تحریم ربا از نظر علماى شیعه بلكه جمیع علماء اسلام مسلم است و نه تنها آن را حرام دانسته اند، بلكه منكر آن را مرتد خوانده اند، و این حكم را جزء ضروریات دین اسلام شمرده اند؛ بنابراین اگر كسى با علم به ضرورى بودن حرمت ربا، منكر آن شود از زمره مسلمین جهان خارج است. با ظهور اسلام در منطقه حجاز، خداوند متعال در بسیاری از رویه های عرفی قانونمندی مردم حجاز را تغییر داد و قوانین نوینی تحت عنوان دین اسلام مطرح ساخت.
یكی از رویه های اقتصادی، اجتماعی آن زمان ربا خواری بود اسلام ابتدا ربا خواری را از دیدگاه خود تعریف كرد و حدود و ثغور آن را مشخص ساخت و سپس پیامبر اسلام (ص) حكم تحریم الهی را برای مردم بیان نمود بنابراین آنچه كه متعلق حكم شرعی حرمت قرار میگیرد ربای شرعی است و ربای شرعی در فقه تعریف شده است.
رابطه بین موضوع و حكم شرعی رابطه سببیت است یعنی موضوع سبب فعلیت حكم بر مكلف میشود در نتیجه ضروری است ما موضوع حكم شرعی را به درستی بشناسیم تا حكم حرام بر انسان مكلف فعلیت پیدا كند. ربا در فقه اسلام در دو مورد بحث و تعریف شده است اول در مبحث بیع، دوم در مبحث قرض، بنابراین ربا را به دو قسم تعریف كرده اند اول ربای معاملی، دوم ربای قرضی.