حدیث كساء از احادیث مشهور بین خاصه و عامه كه در كتب فریقین به طرق و اسانید مختلف بیان شده است و مبدأ اصطلاحاتی همچون اصحاب كساء، آل عباء پنج تن آل عبا و... گردیده است. اصل حدیث ـ به مقدار مسلم و مورد اتفاق در تمامی آثار شیعه و سنی ـ چنین است كه روزی پیامبر اكرم و حضرت امیر و فاطمه زهرا و حسن و حسین علیهم السلام در منزل حضرت فاطمه یا ام سلمه گرد هم آمدند، پیامبر بالاپوشی بر سر خود و آن چهار تن دیگر افكند، و در آن حال چنین دعا كرد: «خدایا اینان اهل بیت و ویژگان منند، پس هر پلیدی را از ایشان بزدای و آنان را (از هر عیب و گناه) پاك و مطهر بدار» پس از آن جبرئیل فرود آمد، و آیه تطهیر: «انما یرید الله لیذهب عنكم الرجس اهل البیت و یطهركم تطهیرا» (احزاب، 33) را فرود آورد. قسمت هایی از متون این حدیث شریف كه در كتب معتبره و صحاح و تفاسیر عامه روایت شده، در مقاله اهل بیت دائره المعارف تشیع (2/605ـ 607) بیان شده است، و خلاصه آنها بنا به تحقیق استاد سید مرتضی عسكری چنین است: «روزی پیامبر اكرم (ص) در حجره ام سلمه ـ یكی از همسران با فضیلت رسول خدا (ص) ـ حضور داشت، چون رحمت خاص الهی را در حال فرود آمدن دید: فرمود: فرا خوانید، فراخوانید. گفتند: چه كسی را ای رسول خدا؟ فرمود : اهل بیت مرا، علی و فاطمه و حسن و حسین را. و چون ایشان اطراف پیامبر جمع شدند. بالاپوشی از موی سیاه كه نقش جهاز شتر بر آن بود (مرط مرحل) بر خود و ایشان افكند سپس گفت: «اللهم هؤلاء آلی فصل علی محمد و آل محمد» پس خداوند آیه تطهیر را نازل فرمود (حدیث الكساء عند اهل السنه) .