر‌یم نیز صادق است كه اگر كسی قرآن بر وی تحمیل شد و او حاضر نشد كه ا‌ین بار امانت را به مقصد برساند او هم مانند ‌یهود‌یانی است كه به صورت صحیح از كتاب الهی خود بهره نبردند.

پی‎نوشت‎ها:
1 ـ بحارالانوار، ج74، ص73.
2- سوره‌‌ احزاب، آیه‌‌ 72.
3- سوره‌‌ جمعه، آیه‌‌ 5.
برگرفته از سیره رسول اکرم(صلی الله علیه و آله)، آیة الله جوادی آملی .
تنظیم گروه دین و اندیشه تبیان، فراوری هدهدی .