لطیفه چهارم
یکی از اسماء خداوند تعالی«نور»است.
(الله نور السماوات و الارض)
(11)از آن طرف نیز گفته شد که قرآن نیز«نور»است و نیز میتوان گفت که رسول گرامی(ص)نیز «نور»است،اگر این مقدمهای که اکنون بیان میشود به آنچه که گفته شده ضمیمه گردد منتج به نتیجه لطیفی خواهد شد و آن مقدمه اینکه:
افعال هر کس نمودار،شخصیت اوست
(کل یعمل علی شاکلته(12))-ان آثارنا تدل علینا)
بنابراین بین فعل و فاعل،اثر و مؤثر بایستی سنخیت تام وجود داشته باشد و از آنجا که حق سبحانه«نور»است،پس افعال او نیز نور است و رسول الله و قرآن نیز اثر حق تعالی هستند پس رسول الله نور است همانطور که قرآن نیز... و از این میتوان استفاده نمود که بسیاری از صفات خداوند را (لو لا الکل)
میتوان به این دو وجود شریف-یعنی رسول الله(ص)و قرآن-نسبت داد و از جمله این صفات،صمدیت حق تعالی است که:
از امام صادق(ع)در مورد معنای«صمد» سئوال نمودند.
در پاسخ فرمود:
«ان تأویل الصمد المصمت الذی لا جوف له»(13)(تاویل صمد،درون پری است که جای جوف و خالی ندارد).
پس خداوند صمد یعنی خداوند بیمنتهایی که هیچگونه خلأ کمالی ندارد و هیچ کمالی از دائره بسیط وجود اقدسش خارج نیست و از این رو کمال مطلق است.
براساس مقدماتی که بیان شد،رسول گرامی اسلام نیز«رسول صمدی» نام میگیرد.یعنی پیامبری که هیچ مرتبه کمالی از دائره وجود مقدسش خارج نیست و از این رو به«خاتم»لقب یافته است که گفتهاند:«الخاتم من ختم المراتب باسرها» (خاتم کسی است که تمامی مراتب کمالی را،دارا بوده و به اتمام رسانیده باشد).
بنابراین قرآن نیز«قرآن صمدی»است یعنی دارای تمامی مراتب کمال است و هیچگونه خللی در آن راه ندارد و از این رو قرآن آخرین کتاب آسمانی قرار گرفته است و اینچنین قرآنی میشاید که از جانب چنین خدائی توسط چنین پیامبری آورده شود.
این گونه است که رسول ختمی را «قرآن ختمی»شایسته و این دو را«امت ختمی»بایسته مینماید
(کنتم خیر امة اخرجت للناس...) (14)و جالب توجه آنکه: تعداد حروف کلمه«جامع»بر حسب محاسبهء ابجد مطابق عدد 114 یعنی برابر با تعداد سورههای کتاب کریم میباشد.
_______________________________
(11)-سوره نور،آیه 35.
(12)-سوره اسراء،آیه 84.
(13)-اصول کافی،ج 1،کتاب التوحید،باب تأویل الصمد،ح 2.
(14)-سوره آل عمران،آیه 110.