فلسفه تعدد زوجات پيامبر اعظم صلوات الله عليه و آله
ازدواج پـیـامـبـر بـا زنان متعدد و مختلف براى حل یك سلسله مشكلات اجتماعى و سیاسى در زندگى او بوده است : در برخی موارد از راه وصلت قبیله وعشیره خود را گسترش داده و به نفع تبلیغ استفاده كردند ، در برخی مقصود دلجویی و نجات دادن از بدبختی بوده ، بعضی موارد مصون ماندن از خطرات احتمالی وبعضا اجرای حكمی از احكام الهی و كوبیدن افكار جاهلی. با اندكى دقت به خوبى مىتوان دریافت كه راز و رمز این پیوندها، تمایلات جنسى نبوده است؛ زیرا:
1. بیشترین عمر پیامبر (بیش از دو سوم آن) آن هم بخش نخستین، از آغاز جوانى تا دوران میان سالى پیامبر، از 25 تا 50 سالگى فقط با یك همسر یعنى حضرت خدیجه سپرى شده است. از 50 تا 51 سالگى بدون همسر زیسته است و از 51 تا 53 سالگى فقط با سوده كه زنى سالخورده بود زندگى نموده است.
2. تعدد همسران پیامبر در فاصله سال اول تا هفتم هجرى، یعنى از 54 تا 61 سالگى آن حضرت صورت پذیرفته است.
3. نگاهى كوتاه به تاریخ و ترتیب آنها روشن مى سازد كه اصولا این ازدواجها بر اساس مصالح و به دلیل ایفاى مسؤولیتهاى همه جانبه نبوت صورت گرفته است؛ زیرا اگر جز این بود، چگونه پس از ازدواج با عایشه كه تنها همسر باكره وى بود و از جمال و زیبایى نیز بهره وافى داشت، با زن سالخوردهاى چون زینب بنت خزیمه ازدواج مى كند كه تنها سه ماه بعد از ازدواج از جهان رخت برمى بندد یا پس از آن ام سلمه را به همسرى برمى گزیند كه خود او در پاسخ خواستگارى پیامبر، بزرگى سن، داشتن چهار فرزند یتیم و ... را موجب عدم شایستگى خود براى همسرى دانسته، عذر خواهى مىكند؛ اما پیامبر این امور را مانع نمىداند و او را به همسرى برگزیده، همانند عایشه نزد او اقامت مى گزیند.
4. سخنان پیامبر در ارزشیابى همسران، روش مناسبى براى یافتن دیدگاه پیامبر در این ازدواجها است؛ عایشه خود مى گوید: پیامبر به گونهاى به خدیجه عشق مى ورزید و دوستان وى را چنان محترم مى داشت كه موجب شگفتى مى شد16 و گاه گوسفندى ذبح نموده، گوشت آن را بین دوستان خدیجه تقسیم مى كرد. بدین روى، در برابر هیچ زنى همانند خدیجه حسادت نمى ورزیدم؛ زیرا پیامبر هماره یاد او را گرامى مى داشت.
یك روز به پیامبر گفتم: خداوند در عوض آن پیرهزن گندمگون غیر باكره، بهتر از او را نصیب تو ساخته است! پیامبر به سختى برآشفت و در پاسخ فرمود: قسم به خدا! هرگز بهتر از خدیجه نصیبم نشده است؛ زیرا او به هنگام كفر مردمان به من ایمان آورد و آن گاه كه همگان مرا تكذیب كردند، مرا تصدیق كرد و آن گاه كه همگان محرومم كردند، به یارى ام برخاست. خداوند از او فرزندانى به من عطا فرمود كه از زنان دیگر نصیبم نساخته است.
همان طور كه ملاحظه مى كنید، پیامبر ملاكهاى عایشه مبنى بر جوانى، زیبایى و بكارت را رد كرده، سبقت خدیجه در ایمان، ایثار، یارى و افتخار مادرى فرزندانش را به عنوان ملاكهاى برترى خدیجه ارزشیابى مى كند.