سازوكار كارآمدى تمدّن اسلامى در عصر اطلاعات
عصر اطلاعات و ارتباطات فرآمده تمدّن غربى بوده و نسبت به تمدّن اسلامى پديده بيرونى شمرده مى شود هر چند عناصر بنيادين آن در تمدّن اسلامى ريشه دارند و يا يافت مى شوند و به همين جهت تمدّن اسلامى مى تواند با آنها سازگارى بىآبد.
از جانبى ديگر اين عصر به جهت ويژگيها كاركرد و حقوق جديدى كه براى انسان پديد آورده است مانند حق برقرارى پيوند با ديگران حق توليد و پخش پيام حق دستيابى به منابع اطلاعاتى و… از نيازهاى اساسى حيات انسانى به شمار مى آيد و نمى توان آن را از گردونه حيات بشرى حذف كرد. و سرّ نفوذ تند و سريع آن نيز در همين نكته نهفته است. ا لبته اين به معناى بى كم وكاست بودن اين عصر و نيز ايده آل ترين مرحله زندگى بشر نيست.
با توجه به دو مسأله بالا اين عصر چون موج وارد تمدّن اسلامى شده و خواهد شد و يا تمدّن اسلامى ناگزير از رفتن به سوى آن است. به طور طبيعى جايگاه اين عصر دو جزء اساسى سيستم تمدّنى اسلام يعنى انسان و دنياست كه با دو جزء محورى ديگر اين سيستم؛ يعنى خداباورى و آخرت پذيرى پيوند حاصل كرده و به اين ترتيب از رشد ناهماهنگ اين عصر و نيز از پيامدهاى نادرست آن مانند معنويت ستيزى سرخوردگى و… جلوگيرى به عمل مى آيد. و از اين راه تمدّن اسلامى بار ديگر براى بشريت خدمت بزرگى را ارائه خواهد كرد. به طور طبيعى اين خدمت مرهون كارآمدى تمدّن اسلامى در چنين عصرى است كه از اين پس به روشن گرى عناصر و سازوكار آن مى پردازيم:
كارآمدى هر امرى به سه پايه عنصر يا فرايند استوار است كه به طور طبيعى تمدّن اسلامى آن سه را جهت كارآمدى مى بايد در خود فراهم آورد.