سرگذشت ننگین عبیدالله بن زیاد
عبيدالله بن زياد (مقتول به سال 67ق/ 686م)
شمایل منحوس عبیدالله در سریال مختارنامه
سردارامويان و والي خراسان و عراق. تاريخ تولد او به درستي دانسته نيست امابراساس مدارك موجود بايد در سال 29 ق به دنيا آمده باشد.
او از مادري كنيز به نام "مرجانه" زاده شد كه این زن سپس به ازدواج "شيرويه" مردی ايراني درآمد و عبيدالله در خانة او پرورش يافت. هم از اين‌رو گفته‌اند كه خللي در گفتارش راه يافت و پاره‌اي از حروف عربي را نمي‌توانست به درستي ادا كند. او را به طعنه به مادرش منسوب كرده و "ابن مرجانه" هم ناميده‌اند.
عبيدالله نسب به پدرش "زیاد" نیز می برد و او را در پاره ای از منابع به نام او میخوانند. "زياد بن ابيه"، والي كوفه و بصره بود كه در قلمرو سياسي اش به امور حكومتي واقف گشت و از تصدي مناصب حكومتي بر كنار نماند.
عبیدالله در 54 ق هنگامي كه 25 سال بيش نداشت از سوي معاويه به حكومت خراسان گماشته شد و توانست بخش هايي از ماوراءالنهر را تصرف كند. تاريخ او را به عنوان نخستين سردار عربي مي‌‌شناسد كه از رود جيحون گذشت تعدادی از شهرهاي بخارا را به تصرف درآورد و بر ملكة ثروتمند بخارا پيروز شد.
يك سال پس از آندر 55 ق، "عبدالله بن عمرو غيلان" به دستور معاويه از حكومت بصره معزول شد وعبيدالله بن زياد بر جاي او نشست. 3 سال پس از فرمانروايي به جنگ خوارج رفت و آنها را به شدت سركوب كرد. او پيش تر، "اسلم پسر ربيعه" را مأمورسركوب خوارج كرده بود، اما اسلم با 2000 سوار از 40 تن خوارج در دهكده‌ايبه نام اسَك از دهكده‌هاي اهواز شكست خورد. عده ای از خوارجيان در اين باره گفتند: «آيا دوهزار مردي كه به گمان شما مؤمن بودند سزاوار بود كه در آسَك چهل تن آنها را وادار به گريز كنند؟ دروغ مي‌گوييد. چنان نيست كه شماپنداشته‌ايد. بلكه خوارج مؤمن اند، دانستيد كه آنان گروه اندك اند كه برگروه بسيار پيروز مي‌شوند، شما فرمان شخص ستمگر سركشي را اطاعت كرديد و حال آن كه ستمگران شايستة طاعت نيستند». پس از اين گفتار ابن‌زياد يك نفرخارجي در بصره باقي نگذاشت.
نقل قول
