فرشتگانی که از انسان محافظت می کنند !

[ملکوت* گامی تارهایی *]

در آیه 11 سوره «رعد» مى خوانیم: «براى انسان مأمورانى است که پى در پى از پیش و رو، و پشت سرش قرار مى گیرند و او را از حوادث حفظ مى کنند» (لَهُ مُعَقَّباتٌ مِنْ بَیْنَ یَدَیْهِ وَ مَنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مَنْ أمْرِ الّلهِ).

---

اما براى اینکه کسى اشتباه نکند که این حفظ و نگهبانى بى قید و شرط است و انسان مى تواند خود را در پرتگاه بیفکند و دست به هر ندانم کارى بزند و یا مرتکب هر گونه گناهى که مستوجب مجازات و عذاب است بشود و باز انتظار داشته باشد خدا و مأمورانش حافظ او باشند اضافه مى کند: «خداوند سرنوشت هیچ قوم و ملتى را تغییر نمى دهد مگر این که آنها تغییراتى در خود ایجاد کنند»! (إنَّ الّلهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقُوم حَتّى یُغَیِّرُوا ما بِأنْفُسِهِمْ).
و باز براى اینکه اشتباه پیش نیاید که با وجود مأموران الهى که عهده دار حفظ انسان هستند مسأله مجازات و بلاهاى الهى چه مفهومى دارد در پایان آیه اضافه مى کند: «هر گاه خداوند به قوم و جمعیتى اراده سوء و بدى کند هیچ راه دفاع و بازگشت ندارد» (وَ إذا أرادَ الّلهُ بِقُوم سُوْءًا فَلا مَرَدَّ لَهُ).
به همین دلیل هنگامى که فرمان خدا به عذاب و مجازات یا نابودى قوم و ملتى صادر شود حافظان و نگهبانان دورمى شوند و انسان را تسلیم حوادث مى کنند!
«مُعَقَّبات» چنانکه طبرسى در مجمع البیان و بعضى دیگر از مفسران بزرگ گفته اند جمع معقّبه است و آن هم به نوبه خود جمع معقّب مى باشد و به معنى گروهى است که پى در پى و به طور متناوب به دنبال کارى مى روند.
ظاهر این آیه آن است که خداوند به گروهى از فرشتگان مأموریت داده که در شب و روز به طور متناوب به سراغ انسان بیایند و از پیش رو و پشت سر نگاهبان و حافظ او باشند.

در نهج البلاغه نیز مى خوانیم که امیر المؤمنین على(ع)فرمود: إنَّ مَعَ کُلِّ إنْسان مَلَکَیْنِ یَحْفَظانِهِ فَإذا جاءَ الْقَدَرُ خَلَّیا بَیْنَهُ وَ بَیْنَهُ با هر انسانى دو فرشته است که او را حفظ مى کند اما هنگامى که مقدرات حتمى فرا رسد او را رها مى سازندهمچنین در خطبه اول «نهج البلاغه» در توصیف فرشتگان و گروه هاى مختلف آنها مى خوانیم: وَ مِنْهُمْ الْحَفَظَةُ لِعِبادِهِ ،گروهى از آنها حافظان بندگان اویند

بدون تردید انسان در زندگى خود در معرض آفات و بلاهاى زیادى است، حوادثى از درون و برون، انواع بیمارى ها، میکروب ها، انواع حادثه ها و خطراتى که از زمین و آسمان مى جوشد، انسان را احاطه کرده اند، مخصوصاً به هنگام کودکى که آگاهى انسان از اوضاع اطراف خود بسیار ناچیز است و هیچ گونه تجربه اى ندارد، در هر گامى خطرى در کمین او نشسته است. و گاه انسان تعجب مى کند کودک چگونه از لا به لاى این همه حوادث جان به سلامت مى برد و بزرگ مى شود، مخصوصاً در خانواده هایى که پدران و مادران چندان آگاهى از مسائل ندارند، و یا امکاناتى در اختیار آنها نیست، مانند کودکانى که در روستاها بزرگ مى شوند و در میان انبوه محرومیت ها، عوامل بیمارى و خطرات قرار دارند.
اگر به راستى در این مسائل بیاندیشیم، احساس مى کنیم: نیروى محافظى هست که ما را در برابر حوادث حفظ مى کند و همچون سپرى از پیش رو و پشت سر، محافظ و نگهدار ما است.
در بسیارى از مواقع حوادث خطرناک براى انسان پیش مى آید و معجزه آسا رهائى مى یابد به طورى که احساس مى کند همه اینها تصادف نیست، بلکه نیروى محافظى از او نگهبانى مى کند.
در روایات متعددى که از پیشوایات اسلام نقل شده، نیز روى این معنى تأکید شده است، از جمله در روایتى از امام باقر(علیه السلام)مى خوانیم که در تفسیر آیه فوق فرمود: «به فرمان خدا انسان را حفظ مى کند از این که در چاهى سقوط کند یا دیوارى بر او بیفتد یا حادثه دیگرى براى او پیش بیاید، تا زمانى که مقدّرات حتمى فرا رسد، در این هنگام آنها کنار مى روند و او را تسلیم حوادث مى کنند، آنها دو فرشته اند که انسان را در شب حفظ مى کنند، و دو فرشته اند که در روز که به طور متناوب به این وظیفه مى پردازند».

