ایه اُذُنٌ واعِیةٌ
لِنَجْعَلَها لَكُمْ تَذْكِرَةً وَ تَعِیها اُذُنٌ واعِیةٌ
ایات - خلقت و هستی - را برای شما موجب یاد آوری قرار دادیم و این ایات را گوشهای شنوا و فراگیر به خوبی در بر می گیرند و به خاطر می سپارند.
(لحاقه / 12)
كجاست آن ظرف فراگیری كه تمامی ایات خلقت را در برگیرد و آنها را درخود جای دهد؟
خداوند چگونه می خواهد قرآن را كه از بزرگترین ایات خلقت است، حفظ كند و آن را ماندگار و جاویدان قرار دهد؟(1)
كیست كه بتواند این میراث گرانبهای نبوی را به درستی دریافت كند و به خوبی از آن حفاظت نماید و مشعل فروزان هدایت را همچنان پر فروغ نگاه دارد؟
كدامین گوش، پذیرنده همه علوم و اسرار پیامبری است؟ كدامین گوش، آهنگ دلنشین وحی را نیز به روشنی می فهمد و از خاطر نمی برد؟
اینها پرسشهایی است كه پاسخ آنها را باید در قرآن كریم و كلام پیامبر كه مبین آنست، جستجو كرد.
رسول خدا صلی الله علیه وآله به حضرت علی علیه السلام فرمود:
یا علی، إِنّ اللّهَ اَمَرنی اَنْ اُدنیكَ وَ لا اُقصیكَ و اَنْ اُعَلِّمَكَ و اَنْ تَعِی وَ حَقٌّ عَلَی اللّهِ أَن تَعِی.
ای علی، خدا به من دستور داده است كه تو را به خود نزدیك گردانم و از تو دوری نجویم و مرا فرمود است كه ایات قرآن را به تو بیاموزم و تو هم آنها را به خاطر بسپاری. و این شایستگی و لیاقت را خدا قرار داده كه آنچه را به تو آموزش می دهم به یاد بسپاری.
وقتی پیامبرصلی الله علیه وآله علی علیه السلام را به این مرتبت و منزلت مفتخر ساخت این ایه نازل شد:
وَ تَعِیها اُذُنٌ واعِیةٌ.(2)
و پیامبر دوباره فرمود:
سألتُ رَبّی اَنْ یجعَلَها - اُذُنٌ واعیةٌ - لِعَلی
از خدای خویش خواستم آن گوشهای فراگیر را گوشهای علی قراردهد.
و نیز به حضرت علی علیه السلام فرمود:
فَأَنتَ اُذُنٌ واعیةٌ لِعلْمِی(3)
این تو هستی كه گوش فراگیر علم من هستی.
از پس این بیان جاودانه و نورانی بود كه خداوند، چنان لطف و عنایتی به علی علیه السلام فرمود كه آن حضرت خود فرمود:
ماسَمِعتُ مِن رسولِ اللّه شَیئاً فنَسیتُهُ(4)
چیزی را از پیامبر نشنیدم كه آن را فراموش كرده باشم.
پي نوشت :
1-سیر طبری ذیل یه 12 سوره الحاقه.
2-طبری ذیل یه 12 سوره الحاقه.
3 تفسیر الدّر المنثور ذیل همان آيه.