چهل حدیث ناب جوان و جوانی

[خادم کریمه اهل بیت]

عَن رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم):
خَيْرُ شَبابِكُمْ مَنْ تَزَيّا بِزِىِّ كُهولِكُمْ وَ شَرُّ كُهولِكُمْ مَنْ تَزَيّا بِزِىِّ شَبابِكُمْ ؛

بهترين جوانانِ شما آنان‏اند كه خود را به سبك بزرگسالان بيارايند و بدترين بزرگسالان ، كسانى ‏اند كه خود را شبيه جوانان كنند .

اِرشاد القلوب ، ص 41 .

[خادم کریمه اهل بیت]

عَن رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم):
وَلّى رَسولُ اللّه‏ (صلی ‏الله‏ علیه و‏آله) عَتّابَ بْنَ اَسيدٍ وَ عُمُرُهُ اِحدى وَ عِشْرونَ سَنَةً اَمْرَ مَكَّةَ وَ اَمَرَهُ (صلى ‏الله‏ عليه‏ و‏آله) اَنْ يُصَلّى بِالنّاسِ وَ هُوَ اَوَّلُ اَميرٍ صَلّى بِمَكَّةَ بَعْدَ الْفَتْحِ جَماعَةً
ثَمّ اِلْتَفَتْ (صلى ‏الله‏ عليه‏ و‏آله) لَهُ قائلاً: يا عَتّابُ! تَدْرى عَلى مَنْ اِسْتَعمَلْتُكَ؟!اِسْتَعم� �لْتُكَ عَلى اَهْلِ اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ ، ولَو اَعْلَمُلَهُمْ خَيْرا مِنْكَ اِسْتَعْمَلْتُهُ عَلَيْهِم . وكَـتَبَ اِلى اَهْلِ مَكَّةَ: لا يَحْتَجَّ مُحْتَجُّ مِنْكُمْ فى مُخالَـفَتِهِ بِصِغَرِ سِنِّهِ فَلَيْسَ الاَْكبَرُ هُوَ الاَْفْضَلَ ، بَلِ الاَْفْضَلُ هُوَ الاَْكْبَرُ؛

رسول خدا (صلى ‏الله‏ عليه‏ و‏آله) ، عتّاب بن اَسيد را ـ كه جوانى ساله بود، به فرماندارى مكّه منصوب كردند و به او فرمان دادند كه امامتِ جماعت [و جمعه] مردم را نيز به عهده بگيرد و او نخستين فرماندار بعد از فتح مكه بود كه در اين شهر، نماز جماعت [و جمعه] برگزار كرد.
رسول خدا (صلى ‏الله‏ عليه‏ و‏آله) ، سپس به او رو كردند و فرمودند: اى عَتّاب! مى‏ دانى تو را بر چه كسانى فرماندار كرده ‏ام؟ تو را بر مردم شهر خداى عزّوجلّ فرماندار كرده ‏ام و البته اگر كسى بهتر از تو سراغ داشتم، او را فرماندار آنان قرار می دادم. آن حضرت، سپس به اهل مكّه نوشتند: مبادا كسى در نافرمانى از او، به كم سِن بودنش استدلال كند، چرا كه بزرگ‏تر، شايسته‏ تر نيست ، بلكه شايسته‏ تر ، بزرگ تر است .

السيرة الحلبية ، ج 3، ص 59 .
بحار الأنوار ، ج 21، ص 123، ح 20 .

[خادم کریمه اهل بیت]

عَن رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم):
مَنْ اَحْسَنَ عِبادَةَ اللّه‏ِ فى شَبيبَتِهِ ، لَقّاهُ اللّه‏ُ الْحِكمَةَ عِنْدَ شَيْبَتِهِ ، قالَ اللّه‏ُ تَعالى :«وَ لَمَّا بَلَغَ اَشُدَّهُ وَاسْتَوى ءَآتَيْناهُ حُكْما وَ عِلْما» ثُمَّ قالَ تَعالى : «وَ كَذالِكَ نَجْزِى الْمُحْسِنينَ» ؛

هر كس كه در جوانى خوب بندگى خدا كند ، خداوند در پيرى به او حكمت مى‏ آموزد . خداى متعال مى‏ فرمايد : «و چون به رشد و كمال خويش رسيد ، به او حكمت و دانش عطا كرديم» و در ادامه آيه مى‏ فرمايد : «و نيكوكاران را چنين پاداش مى‏ دهيم».

قصص، آيه 14؛ أعلام الدين ، ص 296

[خادم کریمه اهل بیت]

عَن رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم):
لِيَتَزَوَّدِ الْعَبْدُ مِنْ دُنْياهُ لآِخِرَتِهِ ، وَ مِنْ حَياتِهِ لِمَوْتِهِ وَ مِنْ شَبابِهِ لِهَرَمِهِ ، فَاِنَّ الدُّنْيا خُلِقَتْ لَكُمْ وَ اَ نْتُمْ خُلِقْتُمْ لِلآْخِرَةِ ؛

انسان بايد براى آخرتش از دنيا ، براى مرگش از زندگى و براى پيرى ‏اش از جوانى ، توشه برگيرد ، چرا كه دنيا براى شما آفريده شده و شما براى آخرت آفريده شده‏ ايد .

تنبيه الخواطر ، ج 1، ص 131 .

