**۞**پيامبران و فرستادگان خدا چه کسانی هستند ؟ **۞**

[عهد آسمانى]

پيامبران و فرستادگان، كسانى هستند كه خداوند آنان را از ميان افراد بشر برگزيده است. آنان حاملان رسالت او براى بندگانش بوده و گروندگان به خدا و نيك كرداران را به پاداش نيكو در دنيا و آخرت مژده مى‏ دهند و كافران و بدكاران را از كيفر و عذاب سخت بر حذر مى‏ دارند. خداوند سبحان در اين زمينه فرموده است:

وَمانُرْسِلُ المُرْسَلِينَ إِلّا مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ فَمَنْ آمَنَ وَأَصْلَحَ فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلا هُمْ يَحْزَنُونَ؛(1)

ما پيامبران را مژده دهنده و بيم دهنده مى ‏فرستيم، بنابراين كسانى كه ايمان آورده و رفتارى شايسته در پيش گرفتند بيمناك نبوده و اندوهگين نشوند.

اين پيامبران و فرستادگان، دانش خود را به وسيله عقل و حواس و به روش‏هاى گوناگون، مانند الهام، شنيدن مستقيم از فرشته‏ اى به صورت انسان، رؤياى صادقه و ديگر حالات روحى -كه غير از پيامبر كسى آنها را درك نمى‏ كند- دريافت مى‏ كنند. اين شيوه آموختن كه برخلاف روش‏هاى معمولى است، وحى خوانده مى‏ شود.

[عهد آسمانى]

تفاوت پيامبر و رسول

نبوت گاهى در محدوده شخص پيامبر است كه در اين صورت وى را پيامبر مى ‏گويند، و گاهى مقرون به دستورات و سير و سلوك گروهى از مردم است كه در اين حالت دستورات ياد شده را «رسالت» و صاحب آن دستورات را «رسول» مى ‏نامند. بنابراين هر رسولى نبىّ است، ولى هر نبيىّ رسول نيست.

[عهد آسمانى]

امكان وجود پيامبران

فلسفه‏ هاى مادى، شبهات زيادى بر اصل نبوت وارد ساخته و وجود پيامبران را نفى و درنتيجه جهان ماوراء الطبيعه را انكار كرده ‏اند، ولى پژوهشگرى كه حقيقت نبوت را بررسى كند، وقايع تاريخى ثابت و قانع كننده‏ اى را در برابر خود مى‏ بيند كه جاى هيچ گونه شك و ترديدى را براى او باقى نمى‏ گذارد.

امروزه در بيشتر نقاط جهان اديانى وجود دارد كه پيامبران بى شمارى مردم را به آن اديان دعوت كرده ‏اند و ميليون‏ها نفر در زندگى مادى و معنوى خويش احكام آنها را به كار مى‏ بندند.

اين اديان در جزئيات احكام خود با يكديگر اختلاف دارند، ولى در اصل دعوت و اعتقادات از قبيل اعتقاد به يگانگى خدا و جهانِ پس از مرگ - كه هر انسانى پاداش كار نيك دنيايى خويش را مى‏بيند- با يكديگر سازگارند.

اين شمول و عموميت به طور قطع و يقين بر اين امر دلالت دارد كه نبوت، نياز روحى تمام بشريّت است، به‏ ويژه آن كه در گذشته به جهت فاصله زياد و غير قابل پيمودن بين كشورها، مردم با يكديگر آشنايى نداشتند و چون وسايل ارتباط جمعى مانند راديو و تلويزيون، مجلات، روزنامه‏ها، پُست، مراسلات و ديگر وسايل آن گونه كه امروزه هست وجود نداشت، از اين رو ارتباطى نيز ميان ملت‏ها برقرار نبود.

اديانى كه تاكنون وجود داشته و صدها ميليون نفر پيرو آنها هستند، خود گواهى بر وجود نبوّتند؛ زيرا تمام اين اديان از نبوت سرچشمه گرفته ‏اند و دينِ بدون پيامبر وجود ندارد.

