نمایش نتایج: از شماره 1 تا 10 , از مجموع 10

موضوع: حقيقت روح بخاري و تفاوت آن با نفس

  1. Top | #1

    عنوان کاربر
    كاربر ويژه
    تاریخ عضویت
    November 2010
    شماره عضویت
    873
    نوشته
    4,037
    تشکر
    9,324
    مورد تشکر
    9,396 در 3,226
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض حقيقت روح بخاري و تفاوت آن با نفس


    نکته های عرفانی از دیگر عرفا

    اولين تفاوت اين است كه روح جسم است و نفس لاجسم .

    اين كه روح در بدن جاى مى گيرد به خلاف نفس ، اين بدان معنا است كه بدن نمى تواند ظرف براى نفس باشد.

    روح وقتى از بدن مفارقت كند باطل مى شود اما نفس به هنگام مفارقت ، اعمال او در بدن باطل مى شود و خود فى ذاته باطل نمى گردد.

    نفس به توسط روح ، بدن را به حركت در آورده و حيات را به او مى رساند و اما روح اين كار را بدون واسطه انجام مى دهد.

    نفس بدن را به حركت درآورده و حس و حيات را به او مى رساند به طورى كه نفس اولين علت براى آن است و اما روح به نحو علت ثانى ،

    اين كار را انجام مى دهد.

    پس روح براى حيات انسان و براى حركت و ساير افعال او، علت قريب ، و نفس ، علت بعيد آن است .

    بدن انسان چون مركب است از يك سلسله اجزاى سخت مثل استخوان ها و غضروفها و اعصاب و عروق و مانند آن و يك سلسله رطوبات ،

    چون خون و بلغم و سودا و صفرا؛ و از روحى كه در حفره هاى مغز و شريانات و اعصاب قرار دارد،

    و چون روح در ميان اين اجزا از همه دقيقتر و لطيف تر و خالص تر است ، افعال نفس را از ساير اجزاى بدن ،

    بهتر و شديدتر قبول مى كند و به اندازه دقت و لطافت و صفاى خويش افعال نفس را پذيرا مى شود.

    شرح عيون مسائل نفس ، ج 1، ص395


    برگرفته از وبلاگ علامه حسن زاده آملی

    ویرایش توسط صالح : 24-10-2011 در ساعت 22:35
    امضاء
    او منتظر ماست تا شرایط را برای ظهورش مهیا کنیم

    هر یک از ما در قبال خون هر مظلومی که در جهان بر زمین میریزد مسوولیم



  2.  

  3. Top | #2

    عنوان کاربر
    کارشناس افتخاری سایت
    تاریخ عضویت
    March 2010
    شماره عضویت
    276
    نوشته
    57
    تشکر
    53
    مورد تشکر
    295 در 54
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    باسمه تعالي

    با عرض سلام و ادب


    توضيحي را راجع به متن فوق عرض کنم که باعث سوء برداشت نشود.

    مراد از روح در عبارت علامه حسن زاده آملي روح انساني نيست بلکه منظور ايشان روح بخاري است. معناي روح بخاري عبارتست از جسمي لطيف که داراي مزاج است حالت بخاري دارد و از لطافت اخلاط چهارگانه (بلغم ، صفرا،..) به وجود مي آيد.

    اين که علامه فرمودند روح علت قريب است منظور اين روح است. روح به اين معنا يک اصطلاح پزشکي قديم است . اگه گوسفندي را موقع ذبح و سربريدنش ديده باشيد يک بخاري از گلوي او خارج مي شود اين را پزشکان قديم مي گفتند روح.

    ولي فلاسفه و حکماء به همان نفس ناطقه انساني روح يا روح انساني مي گويند.

    روح بخاري يا روح حيواني با مردن انسان از بين مي رود ولي نفس و روح انساني بعد از مرگ هم حيات خواهد داشت و حقيقت انسان نيز همان روحش است.


