◄* ▐*► لقمه حرام و آثار آن ◄* ▐*►

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

پیام ها

1. حرام خواری، قلب و دل انسان را تاریک می کند.

2. دعای کسی که لقمه حرام می خورد، مستجاب نمی شود.

3. طاعات و عباداتِ کسی که لقم حرام می خورد، قبول نمی شود.

4. خوردن لقمه حرام، آثار منفی درزندگی دنیایی و اخروی انسان دارد.

5. خوردن لقمه حرام، دینداری را تباه می کند.

6. هر گوشتی که از حرام بروید، آتش جهنم برای او سزاوارتر است.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

معیارهای تشخیص حرام ازحلال

1. قلب و دلِ خودِ مؤمن

سهل بن عبداللّه را از حلال و حرام پرسیدند. گفت: حلال چیزی است که نافرمانی و معصیت خداوند در آن نباشد. اگر کسی بگوید این سخنان را بنیاد علمی هست؟ باید گفت: آری. ابونصر گفت: نافرمانی خدا را جز به اشارت قلب نمی توان دریافت. گفته پیامبر است که گفت: از دلت فتوا بخواه، هر چند فقیهان هم فتوا دهند.

اصل آن است که بدانی که خلق را نفرموده اند که چیزی خورند که در علم خدای تعالی حلال باشد که در طاقت کس نیاید. بلکه فرموده اند که آن خورید که پندارید حلال است تا حرامی آن پیدا نبود و این همیشه آسان است.

پس باید گفت: تمام مردمانی که با آنان سروکار داری به شش گروه تقسیم می شوند:
گروه اول: افرادی هستند که ایشان را نمی شناسی و از حلال یا حرام بودن اموالشان اطلاع نداری، خوردن طعام این گروه و استفاده از اموالشان جائز است؛ ولی اگر از آن دوری کنی، جانب ورع و احتیاط را رعایت کرده ای.

گروه دوم: افرادی هستند که ایشان را می شناسی و اهل صلاح می دانی، خوردن از طعام آنها جائز و احتیاط در مورد ایشان وسوسه ای است که باید از آن دوری کرد و اگر خودداری از خوردن غذا و استفاده از مالشان منجر به رنجش ایشان گردد، گناه محسوب می شود؛ زیرا موجب آزار و سوءظن نسبت به مردی صالح می گردد.

گروه سوم: کسانی هستند که ایشان را ستمکار یا رباخوار می دانی و برایت روشن شده است که تمام یا بیشتر اموالشان را از راه حرام و نامشروع به دست آورده اند، بر تو لازم است که از خوردن طعام و گرفتن اموالشان به طور کلی دوری کنی.

گروه چهارم: کسانی هستند که بیشتر اموالشان را حلال می دانی و در ثروتشان حرام نیز وجود دارد، مانند افرادی که به تجارت مشغولند یا اموالی از طریق ارث به ایشان رسیده است و با این حال در دستگاه شاه نیز به کار اشتغال دارند، تو می توانی از مالِ این قبیل اشخاص به تصور اینکه از اکثر ثروتشان که حلال است، به تو می بخشند، استفاده کنی؛ ولی جانب ورع و احتیاط دوری کردن از آن است.

گروه پنجم: مردمانی هستند که ایشان را نمی شناسی، ولی دارای لباس و هیأت ستمگرانند و این علامت ظاهر، ایجاب می کند که از خوردن طعامشان خودداری کنی، مگر در وقتی که درباره ایشان تحقیق و بررسی نمایی و برایت روشن شود که حقیقت ایشان به خلاف ظاهری است که مشاهده می شود.

گروه ششم: کسانی هستند که در ظاهرشان آثار و علائم ظلم دیده نمی شود؛ ولی به نظر می رسد که اهل فسق باشند و مشاهده کنی که به دیگران فحّاشی می کنند و به زنان نامحرم نظر می اندازد و خود را با سبیل های بلند و زلف های به هم پیچیده آرایش می دهند. تو در مقابل چنین افرادی باید تحقیق کنی؛ اگر برایت معلوم شود که اینان به امور کسب و تجارت اشتغال دارند یا از طریق ارث، مالی را به دست آورده اند، در این حال استفاده از طعام و مالشان جائز است و بدون تحقیق خالی از خطر نیست؛ ولی چون علامت فسق از علامت ظلم ضعیف تر است، به نظر من، شایسته نیست که مالشان را حرام دانست؛ زیرا آنان مسلمانند و مالی را که در تصرّف دارند، مالک آن محسوب می شوند و دلیل حلال بودنش از دلیل حرمت آن که علائم فسق است، قوی تر است.

