بررسي احاديث مربوط به نهي مشاوره با زنان (1)
در متون حديثي سني و شيعي
چكيده
بنا بر برخي از احاديث، به نظر مي آيد در اسلام مشورت با زنان نهي و سخت مذمت شده است و معمولاً در اثبات حرام بودن و ممنوعيت شرعي ورود زنان به عرصه هاي مديريتي جامعه به اين احاديث و حكم مأخوذ از آن استناد مي گردد. اما اين احاديث كدامند؟ وضعيت آنها از حيث معنا و سند چگونه است؟ تا چه اندازه، به طور كلي و در تمام ازمنه يا به طور خاص و در زمان حاضر، مي توان بر آنها اتكا كرد؟
اين مقاله، كه به روش كتابخانه اي، مقايسه و تجزيه و تحليل داده ها انجام شده، مي كوشد آن تعداد احاديثي را كه معمولاً در اين بحث به آنها استناد مي شود، از حيث متن و سند، بر اساس معيارهاي نقد حديث، مورد بررسي قرار دهد تا پاسخي مناسب به پرسش هاي مذكور باشد.
اميد است كه اين مقاله در جهت روشن كردن گوشه اي از حقايق ديني و عرضه آنها بر جامعه كنوني، بخصوص زنان، گامي مثبت به جلو برداشته باشد.
كليد واژه ها: مشورت، زنان، اسلام، حديث.
مقدمه
در ميراث حديثي مسلمانان، احاديث متعددي وجود دارد كه در آنها از جنبه هاي مختلفي به زن نگريسته شده است. در برخي از آنها درباره زنان به گونه اي سخن رفته است كه بر اساس احكام شرعي، عملاً زنان از بخشي از فعاليت هاي اجتماعي محروم شده اند و هنوز بسياري از متدينان، دلبستگي شديد به اين احاديث و احكام و اعمال ناشي از آنها از خود نشان مي دهند. در حالي كه زنان در عصر حاضر، در عرصه هاي مختلف علمي و عملي، پا به پاي مردان جلو آمده و توانمندي هاي بسياري از خود نشان داده اند. از اين رو، بايد با بررسي دقيق اين احاديث و نيز معاني آنها، توجيهي مناسب عصر و زمان خود ارائه داد تا بي جهت به نام دين، در حق قشر وسيعي از مؤمنان يعني زنان اجحافي صورت نگيرد.
از جمله اموري كه در احاديث از آن بسيار نكوهش و نهي شده، مشورت با زنان است؛ امري كه زنان را حتي در خانه و زندگي زناشويي در مقابل مرد، در حالتي بسيار انفعالي و تحقيرآميزي قرار مي دهد. مقاله پيش رو درصدد است احاديث مرتبط با اين معنا را تا آنجا كه ممكن است گردآوري كرده، مورد نقد قرار دهد.