خلاصه ای از مباحث ارائه شده در کنفرانس آیه های انتظار (محمدی)

[محمدی]

موضوع کلی : صدقات بی خاصیت

در این جلسه پیرامون آیه 53 سوره توبه نکاتی مطرح گشت:

قُلْ أَنفِقُوا طَوْعًا أَوْ كَرْ‌هًا لَّن یتَقَبَّلَ مِنكُمْ ۖ إِنَّكُمْ كُنتُمْ قَوْمًا فَاسِقِینَ؛ بگو: [ای منافقان!] چه از روی میل و رغبت یا بی‏میلی و اكراه انفاق كنید، هرگز از شما پذیرفته نشود زیرا شما گروهی فاسق هستید. ﴿٥٣﴾

بیان شد که در این آیه به نکاتی زیبا اشاره شده منجمله اینکه اعمال به خودی خود ملاک نیست!

بلکه آنچه باعث ارزش پیدا کردن اعمال میشود «حقیقت انسانی» است که حکم، بر اساس همان، صادر میشود.

بسیار میشنویم که برخی میگویند فلانی هرچند به دین و شریعت اعتقادی ندارد! ولی چون اهل صدقه و ... هست، پس بسیار آدم خوبیست!

این آیه شریفه میفرماید: اعمال کسانی که فاسقند! (قَوْمًا فَاسِقِینَ) قبول نمیشود (لَّن یتَقَبَّلَ مِنكُمْ)

چراکه هدف اسلام تنها سیر كردن شكم نیست، تا حکم شود فلانی چون صدقه داد حتما انسان شریفی هست؛ خیر، بلکه اصلاح روح و رشد معنوی هم مورد نظر اسلام میباشد.

و می توان بر اساس این آیه شریفه که منافقین یکی از مصادیق بارز آن هستند گفت:

مسائل سیاسی، اجتماعی، عبادی و اخلاقی با هم پیوند دارند و اگر تفکرات، تفکرات صحیحی نباشد حتی اعمالی مثل صدقه هم از آنان قبول نخواهد شد.


انشاءالله ما هم اهل ایمان باشیم و مدیون خون شهدا، خصوصا مدیون شهیدانی که برای پیروزی انقلاب جان دادند، نمانیم!

-----------------------------------------------------

برای اطلاع از زمان برنامه بعدی به این آدرس مراجعه فرمایید :

اینجا را کلیک فرمایید

[محمدی]

وَمَا مَنَعَهُمْ أَن تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقَاتُهُمْ إِلَّا أَنَّهُمْ كَفَرُ‌وا بِاللَّـهِ وَبِرَ‌سُولِهِ وَلَا یأْتُونَ الصَّلَاه إِلَّا وَهُمْ كُسَالَیٰ وَ لَا ینفِقُونَ إِلَّا وَهُمْ كَارِ‌هُونَ؛ هیچ چیز مانع قبول انفاقهای آنها نشد، جز اینكه آنها به خدا و پیامبرش كافر شدند، و نماز بجا نمی‏آورند جز با كسالت، و انفاق نمی‏كنند مگر با كراهت! ﴿٥٤﴾


موضوع : شروطی برای قبولی انفاق


برخی از نکاتی که در این جلسه بدنبال قرائت آیه 54 به آن اشاره گشت:

بیان شد که در این آیه شریفه چند ملاک اساسی معرفی شده که بخاطر عدم وجود این ملاکها انفاق منافقین پذیرفته نمیشه!

اولین اونها این بود که آنان حقیقتا به خداوند و رسولش کافر هستند. « أَنَّهُمْ كَفَرُ‌وا بِاللَّـهِ وَبِرَ‌سُولِهِ »

دومین ویژگی این بوده که نماز و عباداتشان را با کسالت انجام میدادند. « وَلَا یأْتُونَ الصَّلَاه إِلَّا وَهُمْ كُسَالَیٰ »

سومین نکته این بوده که اگر هم انفاقی انجام میدادند برای رضای خدا نبوده، بلکه بخاطر عدم اعتقاد به قیامت، با بی میلی، اموالشان را به نیازمندان میدادند. « لَا ینفِقُونَ إِلَّا وَهُمْ كَارِ‌هُونَ »

پس در واقع میتوان، این سه شرط را از شروط قبولی انفاق معرفی نمود.