اگر شخصی ناشناخته طعامی را به تو تعارف کند، در این حال اگر از او بپرسی که از چه راهی به دست آورده است و اگر درباره او و طعامی که آورده است، از اشخاص دیگری سؤال کنی و او اطلاع حاصل کند، اذیّت و آزار بیشتری به او رسانده ای و اگر اطلاع حاصل نکند، درباره اش تجسس کرده ای و سوءظن روا داشته ای و در غیبت و تهمت زدن نسبت به او سهل انگاری کرده ای و همه این اعمال حرام است. بنابراین باید برای خودداری از خوردن طعام او راهی پیدا کنی که سبب رنجش و آزارش نگردد و اگر چنین راهی به نظرت نرسد، لازم است که غذایش را بخوری؛ زیرا به دست آوردن دل مسلمانان و خودداری از آزارشان از مراعات جنبه ورع مهم تر است.
بدان که حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله از غذای هدیه بریره [زنی صحابی [خورد و نپرسید که از کجا آورده است و هدایا به حضورش می بردند و او قبول می کرد، بدون اینکه درباره آن سؤالی بکند.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

2. اجازه شرع و فتوای فقیهان

شیخ گفت: طعام خوردن اصل است و محتاج علوم بسیار؛ از بهر آنکه مشتمل است بر مصالح دینی و دنیایی و اثر طعام خوردن به دل و قالب می رسد و قوام تن بدان منوط است... .
مهم ترین کاری در طعام خوردن، قوت حلال است و هر چه رخصت داده است، آن حلال است و اگر نه رخصت شرع بودی، طلب حلال مردمان را به رنج آوردی.

3. رضایت کامل صاحب مال

تمیز حلال از حرام، اساسش این است که مال دیگری را حلال ندانی و از آن استفاده نکنی مگر به رضای کامل و بدون قید و شرط صاحب آن و شایسته است که چیزی را از کسی نخواهی و اگر بر حسب ضرورت خواستی، زنهار در حضور جمع از وی سؤال نکنی؛ زیرا ممکن است به سبب حیا از مردم، چیزی را ببخشد و قلبا راضی نباشد و ترجیح دهد که مالش را از دست بدهد؛ ولی خجالت را تحمّل نکند و مالی را که با زدن تازیانه به سر و صورت بگیرد با مالی که به ضرب تازیانه شرم به باطن اشخاص به دست بیاورند، چندان فرقی ندارد و هر دو مصادره به شمار می آیند.
همچنین مواظب باش، کسی به خاطر این چیزی به تو ندهد، به این طریق که تو را پرهیزکار و با تقوی تصوّر کند و مالی به تو ببخشد؛ زیرا در این حال، به شرطی آن مال حلال است که چیزی در باطنت نباشد که اگر از آن مطلع شود، از بخشیدن مال خودداری کند.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

پیام ها

1. قلب و دل انسان مؤمن، اولین معیار تشخیص حلال از حرام است.

2. احکام و دستورات دین و فتاوی مراجع دینی، دومین راه تشخیص حلال از حرام است.

3. رضایت کامل صاحب مال، سومین راه تشخیص حلال از حرام است.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

نتيجه آثار منفی خوردن لقمه حرام

خوردن لقمه حرام، آثار شوم و منفی بسیاری برای انسان به همراه دارد که برخی از آنها عبارت است از:

1. لقمه حرام، تاریکی قلب و دل می آورد.

2. لقمه حرام، باعث عدم استجابت دعاست.

3. لقمه حرام، عدم قبولی نماز را در پی دارد.

4. لقمه حرام، آتش دوزخ را به همراه دارد.

5. لقمه حرام، مانع رسیدن به سعادت و توفیق می شود.

6. لقمه حرام، باعث عدم قبولی واجبات و مستحبات است.

7. لقمه حرام، باعث گلایه زن و فرزند در روز قیامت است.

8. لقمه حرام، درد و رنج جسمی می آورد.

9. لقمه حرام، در اولاد اثر سوء دارد.

10. لقمه حرام، روزه را باطل می کند.

11. لقمه حرام، درهای حکمت را بر دل می بندد.

12. لقمه حرام، دین را تباه می کند.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

خوردنی های حرام

خوردنی های حرام عبارت است: مردار، خون، گوشت خوک، کشته شده بدون ذکر خدا، خفه شده، به چوب کشته شده، از بالای بلندی افتاده، توسط حیوان دیگری کشته شده، توسط درنده عضوی خورده شده، کشته شده پیش بت ها، تقسیم به کعبتین، شراب، مال وقف، طعام سلاطین ظالم، مال یتیم.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

راه های کسب حرام

راه های کسب حرام عبارت است از:

1. احتکار

2. رب

3. کم فروشی

4. رشوه گرفتن

5. خیانت کردن

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

آثار منفی کسب حرام

کسب حرام، آثار و پیامدهای شوم بسیاری دارد که برخی از آنها عبارت است از:

1. انسانی که کسب حرام می کند، نمازش قبول نمی شود.

