فرزند بی اعتقاد ،نمی خواهم!

[خادمه زینب کبری(س)]

_{فرزند بی اعتقاد ،نمی خواهم!}

---

گاهی برخی از نوجوانان ، نسبت به مسائل عبادی خود مثل خواندن نماز و گرفتن روزه بی اهمیت می شوند و سبب نگرانی والدین می گردند . می توان علت این امر را ، استقلال طلبی نوجوان و امر و نهی های نسنجیده ی والدین دانست.

---

نوجوان ، دوست ندارد به دیگران اتکا کند و مایل است روی پای خود بایستد . او دوست ندارد مورد امر ونهی دیگران واقع شود و دیگران ، حتی پدر و مادر برایش تکلیف معین کنند . نوجوان دوست دارد به رای و اندیشه اش احترام بگذارند ، و مهم تر از همه این که می خواهد انتخابگر باشد.
در این مقاله برای رفع این معضل اساسی ، نکاتی را به شما والدین گرامی یادآور می شویم که می تواند در جذب نوجوانتان به مسائل عبادی موثر گردد :
** به رای و اندیشه او احترام بگذارید و اجازه دهید ، خود به ارزش نماز پی ببرد و خود آن را برگزیند .
** اگر فرزندتان هنوز به سن دقیق تکلیف نرسیده است ، برای بی توجهی اش به نماز حساسیت بسیار نشان ندهید . حساسیت بیش از حد ، جلوی تفکر او را می گیرد . اجازه دهید مسوولیت پذیری از درون برایش ایجاد شود .
** از روش الگویی استفاده کنید ؛ یعنی خودتان در عمل به نماز اهمیت دهید . نمازتان را به موقع اقامه کنید . نماز در حضور این نوجوان ، یادآور خوبی است .
** از روش القای غیر مستقیم ( هدیه کتاب درباره نماز ، داستان هایی در باب نماز و ...) استفاده کنید .
** ارتباط او را با همسالان اهل نماز بیشتر کنید.

نماز صبح

مشکلی که اکثر والدین با آن روبرو هستند ، چگونگی بیدار کردن نوجوانشان برای نماز صبح است . در ادامه ی بحث ، راهکارهایی در این رابطه را مورد بررسی قرار می دهیم :
** پیش از هر چیز ، خواب نوجوان باید طبق برنامه باشد . کودکان و نوجوانانی که شب ها دیر می خوابند ، صبح ها به سختی بیدار می شوند . یکی از عوامل مهم دیر خوابیدن آنان ، خواب زیاد روز (بعداز ظهر ) است .
** شام شب قبل نیز می تواند در سستی و رخوت و سخت بیدار شدن آن ها موثر باشد .
** هنگامی که صبح ها می خواهید فرزند خود را بیدار کنید ، در سه مرحله این کار را انجام دهید : مرحله اول وقتی خودتان بیدار می شوید ؛ مرحله دوم ، پس از وضو و آماده شدن برای نماز ، و مرحله سوم ، پس از نماز . بیدار شدن نوجوان به شکل تدریجی ، برای او راحت تر است . برای نظارت غیر مستقیم براقامه نماز فرزند ، دقایقی پس از نماز خود ، به تعقیبات نماز یا تلاوت قرآن بپردازید .
** زمان بیداری فرزند را به گونه ای تنظیم کنید که بتواند پس از نماز ، ساعتی را استراحت کند . امید به استراحت پس از نماز ، عاملی برای بیدار شدن او است .

وقتی به مسجد می روید ، برای آمدن نوجوانتان ،اصرار نکنید و فقط اطلاع دهید . با توجه به این که او رغبت قلبی شما را می داند ، اگر مایل باشد ، با شما همراه خواهد شد . این برخورد شما باعث می شود تشنگی او حفظ شود



** وقتی او را بیدار می کنید ، از راه دور فریاد نزنید . در کنار بسترش قرار گیرید و با سخن نرم ، همراه با مهربانی و عطوفت و ناز و نوازش ، او را به آرامی تکان دهید تا بیدار شود . ** برخی کودکان و نوجوانان ، از ماساژ عضلات پشت و گردن به وسیله والدین آرامش می یابند و لذت می برند واین عمل ، زمینه بیدار شدن بدون تنش آنان را فراهم می سازد .

