انقلاب اسلامی ایران بهعنوان نهضتی الهی، فراگیر و مبتنی بر مدار فطرت پاک بشری، توانست اهمیت قدرت دین و مذهب را به منصه ظهور رساند و بهعنوان انقلابی در ارزشها و هنجارها به فرهنگسازی در عرصه داخلی، منطقهای و بینالمللی مبادرت کند
نیز پیروزی انقلاب اسلامی موجب تحولات عمیقی در جامعه جهانی و نظام بینالملل در ابعاد مختلف شد. یکی از حوزههایی که بهشدت از انقلاب اسلامی ایران تأثیر گرفت، تفکر مقاومت اسلامی در فلسطین و لبنان بود. مطلب حاضر به برخی نقشهای انقلاب اسلامی در اینخصوص اشاره دارد.
مهمترین تأثیر انقلاب اسلامی، احیای ارزشها و آگاهیهای اسلامی بود. در واقع پیروزی انقلاب اسلامی نشان داد که ادیان، بهویژه دین اسلام، با گذشت زمان و توسعه مدرنیزاسیون نهتنها به پایان راه خود نرسیدهاند بلکه بار دیگر بهعنوان مهمترین راه نجات بشریت از ظلم و بیدادگری مطرح هستند و دنیایی را که با سرعتی زیاد به سوی مادیات در حرکت بود، به ناگهان متوقف کرده، ضمن گشودن دریچهای از قدرت معنویات و اعتقادات دینی و مذهبی به روی مردم – و بهویژه نسل جوان رویگردان از ایدئولوژیهای ماتریالیستی – آنان را به آغوش اسلام بازمیگردانند. قرآن و آیات آن در دنیای بعد از انقلاب اسلامی مفهوم جدیدی پیدا کرد.
در مجموع میتوان به جرات گفت هرآنچه از تغییرات سیاسی در سطح منطقه و جنبشهای اسلامی آزادیخواه و مردمی پس از انقلاب روی داده است برگرفته از الگوی ایدئولوژیک انقلاب اسلامی در اصرار بر گزینه مقاومت است. مقاومت اسلامی نیز در سرتاسر جهان تحتتأثیر انقلاب اسلامی ایران قرار گرفت و ابعاد و اهداف جدیدی برای خود تعریف کرد. براساس آنچه گفته شد برخی از مهمترین نقشهای انقلاب اسلامی در ترویج تفکر مقاومت اسلامی به قرار زیر است:
1- ترویج استقلال خواهی و استکبار ستیزی: ماهیت مستقل و ضدامپریالیستی انقلاب اسلامی و تلاش آن برای ایجاد نظام فارغ از سلطه قدرتهای استکباری، موجب به هم زدن تعادل بلوکهای قدرت جهانی و به چالش کشیدن نظم بینالمللی ساخته دنیای شرق و غرب شد. انقلاب اسلامی با بیان نظریه «نه شرقی نه غربی» توانست ابَر نظمی جمعی مبتنی بر برابری دولتها و حاکمیتها و تحقق حقوق الهی و انسانی ملتها در نظام بینالملل را رقم زند و با احیای ظرفیتها و امکانات فراموش شده ملتهای غیرمتعهد و نفی انفعال و مرعوبیت در برابر استکبار، درصدد قطع ریشههای وابستگی ملتها به قدرتهای بزرگ بینالملل برآید.
انقلاب اسلامی با افشای ماهیت سلطهگرانه و سیاستهای یکجانبهگرایانه قدرتهای بزرگ توانست خط بطلانی بر اسطوره شکستناپذیری آنان بکشد و بارقههای امید را در دل تمام آزادیخواهان و مستضعفان جهان پدیدار سازد. انقلاب اسلامی با ایجاد مرز بین مستضعفین و مستکبرین و آگاهیبخشی به ملتهای مستضعف توانست بستری مناسب را برای حرکتهای مستقل و آزادیبخش براساس خودآگاهی محرومان و مستضعفان فراهم سازد.
انقلاب اسلامی همزمان به مبارزه در دو جبهه استبداد ستیزی و استعمار ستیزی و نفی وابستگی پرداخت و همین امر موجب شد که فرهنگ استقلالخواهی و آزادیخواهی در سطوح مختلف مردم، دولتها و جنبشهای آزادیبخش رسوخ یابد چرا که الگوی نظام سیاسی جمهوری اسلامی با دو الگوی رایج لیبرالیستی و سوسیالیستی مقابله میکرد و مبانی سکولاریستی، اومانیستی و ماتریالیستی را به چالش میکشید و همین امر موجب شد که از جذابیت ایدئولوژیهای مارکسیستی و ناسیونالیستی بهعنوان ایدئولوژی مبارزاتی ملتهای آزادیخواه کاسته شود. از این رو، انقلاب اسلامی با گشودن جبهه سوم در نظام بینالملل توانست با نظم بینالملل مادیگرایانه به مقابله برخیزد و به فرهنگسازی در زمینههای استقلالطلبی و استعمار ستیزی در میان ملتهای جهان سوم مبادرت کند.
2- اعتلای فرهنگ سازی درباره انسجام جهان اسلام: پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، موجب احیای هویت اسلامی در جهان اسلام شده است. انقلابها بازتابهای مختلفی در اقصی نقاط جهان دارند. بیشترین تأثیر انقلابها را باید در مناطق فرهنگی مشترک جستوجو کرد. جهان اسلام بهعنوان زمینه فرهنگی مشترک با مردم ایران، تحتتأثیر انقلاب اسلامی ایران قرار گرفته است.