ستايش معبود مهرباني را كه ما را به ساحل امن قرآن و عترت رهنمون گشت و ديگربار توفيق همنشيني با يكي ديگر از درهاي درخشان قرآن كريم را روزيمان فرمود.
اكنون در محضر اين سورهي نوراني زانوي ادب بر زمين زده و از ايشان تقاضامنديم خود را براي خوانندگان ما معرفي فرمايند:
من سورهي احزاب هستم و در شهر مدينه طيبه بر سيدالمرسلين محمدامين صلياللهعليهوآلهوسلم نازل گشتهام و داراي 73 آيه ميباشم.
- از شما خواهشمنديم خلاصهاي از مطالب گهربار خود را بيان نماييد:
آيات من حاوي مطالب متنوع و بسيار مهمي در زمينهي اصول و فروع اسلام است و مهمترين بخش از مضامين آيات من مربوط به جنگ احزاب و حوادث تكاندهندهي آن و پيروزي اعجابانگيز مسلمين بر كفار و كارشكنيها و بهانهجوئيهاي گوناگون منافقان و پيمانشكني آنان ميباشد. و البته به موارد ديگري چون مسأله حجاب، معاد، امانتداري و پارهاي خرافات زمان جاهليت و .... نيز اشاره شده است.
-لطف نموده و يكي از فضايل تلاوت خود را براي دوستداران قرآن بازگو كنيد:
از فضايل تلاوت من همين بس كه بدانيد امام صادق عليهالسلام فرمودند: هر كس سورهي احزاب را بسيار تلاوت كند در قيامت در جوار حضرت رسول صلياللهعليهوآلهوسلم باشد. 1
- خداوند متعال در بيستوسومين آيهي شما ميفرمايد:
« مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُم مَّن قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُم مَّن يَنتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِيلًا »
از مؤمنان مرداني هستند كه آنچه را با خدا بر سر آن پيمان بستند به مرحلهي صدق درآوردند، پس برخي از آنها به نذر خويش وفا كردند و برخي از آنان انتظار ميكشند و هيچ تغييري (در پيمان خود) ندادند.
لطفاً منظور از اين آيه را بيان فرماييد.
پيامبر خدا صلياللهعليهوآلهوسلم در ورود اين آيه چنين فرمودهاند: مؤمنين دو گروه هستند.
يك گروه از راه صدق و حقو درستي به عهد و شرط خداوند وفا نموده و شامل مصداق آيه « رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ » ميباشند.
آنان در دنيا و آخرت ترس نداشته و از مردم شفاعت ميكنند و كسي شفيع آنان نباشد. اما گروه ديگر كساني هستند كه گاهي در مسير انحراف و لحظهاي در مسير مستقيم ميباشند.
اينان در دنيا و آخرت ترس داشته و به بديها مبتلا ميشوند و بايد از آنها شفاعت كنند و هرگز شفيع كسي نشوند.
همچنين فرمودند: اين آيه شامل كساني ميشود كه به عهد ميثاقي كه با خدا دربارهي ولايت آلمحمد صلياللهعليهوآلهوسلم بستهاند وفادارند و تغيير عقيده ندادهاند. 2
- خواهشمنديم ماجراي نزول يكي از آيات خود را برايمان نقل كنيد:
ميخواهم نزول آيهي حجاب را برايتان بگويم. ماجرا از آنجا شروع شد كه وقتي بانوان مسلمان براي اقتداي نماز به پيامبرصلياللهعليهوآلهوسلم در مسجد حاضر ميشدند، پس از بازگشت از مسجد به عدهاي از جوانان مزاحم و متعرض آنها شده و آنها را آزار و اذيت مينمودند. عادت آن جوانان اين بود كه با كنيزان مزاح و شوخي ميكردند ، اما منافقين آنها شرارت را از حد گذرانده و متعرض زنان آزاد نيز ميشدند و ميگفتند گمان كرديم اين بانو كنيز است. در اين هنگام خداوند براي پايان دادن به اين عذر و بهانهها پنجاه و نهمين آيه مرا نازل فرمود:
« يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُل لِّأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِن جَلَابِيبِهِنَّ ذَلِكَ أَدْنَى أَن يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا »
اي پيامبر به همسرانت و دخترانت و همچنين بانوان مسلمان بگو خويشتن را به حجاب و چادر بپوشانند اين پوشش و مستوري براي آنها بهتر است كه به عفت و پاكدامني شناخته شوند و گرفتار آزار مردان هوسباز نشوند و خداوند همواره آمرزنده ومهربان است.
و با نزول اين آيه خداوند به پيامبر دستور داد كه امر كند به بانوان مسلمان كه با حجاب و چادر خود را بپوشانند زيرا كه حجاب دليل عفت و پاكدامني آنان است. 3
- استدعا داريم يكي از توصيههاي گرانقدر خود را مرحمت فرماييد:
« لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا » 4
قطعاً براي شما در رفتار رسول خدا مايه اقتدار و سرمشق زندگياست كه به خدا و روز واپسين اميد دارد و خدا را بسيار ياد ميكند.
- دوست داريم تذكري از زبان شما حسن ختام گفتگوي ما باشد.
« إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا » 5
همانا خدا و فرشتگاناش همواره بر پيامبر درود ميفرستند، اي كساني كه ايمان آوردهايد بر او درود فرستيد و سلام گوييد و كاملاً تسليم فرمان او باشيد.
اللهم صل علي محمد و آل محمد و عجل فرجهمپي نوشت :
1- بحارالانوار 92/286 باب 55
2- تفسير جامع ج5 ص 343 -345
3- تفسير جامع ج 5 ص 374
4- سوره احزاب /21
5- احزاب /56
منبع : دارالقرآن کریم اصفهان