بازي و اسباب بازي براي كودك يك و نيم تا دو ساله
كودك در اين سن چگونه بازي ميكند؟
· جنب و جوش زيادي دارد. به جلو، كنار ، عقب ميرود و ميدود.
· ميتواند نخ يك اسباببازي را گرفته و دنبال خود بكشد يا با يك اسباببازي هلدادني بازي كند.· ميتواند روي چرخهاي مخصوص كودكان نوپا به سرعت حركت كند.
· حركت مچهاي خود را هماهنگ ميكند.· ميتواند از پازلها استفاده كند و توپ را پرتاب كند.· دايره لغاتش ميتواند يك گستره 50 تا 200 واژهاي باشد.· مشتاق است كه تلاش كند و هر چيزي كه با آن درگير ميشود را امتحان كند.· ميتواند از جهتها پيروي كند.· ميتواند يك بلوك را روي بلوك ديگر بگذارد.· روي يك طرف كاغذ خطخطي ميكند و طرف ديگر را نيز خالي رها نميكند.· دوست دارد كه با خمير بازي خودش را سرگرم كند اما آن را به شكل خاصي در نميآورد.· ميتواند حالات مختلفي از لذت گرفته تا خستگي و يا حسادت را از خود نشان دهد.· به نظر ميرسد چيزي كه پيشتر روي داده را درك ميكند و ميتواند چيزي كه پس از آن اتفاق ميافتد را پيشبيني كند.
اسباب بازي هاي متناسب با اين سن:
1-اسباببازيهايي كه به هماهنگي دست و چشم كمك ميكنند
سر و كله زدن با چالشهاي كوچك مانند مرتب كردن اشكال يا انداختن توپ به سمت سبد حس پيشرفت را به كودك ميدهد و به رشد مهارتهاي حل مسأله كه يكي از تجربههاي مهم در امر يادگيري اوليه يك كودك نوپا است كمك ميكند.هنگامي كه فرزندتان واكنشها و جزئيات اسباببازي را بررسي ميكند با تشويقهاي غير مستقيم مهارت هاي طبيعي كودك مانند جسارت را در او پرورش دهيد. اين تشويق ها به او اعتماد به نفس ميدهند تا بعداً بتواند از پس چالشهاي بزرگتر نيز به خوبي بر آيد.در اين سن كودك به تدريج ميتواند بين رنگها و شكلها و نامهايشان ارتباط برقرار كند. با گفتن نام رنگها با صداي بلند و اشاره به اسباببازيهايش به تقويت اين ارتباطات كمك كنيد. در مورد اشكال يا ساير ويژگيهاي ظاهري اسباببازيهاي او هم همين روش را به كار ببريد.به فرزندتان كمك كنيد مفهوم شمردن را درك كند. يكي از ويژگيهاي مشخص اسباببازي را انتخاب كنيد ( مثلا دندانههايش را) و نشان دهيد كه چه تعداد از آن وجود دارد. همين طور كه به آنها ضربه ميزند بلندبلند آنها را بشماريد و بگوييد چند تاي ديگر از آنها باقي مانده است.ضمنا، با نشان دادن و گفتن رو/زير، بالا/پايين، درون/بيرون، سخت/نرم، از اين اسباببازي ها براي بيشتر كردن ميزان يادگيري مفاهيم و تقويت زبان استفاده كنيد.
2- اسباب بازي هاي سواري باتريخور آرام
پس از آن كه كودك ياد گرفت كه خودش حركت كند، مفاهيم اوليه مربوط به فاصله و جهتها را هم ياد خواهد گرفت. حالا او بايد كنجكاوي كند، بهترين راه را براي دور زدن موانع پيدا كند و براي مسيرهاي حركت خود برنامه داشته باشد. اسباببازيهاي سواري ميتوانند در تمرين اين قبيل مهارتها به او كمك كنند و نيازش به استقلال را ه بر آورده كنند.اطراف وسيلهي نقليه او را خلوت كنيد تا به خاطر برخورد با اشيا خسته و نااميد نشود. همزمان با اينكه به تدريج كنترل بيشتري را به دست ميآورد، به تدريج ياد ميگيرد كه چگونه از موانع عبور كرده يا آنها را دور بزند.او به سرعت ياد ميگيرد كه با كارهاي خودش كنترل را به دست بگيرد. ميتوانيد با گفتن واژهها هنگامي كه عقب و جلو ميرود دركش از جهتها را هم بيشتر كنيد و به او بگوييد كه وسيلهاش را حركت دهد، آن را متوقف كند يا دور بزند.پس از آنكه كودك بر كنترل وسيله خود مسلط شد و فهميد كه چه طور بايستد و حركت كند، برايش يك مسير كوتاه مشخص كنيد تا آن را طي كند و در طول مسير برايش راهنماهاي مشخصي را قرار دهيد. اين كار باعث ميشود هنگامي كه حدس ميزند براي پيمودن اين مسير چه بايد بكند حس جهتيابيش هم تقويت شود.همچنين، مي توانيد با پيشنهاد مسيرهاي متفاوت به او، رسيدن به افراد مختلف و حتي خوردن چيزهاي خوشمزه در طول مسير تخيلش را هم پرورش دهيد.