[عهد آسمانى]

الهام يا شعور حيوانات

نبوّت، امرى دور از عقل و خرد نيست؛ زيرا در جهان امروز، برخى از موجودات داراى شناختى غير از راه حواس و جداى از عقل هستند كه آن عبارت است از: الهام حيوانات.
جانورشناسان به وجود شعور خاصى در برخى از حيوانات ريز اعتراف كرده ‏اند، ازجمله: جستجوى غذا، يا ساختن خانه‏ ها و نگهدارى تخم‏هاى خود، كه از تصور انسان خارج است.(2)

بنابراين زمانى كه اين واقعيت‏هاى علمى مورد قبول دانشمندان است، از خِرَد به دور نيست كه خداوند عدّه ‏اى از انسان‏ها را [براى ابلاغ دين‏] به وحى خود اختصاص دهد و آنچه را بخواهد - بدون شيوه آموزشِ معمول ميان بشر- بدان‏ها بياموزد.

[عهد آسمانى]

روان‏شناسى كنونى

دانش امروزى به جهانى ماوراءالطبيعه و مستقل از مادّه اعتراف دارد و اين امر، جواز اعتبار نبوّت و وحى را براى ما صادر مى ‏سازد.

دكتر مسمر، دانشمندِ آلمانى،در سال 1770م. خواب مغناطيسى (هيپنوتيزم) را كشف و به تجربه ثابت كرد كه انسان، تنها ابزارى مادّى نيست، ولى در بردارنده روحى است كه به هيچ وجه با مادّه سنخيت ندارد و تا زمانى كه عمل طبيعى بدن از كار نيفتاده است، بر انسان تسلط دارد و اين عقل باطنى و روح انسان است كه بالاتر از عقل ظاهرى است و به جهان فرا طبيعى ارتباط دارد.

اين اكتشاف، دانشمندان مادّى‏ گرا را، كه يك قرن با اين واقعيت مبارزه مى‏ كردند، به وحشت انداخت، ولى اين حقايق ثابت، بر همه منكران پيروز شد و علم نيز آن را به رسميت شناخت و در نتيجه ثابت شد كه انسان، به اين جسمِ حيوانى منحصر نبوده و موجودى است كه با دارا بودن قواى پيچيده و درونى و برتر و با درجاتى متفاوت، به جهان ماوراى طبيعت اتصال و ارتباط دارد و اين ارتباط روحانى ميان نفس بشرى و جهان ماوراى طبيعت، نشانگر اين است كه خداوند ارواحى را كه ارتباطشان با جهان ماوراى طبيعت زياد بوده، برگزيده است تا به وسيله آنان اعتقادات قلبى و تعاليم اخلاقى را - كه بندگانش بايد بدان عمل كنند و به مصلحت آنان است- به آنان وحى كند.

در پايان قابل يادآورى است كه رؤياى صادقه نيز از حقايق شناخته شده و از اسباب وحى است كه خداوند به واسطه آن، پيامبرانش را راهنمايى كرده است. برخى، رؤياى صادقه را مشاهده كرده و دانشمندان نيز به وجود آن اعتراف و اذعان داشته‏ اند.

[عهد آسمانى]

ويژگى‏ هاى نبوت

نبوت، موهبتى الهى است كه خداوند آن را به هر كدام ازبندگانش كه بخواهد، عنايت مى ‏كند. اين موهبت با انديشه و خرد به دست نمى ‏آيد و اكتسابى نيست و هم‏چنين به وسيله كثرت طاعت و بندگى و يا به ‏صورت وراثت حاصل نمى ‏شود؛ بلكه اين افتخار، گزينشى خدايى براى برخى از بندگان بوده و جز با الهام الهى و توفيق او، نمى ‏توان بدان دست يافت:

اللَّهُ يَصْطَفِى مِنَ المَلائِكَةِ رُسُلاً وَمِنَ النّاسِ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ؛(3)
خداوند از فرشتگان و انسان‏ها، فرستادگانى برمى ‏گزيند، به ‏راستى كه خدا شنوا و بيناست.

إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى‏ آدَمَ وَنُوحاً وَآلَ إِبْراهِيمَ وَآلَ عِمْرانَ عَلىَ العالَمِينَ؛(4)
به راستى خداوند، آدم و نوح و خاندان ابراهيم و خاندان عمران را بر تمام جهانيان برگزيد.

دعوتى كه پيامبران بدان قيام كردند ناشى از هوش و ذكاوت ايشان و به خاطر رنجى بود كه از وضعيت اسفناك جامعه خود مى‏بردند، نه به خاطر احساسات لطيف و حساس آنها هر چند آنان از هوش و ذكاوت و احساس فوق العاده ‏اى برخوردار بودند، امّا هيچ يك از اين عوامل، به تنهايى آنان را به حركتِ توان فرسا براى اصلاح جامعه وا نداشت، بلكه كارهايى را كه انجام مى ‏دادند، برخاسته از وحى و رسالت بود. به همين سبب ايشان هرگز با فلاسفه، حكما، رهبران، مصلحان و نوابغ مقايسه نمى ‏شوند:

يُنَزِّلُ المَلائِكَةَ بِالرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلى‏ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ أَنْ أَنْذِرُوا أَنَّه لاإِلهَ‏إِلّا أَنَا فَاتَّقُونِ؛(5)
فرشتگان را با پيام وحى ‏اى كه از أمر اوست بر هركس از بندگانش بخواهد فرو مى ‏فرستد كه هشدار دهيد معبودى جز من نيست، از كيفر من بيمناك باشيد.

به همين دليل فرستاده خدا هرگز تسليم هواى نفس نمى‏ شود... و رسالت خويش را بر وفق اوضاع اجتماعى، به اجرا نمى ‏گذارد.

خداوند به فرستاده‏ اش، حضرت محمد(ص)، فرمان داد كه به مردم بگويد:

قُلْ ما يَكُونُ لِى أَنْ أُبَدِّلَهُ مِنْ تِلْقاءِ نَفْسِى إِنْ أَتَّبِعُ إِلّا ما يُوحى‏ إِلَيَّ؛(6)
مرا نشايد كه از نزد خود قرآن را تغيير دهم، و جز از آنچه كه بر من وحى مى‏ شود پيروى نمى ‏كنم.

[عهد آسمانى]

جهان شمولى رسالت

رسالت الهى شامل تمام افراد بشر است؛ زيرا خداوند، پروردگار جهانيان است نه خداى يك ملّت خاص.

وَلَقَدْ بَعَثْنا فِى كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَن اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطّاغُوتَ فَمِنْهُمْ مَنْ هَدىَ اللَّهُ وَمِنْهُمْ مَنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلالَةُ؛(7)

تحقيقاً در هر امتى فرستاده ‏اى برانگيختيم كه خداى يكتا را بپرستيد و از پرستش طاغوت بپرهيزيد، خداوند برخى از آنها را هدايت كرد و برخى به ورطه گمراهى افتادند.

اين برخلاف عقيده يهود است. آنان منكر اين بودند كه خداوند هر كس از بندگانش را كه بخواهد مشمول نعمت و رحمت خويش مى‏ گرداند. آنان نبوت را ويژه خود مى ‏دانستند؛ گويى ساير انسان‏ها آفريدگان خدا نيستند.

[عهد آسمانى]

وظيفه پيامبرى

وظيفه پيامبرى در سه چيز خلاصه مى ‏شود:
1. دعوت مردم به پرستش خدا و اعتقاد به يگانگى او؛
2. ايمان به جهان پس ازمرگ و پاداش اعمال؛
3. بيان دستورات و احكامى كه در آن صلاح و سعادت دنيا و آخرت انسان‏هاست.

