2. فراگیر شدن ظلم یک امر نسبی است یعنی می توان گفت از زمان حضور بشر در زمین ظلم همراه همیشگی انسانها بوده است و همواره عده ای ظالم و عده ای مظلوم بوده اند. پس نمی توان ادعا کرد تنها در این دوره ظلم فراگیر شده است و قبل و بعد از آن به این شدت نبوده و نمی باشد.
3. فراگیر شدن ظلم اگر به عنوان علائم باشد به معنای علت تامه برای ظهور نیست ، بلکه به نحو اقتضا می باشد و علائم و علت های دیگری نیز در این امر دخالت دارند و باید همه ی علائم و علل تحقق یابند تا امام زمان(عج) ظهور کنند .
بنابر این نتیجه می گیریم که به صرف وجود ظلم های بسیار در عالم نباید توقع قطعی داشت که حضرت به زودی ظهور خواهد کرد هرچند با توجه به مطالبی که در روایات آمده است وظیفه داریم دائماً چشم انتظار حضرت بوده و با فراهم کردن مقدمات ظهور ، نزدیک تر شدن صبح ظهور را دعا کنیم .
پیروزی حجت زمان ، منوط به فراهم شدن شرایط است !
هر انقلاب و نهضتی که برای هدف معینی به وجود می آید ، در صورتی پبروز است که زمینه های آن از هر جهت فراهم باشد ، در غیر این صورت انقلاب با شکست روبرو خواهد شد.
قیام امام زمان (عج) از این قاعده مستثنی نیست و در صورتی می تواند پیروز شود که شرایط آن فراهم گردد .2
عدم ظهور امام زمان بدان جهت نیست که نمی خواهد ظهور کند ، بلکه ظهور مبتنی بر شرایطی است که با تحقق آن ها حضرت ظهور خواهد نمود . یکی از شرایط مهم ظهور ، آمادگی مردم می باشد. آمادگی باید در زمینه های خودسازی ، پذیریش حکومت جهانی ، آمادگی نظامی و رشد فکری ظهور نمایند .3
آمادگی ها را باید مردم به وجود آورند که احتمالاً چنین آمادگی به وجود نیامده است .
برای آمادگی پذیرش حکومت جهانی نخست باید مردم از ظلم ها و ناهنجاری های حاکم در جامعه خسته شده ، سیاست های حکومت های قبل از ظهور را تجربه کرده باشند ، تا هم آماده پذیرش حکومت امام زمان شوند و هم قدر انقلاب جهانی را بدانند .
هشام بن سالم از امام صادق (ع) در خصوص تأخیر ظهور امام زمان(ع) سؤال می کند ، امام فرمود : " تا همه اصناف مردم به حکومت نرسند، صاحب الامر قیام نمی کند . برای این که وقتی حکومتش را تشکیل داد ، کسی نگوید : اگر ما هم به حکومت می رسیدیم ، با عدالت رفتار می کردیم ".4
امام باقر(ع) فرمود : "دولت ما آخرین دولت ها است . هر خاندانی که لیاقت حکومت داشته باشند ، قبل از ما به حکومت می رسند تا وقتی حکومت ما تأسیس شد و کارکرد آن را دیدند نگویند: ما هم اگر به حکومت می رسیدیم ، مانند آل محمد عمل می کردیم و این است معنای آیه : " والعاقبة للمتقین ".5
پی نوشت ها :
1- این عبارت در بسیاری از روایات وجود دارد مثل روایات کافی ، ج 1 ، ص 338 ؛ و ج 1 ، ص526.
2- ابراهیم امینی ، دادگستر جهان ، ص 294
3- خورشید مغرب ، ص 350
4- بحارالانوار ، ج 52 ، ص 297
5- همان ، ص 332