پیامبراکرم (صلی الله علیه وآله)می فرمایند:اگر امت من سستی در امر به معروف و نهی از منکر کنند گویا با خدا اعلام جنگ نموده اند. جامع السعادات (2/236)
بعضی افراد به علت برداشت غلط از مفهوم انتظار فکر می کنند چون اصلاح جهان از فسادها به دست امام عصر (عجل الله فرجه)خواهد بود پس در برابر بدی ها و زشتی ها هیچ وظیفه ایی ندارند و حتی ممکن است گفته شود که برای نزدیک شدن ظهور امام مهدی (عجل الله فرجه)باید برای ترویج ناهنجاری ها و گناهان در جامعه اقدام کنیم! این اندیشه ی غلط در مقابل دیدگاه قرآن واهل بیت علیهم السلام است که امر به معروف و نهی از منکر را از وظایف اصلی هر مسلمان می داند.
ریشه ومنشأ کوتاهی در امر به معروف ونهی از منکر عبارتند از:1- ضعف نفس 2- طمع مالی یا دنیائی به کسی که مسامحه در مورد امر به معروف او می شود 3- ترس و بزدلی 4- جهل 5- مستی عشق به زندگی
که این کوتاهی منجر به این مفاسد می شود :1- اشاعه مفاسد 2- مردن نیکی ها و معروفها 3- اختلال دینی 4- از بین رفتن زحمات انبیاء،صالحین و شهداء5- اشاعه جهالتها و بدعتها 6- تعطیل شدن احکام دین 7- بی رغبتی مردم به دین 8- گرایش و سرعت مردم به شهوات 9- مستجاب نشدن دعا ها 10- تعطیلی مجامع دینی،مساجد ومراکز مذهبی 11- غربت اولیاءالهی و هتک حرمت آنان 12- قدرتمند شدن حکومت جائران 13- علنی شدن معاصی
برخی از توجیهاتی که افراد برای ترک امر به معروف و نهی از منکر بدان استدلال می کنند ،عبارتند از:
1- می گویند امر به معروف و نهی از منکر خلاف آزادی است (در حالی که بین هرج و مرج و بی قانونی و آزادی تفاوت است و آزادی مطلق در هیچ کجای جهان پسندیده نیست .)
2- می گویند گناه دیگران کاری به ما ندارد(در حالی که همه نسبت
به یکدیگر و جامعه مسئولند)
3- می گویند خجالت می کشیم.(که چنین خجالتی از نظر دین مذموم است و عذاب آخرتی دارد.)
4- می گویند می ترسیم.(در حالی که شایسته است از خدا بترسند و خدا را همه کاره عالم خلقت بدانند.)
5- می گویند با یک گل بهار نمی شود (در حالی که قطره قطره جمع گردد وانگهی دریا شود و مهم انجام وظیفه است وما مأمور به نتیجه نیستیم )
6- می گویند دیگران هستند (در حالی که امر به معروف ونهی از منکر بر همگان واجب است وانسان نباید به امید اقدام دیگران ساکت بنشیند )
7- می گویند کار از این کار گذشته است (در حالی که این بهانه ها وظیفه انسان را ساقط نمی کند ،هر چند گناهان فراگیر شده باشد)
8- می گویند ربطی به ما ندارد (که این انحراف فکری بخاطر غفلت از آن است که فراموش کرده اند خداوند با قرار دادن تکالیف برای انسان ها همه را امتحان می کند)
9- می گویند می خواهیم خود سازی کنیم (وبه این بهانه از ساختن جامعه فرار می کنند در حالی که هر دو وظیفه است ویکی نباید سبب غفلت از دیگری شود)
در انتها برای علاج کوتاهی در امر به معروف و نهی از منکربه دو روش اشاره می کنم که لازم وملزوم هم هستند :
علمی :1- تدبر در روایات واخباری که در مذمت این مطلب است 2- تدبر در روایات وآیاتی که در مدح امر به معروف ونهی از منکر آمده 3- تدبر در عواقب ترک این دو صفت.
عملی:1- برخورد با اهل گناه به حسب مراتب آن 2- اندرز اهل گناه 3- شرکت در حرکتهای اصلاحی
منبع