    متاسفانه در متني که نقل شده کلمه «بخاري» از ابتداي روح حذف شده و توهم اين مي رود که مراد از روح ، روح انساني است. خود علامه در کتابشان نوشتند «روح بخاري» و شما هم موقع خواندن متن بالا که از علامه نقل شده هر جا کلمه روح آمده بخوانيد «روح بخاري»


    والسلام
    ویرایش توسط سابحات : 08-02-2012 در ساعت 19:34 دلیل: تغییر فونت
    امضاء
    ما را ز جام باده ی گلگون خراب کن (khoc)زان پیشتر که عالم فانی شود خراب
    -------------------------------------------------------------


  4. تشكرها 4

    parsa (24-01-2012), مناجات**انتظار سبز مهدوی** (17-10-2011), مدير اجرايي (18-10-2011)

  5. Top | #3

    عنوان کاربر
    كاربر ويژه
    تاریخ عضویت
    November 2010
    شماره عضویت
    873
    نوشته
    4,037
    تشکر
    9,324
    مورد تشکر
    9,396 در 3,226
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    عنوان : روح بخاري



    در طبيعيات قديم نوعي روح براي بدن انسان و حيوان قائل بودند كه در كل بدن انسان و يا حيوان در جريان است.

    اين روح به نوعي واسطه نفس با جسم است.

    بنابر نظر طب قديم عناصر وقتي به حد بالايي از صفا و خلوص برسند

    (يعني عناصري كه از طريق قوه غاذيه – از قواي نفس كه كارجذب غذا را انجام مي­دهد- جذب بدن مي­شوند)

    مقداري از آنها كه به حد بالايي از صفا و خلوص مي­رسند به خون تبديل مي­شوند،

    به اين ترتيب كه وقتي عناصر اربعه درون غذا با هم مخلوط و ممتزج مي­شوند و سپس در معده پخته مي­شوند،

    صافي و پاك شده اين عناصر خون مي­شود.

    سپس در مرحله اي بعد وقتي خون به مراحل خلوص بيشتري رسيد، روح بخاري از اين خون صافي شده به وجود مي­آيد.[1]







    امضاء
    او منتظر ماست تا شرایط را برای ظهورش مهیا کنیم

    هر یک از ما در قبال خون هر مظلومی که در جهان بر زمین میریزد مسوولیم


  6. تشكرها 3

    مدير اجرايي (23-10-2011), صالح (26-10-2011)

  7. Top | #4

    عنوان کاربر
    كاربر ويژه
    تاریخ عضویت
    November 2010
    شماره عضویت
    873
    نوشته
    4,037
    تشکر
    9,324
    مورد تشکر
    9,396 در 3,226
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    تعریف روح

    به همين جهت فلاسفه يا اطباء در تبيين ميزان لطافت روح بخاري مي­گويند:

    روح بخاري امري است مانند اجرام سماوي و به لطافت آنها.
    [2] زيرا افلاك موجوداتي جسماني هستند كه از شدت لطافت ديده نمي­شوند.




    بر همين اساس در تعريف اين روح اينگونه آورده شده است كه:


    روح جسم لطيفي است كه از دو قسمت در بدن جريان پيدا مي­كند. يك قسمت از آن از قلب در بدن انسان پراكنده مي­شود و افعالي مانند افعال حيات،

    تنفس و نبض را به عهده مي­گيرد.

    و قسمت ديگر آن كه از دِماغ - دماغ ماده ای مخروطی شکل است که قاعده آن که قسمت اعظم آن است به سوی پیشانی

    و رأس آن به طرف قفاست[3]- جاي گرفته دراعصاب در بدن پراكنده مي­شود.

    اين روح افعال حركتي انسان را متقبل مي­گردد.[4] بر همين اساس اطباء قديم جايگاههاي مختلفي از دِماغ را كه منشأ افعالي چون حس بويايي،

    شنوايي و ساير قواست را معين كرده اند.

