اگر مجبور باشیم با یك فرد گناهكار زندگی كنیم

[رایکا]

بنام تو اي قرار هستي

زندگی كردن انسان با فرد یا افراد گناهكار به چند صورت متصور است:
1- در جامعه ای زندگی می كند كه آلوده به گناه است و مردمش مرتكب گناه می شوند؛
2- با دوستانی كه اهل گناهند، رابطه دارد؛
3- با افراد خانواده اش، چون همسر و یا پدر و مادر و فرزندی كه از ارتكاب گناه ابایی ندارند، زندگی می كند.
مورد اوّل و دوم، مشكل چندان مهم نیست، زیرا شخص از نزدیك و در كنار خود نافرمانی خدا را حسّ نمی كند تا موجب آزارش شود، اما در مورد سوّم، خوصاً افرادی كه به او نزدیكند؛ مانند پدر، مادر، همسر، فرزند و ... هنگامی كه به گناه آلوده می شوند حضوری پر دردسر و رنج آوری برای خود و دیگر اعضای خانواده خواهند داشت و اگر شخصی نتواند با امر به معروف و نهی از منكر كاری از پیش ببرد این مشكل دوچندان می شود.
در هر حال،‌وظیفة‌افرادی كه با چنین مشكلی روبرو می شوند، در مرتبة اول، امر به معروف و نهی از منكر است و در مرتبة بعدی اگر قدرت عملی بر جلوگیری از گناه دارند حتی با وساطت بزرگتر ها و افرادی كه به نوعی تأثیر گذارند و مورد احترام شخص گناهكارند، آن را به كار برند.
البته امر به معروف و نهی از منكر دارای شرایطی است كه در هر زمان نمی توان از آن استفاده كرد. مراجع عظام تقلید در باب امر به معروف و نهی از منكر می فرمایند: "چند چیز شرط است در واجب بودن امر به معروف و نهی از منكر.

[رایکا]

اول آن كه، كسی كه می خواهد امر و نهی كند، بداند كه آن چه شخص مكلّف به جا نمی آورد، واجب است به جا آورد و آن چه به جا می آورد باید ترك كند و بر كسی كه معروف و منكر را نمی داند واجب نیست.
دوم آن كه، احتمال بدهد امر و نهی او تأثیر می كند، پس اگر بداند اثر نمی كند، واجب نیست.
سوم آن كه، بداند شخص معصیت كار بنا دارد كه معصیت خود را تكرار كند، پس اگر بداند یا گمان كند كه اگر امر یا نهی كند ضرر جانی یا عرضی و آبرویی یا مالیِ قابل توجه به او می رسد،‌واجب نیست؛ بلكه اگر احتمال صحیح بدهد كه از آن ترس، ضررهای مذكور را پیدا كند واجب نیست؛ بلكه اگر بترسد كه ضرری متوجه متعلقان او می شود واجب نیست، بلكه با احتمال وقوع ضررجانی یا عرضی و آبرویی یا مالی موجب حرج بر بعضی مؤمنین، واجب نمی شود، بلكه در بسیاری از موارد حرام است".2
در هر حال اگر توان امر به معروف و نهی از منكر را نداشتید، بر شما لازم است كه خودتان را حفظ كرده و تقوای شخصی داشته باشید.
1 وسائل الشیعه، ج 1، ص 409، باب 52 از ابواب حمام.
2 توضیح المسائل مراجع، ج 2، ص 618، مسئلة‌2791.