●♥● دنیای عطش زده و زلال عرفان ناب ●♥●

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

عطش دنیای امروز

بشریت امروز اگرچه بر بلندای تمدن و رفاه مادی به افتخارات به دست آمده می اندیشد، ولی در جان خویش خلایی سنگین و شکننده را همواره احساس می کند؛ او تشنه است، تشنه تر از همیشه؛ گویی تمام این پیشرفت ها نتوانسته است تشنگی و عطش او را برطرف نماید. او تشنه معنویت است؛ و جز با معنویت و عرفان نمی توان جان عطش زده او را تسلا بخشید.

انسان عصر فن آوری و اطلاعات، خود را وارث خطای بزرگی می داند که پیشینیان او در سده های گذشته، یعنی پس از رنسانس، بدان مبتلا شدند. آنان خسته از علم گریزی و بیداد کلیسای آن زمان، به خطایی بس بزرگ گرفتار شدند و با شعار «انسان محوری»، با معنویت درافتادند و به گمان خود، خدا را از صحنه زندگی انسان ها خارج کردند! در مدتی کوتاه کار به آنجا رسید که کسی چون اگوست کنت (1798 ـ 1857) فیلسوف و جامعه شناس فرانسوی، انسان را در عرض خداوند مطرح کرد و ارزش انسان را با خداوند یکی دانست و با خاطری آسوده، «خود را پیامبر دین انسانیت معرفی نمود!»


و بدین سان «انسان محوری» (اومانیسم) در برابر «خداگرایی» قرار گرفت و روز به روز عرصه بر دین تنگ تر می شد و به همان نسبت دین داران نیز در انزوای بیشتری قرار می گرفتند.
طبیعی است که در این فضا همه چیز ـ حتی علم ـ رنگ و بوی مادی گرفت و مسائل معنوی، کاملاً به فراموشی سپرده شد.

اما این فراموشی برای انسان های آن عصر و عصرهای پس از آن، هزینه سنگینی دربر داشت؛ زیرا آدمی با فراموشی معنویت، نیمه دوم و اصلی خود را نیز به فراموشی سپرد و همواره گرفتار احساس پوچی و از خود بیگانگی شد؛ همان که اینک به عنوان درد جانکاه بشریت امروز، یعنی «بحران هویّت» از آن یاد می شود.


و بدین سان، فرموده خداوند به عینیت پیوست که:
«نَسُوا اللهَ فأنساهُم أنفُسَهُم؛ خدا را فراموش کردند؛ پس خدا نیز خودشان را از یادشان برد».

نتیجه طبیعی این نگرش تهی ساختن انسان ها از معنویت و اخلاق بود؛ زندگی ماشینی بر حیات آنها سیطره یافت؛ بردگی جدیدی بر آنها تحمیل شد و آنها را از فطرت اولیه و خداجویشان دور کرد. دوری از اخلاق و معنویت و فاصله گرفتن از فطرت اولیه، به تدریج سایه سنگین خود را بر جامعه غرب و شرق گستراند و بحران های عظیمی چون بحران هویّت، بحران معنویت، بحران خانواده، بحران محیط زیست و دیگر بحران ها را به بار آورد.
بدین سان تمدنی که با رنسانس آغاز شد، امروزه به نقطه پایانی خود رسیده است و در پیِ راهی است تا به گذشته معنوی خود باز گردد و طعم شیرین معنویت و عرفان را بار دیگر بچشد.

اما چگونه می توان این راه را پیمود؟ کدام نفَس مسیح آسا می تواند این جان های مرده و این روح های فسرده را حیاتی مجدد بخشد؟ و کیست آن بت شکنی که بت قرن ها غرور و جهالت انسان را بشکند و بار دیگر به آن یگانه بی همتا اشاره کند؟

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

ظهور مصلحی بزرگ

در جهانی که غرق مادیت و گمراهی بود، کسی از تبار امامان معصوم، از شهر قم به پا خاست. نامش «روح الله» بود و روحی الهی در سینه داشت.

در آن زمان که دین طرد شده بود و متدینان سرافکنده بودند و در انزوا به سر می بردند، امام خمینی با روح الهی خود، جانی دوباره به کالبد فسرده بشریت بخشید و عشق به خدا، به دین و به معنویت را دوباره زنده کرد.

امام با تعهد دینی خود و با اعتقاد عمیق به اسلام، حرکت پیامبرگونه خود را برای یاری دین خدا و دعوت جهانیان به راه سعادت و رستگاری، آغاز کرد.