    مثلاً گفته شده كه آن دو قسمت جلويي دِماغ منشأ حس شنوايي، بينايي و ساير حواس است.

    روحي كه از جانب قسمت وسطي دِماغ است منشأ فكر و تمييز است.[5] البته همه اين تعيين سخنان بر اساس طب قديم است.




    امضاء
    او منتظر ماست تا شرایط را برای ظهورش مهیا کنیم

    هر یک از ما در قبال خون هر مظلومی که در جهان بر زمین میریزد مسوولیم


  8. تشكر


  9. Top | #5

    عنوان کاربر
    كاربر ويژه
    تاریخ عضویت
    November 2010
    شماره عضویت
    873
    نوشته
    4,037
    تشکر
    9,324
    مورد تشکر
    9,396 در 3,226
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    سپس بر همين اساس دو نوع روح براي بدن ثابت مي­كنند:

    الف- روح حيواني:

    كه ماده آن هوا و محل رويش آن قلب است. اين روح توسط رگها در بدن پراكنده مي­شود و افعال حيات،نبض و تنفس را انجام مي­دهد.

    ب- روح نفساني
    :

    ماده اين روح، روح حيواني است. محل رويش اين روح دِماغ است. كه خود دماغ افعال فكر كردن، ياد آوري و رؤيت را انجام مي­دهد.

    اين افعال توسط دماغ در اعصاب پراكنده مي­شود و از آنجا به ساير اعضاي بدن منتقل مي­گردد.

    اين انتقال از اعصاب به اعضاء موجب ايجاد حس و حركت مي­شود.[6]







    امضاء
    او منتظر ماست تا شرایط را برای ظهورش مهیا کنیم

    هر یک از ما در قبال خون هر مظلومی که در جهان بر زمین میریزد مسوولیم


  10. تشكر


  11. Top | #6

    عنوان کاربر
    كاربر ويژه
    تاریخ عضویت
    November 2010
    شماره عضویت
    873
    نوشته
    4,037
    تشکر
    9,324
    مورد تشکر
    9,396 در 3,226
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    ویژگیهای روح بخاری

    از خصوصيات روح بخاري مي­توان به اين موارد اشاره كرد:

    1- روح بخاري علت قريب و نفس علت بعيد براي حيات بدن است.

    2- بدن روح بخاري را احاطه كرده است اما در مورد نفس اينگونه بايد گفت كه بدن مرتبه نازله نفس است.


    3- روح بخاري اگر از بدن مفارقت كند باطل و فاسد مي­شود؛ اما نفس ناطقه دائماً باقي و زنده است و با مفارقت از بدن از بين نمي­رود

    و فقط بعضي از افعال آن كه بواسطه بدن عنصري انجام مي­شد باطل مي­گردد.


    4- روح بخاري لطيف ترين و دقيق ترين و پاك ترين اجسام از اجزاء بدن است و به همين دليل است كه بهتر از ساير اجزاء بدن

    افعال نفس را قبول مي كند.


    5- هر چه روح بخاري از درجه اعتدال مزاجي بيشتري برخوردار باشد، افعال نفس ناطقه بيشتر و قوي تر است

    و از جهت اعتدال و استواري از درجه بالاتري برخوردار است.
    [7]



    امضاء
    او منتظر ماست تا شرایط را برای ظهورش مهیا کنیم

    هر یک از ما در قبال خون هر مظلومی که در جهان بر زمین میریزد مسوولیم


  12. تشكر


  13. Top | #7

    عنوان کاربر
    كاربر ويژه
    تاریخ عضویت
    November 2010
    شماره عضویت
    873
    نوشته
    4,037
    تشکر
    9,324
    مورد تشکر
    9,396 در 3,226
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض

    روح بخاري به لحاظ پاكي و لطافت، جسمي از قبيل اجرام فلكي است (يعني از ميان اجسام جزو اجسامي است كه در نهايت لطافت و پاكي است).

