طب الرضا (ع)
بسم الله الرحمن الرحیم
آموزه های پزشکی امام رضا (ع)
طب الرضا یا رساله ی ذهبیه کتابی است پزشکی از امام رضا علیه السلام که بر خلاف کتب دیگر- که معمولا توصبه های پزشکی را از میان احادیث ائمه گلچین می کنند- وجود مبارک امام رضا علیه السلام آن را نگاشته اند. این کتاب از دو جهت دارای اهمیت است، اول اینکه کتابی است علمی در زمینه پزشکی و دیگر اینکه چون از ناحیه امام معصوم صادر شده، از اشتباهات مرسوم و رایج در علوم تجربی مبری است.
رساله ذهبیه امام رضا(ع) مجموعه بیانات ارزشمند علمی و پزشکی امام است که در آن با شرح خواص اغذیه و اشربه، راهکارهای بهزیستی و بهداشت و سلامت را به انسان می‌آموزد و تکنیک‌های مقابله با بیماریها و آسیب‌های روحی و روانی را مورد توجه و نقد و بررسی قرار می‌دهد. این رساله با اهمیت پزشکی، به درخواست مامون خلیفه عباسی، توسط امام تقریر و تحریر شده است که امام، آن را بزرگوارانه ظاهرا خطاب به مامون تقریر فرموده؛ اما در متن بیانات، افاضات جنبه خطاب عمومی داشته و از مفاد آن شمیم افادات همگانی به مشام می‌رسد، بخشی از آن رساله گرانمایه به بحث درباره اهمیت حیاتی حجامت و فصد(شکافتن رگ بیمار) پرداخته و این راهکار حیاتبخش را درمانگر بسیاری از بیماریهای لاعلاج رقم زده است.
تردیدی در صحت و اصالت سند رساله ذهبیه نیست زیرا برخی از روایت‌ها، سند آن را به «محمد‌بن جمهور» و در بعضی از این سندها نام «حسن‌بن محمد نوفلی» به چشم می‌خورد که نجاشی او را توثیق کرده و درباره او گفته است: «ثقه و جلیل‌القدر است و از امام رضا(ع) رساله‌ای را روایت کرده است که منظور او همان رساله ذهبیه است».
شاید شهرت این رساله میان دانشمندان و اجماع آنها درباره نسبت آن به امام رضا(ع) در دوران‌های مختلف و عدم ورود خدشه‌ای از جانب احدی بر این انتساب، از جمله اسبابی است که به پژوهشگر اطمینانی نزدیک به یقین بخشیده که این رساله از عطایای شخص امام رضا(ع) است. این رساله بلیغ علمی از نفیسترین و گرانبهاترین مواریث اسلامی، در زمینه دانش پزشکی است و به طور مختصر مشتمل بر رشته‌هایی از علوم پزشکی مانند علم تشریح، زیست‌شناسی، وظایف‌الاعضا و علم‌الامراض و بهداشت و جز آن بوده و بخش زیادی از طب پیشگیری را نیز بیان فرموده است و نیز شامل دانش شیمی و تغذیه و بسیاری از گرایش‌های علمی و دانش بشری است.
منبع :سایت تبیان
نقل قول