[ملکوت* گامی تارهایی *]

بدون تردید انسان در زندگى خود در معرض آفات و بلاهاى زیادى است، حوادثى از درون و برون، انواع بیمارى ها، میکروب ها، انواع حادثه ها و خطراتى که از زمین و آسمان مى جوشد، انسان را احاطه کرده اند، مخصوصاً به هنگام کودکى که آگاهى انسان از اوضاع اطراف خود بسیار ناچیز است و هیچ گونه تجربه اى ندارد، در هر گامى خطرى در کمین او نشسته است

در حدیث دیگرى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم: ما مِنْ عَبْد إلاّ وَ مَعَهُ مَلَکانِ یَحْفَظانِهِ فَإذا جاءَ الْأمْرُ مِنْ عِنْدِ الّلهِ خَلِّیا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ أمْرِ الّلهِ: «هیچ بنده اى نیست مگر این که دو فرشته با او هستند و او را محاظت مى کنند اما هنگامى که فرمان قطعى خداوند فرا رسد او را تسلیم حوادث مى کنند». (بنابراین آنها او را تنها از حوادثى که به فرمان خدا قطعیت نیافته، حفظ مى کنند).
در نهج البلاغه نیز مى خوانیم که امیر المؤمنین على(علیه السلام) فرمود: إنَّ مَعَ کُلِّ إنْسان مَلَکَیْنِ یَحْفَظانِهِ فَإذا جاءَ الْقَدَرُ خَلَّیا بَیْنَهُ وَ بَیْنَهُ «با هر انسانى دو فرشته است که او را حفظ مى کند اما هنگامى که مقدرات حتمى فرا رسد او را رها مى سازند».
همچنین در خطبه اول «نهج البلاغه» در توصیف فرشتگان و گروه هاى مختلف آنها مى خوانیم: وَ مِنْهُمْ الْحَفَظَةُ لِعِبادِهِ «گروهى از آنها حافظان بندگان اویند».
البته عدم آگاهى از وجود این فرشتگان از طریق حس یا از طریق علوم و دانش هاى طبیعى هرگز نمى تواند دلیل بر نفى آنها باشد; چرا که این منحصر به مورد بحث ما نیست، قرآن مجید و همچنین مذاهب دیگر از امور فراوانى که ماوراء حس انسان است خبر داده اند که بشر از طرق عادى نمى تواند از آنها آگاهى یابد.
از این گذشته همان گونه که در بالا گفتیم ما در زندگى روزانه خود نشانه هاى واضحى از وجود چنین نیروى محافظى مى بینیم و احساس مى کنیم در برابر بسیارى از حوادث مرگبار به طور اعجازآمیزى نجات مى یابیم که تفسیر و توجیه همه آنها از طریق عادى و یا حمل بر تصادف، مشکل است .(تفسیر نمونه، جلد 10، صفحه 169.)

بخش قرآن تبیان

---

منبع :
سایت پرسمان

[مليکه]