یکی دیگر از نکاتی که در این جلسه بیان شد این بود که هدف اسلام از انفاق، رشد انتخابی و معنوی هم است، نه اینکه تنها هدفش سیر كردن شكم باشد، برای همین هرچند که با كمك منافقین شكم‏هایی سیر می‏شد، امّا چون ایجاد رشد معنوی نمیکرد از آنها قبول نمیگشت «مَنَعَهُمْ أَن تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقَاتُهُمْ»

-----------------------------------------------------

برای اطلاع از زمان برنامه بعدی به این آدرس مراجعه فرمایید :

اینجا را کلیک فرمایید

[محمدی]

فَلَا تُعْجِبْكَ أَمْوَالُهُمْ وَلَا أَوْلَادُهُمْ ۚ إِنَّمَا یرِ‌یدُ اللَّـهُ لِیعَذِّبَهُم بِهَا فِی الْحَیاه الدُّنْیا وَتَزْهَقَ أَنفُسُهُمْ وَهُمْ كَافِرُ‌ونَ؛ اموال و فرزندانشان تو را به شگفت نیاورد خدا می‏خواهد آنان را در این زندگی دنیا به وسیله آنها عذاب كند، و جانشان در حالی كه كافرند بیرون رود. ﴿٥٥﴾

وَیحْلِفُونَ بِاللَّـهِ إِنَّهُمْ لَمِنكُمْ وَمَا هُم مِّنكُمْ وَلَـٰكِنَّهُمْ قَوْمٌ یفْرَ‌قُونَ؛ [با كمال بی‏شرمی‏] به خدا سوگند یاد می‏كنند كه: حتماً از زمره شمایند در صورتی كه از شما نیستند، بلكه گروهی‏اند كه از شما [به سبب ایمان استوارتان‏] در اضطراب و ترس به سر می‏برند. ﴿٥٦﴾


موضوع کلی : اموال پوچ


در این جلسه پیرامون آیات 55 و 56 سوره توبه صحبت شد که در اینجا، برخی از نکات مطرح شده تقدیمتان میگردد:

یکی از نکات این بود که انسان نباید ظاهر بین باشد. چه بسا برخی افراد در دنیا امکاناتی داشته باشند ولی همین امکانات اسباب بدبختی اونها رو فراهم کند که به دنبال این مساله به ماجرای قارون و آیات 79 تا 83 سوره قصص اشاره گشت.

لذا بیان شد که به عاقبت امور توجّه كنیم، نه به ظواهر آن. «فَلا تُعْجِبْكَ أَمْوالُهُمْ» ...

یکی دیگر از نکات این بود که چگونه اموال باعث بدبختی انسان میتواند بشود؟

که بیان شد، شیوه های آن متعدد است : عذابی که در تهیه آن کشیده، زحمت روحی ای که در نگهداری آن از سرقت و حریق و مردم حسود صرف کرده، و از همه سخت تر به جا گذاشتن آن همه اموال که به آنها دل بسته بود هنگام جان دادن و پاسخگویی در قیامت که چگونه آنها را تهیه و در چه راهی مصرف کردی هست!

لذا در آیه تعبیر به «تَزْهَقَ» نموده که به معنای خارج شدن همراه با دشواری و تأسّف و حسرت هستش.

در آیه 56 هم یکی دیگر از ویژگی های منافقین رو مطرح نموده، و آن اینکه آنها برای صحیح بودن راهشان و اینکه مسیرشان همان مسیر رسول خدا است بصورت مستمر قسم میخورند!
اما آنها حقیقتا مسیرشان با مسیر خدا فرق دارد و این کارهایشان از روی ترس است!

اما از چه میترسیدند؟ از اینکه ماهیتشون روشن شود.

لذا در احادیث مختلف تاکید شده که مومن نباید بترسد و ترس و خوف ریشه در شرک دارد. مومن توکلش به خدا میباشد و به وظیفه شرعی اش عمل میکند هرچند اگر مخالف راحتی اش باشد!

