امام صادق(ع)؛ پایه‌گذار عصر طلایی دانش اسلامی
امام صادق(ع)؛ پایه‌گذار عصر طلایی دانش اسلامی
خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: امام جعفر صادق(ع) در دوران پرتلاطم زمان خویش مسئولیت سنگینی به لحاظ علمی و فرهنگی بر عهده داشت که با درایت و هوشیاری، این دوران را به عصر طلایی دانش و ترویج احکام حقیقی اسلام تبدیل کرد.
درباره تاریخ ولادت، وفات و عمر حضرت صادق (ع) شیخ مفید آورده است: تولد آن حضرت در مدینه در سال 83 و وفات وی در شوال سال 148 هجری و مدفن آن حضرت در بقیع، کنار پد، جد بزرگوار و امام حسن (ع) است.
لقب آن حضرت صادق است زیرا هرگز جز سخن درست از وی شنیده نشد. پیامبر گرامی اسلامی درباره آن امام گفته است: " کلمه حق و پیک صادق است ".
فقه شیعه امامیه که به فقه جعفری مشهور است منسوب به جعفر صادق است. زیرا قسمت عمده احکام فقه اسلامی بر طبق مذهب شیعه امامیه از آن حضرت است و آن اندازه که از آن حضرت نقل شده از هیچ یک از ائمه نقل نشده است.
در نیمه اول قرن دوم هجری به واسطه ظهور فقها و محدثانی بزرگ، فقه اسلامی به معنی امروزی آن تولد یافت و رشد کرد.
حضرت صادق (ع) در این دوره در محیط مدینه که محل ظهور تابعین، محدثان، راویان و فقهای بزرگ بوده، بزرگ شد اما منبع علم او در فقه نه تابعیان، نه محدثان و نه فقهای آن عصر بودند، بلکه او تنها از یک طریق که اعلا، موثق و مطمئن ترین روشها بود کسب فیض می کرد، یعنی از محضر پدر بزرگوارش امام محمد باقر(ع).
اهل سنت و جماعت در برتری علمی و روحانی حضرت صادق اتفاق نظر داشته و وی را بهترین زمان خود توصیف کرده اند .
دوران امام صادق یکی از طوفانی ترین ادوار تاریخ اسلام است که از یک سو اغتشاشها و انقلابهای پیاپی گروههای مختلف، بویژه از طرف خونخواهان امام حسین (ع) رخ می داد و از سوی عصر آن حضرت ، عصر برخورد مکتبها و ایده ئولوژیها و عصر تضاد افکار فلسفی و کلامی مختلف بود ، که از برخورد ملتهای اسلام با مردم کشورهای فتح شده و نیز روابط مراکز اسلامی با دنیای خارج ، به وجود آمده و در مسلمانان نیز شور و هیجانی برای فهمیدن و پژوهش پدید آورده بود .
عصری که کوچکترین کم کاری یا عدم بیداری و تحرک پاسدار راستین اسلام ،موجب نابودی دین و پوسیدگی تعلیمات حیات بخش اسلام ، هم از درون و هم از بیرون می شد . پیشوای ششم در چنین بحرانی می بایست از یک سو به فکر نجات افکار توده مسلمان از الحاد و بی دینی و کفر و نیز مانع انحراف اصول و معارف اسلامی از مسیر راستین باشد و از توجیهات غلط و وارونه دستورات دین به وسیله خلفای وقت جلوگیری کند .
در چنین شرایط دشواری ، امام به احیا و بازسازی معارف اسلامی پرداخت و مکتب علمی عظیمی به وجود آورد که محصول و بازده آن ، چهار هزار شاگرد متخصص مانند هشام ، محمد بن مسلم در رشته های مختلف علوم بودند.
تأسیس چنین مکتب فکری و اینسان نوسازی و احیاگری تعلیمات اسلامی ، سبب شد که امام صادق به عنوان رئیس مذهب جعفری ( تشیع ) مشهور شود .
در همین دوران درخشان - در برابر فلسفه یونان - کلام و حکمت اسلامی رشد کرد و فلاسفه و حکمای بزرگی در اسلام پرورش یافتند .
حضرت صادق بر اثر توطئه های منصور عباسی در سال 148هجری مسموم و در قبرستان بقیع در مدینه مدفون شد . عمر شریفش در این هنگام 65 سال بود . از جهت اینکه عمر بیشتری نصیب ایشان شده است به "شیخ الائمه " موسوم است .
نقل قول
