نويسنده :
حسین مداحی
وضو یکی از عبادتهای اسلامی است که در عین مستحبّ بودن، مقدّمه برخی از عبادتهای دیگر، نظیر نماز است. امام باقر(ع) میفرماید: «لا صلاة إلاّ بطهور.»[1]
در کتابهای فقهی، احکام وضو به تفصیل بیان شده است. آنچه در این جا مورد بحث است، کیفیت وضو و اختلاف شیعه و اهل سنت درباره این موضوع است. دو نکته بارز این اختلاف عبارتند از:
الف) از نظر شیعه باید دستها از بالا به پایین شسته شود، ولی اهل سنت چنین شرطی را لازم نمیدانند.
ب) باید پاها پس از شستن صورت و دستها مسح شوند و شستن آنها صحیح نیست، ولی اهل سنت شستن پاها را لازم دانسته و مسح آنها را کافی نمیدانند.
ما بحث از وضو را در دو مسئله دنبال میکنیم: یک نحوه شستن دستها و دیگری مسح پاها.
الف) شروع شستن دستها از آرنج
نقل فتاوای امامیه
1ـ شیخ مفید(ره) درباره کیفیت وضو میفرماید: «... آنگاه کفی دیگر از آب به دست راست خود برداشته و در دست چپ خود میریزد و با آن دست راست خود را از مرفق تا اطراف انگشتان میشوید.»[2]
2ـ شیخ طوسی(ره) نیز در این باره میفرماید: «... سپس کفی دیگر از آب برداشته و بر مرفق راست خود ریخته و آن را تا اطراف انگشتان میشوید.»[3]
3ـ علامه حلّی(ره) نیز در این مورد میفرماید: «واجب است ابتدا از مرفقین. و اگر برعکس بشوید در آن دو قول است، همانند شستن صورت قول حقّ در مسئله بطلان است.»[4]
از مجموعه کلمات علمای امامیه استفاده میشود که مشهور نزد آنان این است که از مرفق به اطراف انگشتان واجب بوده و عکس آن باطل است.