3-اسباببازيهاي سواري كه با كودك بزرگ ميشوند
بعضي از اسباببازيهاي سواري با رشد كودك و مهارتهاي فيزيكي او قابل تطبيق هستند. همزمان با افزايش مهارتهاي تعادلي، جهتيابي و تسلط در زمينه هدايت وسيله و كنترل پدالها، اين سواريها تا زمان رسيدن كودك به مرحلهاي كه خودش مستقلانه سواري كند و طوري براند كه گويا سوار يك سه چرخه است قابل تبديل هستند. پس از اين تغيير و تحول، اعتماد به نفس و قدرت تخيل كودك نيز رشد خواهند كرد.احتمالاً بايد در ابتدا هنگام سوار و پياده شدن كمكش كنيد اما خيلي زود خودش خواهد توانست با اعتماد به نفس سوار شود.هنگامي كه كنترل را به دست ميآورد و خودش به تنهايي بازي ميكند، با لبخند و تشويق اعتماد به نفسش را تقويت كنيد.تمام حركاتش براي حركت به جلو و سرعت گرفتن را مورد توجه و تشويق قرار دهيد. چند قدم جلوتر بايستيد و صدايش كنيد: «از اين طرف بيا؛ ميدونم كه ميتوني». سپس چند قدم بيشتر فاصله بگيريد، تشويقش كنيد كه به آنجا برسد و همين طور ادامه دهيدو با استفاده از واژههاي ساده براي توصيف كارها دركش را از جهتهاي اصلي تقويت كنيد: عقب و جلو، بايست و برو، پياده و سواره، جلو و پشت.به او اجازه دهيد وقتي كه براي قدم زدن بيرون ميرويد با وسيله خودش شما را همراهي كند. اين يك فرصت عالي براي تمرين مهارتهاي حركتي بزرگ، جهتها و حس تعادل او است.
4- ماشين، كاميون، قطار و ساير وسايل نقليه
وقتي كه كودك با وسايل نقليه اسباببازي بازي ميكند تخيلش تقويت ميشود.او از اينكه خودش تصميم گيري ميكند لذت مي برد و حس آزادي را تجربه ميكند: «امروز كاميونمو كجا ببرم؟ كجا بايد بايسته؟ كي رانندگي ميكنه؟ كار اونا چيه؟»در مورد انواع مختلف وسايل نقليه و محل استفاده آنها برايش كتابهاي مصور بخوانيد. با اشاره به بخش هاي مختلف اين اسباببازيها آگاهيش را افزايش دهيد و بعد اين بخشها را به عكسهاي موجود در كتاب مصور يا وسايل نقليه واقعي كه با هم ميبينيد مرتبط سازيد.به توانايي شنوايي كودك درباره جهتها توجه كنيد (در اين سنين پايين آنها را خيلي ساده بيان كنيد) و با واگذاري كارهاي ساده و كوچك به او بگذاريد كه درباره حل اين طور مسائل فكر كند.مثلا بگوئيد: «ميتوني كاميونت و ببري اون طرف در و بار بولدوزرو اونجا خالي كني؟»اجازه دهيد چيزهايي كه در اطراف وسايل نقليهاش هستند را حمل كند يا از آنها براي حمل و نقل افراد از يك مكان به مكان ديگر استفاده كند. با اين كار او به تدريج مورد استفاده هر وسيله را مي شناسد.
5-مجموعه بازيهاي ساختني و درست كردني
اين پر جنب و جوشهاي كوچك دوست دارند ببينند چه كارهايي ميتوانند انجام دهند. اين اسباببازيها با فعاليت زياد و لذتي كه در كودك ايجاد مي كنند، رشد حركتي وهماهنگي دست و چشم در آنها را تقويت كرده و به درك آنها از روابط علي و معلولي كمك مي كنند.همراه با او اين اسباببازيها را بررسي كنيد. به ويژگيها و مشخصات آن ها علاقه نشان دهيد و فكر كردن و حدس زدنش را با پرسيدن سؤالاتي راجع به كاركرد آنها تقويت كنيد:«ببين وقتي اين مهره رو ميذارم اينجا چي ميشه؟» «به نظرت وقتي اين دستگيره رو بكشيم چي ميشه؟»با هم كتابهاي مصور مربوط به وسايل نقليه ساختماني را بخوانيد و ببينيد كه چطور كار ميكنند. وقتي در راه خانه هستيد اگر چنين وسايلي را ديديد به آنها اشاره كنيد و شباهت آنها با اسباببازيهايش را به او يادآوري كنيد.همچنين، مي توانيد با دادن دستورات ساده و كوتاه ، تخيلش را تقويت كنيد.مثلا بگوئيد:«بايد اون بولدوزرها رو اونجا خالي كنيم. ميتوني كمك كني؟»
6- اسباببازيهايي براي تشويق يادگيري
وقتي يادگيري به صورت جذاب و تعاملي باشد، كودك بيشتر به آن علاقمند ميشود و خود را درگير آن ميكند. اسباببازيهاي مخصوص يادگيري كودكان به فكر كردن و بهبود دايره لغات كودك كمك ميكنند.به او كمك كنيد بين مفاهيم ساده معرفي شده در اين اسباببازيها مانند حروف، اعداد، شكلها و رنگها با موارد آشناي دنياي واقعي اطرافش ارتباط برقرار كند.همچنين،هنگامي كه سوار اتومبيل هستيد، با انجام بازيهاي حرفي يا عددي يادگيريش را تقويت كنيد. به يك شيء اشاره كنيد و بگوييد:«اين يك علامت ايست قرمز هست. ايست با حرف...... شروع ميشه.اسم تو هم با حرف ...... شروع ميشه».
نقل قول
