وجوه شباهت نماز با قيامت

[فاطمی*خادمه یوسف زهرا(س)*]

وجوه شباهت نماز با قيامت

از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم پرسیدند: چرا پیش از نماز اذان و اقامه مستحب است، ولی در مورد عبادات دیگر چنین نیست؟

حضرت فرمود: به خاطر این كه نماز، شبیه حالت‏های مختلف انسان در قیامت است. اذان به «نفخه اول» شباهت دارد كه با نفخه اول (و دمیدن اسرافیل در صور) همه مردم می‏میرند و از همین جاست كه نشستن و سجده كردن بعد از اذان، مستحب است، (سجده اشاره به مرگ و بازگشت انسانب به خاك و زمین است)

و اقامه نماز شبیه «نفخه دوم» است (كه با دمیدن اسرافیل در سور، در مرتبه دوم، مردگان زنده می ‏شوند) كه خدای متعال فرمود:
«وَ اسْتَمِعْ یَوْمَ یُنادِ المُنادِ مِن مَّكانٍ قَرِیبٍ»1
و گوش فراده و منتظر روزی باش كه منادی از مكانی نزدیك ندا می‏دهد.

و قیام در نماز مانند برخاستن مردم از قبرهاست چنانكه فرمود:
«یَوْمَ یَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ العالَمِین»2
روزی كه مردم در پیشگاه پروردگار جهانیان می‏ایستند.

و بلند كردن دست‏ها هنگام تكبیرة الاحرام، شبیه دست دراز كردن برای گرفتن نامه اعمال در قیامت است، كه خدای بزرگ فرمود:
«إِقْرأْ كِتابَكَ كَفی بِنَفْسِكَ الْیَوْمَ عَلَیْكَ حَسیباً»3
(و به او می‏گوییم:) كتاب را بخوان، كافی است كه امروز، خود حسابگر خویش باشی.

و ركوع نماز، به خضوع خلایق در پیشگاه خالق شباهت دارد؛ چنانكه فرمود:
«وَ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَیِّ الْقَیُّومِ»4
و (در آن روز) همه چهره‏ها در برابر خداوندِ حیّ قیّوم، خاضع می‏شود.

و سجودِ نماز، شبیه سجود بندگان برای خدای جهان (در قیامت) است كه فرمود:
«یَوْمَ یُكشَفُ عَن ساقٍ وَ یُدْعَوْنَ اِلَی السُّجُودِ»5
(به خاطر بیاورید) روزی را كه ساق پاها (از وحشت) برهنه می‏گردد و دعوت به سجود می‏شوند.

و تشهّدِ نماز شباهت دارد به زانو زدن خلایق در پیشگاه خدای متعال در روز قیامت.6

پي نوشت :
1) سوره ق (50)، آیه 41.
2) سوره مطففین (83)، آیه 6.
3) سوره اسراء (17)، آیه 14.
4) سوره طه (20)، آیه 111.
5) سوره قلم (68)، آیه 42.
6) اسرار الصلوة، ص 40 - 41،