[عهد آسمانى]

ايمان به خدا

ايمان به خداوند در سرشت انسان‏هاست؛ زيرا هر انسانى خويش را متمايل به سوى نيرويى برتر ازنيروى خويش مى‏ انگارد، ولى مردم در تعيين و مرزبندى آن نيرو و قدرت متفاوتند. برخى آن را به نيروى طبيعى و بعضى به بت‏هايى كه به دست خود مى ‏ساختند و برخى ديگر، آن را به چيزهايى ديگر، تشبيه مى ‏كردند. پيامبران براى تصحيح اين گمراهى ‏ها مبعوث شدند تا عقل و خِرَد مردم را به اعتقاد به خدا و يگانگى او رهنمون شوند. بنابراين نخستين دعوت و بزرگ‏ترين هدف پيامبران در هر زمان و محيطى، تصحيح اعتقاد مردم نسبت به خداى تعالى و رابطه بين بنده و پروردگار بوده است و نيز دعوت به اين كه دين خالص تنها از آن خدا بوده و پرستش، تنها او را سزد و اوست كه سود و زيان مى ‏رساند و تنها او سزاوار پرستش و دعا و نيايش است.

لبه تيز حركت انبيا متوجه دوگانه پرستى و شركى بوده كه به گونه‏ اى روشن و آشكار در بت‏ پرستى و انسان پرستى و حتى پرستش صالحان و مقدسانِ زنده و مرده، تجسم يافته بود.

اگرعقل انسان به تنهايى و به طور مستقل بخواهد اين حقايق را دريابد، به هدف و خواسته خود نخواهد رسيد، به ويژه در امور غيبى كه انسان بدون يارى وحى -كه خداوند آن را به پيامبران ابلاغ كرده- توان شناخت آنها را ندارد.

فلسفه يونان و غير آن، در مسائل الهيات به تلاش پرداختند و آرا و نظرات سست، بيهوده و متناقضى را به ارمغان آوردند؛ از اين رو اخيراً انديشمندان با اعتماد بر انديشه خود، در تفسير اين الهيات به اختلاف پرداختند در حالى كه پيامبران در بيان اين مسائل و تبيين اين نيروى الهى، براهينى آوردند كه عقل و خِرَد به واسطه آن آرامش مى‏ يابد.

[عهد آسمانى]

ايمان به آخرت

بيان اين اعتقاد نيز ازجمله وظايف پيامبران است، چرا كه از امور غيبيه بوده و عقل، بدون هدايت پيامبران به فهم و درك آن دست نمى ‏يابد.

بنابراين هر انسانى احساس مى ‏كند كه اين زندگى، با سپرى شدن عمر به پايان نمى ‏رسد، بلكه پس از مرگ، زندگى ديگرى وجود دارد كه به شكلى ديگر آن را به وجود مى ‏آورد. اين احساس كلى را كه بيشتر مردم از آن برخوردارند نمى ‏توان آن گونه كه دانشمندان مادّى مدعى هستند، از انحرافات و يا از اوهام عقل شمرد؛ زيرا عدم اذعان عقل به جهان پس ازمرگ، مصيبت روحى و اجتماعى بزرگى براى نوع بشر به شمار مى‏ آيد.

هر انسانى در معرض مشكلاتى، همانند بيمارى ‏ها، ستم‏ها و شكنجه‏ ها و يا از دست دادن عزيزان است؛ بنابراين، اعتقاد به زندگى آخرت برتر از ميل به دنياست؛ زيرا در آن جا به انسان پاداشى عادلانه داده مى ‏شود. هم‏چنين ايمان به جهان آخرت و محاسبه اعمال، در انسان احساسى درونى به وجود آورده، او را به كار نيك وادار مى‏ كند و از كار ناپسند باز مى ‏دارد. انسان بدون هدايت و ارشاد پيامبران، آن گونه كه بايد و به دور از وهم و خيال، از توانِ درك خصوصيات اين پاداش عاجز است.