دعاى سوم صحيفه سجاديه الصلاه على حمله العرش
اللهـم و حـمـله عـرشـك الذين لايفترون من تسبيحك و لايسامون من تقديسك و لا يستحسرون من عبادتك و لا يوثرون التقصير الجد فى امرك و لا يغفلون عن الوله اليك .
و اسـرافـيـل صـاحـب الصـور الشـاخـص الذى يـنـتـظـر مـنـك الاذن و حـلول الامـكـر فـيـنـبـه بـالنـفـخـه صـرعـى رهـائن القـبـور و مـيـكـائيـل ذوالجـاه عـنـدك و المـكـان الرفـيـع مـن طـاعـتـك و جبرئيل الامين على وحيك المطاع فى اهل سماواتك الميكن لديك المقرب عندك و الروح الذى هو عـلى مـلائكـه الحـجـب و الروح الذى هـو مـن امـرك فـصـل عـليـهـم و عـلى المـلائكـه الذيـت مـن دونـهـم مـن سـكـان سـمـاواتـك و اهـل الامـانـه عـلى رسـالاتك و الذين لاتدخلهم سامه من دوب و لااعياء من لغوب و لافتور و لا تـشـغلهم عن تسبيحك الشهوات و لا بقطعهم عن تعطيمك سهو الغفلات الخشع الابصار فلا يرومون النظر اليك النواكس الادقان الذين قد طالت رغبتهم فيما لديك المستهترون بذكر و المـتـواضـعـون دون عـظـمتك و جلال كبريائك و الذين يقولون اذا نظروا الى جهنم تزفر عـلى اهـل مـعـصـيـتـك سـبـحـانـك مـا عـبـدنـاك حـق عـبـادتـك فـصـل عـليـهـم و عـلى الروحـانـيـيـن مـن مـللئكـتـك و اهـل الزلفـه عـنـدك و جـمـال الغـيـب الى رسـلك و المـوتـمـنـيـن عـلى و حـيـك و قـبائل الملائكه الذين اختصصتهم لنفسك و اغنيتهم عن الطعام و الشراب بتقديسك و اسكنتهم بـطـون اطـبـاق سـمـاواتـك و الذيـن عـلى ارجـائهـا اذا نـزل الامـر بـتـمـام وعـدك و خـزان المـطـر و زواجـر السحاب و الذى بصورت زجره يسمع زجـل الرعـود و اذا سـبـحـت بـه حـفـيـفه السحاب التمعت صواعق البروق و مشيعى الثلج و البـرد و الهـابـطـيـن مـع قـطـر المـطـر اذا نـزل و القـوام عـلى خـزائن الرياح و الموكلين بـالجـبـال فـلا تـزول و الذيـن عـرفـتـهـم مـثـاقـيـل المـيـاه و كـيـل مـاتـحـويـه لواعـج الامـطـار و عـوالجـهـا و رسـلك مـن المـلائكـه الى اهـل الارض بـمـكروه ماينزل من البلاء و مجبوب الرخاء و السفره الكرام البرره و الحفظه الكـرام الكـاتـبـيـن و مـالك المـوت و اعـوانـه و مـنـكـر و رضـوان و سـدنه الجنان و الذين لايعصون الله ما امرهم و يفعلون مايومرون و الذين يقولون سلام عليكم بما صبرتم فنعم عقبى الدار و الزبانيه الذين اذا قيل لهم خذوه فغلوه ثم الجحيم صلوه ابتدروه سراعا و ام يـنظروه و من او همنا ذكره و ام نعلم مكانه منك و باى امر و كلته و سكان الهواى و الارض و المـاء و مـن مـنـهـم عـلى الخـلق فـصـلل عـليـهـم يـوم يـاتـى كـل نـفـس مـعـهـا سـائق و شـهيد وصل عليهم صلوه تزيدهم كرامه على كرامتهم و طهاره على طـهـارتـهـم اللهـم و اذا صـليـت عـلى مـلائكـتـك و رسـلك و بـلغـتـهـم صـلاتـنـا عـليـهـم فضل عليهم بما فتحت لنا من حسن القول فيهم انك جواد كريم .