چگونگی علاقمند کردن فرزندان به مسجد

برای این مساله ، هرکز از زور و اهرم فشار استفاده نکنید ؛ چرا که از مسجد متفر خواهد شد . برخی والدین برای ترغیب کودکان به مسجد و عبادت های دینی ، از تحریک عواطف و احساسات استفاده می کنند . از این شیوه برای مقابله با رفتارهای ناپسند یا بی توجهی فرزندان به ارزش های دینی بهره ببرید و برای ترغیب آنان به عبادت و وظایف دینی ، راهکارهای ذیل را به کار گیرید :
** وقتی به مسجد می روید ، برای آمدن نوجوانتان ،اصرار نکنید و فقط اطلاع دهید . با توجه به این که او رغبت قلبی شما را می داند ، اگر مایل باشد ، با شما همراه خواهد شد . این برخورد شما باعث می شود تشنگی او حفظ شود.
آب کم جو تشنگی آور به دست تا بجوشد آبت از بالاو پست

** در صورتی که مسجد ، نزدیک خانه شما است و مشکلات دیگری را پیش نمی آورد ، به او اجازه دهید تنها به مسجد برود ؛ زیرا این احتمال وجود دارد که به سبب حس استقلال مایل نیست با شما به مسجد برود .



** او را برای فعالیت های ایام فراغت ، در پایگاه فرهنگی مسجد ثبت نام کنید تا به این بهانه ، ارتباطش با مسجد بیشتر شود .
** سعی کنید با دوستان یا نزدیکانی که فرزندان هم سن او دارند در مسجد حاضر شوید .
** تهیه امکاناتی چون چادر نماز گلدوزی شده ، سجاده ، تسیبح و .... می تواند او را به مسجد علاقه مند کند .
** بکوشید به ویژه در ابتدا ، به مساجد جذاب و تمیز بروید .
** در ابتدا از حضور دراز مدت در مسجد بپرهیزید .
** با استفاده از روش القای غیر مستقیم او را با ارزش و اهمیت مسجد آشنا کنید و این که حضور در مسجد ، سبب توفیقات الاهی می شود و آثار خوبی در رشد و سازندگی معنوی انسان دارد .
** بکوشید حضور در مسجد را با علایق فرزنداتان ( دیدار دوستان و نزدیکان ، تفریح و گردش ، خرید شیء مطلوب فرزند ، رستوران و ...) همراه سازید .
** در صورت اظهار تمایل به حضور در مسجد ، از تشویق و تحسین او غفلت نکنید .

استفاده از اهرم فشار برای اصلاح و عبادت !!

رسول خدا فرمود :
کودکتان را تحت فشار قرار ندهید و آنان را به طغیان وا ندارید . ( نهج الفصاحه ، کلمه 451)
در موارد بسیاری ، مشکلات جدی را با تذکر آرام و برخورد خوب می توان از بین برد .
به اعتقاد باکستن (Buksten) ، از اندیشه وران غربی ، چیزی را که می شود با قاشق تراشید ، با چاقو نمی تراشند .

هیچ گاه فندق را با پتک نمی شکنند . در صورتی که فرزند شما مرتکب گناه شد ، باید از ساز و کارهای باز دارنده ، یعنی محرومیت ، قهر ، شیوه بده و بستان و تهدید استفاده کنید


برای انجام عبادت ، از زور و اهرم فشار استفاده نمی کنیم ؛ زیرا مسائل عبادی زور بردار نیست و عبادت باید عاشقانه انجام شود . رسوا خدا(ص) فرمود :
افضل الناس من عشق العبادة ... و احبها بقلبه .
برترین مردم کسی است که به عبادت عشق بورزد و آن را از صمیم قلب دوست بدارد .( کلینی، کافی، ج 2 ، ص83)
استفاده از اهرم فشار و زور، شیرینی عبادت را درکام کودکان تلخ می کند.


سرور حاجی سعید
بخش خانواده ایرانی تبیان