مرگ را سامان ز قطع آرزوست :::::: زندگانی محکم از لاتقنطوا ست
تا امید از آرزوی پیّ هم است :::::: نا امیدی زندگانی را سم است
نا امیدی همچو گور افشاردت :::::: گرچه الوندی ز پا می آردت

[محمدی]

لَوْ یجِدُونَ مَلْجَأً أَوْ مَغَارَ‌اتٍ أَوْ مُدَّخَلًا لَّوَلَّوْا إِلَیهِ وَهُمْ یجْمَحُونَ؛ اگر پناهگاه یا غارها یا راهی در زیر زمین بیابند، از طرف شما بدان رو گردان شوند، و با سرعت و شتاب فرار می‌کنند ﴿٥٧﴾

وَمِنْهُم مَّن یلْمِزُكَ فِی الصَّدَقَاتِ فَإِنْ أُعْطُوا مِنْهَا رَ‌ضُوا وَإِن لَّمْ یعْطَوْا مِنْهَا إِذَا هُمْ یسْخَطُونَ؛ و در میان آنها کسانی هستند که در (تقسیم) غنایم به تو خرده میگیرند؛ اگر از آن (غنایم، سهمی) به آنها داده شود، راضی می‌شوند؛ و اگر داده نشود، خشم می‌گیرند (؛خواه حق آنها باشد یا نه)! ﴿٥٨﴾


موضوع کلی : فتنه گران زیاده خواه


به دنبال آیه 57 بیان شد : کسانیکه مسیرشون مسیر خدا نباشد دائما در حال اضطراب به سر میبرند! دائما در حال ترس میباشند و مدام میخواهند پناهگاهی پیدا کنند تا مخفی شوند!

همچنین در این جلسه بیان شد که منافقین با اینکه هیچ خدمتی حقیقتا به جامعه اسلامی نداشته اند، دائما به دنبال امتیاز گیری هستند و اگر زیاده خواهی آنان اجابت نشود، در مقابل ارزشها خشمناک میشوند و چه بسا دست به هنجارشکنی هم بزنند!

حتی اگر شخص مقابلشان پیامبر باشد! « مِنْهُم مَّن یلْمِزُكَ »

و این نشان دهنده این استکه منافقین مشکل اصلیشون و نوک پیکان انتقاداتشون متوجه رهبر جامعه هست!

همچنین خود این فراز حکایت از این دارد که همه صحابه پیامبر اینگونه نبوده که انسانهای صالحی باشند.

در شان نزول این آیه آمده : شخصی كه بعدها رهبر خوارج و مارقین شد، در تقسیم غنایم جنگ حُنین به پیامبر صلی اللَّه علیه و آله اعتراض كرد و گفت: به عدالت رفتار كن!! حضرت فرمود: چه كسی از من عادل‏تر است؟ عمر خواست به خاطر این جسارت او را بكشد، پیامبر صلی اللَّه علیه و آله فرمود: رهایش كنید، او پیروانی خواهد داشت كه چنان عبادت كنند كه شما عبادت‏های خویش را نسبت به آنها ناچیز خواهید شمرد (اشاره به عبادت‏های خشك و بی‏ولایت آنان). با آن همه عبادت از دین خارج می‏شوند، همچون خروج تیر از كمان. سرانجام هم آن شخص در جنگ نهروان به دست علی علیه السلام به هلاكت رسید. [1]

که این مطلب به ما میفهماند گاها آنها که شکایت رو مطرح میکنند و عدالت ورزی رو بهانه میکنند، دنبال منافع شخصی هستند نه حقیقت عدالت چنانکه آیه میفرماید اگر زیاده خواهیشان اجابت میشد آنها راضی میشدند و دیگر شکایت نمیکردند!

و آنها حقیقتا هیچ گاه به حق قانونی و طبیعی خودشان راضی نیستند! « فَإِنْ أُعْطُوا مِنْهَا رَ‌ضُوا »

پس ما هم بدانیم که كینه و دشمنی و قضاوت های ناصحیح بعضی از مردم، به خاطر زیاده خواهی های غیر منطقی ای است که دارند!

-----------------------
پی نوشتها:
[1] در المنثور ج‏3 ص 25 به نقل از بخاری محدّث بزرگ اهل عامه