2. انسانی که کسب حرام می کند، وارد آتش دوزخ می شود.

3. انسانی که کسب حرام می کند، حجش قبول نیست.

4. کسب حرام در فرزندان، تأثیر منفی دارد.

5. دعای کسی که کسب حرام می کند، استجابت نمی یابد.

6. کسی که کسب حرام دارد، رذایل اخلاقی بسیاری در او رشد می کند.

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

فهرست منابع
* قرآن کریم.
1. احیاء علوم الدین، امام محمد غزالی، ترجمه مؤیدالدین محمد خوارزمی، به کوشش حسین خدیوجم. چاپ پنجم: تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1384، 4 جلد، وزیری.
2. اللمع فی التصوف، ابونصر سراج طوسی، تصحیح رینولد آلن نیکلسون، ترجمه دکتر مهدی محبتی. چاپ اول: تهران، انتشارات اساطیر، 1382، 512 صفحه، وزیری.
3. این برگ های پیر، به کوشش نجیب مایل هروی. چاپ دوم: تهران، نشر نی، 1383، 685 صفحه، وزیری.
4. بحرالمعارف، مولی عبدالصمد همدانی، تحقیق و ترجمه حسین استادولی. چاپ پنجم: تهران، انتشارات حکمت، 1384، 3 جلد، 2463 صفحه، وزیری.
5. حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه، سنایی غزنوی، تصحیح محمد روشن. چاپ اول: تهران، انتشارات نگاه، 1377، 687 صفحه، وزیری.
6. راه روشن (ترجمه محجة البیضاء فیض کاشانی)، ترجمه محمدرضا عطایی. چاپ دوم: مشهد، بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی، 1381، هشت جلد.
6. رسائل فارسی ادهم خلخالی، به اهتمام عبداللّه نورانی. چاپ اول: تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1381، 836 صفحه، وزیری.
7. رساله قشیریه، ابوالقاسم قشیری، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر. چاپ هشتم: تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1383، 835 صفحه، وزیری.
8. سلک السلوک، ضیاءالدین نخشبی، تصحیح دکتر غلامعلی آریا. چاپ اول: تهران، انتشارات زوار، 1369، 261 صفحه، وزیری.
9. علم اخلاق اسلامی (ترجمه جامع السعادات)، ملامهدی نراقی، ترجمه دکتر سید جلال الدین مجتبوی. چاپ هفتم: تهران، انتشارات حکمت، 1384، 3 جلد، 1000 صفحه وزیری.
10. عوارف المعارف، شیخ شهاب الدین سهروردی، ترجمه ابومنصور بن عبدالمؤمن اصفهانی، به کوشش قاسم انصاری. چاپ سوم: تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1384، 326 صفحه، وزیری.
11. کتاب الاربعین، امام محمد غزالی، ترجمه برهان الدین حمدی. چاپ نهم: تهران، انتشارات اطلاعات، 1381، 288 صفحه، وزیری.
12. کشف الاسرار و عدة الابرار، ابوالفضل رشیدالدین میبدی، تصحیح علی اصغر حکمت. چاپ هفتم: تهران، انتشارات امیرکبیر، 1382، ده جلد، وزیری.
13. کلیات اشعار و آثار فارسی شیخ بهایی، تصحیح علی کاتبی. چاپ پنجم: تهران، نشر چکامه، 1383، 349 صفحه، وزیری.
14. کیمیای سعادت، امام محمد غزالی، تصحیح حسین خدیوجم. چاپ یازدهم: تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1383، دو جلد، وزیری.
15. مثنوی معنوی، جلال الدین محمد بلخی، تصحیح نیکلسون. چاپ دوم: تهران، انتشارات هرمس، 1384، 1368 صفحه، پالتویی.
16. مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه، عزالدین محمود کاشانی، تصحیح دکتر محمدرضا برزگر خالق و عفت کرباسی. چاپ اول: تهران، انتشارات زوّار، 1382، 656 صفحه، وزیری.
17. مصنفات فارسی، علاءالدوله سمنانی، به اهتمام نجیب مایل هروی. چاپ دوم: تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، 1383، 470 صفحه، وزیری.
18. معراج السعاده، ملااحمد نراقی. چاپ دهم: قم، انتشارات هجرت، 1383، 864 صفحه، وزیری.
19. وجه دین، ناصرخسرو قبادیانی. چاپ اول: تهران، انتشارات اساطیر، 1382، 320 صفحه، وزیری.