استان ايلام

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

استان ایلام یکی از استان‌های کشور ایران است که در باختر این کشور و در ناحیه‌ای کوهستانی و نیمه گرم قرار گرفته‌است. مرکز این استان شهر ایلام است [۱]. استان ایلام از غرب با کشور عراق، از جنوب با استان خوزستان، از شرق با استان لرستان و از شمال با استان کرمانشاه همسایه‌است.
این استان از استان‌های جنگلی ایران است و به خاطر زیبایی طبیعتش از آن با نام عروس زاگرس نیز یاد می‌شود. پیش از دوره رضاشاه به این ناحیه پشتکوه می‌گفتند

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

استان ایلام دارای هشت شهرستان به این شرح است: آبدانان، ایلام، ایوان، دره شهر، دهلران، شیروان و چرداول، ملکشاهی و مهران.
ایلام تاسال ۱۳۴۲ بخشی از استان کرمانشاه بود اما بر اساس تقسیمات کشوری آن سال به استان تبدیل شد. طی این تقسیمات، بخش‌هایی از لرستان و خوزستان به ایلام ملحق شدند. این ملحقات شامل دره‌شهردهلرانآبدانان از لرستان و موسیان از خوزستان می‌شد.
نقاط شهری استان ایلام عبارت‌اند از: آبدانان، آسمان‌آباد، ارکواز، ایلام، ایوان، بدره، پهله، توحید، چوار، دره‌شهر، دهلران، زرنه، سرابله، صالح آباد، لومار، مورموری، موسیان، مهران و میمه.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

تاریخچه استان ایلام

این سرزمین، بنا به اسناد تاریخی فراوان، بخشی از کشور عیلام باستان بوده که در حدود 3000 سال پیش از میلاد به فرمان آشور بانی پال منقرض شد. در کتیبه های بابی، عیلام را " آلامتو" یا "آلام"خوانده اند. که به قولی به معنای کوهستان یا "کشور طلوع خورشید" است. مدتی پس از سقوط عیلام، حوزه فرمانروایی آنان به دو منطقه تحت نفوذ پارسها و مادها در غرب تقسیم شد. در دوره هخامنشی جزئی از امپراطوری هخامنشی بوده است. بعد از تسخیر ایران به وسیله اعراب مسلمان، احتمال دارد که این ناحیه جزئی از ایالت کوفه باشد. از اوایل قرن چهارم تا اوایل قرن ششم خاندان حسنویه کرد بر لرستان و ایلام حکومت می کردند و از سال570 تا 1006 اتابکان لر بر لرستان و پشتکوه حکومت کرده اند. از سال 1309 شمسی در تقسیمات کشوری، ایلام جزو استان پنجم یعنی کرمانشاه گردید.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان
در سال 1343 به فرمانداری كل تبدیل شد ودر سال 1353 به دلایل سیاسی - مرزی - اداری به صورت یك استان درآمد.استان ایلام مشتمل بر 7 شهرستان، 17 بخش و 36 دهستان است.
استان ایلام با مساحتی برابر با 19045 كیلومتر مربع در جنوب‌غربی كشور واقع شده كه 2/1 درصد مساحت كل كشور را تشكیل می‌دهد. بر اساس آمارگیری عمومی نفوس مسكن در سال 75 این استان دارای 487886 نفر جمعیت، 7 شهرستان 17 بخش و 36 دهستان است. كه از نظر اقلیمی دارای دو اقلیم نیمه مرطوب سرد در شمال با متوسط بارندگی 639 میلی‌متر و بیابانی گرم با متوسط بارندگی 200 میلی‌متر در جنوب استان می‌باشد. قسمت‌های شمالی استان عمدتا كوهستانی بوده و سلسله جبال زاگرس به صورت رشته‌كوه‌های موازی در امتداد چین‌خوردگی‌ها، دره‌های نسبتا كم‌عرض و ارتفاعات متوالی را به وجود آورده است در قسمت‌های جنوبی استان كبیركوه، حوزه‌های آبریز رودخانه‌های كوچكی را در دامنه‌های جنوبی خود ایجاد كرده كه در نهایت به دشت‌هایی منتهی می‌گردند البته این دشت‌ها در شهرستان دهلران وسیع‌تر می‌باشند.

[مریم منتظر*خادمه مولای منتظران*]

شهرستان ایلام به مركزیت شهر ایلام و در سال 1308 شمسی در خاور و شمال خاوری ده ‌بالا و در منطقه‌ای كه حسین ‌آباد (منسوب به حسین قلی خان والی) نامیده می‌شد و در جوار ساختمانهای به جا مانده از والی ، بنا گردید و با به توجه به سابقه‌ی تاریخی منطقه و تصویب فرهنگستان ایران، ایلام نامیده شد.دیواره‌های سنگی و دامنه‌های جنگلی كوه‌های مانشت، سیوان، شلم و سیاه كوه، به شكل دژی وسیع شهر و دشت‌های اطراف آن را برگرفته است.
شهر ایلام در مركز جغرافیایی استان قرار نگرفته است. از این رو، موقعیت آن تا حدودی كه اهمیت ارتباطی و تجارتی آن را محدود می‌كند، به طوریكه محصولات بخش‌ها و روستاهای دور دست به استان‌های دیگر صادر می‌شود.
اما ایجاد شبكه‌ی راهها و اتصال مراكز شهری به ایلام مخصوصاً نزدیكی با مرزبا وجود آب و هوایی نسبتاً مناسب و مساعد، مركزیت سیاسی، وجود مؤسسات رفاهی و... به آن موقعیتی ویژه، داده است.
بخش مركزی ایلام دارای دهستان‌های میش‌خاص و حومه 36 روستاست. توتون از مهمترین محصولات دهستان میشخاص است. چوار، یكی از بخش‌های شهرستان ایلام در 18 كیلومتری شهر ایلام و بر سر راه اصلی ایلام - ایوان - اسلام آباد غرب قرار گرفته است.