آری به قول کشیش یونانی، موستاکیس: «او دست خدا بر روی زمین» و یا به قول محمد حسنین هیکل، او «هدیه ای آسمانی و ملکوتی برای خاکیان بود».

امام خمینی بشارت دهنده عصر جدیدی برای بشریت است؛ عصری که خواب آشفته مادیت را به هم می ریزد و دریچه های جهان معنا را به روی میلیون ها انسان تشنه و دردمند می گشاید.

رهبر کبیر انقلاب اسلامی با درک عمیقی که از تحولات جهانی و نیازهای حقیقی انسان جست وجوگر این عصر داشت، به صراحت فرمود: «امروز جهان تشنه فرهنگ اسلام ناب محمّدی است» و در این راه، رسالت بزرگی را بر دوش گرفت و پیام حیات بخش و جاودانه اسلام را به همه جان های تشنه معنویت و عرفان رساند.

انقلاب اسلامی ایران نویدبخش بازگشت عظمت و اقتدار از دست رفته مسلمانان است. به گفته پرفسور کارستن کوپله «انقلاب اسلامی و رهبر آن (امام) خمینی که بسیاری از مسلمانان مقیم خارج جهان اسلام را در مسیر بازیابی هویت اسلامی خویش قرار داد، بدون تردید آغازگر جنبش تجدید حیات اسلام است که اثرگذاری فراملیتی داشته است».

گراهام فولر، تئوریسین امریکایی نیز در این زمینه می گوید: «امام خمینی با انقلاب اسلامی، نه تنها جامعه داخلی ایران و نه تنها منطقه خاورمیانه، بلکه کل جهان اسلام را متوجه خود ساخت».

آری به گفته رهبر فرزانه ما، «این عصر را باید عصر امام خمینی نامید و ویژگی آن عبارت است از ... سر برآوردن ارزش های معنوی و الهی»؛ «آن روزی که دین و معنویت ضد ارزش به حساب می آمد... گذشته است؛ امروز بی دینی و از اعتقاد دینی تهی بودن یک ضد ارزش است و این از ویژگی های عصر جدیدی است که امام خمینی ـ این مرد بزرگ ـ پرچم آن را در جهان برافراشت».

و بدین سان وعده ای که هفتمین پیشوای شیعیان، امام موسای کاظم فرموده بود، تحقق یافت:
«مردی از قم، مردم را به سوی خدا دعوت می کند. افرادی گرد او جمع می شوند که قلب هایشان همچون پاره های آهن، ستبر است؛ بادهای تند حوادث آنها را نمی لغزاند؛ از جنگ خسته نمی شوند و نمی هراسند؛ اعتماد آنها بر خدا است؛ و آینده از آنِ پرهیزکاران خواهد بود.

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

میراث بزرگ امام خمینی

امام خمینی با حرکت وسیع و پردامنه خود، دگرگونی بزرگی را در عرصه حیات بشری رقم زد و عصر جدیدی را به وجود آورد؛ مهم ترین ویژگی این عصر، رویکرد گسترده و بی سابقه ای است که به حوزه معارف دینی و گرایش به معنویت شده است.

گویا انسان سرخورده از زندگی مادی گرایانه، پس از مدت ها بحران هویت، با خود حقیقی خود آشنا شده و خود را برای ورود به ساحتی جدید مهیا کرده است.

این گرایش به معنویت و دین، نه تنها نسبت به دین مبین اسلام، بلکه نسبت به سایر ادیان الهی نیز صادق است؛ حقیقت آن است که نهضت اسلامی ایران به رهبری امام خمینی، سایر ادیان را نیز حیاتی دوباره بخشید. پرفسور یاوس اوسوس، تازه مسلمان آلمانی و قائم مقام دانشکده فنی دانشگاه برلن آلمان در این باره می گوید:
«امام خمینی بیدارگر همه موحدان در عصر ما است؛ احیای دین و معنویت در روزگاری که سیطره مادیت و اندیشه های ضد معنوی جامعه بشری را در چنبره خود گرفته بود، مدیون امام خمینی رحمه الله و یاران انقلاب اسلامی است».


این حقیقت آن چنان شفاف و روشن است که حتی اندیشمندان سایر ادیان الهی نیز آن را باور دارند؛ اسقف مسیحی مکزیکی در این باره می گوید:
«این افتخار مخصوص شما (مسلمانان) است که توانستید ایمان را در دنیا زنده کنید؛ و بالاتر اینکه کشورداری را با دین داری توأم کنید».

