تعاملات اجتماعی انسان را میتوان سیستمی در نظر گرفت که مانند هر سیستم بستهای برای داشتن خروجیهای مناسب، باید مهمترین قسمت آن یعنی عناصر دورنیاش را به خوبی تشکیل داد.
علاوه بر این، نمونهگرفتن از خروجی و اعمال آن به سیستم برای اینکه بدانیم نحوه عملکرد ما چگونه بوده نیز بسیار مهم است. البته ورودیهای مثبت و بدون عوامل اغتشاشزا روی ذهن هم بر مثبتبودن تعاملات بیاثر نیست. اما همانطور که اشاره شد این سیستم را بسته نامیدیم چراکه اجزای سیستم که خود ما آنها را میسازیم، در ارتباط با سایر اعضای جامعه هستند و نحوه پاسخ و بازخورد آنها تأثیر بسیار زیادی روی خروجی و پیشرفت سیستم و در واقع تعاملات ما خواهد داشت.
برای داشتن یک رابطه مناسب و تأثیرگذار در سیستم اجتماعی، جذابیت و گیرایی شخص، یکی از مهمترین عوامل است. سطح سواد، پوشیدن لباس مناسب و درخور شأن، آراسته بودن وضع ظاهری، در نظر نگرفتن غرایز شخصی و خیلی چیزهای دیگر از عوامل مؤثر بر جذابیت افراد است که میتواند کمک خوبی برای خروجیهای مناسب از رفتار ما باشد.
اما در این میان هنر خوب سخن گفتن یکی از مهمترین آنهاست که درصد کمی از مردم به آن توجه میکنند. همیشه عده انگشتشماری از افراد در میان دیگران نامشان به خوشکلام بودن یا شاید زبانباز بودن معروفند. این اشخاص همیشه باعث جذب سایرین شده و در کل افرادی پرنفوذ و تأثیرگذار هستند. البته این زبانباز بودن شاید خیلی صفت مناسبی برای دستهای از این افراد نباشد؛ چراکه آنها فقط میدانند که چگونه خوب حرف بزنند یا بهتر بگوییم میدانند چگونه بهتر سخن بگویند و طوری از گفتار و بیان بهره میبرند که نتیجه کلی از مراوداتشان با سایرین، مطلوب باشد تا ورودی خوبی برای دیگر مراحل و دیگر سیستمهای زندگیشان پیدا کنند.
در میان همین سیستم، حقیقت مطلب آن است که ما بین حرفزدن با سخن گفتن تفاوتی قائل نمیشویم. اما حرف زدن تنها ارسال پیام از شخصی به شخص دیگر است ولی سخن گفتن علاوه بر ارسال پیام، دریافت پیام را نیز شامل میشود؛ یعنی اگر فردی پیامی را به شخصی برساند و منتظر باشد مخاطب به سخن او پاسخ داده و به محرک عکسالعمل نشان دهد، به آن سخن گفتن میگویند. در یک سیستم بیانی مناسب، عناصر بجا و بازخورد مطلوب، خروجی را به شکل مناسب درمیآورند. بازخورد به محرک میتواند به وسیله تصدیق سخن و قبول آن صورت گیرد. اگر بدون هیچ تفکری عبارتی را به مخاطب بگوییم ولی مورد پذیرش وی قرار نگیرد و شنونده اصلا توجهی به پیام نکند، به آن حالت «شنواندن» میگویند.
برای شروع، اینکه بتوانید خوب سخن بگویید، درست بیانکردن چند جمله کوتاه و تکرار آنها هم کفایت میکند. لازم نیست مثل یک برونگرای حرفهای مسلسلوار حرف بزنید، همین که بتوانید در حد چند کلمه نظرات و احساسات خود را بیان کنید، اعتماد به نفس شما برای برخورد با موقعیتهای اجتماعی افزایش مییابد. چند مورد زیر را در مورد چندین جمله در نظر بگیرید و سعی کنید با راهنماییهای زیر جملاتی را که قبلا بدون تعمق بیان میکردید، برای تأثیر مثبت به نحو صحیحتری بگویید.