***آداب قرائت قرآن ***

[*آیه های انتظار*]

***آداب قرائت قرآن ***

آداب قرائت قرآن

پرسش:
قرائت قرآن، با چه آداب و ترتیبی باید انجام گیرد تا بیشترین تأثیرات معنوی و تربیتی را برای انسان به ارمغان آورد؟

پاسخ:
قرائت قرآن كریم كه به ویژه در ماه مبارك رمضان تأكید بسیاری بر آن شده است، «فاقروا ما تیسر من القرآن» تا آنجا كه می توانید قرآن بخوانید. (مزمل-20) اگر با آداب و ترتیب خاصی كه درمتن قرآن آمده است انجام گیرد، بیشترین تأثیر معنوی و تربیتی را برای انسان به ارمغان می آورد.
بدین جهت آیاتی كه این آداب را آموزش می دهد در اینجا به نحو اجمال بیان می كنیم:

1- طهارت
به مصداق آیه 79 سوره واقعه «لایمسه الاالمطهرون» مس و لمس كلمات قرآن مجید، جز بر پاكان كه غسل یا وضو دارند، روا نیست و هنگام تلاوت كلام الله داشتن طهارت شرعی مستحب است. همچنان كه بهره معنوی بردن و منورشدن از قرآن، وابسته به طهارت روح و اعتقاد قلبی به آن است.

2- استعاذه
استعاذه یعنی پناه جستن به خدا، كه براساس آیه 98 سوره نمل «فاذا قرأت القرآن فاستعذبالله من الشیطان الرجیم» پس چون قرآن می خوانی (نخست) از شیطان رانده شده به خدا پناه ببر. هركس كه خواست قرائت قرآن را شروع كند، برطبق این دستور باید با جمله «اعوذبالله من الشیطان الرجیم» آغاز كند.
بدیهی است چون انسان به آفریدگار دانا و توانا پناه جست، از اندیشه های بد و وسوسه هایی كه به ذهن وارد می شود، در امان می ماند و آرامش فكر و تجمع حواس پیدا می كند و می تواند دریافتی صحیح و بهره ای روحانی از قرآن خواندن داشته باشد.

3- سكوت و استماع
به مصداق آیه 204 سوره اعراف «واذاقرأ القرآن فاستمعوا له وانصتوا لعلكم ترحمون» و چون قرآن خوانده شود، بدان گوش دهید و خاموش مانید. امید كه بر شما رحمت آید. هنگام قرائت قرآن باید سكوت كرد و كلام وحی را استماع نمود. هرچند كه هنگام خواندن هر كتابی لازمه فهمیدنش توجه و تمركز بر آن است، اما مراعات این دستور نسبت به كلام وحی لازم تر است، زیرا در واقع زمان تلاوت قرآن، خداوند با خواننده سخن می گوید، پس باید نیكو استماع نماید، و با تمركز بیاندیشد تا بهره معنوی بیشتری از آیات الهی ببرد.

4- تلاوت
تلاوت كلمه ای است كه برای دقیق و با تأمل خواندن قرآن كریم و دیگر كتب آسمانی استعمال شده و معنی آن اخص از قرائت است، یعنی هر تلاوتی قرائت هست اما هر قرائتی تلاوت نیست. معنی اصلی «تلاوت» متابعت و پیروی است و چون در مورد قرائت قرآن به كار می رود، متضمن این نكته لطیف هست كه قاری باید از تعلیمات قرآن پیروی كند. مصداق كامل چنین تلاوتی تلاوت پیامبر اسلام(ص) بود، چنان كه خدای متعال می فرماید: «اوست كه در میان ناخواندگان فرستاده ای از خودشان برانگیخت، تا آیات او را بر آنان بخواند و پاكشان گرداند.» (جمعه-2)

5- ترتیل
ترتیل واژه دیگری است كه در كتاب خدا برای خواندن آن به كار رفته و به معنی «هموار و آرمیده و پیدا» خواندن كلام است. به تعبیری دیگر «ادای حروف و رعایت وقوف آن است» كه دراین صورت حروف باید از مخارج خود ادا شود و وقوف نیز رعایت گردد. این نكته در آیه 4 سوره مزمل آمده است: «ورتل القرآن ترتیلا» و قرآن را شمرده شمرده بخوان.

کیهان