    اين روح جانشين نفس در بدن طبيعي است و به تعبيري ديگر مي­گويند كه "خليفه نفس" در بدن طبيعي است. اعتدال روح بخاري

    به وسيله نفس حفظ مي­شود و به واسطه هوا تغذيه مي­كند.

    اين روح بخاري كه در رتبه بندي مقولات جزو جواهر است، حامل قوه حس و حركت نفساني است.

    اين قوا دائماً از جانب نفس به او افاضه مي­گردد.

    به همين جهت است كه گاهي افعالي كه منتسب به نفس است به واسطه روح بخاري در بدن اعمال مي­شود.

    و دوباره به همين دليل كه افعال نفس به واسطه او در بدن جاري مي­شود گاهي بر اين روح بخاري نام نفس نيز مي­نهند.

    البته در اين موقعيت به اين نكته بايد اشاره شود كه روح بخاري در انجام افعال منسوب به آن صرفاً عمل واسطه گري ميان نفس

    و بدن را انجام مي­دهد و هيچ گونه جنبه صدوري در وي وجود ندارد.




    امضاء
    او منتظر ماست تا شرایط را برای ظهورش مهیا کنیم

    هر یک از ما در قبال خون هر مظلومی که در جهان بر زمین میریزد مسوولیم


  14. تشكر


  15. Top | #8

    عنوان کاربر
    كاربر ويژه
    تاریخ عضویت
    November 2010
    شماره عضویت
    873
    نوشته
    4,037
    تشکر
    9,324
    مورد تشکر
    9,396 در 3,226
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض


    اين روح هر كاري را كه انجام مي­دهد فقط به واسطه نفس است. بنابراين بايد اولاً بين روح و نفس فرق قائل شد

    و ثانياً جنبه صدروري افعال را به نفس نسبت داد نه به روح بخاري.

    به همين دليل ابو علي سينا گاهي در كتب فارسي خود اين عبارت را در مورد نفس و روح مي­آورد كه "روح بخارى را جان گويند

    و نفس ناطقه را روان."[8]

    اما در مورد اينكه ابزار اين روح بخاري در بدن چيست بايد گفت كه مهمترين چيزي كه در خدمت روح بخاري است قلب است.

    قلب عبارت از جسم لطیف صنوبری شکل است. به دليل كارآيي زياد آن براي روح بخاري، به "مرکب روح بخاری" معروف است.

    روح بخاري همان روح حیوانی و منشأ حیات و حس و حرکت است و در تمام حیوانات هست و ساری در تمام اعضای بدن مي­باشد.

    پس روح بخاری مرکب نفس است؛ يعني فرامين نفس را در بدن اعمال مي كند. نفسي که منشأ ادراکات کلیه و تعقلات بوده و ذاتاً مجرد است.

    به این ترتیب روح حیوانی واسطه میان قلب و نفس ناطقه است و همچنين نقش بسيار مهم ديگري كه دارد اين است كه در مرحله تعلق نفس به بدن،

    واسطه در تعلق نفس ناطقه به بدن است.[9]زيرا نفس ناطقه موجودي مجرد است و نمي تواند به طور مستقيم با جسم ارتباط برقرار كند.

    روح بخاري لطيف ترين اجسام است به گونه ‏اى كه گويي برزخ بين مجرّد و مادّى است و آن از امتزاج لطائف اركان اربعه بعضى با بعضى

    ديگر حاصل مى‏شود و مراد از لطائف اركان اربعه، اخلاط اربعه دم و صفراء و بلغم و سوداء است.