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

کار بزرگ دیگر امام خمینی

کار بزرگ دیگر این مرد الهی، آوردن معنویت و عرفان، به صحنه اجتماع و در میان توده مردم است.
رسالت عرفان کشف رمز و راز هستی و رساندن عاشق به وصال معشوق حقیقی است؛ به همین دلیل راهی پرجاذبه است و برای رهروان این راه، نشاط و سرزندگی فراوانی به همراه دارد.

با این همه به دلیل مضامین بلند و عمیقی که دربر دارد، در طول تاریخ، با بی مهری های فراوانی روبه رو بوده و رهروان اندکی داشته است؛ از این رو آشنایان این راه، غالبا گوشه نشین و منزوی بوده اند.
آنچه بر انزوای عارفان و در نتیجه منزوی شدن عرفان افزود، برداشت های تک بعدی و یک سو نگرانه ای بود که برخی از عارفان گرفتار آن بودند. آنان با رها کردن اجتماع و کنار گذاشتن سیاست، به کنجی روی آوردند و به ذکری و وردی و در نهایت، تربیت شاگردانی بسنده کردند.

ویژگی بارز امام خمینی، به صحنه اجتماع آوردن عرفان و عمومی کردن آن بود. امام خمینی رحمه الله همواره مدافع عرفان راستین بود و با روش معمول برخی از عرفا که عرفان را در انزواطلبی، دوری از مردم، خلوت گزینی و ترک دنیا خلاصه کرده بودند به مخالفت برخاست.

عرفان امام، برگرفته از کلام نورانی رسول اکرم صلی الله علیه و آله است که فرمود: «رهبانیة اُمّتی الجهاد؛ گوشه نشینی امت من جهاد در راه خدا است».


او از عرفان مصطلح فراتر رفت و حماسه و فداکاری را با عرفان و شهود در هم آمیخت و بر آن بود تا از رهگذر انجام تکلیف الهی و به مدد عشقی که خداوند در جان همگان نهاده است، موجی از خدا خواهی در میان بشریت به وجود آورد و همگان را شیفته جمال الهی نماید.

همین نگاه امام بود که عرفان را به درون جامعه آورد و جوان های بی شماری را که شیفته زلال عرفان ناب محمدی شده بودند، به وجد آورد و همه را به یک باره عاشق گواراترین شراب الهی، یعنی شربت شهادت نمود.

او با تفکری عارفانه، نیروهای عاشق را، نه به کنج دیرها و خانقاه ها، که به سوی میدان های دفاع و مبارزه فرا خواند؛
ذکر و وردی که او به سالکان راه دوست آموخت، فریاد «اللّه اکبر»، «یا علی»، «یا زهرا» و «یاحسین» بود که نه در مجلس سماع و رقص صوفیانه، که در میدان ایثار و شهادت شنیده می شد؛
یاران و دوستداران او به جای خرقه و پشمینه صوفیانه، لباس خاکی رزم و مقاومت پوشیدند و خاطره عارفان جنگ های بدر و احد و کربلا را زنده کردند.

آری خمینی عزیز بار دیگر اعجاز نخستین سال های حیات اسلام را زنده کرد و مردان و زنانی شبیه همان عارفان و دلدادگان صدر اول اسلام را به جهانیان نمایاند.

آن عارف وارسته در بیان ارزش فداکاری و شهادت عارفان و عاشقانی که به عشق او و به عشق راهش، سر در طبق اخلاص نهادند، چنین می گوید:
«در آینده ممکن است افرادی ـ آگاهانه یا از روی ناآگاهی ـ در میان مردم این مسئله را مطرح نمایند که ثمره خون ها و شهادت ها و ایثارها چه شد؟ اینها یقیناً از عوالم غیب و از فلسفه شهادت بی خبرند و نمی دانند کسی که فقط برای رضای خدا به جهاد رفته است و سر در طَبَق اخلاص و بندگی نهاده است، حوادث زمان به جاودانگی و بقا و جایگاه رفیع آن لطمه ای وارد نمی سازد... خدا می داند که راه و رسم شهادت کور شدنی نیست و این ملت ها و آیندگان هستند که به راه شهیدان اقتدا خواهند نمود و همین تربت پاک شهیدان است که تا قیامت، مزار عاشقان و عارفان و دل سوختگان و دارالشفای آزادگان خواهد بود...

