۞☼☼۞ ابراهيم(ع) ابوالأنبياء ۞☼☼۞
ابراهيم(ع) نزد پيروان اديان سهگانه يهود و مسيحيت و اسلام، داراى جايگاهى والاست. نام او پيوسته همراه با احترام و قداست و شكوه و جلال برده مىشود. وى از پيامبران اولوالعزم الهى بوده و در راه دعوت به پرستش خدا و يگانگى او و راه عقيدهاى كه بدان ايمان آورده بود، تلاش و مبارزه كرد.
سراسر زندگى آن حضرت كوشش و فداكارى در راه پروردگار خود بود. وى از جنبه اخلاص و فداكارى در راه عشق به خدا، الگويى زنده براى همه آيندگان بود. چنانكه جايگاه والا و برجسته آن حضرت، نهفته در مقام ابوالانبيايى وى بود. <هر كتاب آسمانى كه برهريك از پيامبران پس از ابراهيم(ع) نازل مىشد، آن پيامبر ازنسل و يا از پيروان آن حضرت بود».(1) ابراهيم(ع) داراى آن چنان جايگاهى است كه هيچ كس بدان پايه نمىرسد.
حضرت ابراهيم(ع) دو پسر به نامهاى اسماعيل و اسحاق داشت كه خداوند آنها را به پيامبرى برگزيد. اسماعيل، جدّ رسول اكرم حضرت محمّد(ص)(2) و نياى اعراب حجاز است؛ زيرا نسبت اعراب حجاز به نابت و قيذار، پسران حضرت اسماعيل(ع) مىرسد(3).
قرآن، حضرت ابراهيم(ع) را پدر اعراب خوانده، آنجا كه خداى سبحان مؤمنين عرب را مورد خطاب قرار داده و مىفرمايد:
وَما جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِى الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ مِلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْراهِيمَ هُوَ سَمّاكُمُ المُسْلِمِينَ مِنْ قَبْلُ؛(4)
خداوند در دين بر شما مشقت و رنج ننهاده[و آيين اسلام] مانند آيين پدرتان ابراهيم است. هماو شما را قبلاً مسلمان ناميد.
اما اسحاق، داراى فرزندى به نام يعقوب شد كه لقب او اسرائيل است و ساير نسلهاى بنىاسرائيل، منتسب به او هستند كه در ميان آنها بسيارى از پيامبران وجود دارند كه آخرين اينان حضرت عيسى(ع) است، آن گونه كه انجيل بيان كرده، عيسى(ع) به پيروان خود فرمود:
<إبراهيمُ أبُوكم اِبتَهَجَ حتّى يَرى يَومى فَرأى وَ فَرِحَ؛(5) ابراهيم پدر شماست، او مسرور بود كه امروزِ مرا ببيند و ديد و شادمان گشت».
قرآن كريم از ابراهيم(ع) به عنوان پدر پيامبرانى كه پس از او آمدند، ياد كردهاست آنجا كه فرمود:
وَوَهَبْنا لَهُ إِسْحقَ وَيَعْقُوبَ كُلّاً هَدَيْنا وَنُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ وَمِنْ ذُرِّيَّتِهِ داوُدَ وَسُلَيْمانَ وَأَيُّوبَ وَيُوسُفَ وَمُوسى وَهرُونَ وَكَذلِكَ نَجْزِى المُحْسِنِينَ * وَزَكَرِيّا وَيَحْيى وَعِيسى وَإِلْياسَ كُلٌّ مِنَ الصّالِحِينَ * وَإِسْماعِيلَ وَالْيَسَعَ وَيُونُسَ وَلُوطاً وَكُلّاً فَضَّلْنا عَلىَ العالَمِينَ؛(6).
و ما به ابراهيم اسحاق و يعقوب را عطا كرديم و همه را به راه راست رهنمون شديم و نوح را نيز پيش از ابراهيم و نيز فرزندانش داود و سليمان و ايوب و يوسف و موسى و هارون را هدايت كرديم و اين چنين نكوكاران را پاداش خواهيم داد. زكريا و يحيى و عيسى و الياس همه از نيكوكارانند و نيز اسماعيل ويسع و يونس و لوط از نيكان بوده و همه آنها را بر جهانيان برترى داديم.
از اين آيه شريفه روشن مىگردد كه ابراهيم(ع) نياى يهوديان و مسيحيان و مسلمانان است و پيامبران اين اديان سهگانه از حيث نسب از يك تبار بوده و يك هدف را دنبال مىكردهاند و آن عبارت بوده از: عمل به دستورات الهى كه بر آنها فرو فرستاده شده و قبل از هر چيز دستوراتى كه به پرستش خداى يگانه دعوت مىكرده است.
1- ابن كثير، البدايه والنهايه، ج1، ص167.
2- نسب شناسان بر اين عقيدهاند كه نسب رسول خدا(ص) به عدنان بن أدد مىرسد و نسب عدنان به اسماعيلبن ابراهيم ختم مىشود.
3- تاريخ طبرى، ج1، ص221.
4- حج(22) آيه 78.
5- انجيل يوحنا، 8، 56.
6- انعام(6) آيات 84 - 86.
نقل قول