[خادم کریمه اهل بیت]

عَن رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم):
اَوْسِعوا لِلشَّبابِ فِى الْمَجْلِسِ وَ اَفْهِموهُمُ الْحَديثَ فَاِنَّهُمُ الْخُلوفُ وَ اَهْلُ الْحَديثِ ؛

براى جوانان در مجالس جاى باز كنيد، و امور نو و جديد را به آنان تفهيم كنيد، چرا كه اين گروه جايگزين شما و درگير مسائل جديد خواهند شد.

الفردوس ، ج 1، ص 98، ح 320 .

[خادم کریمه اهل بیت]

عَن رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم):
اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَ لكِنْ فِى الشَّبابِ اَحْسَنُ ؛

توبه زيباست، ولى از جوان زيباتر .

كنز العمّال ، ح 43542 .

[خادم کریمه اهل بیت]

عَن رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم):
يا مَعْشَرَ شَبابِ قُرَيشٍ اِحْفَظوا فُروجَـكُم ، اَلا مَنْ حَفِظَ فَرْجَهُ فَلَهُ الْجَنَّةُ؛

اى جوانان قريش! پاك‏دامنى پيشه كنيد . بدانيد هر كس خود را در برابر شهوت حفظ كند ، بهشت از آنِ اوست .

المعجم الأوسط ، ج 7، ص 61 .

[خادم کریمه اهل بیت]

عَن رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم):
لا تَزولُ قَدَما عَبْدٍ يَوْمَ الْقيامَةِ حَتّى يُسْاَ لَ عَنْ اَرْبَعٍ عَنْ عُمُرِهِ فيما اَفْناهُ وَ عَنْ شَبابِهِ فيما اَبْلاهُ وَ عَنْ مالِهِ مِنْ اَيْنَ اَ كْتَسَبَهُ وَ فيما اَ نْفَقَهُ وَ عَنْ حُبِّنا اَهْلَ الْبَيْتِ ؛

انسان ، در روز قيامت ، قدم از قدم برنمى‏ دارد ، مگر آن كه از چهار چيز پرسيده مى ‏شود : از عمرش كه چگونه گذرانده است ، از جوانى‏ اش كه چگونه سپرى كرده ، از ثروتش كه از كجا به دست آورده و چگونه خرج كرده است و از دوستى ما اهل بيت ]پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏آله[.

خصال ، ص 253، ح 125 .

[خادم کریمه اهل بیت]

عَن رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم):
لا تَمَنَّوا هَلاكَ شَبابِكُمْ وَ اِنْ كانَ فيهِمْ غَرامٌ ، فَاِنَّهُمْ عَلى ما كانَ فيهِمْ عَلى خِلالٍ ، اِمّا اَنْ يَتوبوا فَيَـتوبَ اللّه‏ُ عَلَيْهِم ، وَ اِمّا اَنْ تُرديَهُمُ الآْفاتُ ، اِمّا عَدُوّا فَيُقاتِلوهُ ، وَ اِمّا حَريقا فَيُطْفِئوهُ وَ اِمّا ماءً فَيَسُدُّوهُ ؛

نابودى جوانانتان را آرزو نكنيد ، گرچه بدى‏ هاى بسيار در آنان باشد، زيرا آنان با آن بدى‏ ها چند دسته‏ اند : يا توبه مى‏ كنند و خداوند هم توبه آنان را مى‏ پذيرد و يا اين‏كه آفت‏ها ، آنان را از پاى درمى آورد و يا با دشمنى مى‏ جنگند، يا آتش‏ سوزى را، خاموش مى‏ نمايند و يا سيلى را سد مى‏ كنند.

حلية الأولياء ، ج 5، ص 119 .

[خادم کریمه اهل بیت]

قال الامام السجاد (علیه السلام):

مَرَّ رَسولُ اللّه‏ِ (صلى‏ الله ‏عليه ‏و‏آله) بِقَومٍ يَرْفَعونَ حَجَرا فَقالَ : ما هذا ؟ قالوا : نَعْرِفُ بِذاكَ اَشَدَّنا وَ اَقْوانا . فَقالَ (صلى‏ الله ‏عليه ‏و‏آله) : اَلا اُخْبِرُ كُمْ بِاَشَدِّكُمْ وَ اَقْواكُمْ ؟ قالوا : بَلى ، يا رَسولَ اللّه‏ِ . قالَ : اَشَدُّ كُمْ وَ اَقْواكُمُ الَّذى اِذا رَضىَ لَمْ يُدْخِلْهُ رِضاهُ فى اِثْمٍ وَ لا باطِلٍ وَ اِذا سَخِط لَمْ يُخْرِجْهُ سَخَطُهُ مِنْ قَولِ الْحَقِّ وَ اِذا قَدَرَ لَمْ يَتَعاطَ مالَيْسَ لَه بِحَقٍّ ؛

پيامبر (صلى‏ الله ‏عليه ‏و‏آله) بر گروهى گذشتند كه سنگى را بلند مى‏ كردند . فرمودند : اين چه كارى است؟ گفتند : با اين كار ، نيرومندترين و محكم‏ترينِ خود را مى ‏شناسيم . فرمودند : آيا به شما خبر دهم كه محكم‏ترين و قوى ‏ترينِ شما كيست؟ گفتند : بلى اى پيامبر خدا ! فرمودند : محكم‏ترين و قوى ‏ترين شما ، كسى است كه هر گاه خشنود شود ، خشنودى‏ اش او را به گناه و باطل نكشاند ، و هر گاه خشمگين شود ، خشمش او را از سخن حق ، بيرون نبرد ، و هر گاه به قدرت رسيد ، آنچه برايش حق نيست، دست نزند .

معانى الأخبار ، ص 366 .