خداوندا! این دفتر و کتاب شهادت را همچنان به روی مشتاقان باز و ما را هم از وصول به آن محروم مکن».

[نازنین رقیه* خادمه گل نرگس*]

و اینک راهی که پیش روی ما است



میراث عظیمی که امام خمینی و یاران باوفایش برای همگان باقی گذاشتند، آن چنان شورآفرین است که تمامی مسلمانان، بلکه همه آزادگان جهان را از هر کیش و آیینی، غرق در شور و شعف نموده و آینده ای بهتر را برای همگان ترسیم کرده است.


و اینک بر ما است تا با حفظ این موهبت الهی، در راستای ترویج، تعمیق و بالندگی آن کوشا باشیم.

شکی نیست که موج اسلام خواهی و اصول گرایی که در کشورهای مصر، الجزایر، ترکیه، عراق، فلسطین، لبنان و سایر کشورهای اسلامی به پا خاسته، همه و همه الهام گرفته از انقلاب معنوی ایران است؛ هم اکنون نشانه های این اسلام خواهی حتی در قلب اروپا و امریکا نیز قابل مشاهده است؛ و این «هنوز از نتایج سحر است» و با امید به فضل الهی، این موج همچنان تداوم خواهد یافت و زنگار مادیت را از سرتاسر جهان پاک خواهد نمود.

به گفته امام خمینی:
«اسلام ابرقدرت ها را به خاک مذلت می نشاند؛ اسلام موانع بزرگ داخل و خارج محدوده خود را یکی پس از دیگری برطرف و سنگرهای کلیدی جهان را فتح خواهد کرد».

آری انقلاب اسلامی ایران شروع حرکتی عظیم است که امید می رود در نهایت، به ظهور دولت کریمه منجی بشریت انجامد و چشم همه منتظران عالم را به قامت دل آرای آن یار غایب روشن کند.

و این وعده آن پیر فرزانه است که:
«انقلاب ما محدود به ایران نیست؛ انقلاب مردم ایران نقطه شروع انقلاب بزرگ جهان اسلام به پرچمداری حضرت حجّت ـ ارواحنا فداه ـ است که خداوند بر همه مسلمانان و جهانیان منّت نهد و فرجش را در عصر حاضر قرار دهد».

نشانه های روشنی وجود دارد که دل های آشنا با غیب آن را دریافت می کنند؛ و به همین دلیل آن روح الهی به حقیقتی بزرگ، چنین اشاره می کند:
«دورنمای صدور انقلاب اسلامی را در جهان مستضعفان و مظلومان بیش از پیش می بینیم و جنبشی که از طرف مستضعفان و مظلومان جهان، علیه مستکبران و زورمندان شروع شده و در حال گسترش است، امیدبخش آتیه ای روشن است و وعده خداوند را نزدیک و نزدیک تر می نماید».

روشن است که این وعده، چیزی جز وعده قطعی و اجتناب ناپذیر الهی نیست که می فرماید:
و نُریدُ أن نَمُنَّ علی الّذینَ اسْتُضعِفوا فی الاْءرضِ و نَجعَلَهُم أئمَّةً و نَجعَلَهُمُ الوارثین.
و ما اراده کردیم بر آنها که بدان ها ستم شد، منت نهیم و آنها را پیشوایان خلق و وارثان زمین گردانیم.

و این همان وعده ظهور یار است؛ همان که امام درباره اش فرمود: «گویا جهان مهیا می شود برای طلوع آفتاب ولایت از افق مکه معظّمه و کعبه آمال محرومان».

و رهبر معظم انقلاب نیز صریح و بی پرده فرمود: «ما به زمان ظهور امام زمان ـ ارواحنا فداه ـ این محبوب حقیقی انسان ها نزدیک شده ایم».


بر ما است تا چنان که امام خمینی و نیز رهبر عزیزمان بارها فرموده اند، توانمندی های خود را باور کنیم و با افزایش اعتماد به نفس خود، هم در بعد علمی به دانسته های خویش بیفزاییم و مبانی و آموزه های حضرت امام و مقام معظم رهبری را فرا گیریم؛ و هم در عمل، خود را به فضایل اخلاقی بیاراییم و زمینه های لازم را برای ایفای رسالت سنگین خود و دفاع از راه امام خمینی رحمه الله و شهدای این راه فراهم آوریم.



به آن امید