«لو انزلنا هذاالقرآن علی جبل لرایته خاشعا متصدعا من خشیةالله و تلک الامثال نضربها للناس لعلهم یتفکرون .» (1)
«اگر این قرآن را بر کوهی فرو میفرستادیم، یقینا آن [کوه] را از بیم خدا فروتن [و] از هم پاشیده میدیدی . و این مثلها را برای مردم میزنیم باشد که آنان بیندیشند .»
این کریمه، هم میتواند امیدبخش و نشانه تجلیل و تکریم باشد و هم نشانه توبیخ و سرزنش; اما امیدبخش باشد نسبتبه وجود مبارک رسول خدا - صلی الله علیه و آله و سلم - و عترت طاهره - علیهمالسلام - و شاگردان این مکتب، و سرزنش نسبتبه منحرفان از مکتب . قرآن عظیم که اگر بر کوه نازل بشود آن را متلاشی میکند وقتی که پیامبر (ص) آن را در کمال آرامش حمل و هضم میکند و این کتاب نه تنها او را ناآرام نمیکند بلکه مایه طمانینه و آرامش او میگردد، این نشانه عظمت آن انسان است .
کتابی که کوه را ریز ریز میکند بر قلب مطهر رسول خدا - صلی الله علیه و آله و سلم - فرود آمد و نه تنها این قلب را ناآرام نکرد بلکه آن را از هر ناآرامی دفع کرد: «نزل به الروح الامین علی قلبک» (2) پس این کتاب نازل شد و برای این نازل شد که «کذلک لنثبتبه فؤادک و رتلناه ترتیلا» (3) ما این کتاب را بر قلب مطهر تو نازل کردیم تا تو را تثبیت کنیم، پس این کتاب کوه افکن مایه تثبیت قلب مطهر رسول اکرم شد .
جنبه توبیخی آیه مورد بحثبرای دیگران آن است که کتابی که اگر بر کوه نازل بشود کوه را متلاشی و ریز ریز میکند قلب یک عده در برابر آن هیچ عکس العملی نشان نمیدهد، این همان است که: «ان منها کالحجارة او اشد قسوة» . (4)
درباره قرآن این دو سمتیاد شده است که از قرآن دو کار متضاد در دو زمینه مختلف ساخته است این که فرمود: «وننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمة للمؤمنین و لایزید الظالمین الا خسارا» (5) ناظر به همین است . این کتاب، از یک سو مایه شفای دردهای دل مؤمنین است و از سوی دیگر مایه خسارات تبهکاران . قرآن خود را به عنوان شفای دردهای دل مردم معرفی کرد، نکته این است که نفرمود «دوا» ی دردها بلکه فرمود: «شفا» ، ممکن است چیزی دوا باشد، مصرف بشود ولی اثر نکند، اما ممکن نیستشفا جایی برود و اثر نکند، اصولا شفا یعنی تاثیر، و این فرض ندارد که شفا جایی برود و شخص درمان نشود، اما دوا ممکن است جایی برود و هاضمه نپذیرد، پس فرمود: «شفاء لما فی الصدور» . (6)
آن گاه ما فی الصدور را هم مشخص کرد که دردها گوناگوناند: جهل، کینه، دشمنی، عداوت، طمع در نامحرم و . . . این مرضها را که علمی و عملیاند قرآن شفا میدهد و اگر دلی مستعد درمان باشد و قرآن در آن دل بتابد یقینا شفا را به همراه دارد: «و ننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمة للمؤمنین» .