سلاح هاي شيميايي در جنگ هاي منطقه اي

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

سلاح هاي شيميايي در جنگ هاي منطقه اي

در سال 1965 كشور مصر در جنگ با يمن از گاز خردل استفاده كرد كه البته تا سالها پس از آن به طور بين المللي شناخته نشد. (جنگ يمن 1967- 1963 ). در جنگ ويتنام (1968- 1961 ). آمريكا ييها به طور بسيار گسترده اي از عوامل ضد گياه به مقدار بيش از 50,000 تن استفاده نمودند كه در واقع اولين كاربرد آن در جنگهاي دنيا به شمار مي رفت.

اين عوامل كه بر مبناي رنگشان تحت عنوان (عامل نارنجي)، عامل سفيد و عامل آبي نامگذاري شده بودند مخلوطهاي مختلفي از عوامل ضد گياه بودند كه بمنظور ريزش برگ درختان، تخريب جنگلها و خشكانيدن مزارع برنج مورد استفاده قرار مي گرفتند.

هدف آمريكاييها از اين كار از بين بردن پوشش استتار ويتناميها و نابود نمودن منابع غذايي آنها بود. اين عوامل كه به صورت اسپري از هواپيما پخش مي شد، علاوه بر تاثير بر گياهان، آثار ديررسي هم بر انسانها گذاشت كه هنوز ملت ويتنام از آن رنج مي برد. آمريكا همچنين در سال 1966 چندين مورد بمبهاي حاوي گاز bz را به صورت آزمايشي در ويتنام به كار گرفت.

علاوه بر اينها در جنگ ويتنام مقادير زيادي از گازهاي اشك آور و خفه كننده استفاده شد شد تا مبارزان ويتنامي مجبور به خروج از تونلهاي زير زميني شده و يا در آنجا از بين بروند.

همچنين گزارش هايي از كاربرد عوامل شيميايي توسط ويتنامي ها در كامبوج (1976)، و لائوس (1979) و به كارگيري نوعي عامل شيميايي توسط ارتش شوروي و نيروهاي دولتي افغانستان، عليه مجاهدان افغاني اعلام و ثابت گرديده است.

اما مهمترين آزمايش سلاح هاي شيميايي توسط آمريكايي ها در شمال شرقي كشور برزيل در اكتبر 1984 انجام شد كه طي آن 7000 نفر كشته شدند.

در اين آزمايش علاوه بر اين كه دو طايفه بومي به طول كامل از بين رفتند، گياهان و جانوران منطقه نيز دچار ضايعات جبران ناپذيري گرديدند.

با اين حال گسترده ترين و فجيع ترين كاربرد عوامل شيميايي ثبت شده پس از جنگ جهاني اول كه عليه نوع بشر به كار رفته، در دهه 80 ميلادي به وسيله رژيم عراق بوده است.

طي سندي كه توسط ايران به كنفرانس خلع سلاح ارايه شد، تعداد تك هاي شيميايي عراق از ژانويه 1981 تا مارس 1988، 242 مورد تك با حدود 44 هزار قرباني ذكر شده كه هنوز هم با گذشت بيش از يك دهه از پايان جنگ، شاهد مرگ دردناك جانبازان شيميايي سال هاي جنگ هستيم. دولت عراق در پي شكست هايي كه در خوزستان، مناطق مرزي سرپل ذهاب، قصر شيرين و كردستان متحمل شد؛ بارها از عوامل شيميايي عليه سربازان ايراني و همچنين مردم غيرنظامي استفاده نمود و از همه دهشت بارتر فاجعه بمباران شيميايي شهر حلبچه در اول مارس 1988 (25/12/1366) بود.

اين فجيع ترين ترين مورد به كارگيري سلاح شيميايي از زمان جنگ جهاني اول تاكنون بود كه طي آن 5000 نفر از اهالي حلبچه در اثر عوامل شيميايي جان باختند و 7000 نفر هم براي هميشه معيوب و فلج شدند و بدين ترتيب روح بشريت جريحه دار شد.