درود بر فرشتگان حامل عرش
بـار خـدايـا! درود بـفـرسـت بر حمل كنندگان عرش كه از تسبيح تو سست نمى شود و از تـقـديس تو ملال نمى گيدند و به ستوه نمى آيند و از پرستش تو در مانده و عاجز نمى گـردنـد و تـقـصـير و كوتاهى را بر كوشش در كوشش در فرمانبرى از دستورات اختيار نمى نمايند و از شيفتگى به سوى تو غفلت و فراموشى ندارند.
درود بفرست بر اسرافيل ، صاحب صور كه چشم گشوده و بر هم نمى نهد، منتظر دستور و فـرمـان تـواست ، تا در صور خود بدمد و اسيران گور و خفتگان در قبر را به بر پا شدن محشر آگاه كند.
بـار خـدايا!درود بفرست بر جبرئيل كه امين وحى تواست ؛ آن فرشته بلند مرتبه اى كه مطاع اهل آسمان هاست ؛ آن وجود با عظمتى كه در پيشگاه مقدس تو ارجمند و مقرب است .
بـار خـدايـا!درود بفرست بر روح كه گماشته بر فرشتگان حجب است و بر روح كه از عالم امر است .
بار خدايا!درود بفرست بر فرشتگانى ؟ پايين تر از آنانند؛ آنها كه ساكن آسمان هايند و در مـامـوريت هايى كه از جانب تو دارند امينند. بر فرشتگانى كه از هيچ كوشش و زحمت رد راه بندگى درماندگى و سستى به آنه رو نمى آورد و شهوات و خواهش هاى آنان را از تـسبيح تو باز نمى دارد و فراموشى كه پيدايش آن از غفلت ها و بى خبرى هاست آنها را از تعظيم و بزرگ دانستن تو جدا نمى كند؛ فرشتگانى كه چشم ها بسته اند و نگريستن بـه سـوى تـو را قـصـد نـمـى نـمـايـنـد، و در بـرابـر جلال و عظمت تو در كمال فروتنى اند، و رغبت و خواستشان به عنايات تو بسيار است ، و بـه ذكـر نـعـمـت هـاى گـران بـهـايـت حـريـصـنـد، و در مقابل بزرگواريت فروتنند.
خـداونـدا درود بـفـرسـت بـر فـرشتگانى كه وقتى به جهنم بنگرند، كه صداى هولناك شـعـله و بـرافـروخـتـگى اش به اهل گناه شنيده مى شود، از عمق هويتشان فرياد برآرند: مـنـزه و پـاكـى تو، ما تو را آن چنان كه لايق پرستش تو است بندگى نكرديم . پس بر آنـان درود بـفـرسـت و بر فرشتگان روحانى ، و آنان كه نزد تو قرب و منزلت دارند و آنـهـا كـه رسـانـنـده غـيب بر پيامبران تواند، و آنان كه بر وحى تو امينند و بر اصناف گـوناگون فرشتگان كه به عبادت خود اختصاصشان دادى ، و آنان را با تقديس خود را خـوردنـى و آشـامـيـدنـى بـيـس نـياز كردى و در درون طبقه هاى آسمان هايت جا دادى . و بر فـرشـتـگـانـى كه در اطراف آسمان هايت توقف كرده اند و براى رسيدن فرمان به تمام گشتن وعده تو (روز رستاخيز) ساكتند.
درود بـفـرسـت بـر خزانه داران باران و رانندگان ابرها و بر فرشته اى كه از صداى رانـدنـش بـانـگ رعـدها شنيده مى شود، و چون ابر خروشان با صداى راندن او با شنا در آيـد، شـعـله هـاى بـرق هـا بـدرخـشـد. و بـر فـرشـتـگـانـى كه همراه برف و تگرگند و فرشتگانى كه با دانه هاى باران به وقت باريدن فرود مى آيند و فرشتگانى كه بر خزانه هاى بادها زمامدارانند و فرشتگانى كه گماشته بر گوه هستند تا از هم نپاشند و بـر فـرشـتـگـانـى كـه سـنـجـش آبـهـا و پـيـمانه باران هاى سخت و رگبارها را به آنان شناسانده اى .
درود بـفـرسـت بـر فـرشـتگانى كه به دستور تو بر گنهكاران بلا مى آورند و براى دوشتان و عاشقان رحمت و بر سفيران گرامى و نيكوكارت كه وحى را به انبيا رساندند و بـر فـرشـتـگانى كه حافظ اعمال ما هستند و بر ملك و يارانش و نكير و منكر و بر رومان آزمـايـش كـنـنـده اهـل قبور و فرشتگانى كه بر اطراف بيت المعورند طواف مى كنند. و بر مالك و زمامداران دوزخ و بر رضوان و كليدداران بهشت .
درود فرست بر فرشتگانى كه نافرمانى امر خدا نمى كنند و آن چه را مامورند انجام مى دهند. و بر فرشتگانى كه به اهل ايمان در عالم آخرت مى گويند: سلام بر شما باد به سـبـب اسـتـقامتى كه در طاعت حق و دورى از معصيت داشتيد، پس ‍ خانه آخرت براى شما نيكو خـانـه اى است . و بر فرشتگانى كه پاسبانند كه هر گاه به آنان گفته شود: مجرم را بـگـيـريـد و در غـل و رنـجـيـر كشيده آن گاه جهنم ببريد؛ با شتاب به او رو مى آوردند و مـهـلتـش نـمـى دهـنـد. و درود فـرسـت بـر هر فرشته اى كه نام او را ذكر نكرديم و مقام و منزلتش را در پيشگاه تو و اين كه به چه كارى او را گماشته اى ، ندانستيم .
درود فـرسـت بـر فـرشـتـگـامى كه در هوا و زمين و آب جاى دارند و بر آنان كه بر تمام آفريده هايت گماشته شده اند. پس بر آنان درود فرست در روزى كه هر كس مى آيد و با او رانـنـده و گـواهـى (از فـرشتگان ) است ، و بر آنان درود فرست ؛ درودى كه مقامى بر مقامشان و پاكيى بر پاكى شان بيفزايد.
بـار پـروردگـارا، چـون بـر فـرشـتـگان و رسولانت درود مى فرستى و درود ما نيز به ايـشـان مى رسانى ، پس به سبب گفتار نيكو (دعا و صلوات ) درباره ايشان كه راه آن را تـو بـر مـا گـشـودى ، بـر مـا محتاجان نيز درود فرست و رحمتت را به گدايان و فقيران ارزانى دار كه تو بسيار بخشنده و كريمى .