پیمان ورشو

[ملکوت* گامی تارهایی *]

در فوریه 1991، پیمان ورشو با تصمیم جمعی کشورهای بلوک شرق ملغی اعلام شد.

پیمان ورشو که نام اصلی آن، پیمان کمک متقابل کشورهای اروپای شرقی است، در چهاردهم ماه مه 1955م توسط کشورهای بلوک شرق و با اقتباس از پیمان دفاعی ناتو در اروپای غربی و امریکا، در شهر ورشو پایتخت لهستان تأسیس شده بود.
این پیمان سازمان نظامی واحدی برای این کشورها بود که از مسکو هدایت می‏شد و کشورهای عضو، متعهد بودند، در صورتی که یکی از اعضای پیمان در اروپا مورد تجاوز و حمله نظامی قرار گیرد، به دفاع از آن کشور اقدام کنند.
پیمان ورشو که به مدت 20 سال منعقد شده بود ظاهراً برای دفاع از کشورهای سوسیالیست اروپای شرقی در برابر تهاجم احتمالی از غرب به وجود آمد، لیکن نیروهای این پیمان در نخستین دوره حیات آن، دوبار برای سرکوبی نهضت‏های استقلال‏طلبانه در دو کشور عضو شامل مجارستان و چکسلواکی وارد عمل شدند.
این پیمان در سال 1975م برای مدت 20 سال دیگر تمدید گردید. اما در آستانه فروپاشی شوروی در سال 1991م وزرای امور خارجه و دفاع کشورهای لهستان، مجارستان، رومانی، بلغارستان، چکسلواکی و شوروی، معاهده‏ای امضا کردند که بر اساس آن، تعهدات این کشورها در پیمان ورشو پس از فعالیت 36 ساله این پیمان، لغو شد.
هم‏چنین فرماندهی عالی متحد، ستاد مشترک و کلیه سازمان‏های وابسته به این پیمان، منحل اعلام گردیدند.