    امضاء
    او منتظر ماست تا شرایط را برای ظهورش مهیا کنیم

    هر یک از ما در قبال خون هر مظلومی که در جهان بر زمین میریزد مسوولیم


  16. تشكر


  17. Top | #9

    عنوان کاربر
    كاربر ويژه
    تاریخ عضویت
    November 2010
    شماره عضویت
    873
    نوشته
    4,037
    تشکر
    9,324
    مورد تشکر
    9,396 در 3,226
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض



    اين روح بخارى اولين رابط نفس است؛ زيرا كه نفس اگر چه بنابر نظر ملا صدرا و تابعين وي جسمانية الحدوث است لكن در عين حال

    تعلّق روح مجرّد به جسم كثيف بى‏ واسطه جسم لطيف معقول و ممكن نيست.

    زيرا هيچ گونه سنخيتي ميان دو امري كه از لحاظ ماهيت كاملاً متقابل اند وجود ندارد و طبعاً براي اينكه رابطه اين دو (يعني نفس و بدن)

    برقرار باشد ناچاراً بايد امري كه در منتها مرتبه جسمانيات است وجود داشته باشد تا بتواند با امر مجرد ارتباط برقرار كند.

    به همين دليل است كه هر چه اعتدال روح بخارى بيشتر و بهتر باشد آثار نفس قويتر و نورانى‏تر است[10]‏

    و بالعكس هرچه اعتدال روح بخاري كمتر باشد آثار نفس در بدن ضعيف تر است.

    زيرا اين اعتدال مزاج باعث مي شود تا روح از جسمانيات فاصله بيشتري گرفته و محدوديت هاي مادي دامن گير آن نباشد و همين امر باعث

    مي­شود رابطه به نحو بهتري برقرار شود و طبعاً وقتي نوع رابطه بين جسم و نفس قوي تر بود اثر گذاري نفس در بدن بيشتر و بهتر مي­شود

    و افعال نفس به نحو قوي تري در بدن محقق مي­شود.


    امضاء
    او منتظر ماست تا شرایط را برای ظهورش مهیا کنیم

    هر یک از ما در قبال خون هر مظلومی که در جهان بر زمین میریزد مسوولیم


  18. تشكر


  19. Top | #10

    عنوان کاربر
    كاربر ويژه
    تاریخ عضویت
    November 2010
    شماره عضویت
    873
    نوشته
    4,037
    تشکر
    9,324
    مورد تشکر
    9,396 در 3,226
    دریافت
    0
    آپلود
    0

    پیش فرض





    [1] . انصاري شيرازي، يحيي؛ دروس شرح منظومه، ج4،ص256، قم، انتشارات بوستان كتاب، 1385

    [2] . صدر الدين محمد شيرازي؛ المبدأ و المعاد، ص515، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامي، 1380

    [3] . حسن حسن زاده آملی؛ معرفت نفس ج2،ص 213 تهران انتشارات علمی فرهنگی،1362

    [4] . اليوناني، قسطا بن لوقا؛ الفصل بين الروح و النفس و قوي النفس و مائية النفس به نقل از حسن زاده آملي، حسن، سرح العيون في شرح العيون، 329، قم، انتشارات بوستان كتاب، 1387

    [5] . همان، 335

    [6] . همان

    [7] . حسن زاده آملي، حسن؛ سرح العيون في شرح العيون، ص325، قم، انتشارات بوستان كتاب، 1387

    [8] . شيرازي، صدر الدين محمد؛ الحكمة المتعالية في الاسفار العقلية الاربعة، ج8، ص251، بيروت، دار احياء التراث العربي،1999

    [9] . سجادی؛ فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملا صدرا، ص247، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي. 1379

    [10] .سبزواري، هادي؛ شرح‏المنظومة، ج‏5، ص 103، قم، نشر ناب، 1422


    نویسنده : هادي موسوي



    امضاء
    او منتظر ماست تا شرایط را برای ظهورش مهیا کنیم

    هر یک از ما در قبال خون هر مظلومی که در جهان بر زمین میریزد مسوولیم


  20. تشكر


اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)

کلمات کلیدی این موضوع

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •  
© تمامی حقوق از جمله طراحی قالب برای سایت آیه های انتظار محفوظ می باشد © طراحی و ویرایش Masoomi